خروج «ژئوپلیتیک» از اغمای بازاری

حمیدرضا آریان‌پور
عضو گروه بانک و بیمه

«ژئوپلیتیک» اهمیت سابق خود را در بازارهای جهانی تا حدی بازیابی کرده است. تحولات ژئوپلیتیک همیشه کانون توجه معامله‌گران بازارها بوده است. رویدادهایی که نااطمینانی‌های سیاسی و پیرو آن عدم قطعیت‌های اقتصادی را فزاینده می‌کنند، همیشه سرمایه‌های امن را محبوب‌تر می‌سازند و از مهم‌ترین این کالاها، طلاست. فلز زرد تقریبا همیشه از تحولات نامطلوب ژئوپلیتیک نفع می‌برد چراکه نادانسته‌های آینده، خرید این پناهگاه را به‌عنوان سرمایه امن با افزایش روبه‌رو می‌کند. با این همه، در سال‌های گذشته، رابطه میان تحولات ژئوپلیتیک و روندهای جهانی مخدوش شده بود. مهم‌ترین تحولاتی که نتوانستند به‌گونه‌ای پایدار بازارها را متاثر کنند، بحران اوکراین و ظهور «داعش» بودند. بحران‌های تازه شرق اروپا و خاورمیانه توانستند تا میزانی روند طلا را جهشی کنند اما نه این جهش چندان بزرگ بود و نه طول زمان جهش، قابل توجه. به این ترتیب، رابطه تحولات ژئوپلیتیک با روندهای بازاری تغییر کرد و برای ماه ها- و در روندی که همچنان ادامه دارد- ارزش دلار مهم‌ترین عامل اثرگذار بازار طلا شد. روند شاخص دلار همچنان مهم‌ترین روندساز بهای اونس طلاست، با این همه در روزهای گذشته، حمله موشکی ایالات‌متحده به سوریه که به لحاظ ژئوپلیتیک رخداد مهمی بود، روند اونس را بیش از پیش افزایشی کرده است. نامعلوم بودن پیامدهای این حمله و امکان تکرار آن، کارشناسان روابط بین‌الملل را مشغول تحلیل و معامله‌گران بازارها را سرگرم آن تحلیل‌ها کرده است. با همه این‌ها، هنوز هم عوامل بنیادین اقتصادی، اثرگذاری عمیق‌تری در بازارها دارند. حاضران و ناظران بازارهای گوناگون همچنان بیش از هر چیزی به سیاست پولی بانک‌های مرکزی عمده و داده‌های اقتصاد کلان کشورها توجه دارند.