آخرین تحولات بازار مسکن در انگلیس
قیمت مسکن در انگلیس ماه گذشته یعنی در ماه جولای، با 4/ 0 درصد افزایش به رکورد جدیدی رسید. برآورد کلی که از میانگین قیمت‏ها در شهرهای انگلیس منتشر شده‏است، نشان می‏دهد که این میانگین قیمتی به 195 هزار و 621 پوند رسیده‏است.

این درحالی است که با اجرای قانون جدیدی که دولت حزب محافظه‏کار انگلیس آن را تدوین کرده، خریداران مسکن در 6 ماه اول سال‌جاری میلادی 275 میلیون پوند مالیات کمتر نسبت به سال گذشته پرداخت کرده‏اند. این کم شدن پرداخت مالیاتی هنگام خرید مسکن نتیجه حذف هزینه تمبر مالیاتی برای خریداران است. این قانون را حزب محافظه‏کار حاکم اخیرا به عنوان بخشی از سیاست‏هایش برای تسهیل خرید مسکن تدوین کرده و به اجرا گذاشته است. در ماه اول اجرای این قانون یعنی در ماه ژوئن، قیمت مسکن کاهش یافت و تورم قیمت‏ها به پایین‏ترین حد طی دو سال گذشته رسید.

اما با افزایش قیمت در ماه جولای، بار دیگر تورم قیمت مسکن به 5/ 3 درصد بازگشت، رقمی که کارشناسان اقتصادی در سراسر انگلیس می‏گویند دارد هم‏پای رشد درآمدها پیش می‏رود. روند رشد درآمدها در انگلیس این روزها خودش روندی رکوردگونه شده است. این روند با ثبت رقم 4 درصدی اکنون در تاریخ اقتصاد این کشور ثبت شده است. هم پا شدن رشد درآمدها با رشد قیمت‏ها، باید قاعدتا به معنی رونق خرید و فروش و ثبات در بازار مسکن شود، اما همه اینها به این مساله بستگی دارد که آیا ساخت‌وساز مسکن هم خودش را با این روند بازار هماهنگ می‏کند یا نه. یعنی باید دید آیا با رشد تقاضا، عرضه مسکن و ساخت و ساز آن هم به اندازه کافی صورت می‏گیرد یا نه. همین موضوع می‏تواند سرنوشت توازن قیمت‏ها را تعیین کند.

مسکن موضوع مهمی در بحث‏های اقتصادی انگلیس است. در جریان انتخابات پرجدل امسال، این موضوع از محورهای مناظره‏ها و بحث‏های تبلیغاتی نامزدها بود. وعده افزایش قدرت خرید مردم در بازار مسکن و چگونگی این کار از موضوعات این بحث‏ها بود. بعد از تمام شدن انتخابات، پرداخت وام خرید مسکن رونق بیشتری گرفت. خرید و فروش هم بعد از رکود در زمستان، افزایش یافت، اما نکته قابل توجه در ماه‌های خرید در این بازار، کاهش شمار فروشندگان بازار است. درواقع اکنون رقابت در برخی شهرها و نقاط، میان فروشندگان مسکن است. به همین خاطر اکنون نگرانی اصلی بازار مسکن انگلیس پاسخ به این سوال است که آیا عرضه خودش را با تقاضا هم‏پا می‏کند یا نه. که اگر اینطور نشود، فروشندگان کمتر می‏شوند و این به زیان خریداران است. یعنی وعده افزایش قدرت خرید مردم تحقق نمی‏یابد.
در ماه‌های اخیر با حذف تمبر مالیات خرید، ۲۳۵ هزار خریدار مسکن هر کدام به طور متوسط ۱۸۰۰ پوند کمتر در صورتحساب خریدشان پرداخت کرده‏اند. از سوی دیگر با شناور کردن سیستم مالیات مسکن به صورتی که نرخ مالیات درصد شناوری از قیمت پرداختی خرید مسکن باشد، رقابتی‌شدن نرخ‏ها در برخی نقاط را از شدت گذشته انداخته‏است. با این دستکاری‏ها در قوانین و پرداختی‏های مالیات خرید مسکن، برخی خانه‏های لوکس گران‏قیمت بالای ۲۵۰ هزار پوند مشتری بیشتری پیدا کرده اند. این درواقع یکی از اهداف دولت انگلیس بود. منتقدان اقتصادی دولت انگلیس در سال‌های اخیر از اینکه سرمایه‏گذاران خارجی به ویژه چینی، بازار مسکن انگلیس به ویژه شهر لندن را تصرف کرده‏اند، اعتراض داشتند. اکنون با افزایش نرخ مالیات برای این سرمایه‏ گذاران و کاهش مالیات برای خریداران داخلی، دولت قصد برهم زدن این توازن را دارد. به این ترتیب و با این تغییر قوانین، معافیت مالیاتی برای خانه‏های گران‏قیمت‏تر بیشتر می‏شود و مشتری‏های این خانه ها هم بیشتر.

