شهر و خصلت‌های متفاوت فرهنگی

دکتر سیدمحمدعلی ثابت‌قدم

شهردار رشت

دنیا امروزه فرهنگ را زینت‌المجالس و به عبارتی کالای تزئینی نمی‌بیند. فرهنگ در دنیا مابه‌ازای ریالی دارد. بحث مصادیقی که کالای فرهنگی به آن ها اشاره می کند، تنها دفتر یا کتاب نیست؛ بلکه بیانگر یک محصول ملموس و محسوس است؛ تفکرات برگرفته از بازخوانی هویتی، طبیعی و میراثی آن جامعه است. هرگاه ما بتوانیم این بازخوانی هویتی را تبدیل به خروجی اقتصادی کنیم بیشتر می‌توانیم به محلاتی که انتقاد می‌شود کمتر به آن توجه شده، برسیم.


با حرف نمی‌توان سراغ آن محلات رفت. آن حرف‌ها، رفتارهای پوپولیستی است و قطعا حرف‌ها بدون عمل راه به جایی نخواهند برد. اگر قرار است واقع‌بینانه به طبقه متوسط رو به پایین و دهک‌های پایین جامعه محصولی را ارائه کنیم باید رویکردمان مبنی بر شناخت ارزش پول و سرمایه و حفظ آن و همچنین حمایت از سرمایه گذار باشد. همچنین باید تلاش کنیم سرمایه را به کار گرفته و از تلاشمان خروجی بگیریم. اگر قرار است رفتار من به گونه‌ای باشد که نا‌امنی برای سرمایه‌دار‌ ایجادشود، و با عمل کردن متضاد با حرف هایمان، در واقع در دام پوپولیسم افتاده ایم. با نگاه پوپولیستی نمی‌توان سرمایه جذب کرد، بعد حرف از دفاع از فقرا زد.

اگر کسی الفبای توسعه شهری را بداند می‌فهمد که توسعه شهری یزد با اصفهان‌، زاهدان، تبریز و رشت فرق می‌کند. همان‌ها هم با هم فرق می‌کند. آنچه ما داریم این است و در این تفاوت‌ها نمی‌توانیم اظهار‌نظر‌های خاصی داشته باشیم. رشت شهری نیست که ساعت هفت شب مردم بروند خانه و بخوابند. آنچه می‌ماند و شهر را زنده نگه می‌دارد خاستگاه فرهنگی آنهاست‌. چون قوانین کشور برای خاستگاه‌های دیگر موجود تقریبا یکی است.

چیست که باعث می‌شود رشت حتی با استان‌های شمالی همجوار متفاوت باشد؟ این به خصلت‌های متفاوت فرهنگی رشت برمی‌گردد‌. در مورد آنهایی که در رشت به دنیا می‌آیند بزرگ می‌شوند و آموزش می‌بینند این خصلت باید دخالت داده شود. این خصلت در ژن جامعه است.نمی‌شود رفتارمان ضد تفکرات ژنتیکی مردم باشد. در جامعه‌شناسی شهری رفتار با عموم مردم مهم است و ما اگر بخواهیم بگوییم نماینده مردم هستیم باید خودمان را عموم مردم بدانیم.