محمد جلال منوط کردن صدور انواع مجوزها و امتیازات، ارائه انواع تسهیلات و تخفیفات و انواع خدمات اقتصادی و اجتماعی به میزان رتبه یا نمره‌ی اعتباری هر بنگاه، می‌تواند میزان اهمیت حفظ و ارتقاء رتبه برای بنگاه‌ها را معنی‌دار نماید. مکانیزم رتبه‌بندی در واقع به معنی استفاده از مفهوم آبرو در اقتصاد و جامعه است که می تواند به عنوان یک سازوکار قدرتمند در تغییر رفتار یک بنگاه یا فعال اقتصادی مورد بهره‌برداری قرار بگیرد.

از گذشته تا کنون، آبرو یا حسن شهرت یکی از لوازم شکل گیری معامله و تجارت محسوب شده و یک فرد بدقول یا بد نام در تعاملات اقتصادی خود با مشکلات جدی روبرو می شود. امروزه نیز مفهوم Credit یا اعتبار، توصیفی سامان یافته و توسعه یافته از مفهوم آبرو است که در اقصی نقاط جهان، کارکردهای بسیار متعددی دارد. به عنوان مثال، در کارت های اعتباری، افراد قبل از آنکه پولی درون کارت خود شارژ کنند، خرید می کنند و اقساط آن را به موقع بازپرداخت می نمایند که دلیل اصلی بازپرداخت به موقع اقساط، حیاتی بودن حفظ اعتبار یا Credit برای آن فرد است. در واقع، منفعت نکول در پرداخت به موقع تعهدات برای آن فرد بسیار کمتر از منافعی است که بابت این نکول در سال های آینده از دست خواهد داد و لذا تعویق در انجام تعهدات حتی به ذهن آن فرد نیز خطور نمی کند. این یادداشت که در نشریه رتبه بندی اعتباری به چاپ رسیده است به بررسی اهمیت رتبه‌بندی و نقش آن در ساختار اقتصادی می‌پردازد:
رتبه، میزان آبرو یا میزان اعتبار هر شخص معمولا مبتنی بر ویژگی های رفتاری اقتصادی و اجتماعی گذشته فرد از قبیل میزان پایبندی به تعهدات اقتصادی و اجتماعی، میزان توانایی مالی و میزان سوابق تخصصی فرد و … شکل می گیرد و دلیل با اهمیت شدن آن برای افراد این است که در واقع، رتبه ی اعتباری هر فرد، کلید دستیابی به فرصت های آینده است. به عنوان مثال رتبه اعتباری یک بازرگان می تواند با شاخص‌هایی همچون میزان پایبندی در انجام به موقع تعهدات مالی مانند بازپرداخت تسهیلات بانکی، وصول چک، پرداخت حق بیمه و مالیات و عوارض، پایبندی به قوانین و نداشتن سوء پیشینه قضایی، حجم مالیات پرداختی، حجم دارایی ها و میزان اشتغال ایجاد شده توسط بازرگان و… تعیین شود و حتی مبادی و مقاصد تجاری یا نوع اقلام مورد تجارت می تواند رتبه اعتباری بازرگان را تحت تأثیر قرار دهد. ضریب هر یک از پارامترهای فوق در واقع یکی ابزار مدیریتی و تنظیمی در اختیار دولت محسوب می شود که دولت با تغییر ضرائب می تواند، رفتار بنگاه ها را در مسیر مطلوب خود ساماندهی نماید. با این منطق، بسیاری از افراد زمانی که امکان نقض قانون یا عدم پایبندی به تعهدات را دارند، باز هم مسیر درست را انتخاب می کنند چراکه، منافع قانون شکنی یا نکول از تعهدات در فضای تحلیل فعالان اقتصادی بسیار کمتر از هزینه ی فرصت هایی خواهد بود که با این قانون شکنی در آینده از دست خواهند داد.
نکته حائز اهمیت در تحلیل فوق این است که رتبه بندی به تنهایی نمی تواند تغییر رفتار بنگاه را در پی داشته باشد و منوط کردن صدور انواع مجوزها و امتیازات، ارائه انواع تسهیلات و تخفیفات و انواع خدمات اقتصادی و اجتماعی به میزان رتبه یا نمره ی اعتباری هر بنگاه، می تواند میزان اهمیت حفظ و ارتقاء رتبه برای بنگاه ها را معنی دار نماید.
از جمله منافع رتبه بندی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
افزایش شدت رقابت سالم بین بنگاه ها از مسیر تلاش برای ارتقاء رتبه.
افزایش شفافیت اطلاعات بنگاه ها که بنگاه ها و دولت از آن منتفع خواهند شد.
پیشگیری از وقوع جرائم و تخلفات اقتصادی
کاهش معوقات بانکی و بیمه ای و مالیاتی، کاهش فساد و کم فروشی و …
ایجاد یک مکانیزم غربال بنگاه های صاحب صلاحیت و بنگاه های فاقد صلاحیت برای اعمال سیاست های حمایتی
با توجه به بروز پدیده استفاده از کارت بازرگانی افراد فریب خورده به منظور فرار مالیاتی یا فرار از قبول مسئولیت های مترتب بر کالا، سامانه های رتبه بندی می توانند تا حد زیادی از وقوع این تخلف پیشگیری نمایند. مبتنی بر نظام رتبه بندی، چنانچه بازرگان با یک کارت بازرگانی تجارت کند می تواند رتبه خود را بهبود ببخشد و در نتیجه از مجوزها و تسهیلات استفاده نماید، لذا انگیزه‌ی او برای استفاده از کارت های متعدد کاهش می یابد. در واقع تمرکز تجارت با استفاده از یک کارت، باعث ایجاد سابقه تجاری و در نتیجه ارتقاء رتبه می شود اما تغییر مداوم کارت، امکان ایجاد پیشینه تجاری را از بازرگان می گیرد و لذا بازرگان دائماً در پایین ترین حد ممکن از رتبه اعتباری قرار می گیرد.
حال اگر طی قواعدی مصوب شود که مبلغ تجارت در سال، امکان تجارت با کشورهای مختلف، تجارت در انواع کالاها، استفاده از خدمات گمرکی و تسریع در انجام فرآیندهای گمرکی، استفاده از تخفیفات مالیاتی، استفاده از تسهیلات بانکی ارزان قیمت و … منوط به اخذ رتبه اعتباری بالا و مناسب است، منافع بازرگان ایجاب خواهد کرد که از کارت بازرگانی دیگران برای تجارت خود استفاده ننماید.