اما نکته دیگری که از پس این رونق بازار مسکن نمایان شده، افزایش سود و رونق کار صاحبخانه‏هایی است که خانه را به قصد اجاره و تامین درآمد می‏خرند. جدیدترین آمار رسمی که در این باره در انگلیس منتشر شده نشان می‏دهد، سود این افراد از سال ۱۹۹۶ تا کنون یعنی در دو دهه گذشته، ۱۴۰۰ برابر شده‏است. همین رقم کافی است که همه را به فکر این کار بیاندازد، اما همین وضعیت باعث انتقاد شدید کارشناسان و تحلیلگران و فعالان اجتماعی شده‏است. آنها دولت را متهم می‏کنند که با سیاست‏های خود به جای آنکه نیازمندان و مصرف‏کنندگان واقعی و درواقع خانه‏اولی‏ها را قادر به خرید مسکن کند، کسانی را که از این راه سود و تجارت می‏کنند صاحب خانه می‏کند. آنها می‏گویند همین وضعیت باعث شده که جوانان از حالا امیدشان را برای اینکه با دستمزد و پس‏انداز صاحب مسکن شوند از دست بدهند. چون می‏بینند که این بازار در اختیار کسانی است که پول بیشتری دارند و به دنبال سود بیشتر هستند نه به دنبال مصرف. سال‌ها افزایش قیمت مسکن در بازار انگلیس، باعث شده که با وجود بحران مالی سال‌های اخیر، سرمایه‏گذارانی که مثلا ۱۸ سال پیش در این بازار سرمایه‏گذاری کرده‏اند اکنون سود هنگفتی داشته باشند. روند صعودی اجاره‏بها هم در سال‌های اخیر شیب بیشتری داشته‏است. همین شیب باعث شده که این سود برای سرمایه‏گذاران بیشتر شود. این سرمایه‏گذارانی که برای تامین درآمد و برای اجاره دادن مسکن می‏خرند، از دریافت وام‏های کلان هم بیمی ندارند چون اقساط آن را با اجاره‏بهای مسکن می‏پردازند.

اکنون مسکن برای سرمایه‏گذاران انگلیسی به موضوعی جذاب تبدیل شده و این برای مصرف‏کنندگان و برای اجاره‏نشین‏ها اصلا خبر خوبی نیست. سرمایه‏گذاری در مسکن سود بیشتری نسبت به سپرده‏گذاری در بانک یا صندوق سرمایه‏گذاری یا حتی بازار سهام دارد. همین ناامیدی موجب شده که بر اساس گزارش اداره آمار انگلیس شمار افراد ۲۰ تا ۴۵ ساله‏ای که برای خرید مسکن پس‏انداز یا در بانک به امید دریافت وام خرید مسکن،سپرده گذاری می کنند، در سه سال گذشته کاهش یابد. این کاهش البته هنوز چندان هم قابل توجه نیست. یعنی هنوز ۴۳ درصد انگلیسی‏هایی که در این گروه سنی هستند برای خرید مسکن سپرده‏گذاری بانکی یا پس‏انداز می‏کنند، اما کم شدن این گروه، پیامی دارد.