آیا کار کردن دونفره پدر و مادر به معنای درآمد بیشتر است؟
با توجه به هزینه‌های روز افزون اقتصادی، یکی از انتخاب‌هایی که در برابر خانواده‌های ایرانی قرار گرفته است، کار کردن دونفره والدین در خارج از خانه است. مطمئنا این مساله صرفا ابعاد اقتصادی ندارد و باید ملاحظات بسیار دیگری را هم مدنظر قرار داد. در مقاله پیش رو، البته ما تنها و تنها به مسائل و جنبه‌های اقتصادی این موضوع پرداخته‌ایم. منظور ما از کار کردن در بیرون از خانه، اشتغال تمام وقت فرد در خارج خانه و در تمام روزهای کاری است.
به همین سبب، کارهای پاره وقت (کارهایی که دو یا سه روز از هفته هستند و نه بیشتر) یا مشاغلی که می‌توان آنها را در خانه انجام داد، از حیطه بحث ما خارج هستند. در اینجا ما می‌کوشیم زوایای پنهان اقتصادی کار کردن در خارج خانه را بررسی کنیم. هیچ راه‌حل کلی برای همه خانواده‌ها در این زمینه وجود ندارد، بلکه باید با توجه به همه جنبه‌ها، بهترین تصمیم ممکن گرفته شود. ذکر
نکات زیر به منظور پرتو افکندن بر زوایای پنهان کار کردن تمام وقت در خارج خانه است.
هزینه‌های پنهان کار کردن تمام وقت زن و شوهر در خارج خانه
اگر مقالات اقتصاد خانواده را دنبال کرده باشید، با مفهوم سلامت اقتصادی آشنا هستید. سلامت اقتصادی یعنی تناسب درآمد و هزینه. برای بررسی همه‌جانبه موضوع کار کردن تمام وقت زن و شوهر در خارج خانه، باید نخست معلوم کرد که وضعیت دخل و خرج خانوار چگونه است. آیا تناسبی میان این دو وجود دارد یا وضعیت از حالت تعادل خارج شده است. نخستین کار برای تشخیص سلامت اقتصادی خانواده، تهیه لیست سلامت اقتصادی است. این لیست شامل دو بخش است. درآمدها و هزینه‌ها. معلوم است که آنچه در این لیست اهمیت فراوانی دارد بخش هزینه‌هاست. هزینه‌ها را به‌طور کلی می‌توان در چند دسته اصلی قرار داد:
۱- هزینه‌های دولتی (قبوض آب، برق، گاز و عوارض و مالیات‌های دیگر) ۲-هزینه‌های مربوط به وسایل خانه (تلویزیون، وسایل آشپزخانه و مانند آن) ۳- هزینه‌های مربوط به خورد و خوراک ۴- هزینه‌های مربوط به حمل و نقل و جابه‌جایی ۵- هزینه‌های شخصی (خرید پوشاک و مانند آن) ۶-هزینه‌های مرتبط به اوقات فراغت (سینما، کتاب، رستوران و یا از همه پر هزینه‌تر، سفرهای مختلف) ۷-هزینه‌های درمانی و پزشکی ۸- هزینه‌های تحصیلی۹- هزینه‌های مربوط به بیمه و مانند آن ۱۰- هزینه‌های متفرقه دیگر.
سپس این لیست را به دو بخش تقسیم کنید. کار کردن یک نفره و کارکردن دونفره.
