نداشتن طرح خانه‌سازی وزیر را به مجلس کشاند
ماجرای استیضاح وزیر مسکن در سال ۱۳۴۴
سال ۱۳۴۴ وزیر وقت آبادانی و مسکن به‌واسطه برخی اقدامات به مجلس شورای ملی احضار و مورد سوال نمایندگان واقع شد. سوال‌کننده مصطفی الموتی بود که از نهاوندی خواست تا پیرامون فعالیت این وزارتخانه از ابتدای تاسیس تا آن زمان توضیح بدهد؛ چراکه معتقد بود فعالیت‌های وزارتخانه برخلاف هدفی است که از ابتدا مورد نظر بود. وی پس از حضور در پشت تریبون در این خصوص چنین گفت: «فکر می‌کردم با تاسیس این وزارتخانه اقدامات اساسی در مملکت به‌خصوص در تامین کار‌های عمرانی دهات و روستاهای مملکت انجام خواهد شد. الموتی سپس به نخستین ایراد خود به‌کار این وزارتخانه اشاره کرد که پیرامون تقلیل وظایف این دستگاه اجرایی بود.
سال 1344 وزیر وقت آبادانی و مسکن به‌واسطه برخی اقدامات به مجلس شورای ملی احضار و مورد سوال نمایندگان واقع شد. سوال‌کننده مصطفی الموتی بود که از نهاوندی خواست تا پیرامون فعالیت این وزارتخانه از ابتدای تاسیس تا آن زمان توضیح بدهد؛ چراکه معتقد بود فعالیت‌های وزارتخانه برخلاف هدفی است که از ابتدا مورد نظر بود. وی پس از حضور در پشت تریبون در این خصوص چنین گفت: «فکر می‌کردم با تاسیس این وزارتخانه اقدامات اساسی در مملکت به‌خصوص در تامین کار‌های عمرانی دهات و روستاهای مملکت انجام خواهد شد. الموتی سپس به نخستین ایراد خود به‌کار این وزارتخانه اشاره کرد که پیرامون تقلیل وظایف این دستگاه اجرایی بود.
آنچه در این میان مطرح شد آسفالت شهر تهران بود که به باور نماینده سوال‌کننده وظیفه دستگاه‌های دیگر مانند شهرداری بود تا یک وزارتخانه؛ بنابراین الموتی معتقد بود که وزارت آبادانی و مسکن در دهات و روستاها و قریه های دورافتاده به امور دیگری که شاید از وظایف این دستگاه نباشد می‌پردازد. هر چند در مقابل نمایندگان طرفدار وزیر هم در مجلس بیکار ننشستند و مدام به دفاع از نهاوندی می‌پرداختند.
پس از این کشمکش‌ها و جدال‌های لفظی سرانجام الموتی سوال خود را مطرح کرد و گفت: بنده می‌خواستم از جناب آقای دکتر نهاوندی سوالی بکنم که برنامه این وزارتخانه اولا برای عمران روستاها چیست؟ تابه‌حال در ظرف یکسال که این وزارتخانه تاسیس شده چه کاری در روستاها کرده‌اند، چقدر راه فرعی کشیده‌اند، چقدر خانه ساخته‌اند چند دهستان و چند بخش را لوله‌کشی کرده‌اند این کار‌هایی است که وزارت آبادانی و مسکن باید انجام بدهد. در این میان باز هم موافقان و مخالفان همچنان سروصداهای معمول چنین جلساتی را به‌راه انداختند. الموتی در میان این هیاهوها به مساله‌ای اشاره کرد که نشان‌دهنده ضعف وزارتخانه مزبور در انجام مهم‌ترین اقدامات خود بود؛ یعنی خانه‌سازی که از مهم‌ترین اهداف تشکیل وزارت آبادانی و مسکن بود؛ بنابراین بخش دیگر سوال الموتی به این موضوع اختصاص داشت. او بر این باور بود که یک برنامه جامع خانه‌سازی وجود ندارد و این ضعفی است که پیش از این هم وجود داشته است. الموتی در این مورد چنین گفت: «خانه‌سازی را هم بنده عرض کردم برنامه‌های خانه‌سازی در مملکت قبلا بود، مختلف هم بود. یک قسمت در سازمان خانه‌سازی و یک قسمت در بانک ساختمانی اینها تمرکز پیدا کرد. در وزارت آبادانی و مسکن حالا وزارت آبادانی و مسکن چه می‌خواهد بکند: الان در بعضی از شهرها تعداد زیادی خانه‌سازی شده‌است و در بعضی شهرها اصلا نشده است. بنده مثال نمی‌زنم در بعضی بخش‌ها شده و در بعضی بخش‌ها اصلا نشده مثل اینکه اصلا برنامه وجود ندارد لااقل حق این بود که شما برنامه‌ها را هماهنگ کنید و تمرکز کنید و متشکل کنید یک کار اساسی بکنید یک برنامه اساسی بیاوریم که برنامه ما برای خانه‌سازی در بخش‌ها اینطور است ظرف دو سال سه سال پنج سال تمام بخش‌های مملکت دارای خانه‌های سازمانی خواهد شد. الان اکثر بخش‌ها سازمان خانه‌سازی ندارد اصلا. وسیله زندگی ندارند وسیله ندارند محلی برای کار ندارند.»