حال باید به نکات زیر توجه کرد:
- درآمد: درآمدی که قرار است از محل کار کردن تمام وقت دونفره حاصل بشود، دقیقا چقدر است؟ تا چه اندازه این درآمد ضروری است؟ آیا مشکلات مالی را نمی‌توان با پیدا کردن یک کار پاره وقت و نه کاری تمام وقت حل نمود؟ آیا فرصت‌های شغلی دیگری قابل تصور است و آیا کار فعلی توان پیشرفت و ارتقا دارد؟ آیا با تنظیم درست حسابرسی خانوادگی می‌توان سلامت اقتصادی و تعادل را ایجاد نمود؟ سؤالاتی از این دست به شما کمک می‌کنند تا درک بهتری از وضعیت اقتصادی که در آن قرار گرفته‌اید، داشته باشید. اما مهم‌ترین سوال در مورد درآمد، در انتهای لیست مطرح می‌شود. هزینه‌هایی را که در ادامه آمده است، حساب کنید. آنها را جمع بزنید و از مجموع درآمدتان کم کنید. آنچه باقی می‌ماند، درآمد واقعی شماست، نه آنچه به شما پرداخت می‌شود یا در فیش حقوقی‌تان نوشته می‌شود. آیا به صرفه است که کارتان را ادامه دهید یا تقریبا عمده پولی را که از راه کار کردن به دست می‌آورید، باید صرف هزینه‌های پنهان کار کردن (که در ادامه خواهید دید) بکنید.
- هزینه‌های مربوط به نگهداری کودک: اگر کودکی خردسال یا پیش دبستانی دارید، در صورت کار کردن دونفره، هزینه‌های مربوط به نگهداری کودک تا چه اندازه تغییر می‌کند؟ این هزینه از این جهت مهم است که در صورت کار کردن تمام وقت در خارج از خانه، هزینه‌های مربوط به نگهداری به‌طور چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند. محاسبه دقیق هزینه‌هایی که از این ناحیه به خانواده اضافه می‌شود، به تصمیم‌گیری بهتر شما
کمک می‌کند.
-هزینه‌های مربوط به حمل‌ونقل: هزینه‌های ماهانه مربوط به حمل و نقل را اضافه کنید. رفت و برگشت شما هر روز چقدر می‌شود. با ضرب آن در تعداد روزهایی که به سر کار می‌روید، می‌توانید دریابید تا چه اندازه از درآمد شما، صرف جابه‌جایی می‌شود.
-هزینه‌های مربوط به غذا: طبیعی است که کار کردن دونفره به‌صورت تمام وقت در خارج خانه، مستلزم هزینه‌های بیشتری برای غذا است. احتمالا شما از کنسروها و دیگر حاضری‌ها بیشتر استفاده می‌کنید. هزینه‌های مربوط به رستوران و غذاهای بیرون از خانه هم، به تبع افزایش پیدا می‌کند.
-هزینه‌های متفرقه: هزینه‌های متفرقه مانند سیاه چاله‌ای هستند که اگر به آنها دقت نشود، روز به روز درآمد بیشتری از شما را می‌بلعند. باید ببینید که درصورت کار کردن در خارج خانه، این هزینه‌ها تا چه اندازه افزایش پیدا می‌کند و این افزایش چه اندازه از درآمد شما را می‌بلعد. مهم‌ترین عاملی که در هزینه‌های مربوط به امور متفرقه دخیل است، امکان‌های مصرف پول است. مسلم است که در خانه ماندن، فرصت‌های هزینه کردن پول را کاهش می‌دهد و همین امر به‌طور کلی نشان می‌دهد که درصورت کار کردن در بیرون از خانه، باید منتظر افزایش هزینه‌ها از این ناحیه باشید.
همان‌طور که می‌بینید کار کردن تمام وقت در خارج خانه مستلزم هزینه‌هایی است که عموما دیده نمی‌شود. ما تصور می‌کنیم که صرف کار کردن تمام وقت دو نفر در خارج از خانه، حتما به حال وضعیت مالی خانواده مفید است؛ اما تا لیست بالا را تهیه نکنید و درآمدها و هزینه را جمع و تفریق نکنید، نمی‌توان به این سوال پاسخ مثبت داد. گاهی اوقات نتیجه جمع زدن این هزینه‌ها حیرت‌انگیز است و شما درمی‌یابید که با توجه به درآمدی که به شما پرداخت می‌شود و با توجه به این هزینه‌ها، عملا هیچ تغییر جدی‌ای در وضعیت اقتصادی خانواده ایجاد نمی‌شود. گاهی هم این امر معلوم می‌شود که در مجموع، کار کردن به چرخ اقتصاد خانواده یاری می‌رساند.