پس از این نهاوندی پشت تریبون آمده و پاسخ‌هایی برای الموتی و دیگر حاضران صحن ارائه کرد. وی نخست مهم‌ترین وظیفه وزارت آبادانی و مسکن را عمران و آبادانی روستاها و کشیدن راه‌های فرعی عنوان می‌کند. هر چند در این مورد بلافاصله نمایندگان مخالف واکنش نشان دادند. چنان‌که دکتر رهنوردی گفت: «معذرت می‌خواهم، جناب دکتر بنده خودم هفته قبل راه کیاسر به ساری را بازدید کردم کوچک‌ترین اقدامی نشده است.»
وی سپس در پاسخ به فقدان برنامه جامع خانه‌سازی، ابتدا به رشد تعداد وام‌های بانک رهنی و مبلغ آنها اشاره کرد و گفت که حجم فعالیت بانک ۲/۵ برابر سال قبل بود. بدون اینکه حتی یک نفر به کارمندان آن اضافه شده باشد. به‌عبارت دیگر، بانک رهنی به تامین یا بهبود وضع مسکن ۴۶۸۳۵ نفر از هموطنان ما در سال ۱۳۴۳ کمک کرده‌است. نهاوندی سپس افزود در سال ۱۳۴۳ ساختمان ۲۰۷۳ واحد مسکونی به‌وسیله وزارت آبادانی و مسکن به پایان رسیده که ۱۳۰۰ واحد آن برای عموم و ۷۷۳ واحد آن خانه سازمانی بوده‌است. طی همین سال، ۴۳ ساختمان و ۳۹۳۹ خانه به‌وسیله وزارت آبادانی و مسکن آغاز گردید که ۱۲۸۹ خانه آن برای عموم و ۲۶۵۰ دستگاه آن به پایان خواهد رسید.این وزیر در ادامه به نخستین اشکال الموتی پرداخت که داستان آسفالت شهر تهران بود. او علت انجام این امر را دستور مستقیم دولت عنوان کرد که به واسطه مسائل روز و با هدف حل بحران این کار را کرده‌اند. نهاوندی به صراحت اعلام کرد: «بنده وظیفه‌ام اطاعت تصمیمات دولت است. وظیفه وزارتخانه‌ها اطاعت از تصمیمات دولت است.»
منبع: مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی - دوره ۲۱- جلسه ۱۶۹
آنچه در این میان مطرح شد آسفالت شهر تهران بود که به باور نماینده سوال‌کننده وظیفه دستگاه‌های دیگر مانند شهرداری بود تا یک وزارتخانه؛ بنابراین الموتی معتقد بود که وزارت آبادانی و مسکن در دهات و روستاها و قریه های دورافتاده به امور دیگری که شاید از وظایف این دستگاه نباشد می‌پردازد. هر چند در مقابل نمایندگان طرفدار وزیر هم در مجلس بیکار ننشستند و مدام به دفاع از نهاوندی می‌پرداختند.
پس از این کشمکش‌ها و جدال‌های لفظی سرانجام الموتی سوال خود را مطرح کرد و گفت: بنده می‌خواستم از جناب آقای دکتر نهاوندی سوالی بکنم که برنامه این وزارتخانه اولا برای عمران روستاها چیست؟ تابه‌حال در ظرف یکسال که این وزارتخانه تاسیس شده چه کاری در روستاها کرده‌اند، چقدر راه فرعی کشیده‌اند، چقدر خانه ساخته‌اند چند دهستان و چند بخش را لوله‌کشی کرده‌اند این کار‌هایی است که وزارت آبادانی و مسکن باید انجام بدهد. در این میان باز هم موافقان و مخالفان همچنان سروصداهای معمول چنین جلساتی را به‌راه انداختند. الموتی در میان این هیاهوها به مساله‌ای اشاره کرد که نشان‌دهنده ضعف وزارتخانه مزبور در انجام مهم‌ترین اقدامات خود بود؛ یعنی خانه‌سازی که از مهم‌ترین اهداف تشکیل وزارت آبادانی و مسکن بود؛ بنابراین بخش دیگر سوال الموتی به این موضوع اختصاص داشت. او بر این باور بود که یک برنامه جامع خانه‌سازی وجود ندارد و این ضعفی است که پیش از این هم وجود داشته است. الموتی در این مورد چنین گفت: «خانه‌سازی را هم بنده عرض کردم برنامه‌های خانه‌سازی در مملکت قبلا بود، مختلف هم بود. یک قسمت در سازمان خانه‌سازی و یک قسمت در بانک ساختمانی اینها تمرکز پیدا کرد. در وزارت آبادانی و مسکن حالا وزارت آبادانی و مسکن چه می‌خواهد بکند: الان در بعضی از شهرها تعداد زیادی خانه‌سازی شده‌است و در بعضی شهرها اصلا نشده است. بنده مثال نمی‌زنم در بعضی بخش‌ها شده و در بعضی بخش‌ها اصلا نشده مثل اینکه اصلا برنامه وجود ندارد لااقل حق این بود که شما برنامه‌ها را هماهنگ کنید و تمرکز کنید و متشکل کنید یک کار اساسی بکنید یک برنامه اساسی بیاوریم که برنامه ما برای خانه‌سازی در بخش‌ها اینطور است ظرف دو سال سه سال پنج سال تمام بخش‌های مملکت دارای خانه‌های سازمانی خواهد شد. الان اکثر بخش‌ها سازمان خانه‌سازی ندارد اصلا. وسیله زندگی ندارند وسیله ندارند محلی برای کار ندارند.»
پس از این نهاوندی پشت تریبون آمده و پاسخ‌هایی برای الموتی و دیگر حاضران صحن ارائه کرد. وی نخست مهم‌ترین وظیفه وزارت آبادانی و مسکن را عمران و آبادانی روستاها و کشیدن راه‌های فرعی عنوان می‌کند. هر چند در این مورد بلافاصله نمایندگان مخالف واکنش نشان دادند. چنان‌که دکتر رهنوردی گفت: «معذرت می‌خواهم، جناب دکتر بنده خودم هفته قبل راه کیاسر به ساری را بازدید کردم کوچک‌ترین اقدامی نشده است.»
وی سپس در پاسخ به فقدان برنامه جامع خانه‌سازی، ابتدا به رشد تعداد وام‌های بانک رهنی و مبلغ آنها اشاره کرد و گفت که حجم فعالیت بانک ۲/۵ برابر سال قبل بود. بدون اینکه حتی یک نفر به کارمندان آن اضافه شده باشد. به‌عبارت دیگر، بانک رهنی به تامین یا بهبود وضع مسکن ۴۶۸۳۵ نفر از هموطنان ما در سال ۱۳۴۳ کمک کرده‌است. نهاوندی سپس افزود در سال ۱۳۴۳ ساختمان ۲۰۷۳ واحد مسکونی به‌وسیله وزارت آبادانی و مسکن به پایان رسیده که ۱۳۰۰ واحد آن برای عموم و ۷۷۳ واحد آن خانه سازمانی بوده‌است. طی همین سال، ۴۳ ساختمان و ۳۹۳۹ خانه به‌وسیله وزارت آبادانی و مسکن آغاز گردید که ۱۲۸۹ خانه آن برای عموم و ۲۶۵۰ دستگاه آن به پایان خواهد رسید.این وزیر در ادامه به نخستین اشکال الموتی پرداخت که داستان آسفالت شهر تهران بود. او علت انجام این امر را دستور مستقیم دولت عنوان کرد که به واسطه مسائل روز و با هدف حل بحران این کار را کرده‌اند. نهاوندی به صراحت اعلام کرد: «بنده وظیفه‌ام اطاعت تصمیمات دولت است. وظیفه وزارتخانه‌ها اطاعت از تصمیمات دولت است.»
منبع: مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی - دوره ۲۱- جلسه ۱۶۹
ارسال نظر