نگرانی ازروند کاهشی تولید خودرو
روند کاهشی تولید خودرو در آبان ماه نیز ادامه پیدا کرد. هر چند تولید در هشت ماه سال جاری نسبت به پارسال از رشد 64 درصدی برخوردار شده است، اما از شهریورماه امسال تولید خودرو روند کاهشی پیدا کرده این در شرایطی است که افت تولید تا آبان ماه تداوم یافته است. طبق آمارهای ارائه شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در آبان امسال 96 هزار و 648 دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شد که نسبت به مهر ماه با افت 6هزار و 590 دستگاهی روبه‌رو بوده است. میزان تولید سواری در آبان ماه نیز به 82 هزار و 505 دستگاه رسید که در مقایسه با مهر ماه 5 هزار و 161 دستگاه کاهش داشته است.در مورد چرایی کاهش تولید دلایل مختلفی از سوی کارشناسان و خودروسازان عنوان می‌شود به‌طوری‌که برخی کارشناسان معتقدند علت اصلی به «کاهش تقاضای بازار» و همچنین «کمبود نقدینگی خودروسازان» مربوط می‌شود. این اظهارات در شرایطی است که خودروسازان دلایل دیگری برای افت تولید عنوان می‌کنند.در این زمینه مدیرعامل شرکت ایران خودرو دلیل کاهش تولید مهرماه را همزمانی اعیاد و پیرو آن تعطیلات شکل گرفته در این ماه خوانده بود و عنوان کرده بود که در آبان یک روز کاری نیزکمتر از مهرماه داریم؛ بنابراین ایران‌خودرو به تنهایی حدود 2 هزار و 400 دستگاه افت تولید را تجربه کرده است. وی با بیان اینکه ایران‌خودرو در مهرماه 24 روز کاری داشته، تاکید کرده که این شرکت در شهریورماه 27 روز کاری داشته و در مهر، سه روز کمتر؛ بنابراین افت تولید حدودا 6 هزار دستگاهی در اولین ماه پاییز، به دلیل کاهش روزهای کاری بوده است. یکه‌زارع همچنین به این نکته نیز اشاره کرده که اگر این سه روز کاهش روزهای کاری را در تولید روزانه 2 هزار و 400 دستگاه ضرب کنیم، می‌شود هفت‌هزار و 200 دستگاه؛ با این حساب این شرکت حتی یک هزار و 200 دستگاه نیز بیشتر از آنچه باید، تولید کرده است. با توجه به اظهارات مدیرعامل ایران خودرو به نظر می‌رسد که روند کاهشی تولید خودرو تنها مربوط به آبان ماه بوده حال آنکه این روند در آذرماه نیز ادامه یافته است.حال با فرض اینکه تعطیلات رسمی عامل کاهش تولید خودرو عنوان می‌شود به نظر می‌رسد که تداوم تعطیلات همچنان بر روند تولید خودرو تاثیرگذار باشد. با توجه به اظهارات مدیرعامل ایران خودرو برخی کارشناسان عنوان می‌کنند که تعطیلات را نمی‌توان به‌عنوان دلیلی بر کاهش تولید خودرو پذیرفت چرا که از ابتدای سال به‌طور میانگین هرماه تعطیلات رسمی در تقویم کشور بوده است. اما این کارشناسان دلیل افت تولید خودرو را به تقاضای بازار و همچنین درگیری خودروسازان با مشکلات نقدینگی بی‌ارتباط نمی‌دانند هرچند که بلاتکلیفی بازار به واسطه ناتمام ماندن مذاکرات هسته‌ای را نیز در این امر دخیل می‌خوانند. این کارشناسان معتقدند که به دلیل کاهش توان خرید برخی از مشتریان، بازار همچنان تقاضای چشمگیری به خود نمی‌بیند که این امر خودروسازان را نسبت به روند افزایشی تولید بی‌انگیزه کرده است. در این زمینه یک فعال بازار خودرو معتقد است که ریشه اصلی افت تولید را باید در «تقاضای مشتریان» جست‌وجو کرد؛ زیرا بازار چندان کشش بالایی به خود نمی‌بیند؛ بنابراین خودروسازان نیز انگیزه زیادی برای بالا بردن تیراژ ندارند. به اعتقاد وی اگرچه تعطیلات مهر می‌تواند سبب افت تولید شود؛ اما قطعا نباید روند رو به رشد تولید را متوقف کند؛ زیرا خودروسازان اگر می‌خواستند و انگیزه لازم را داشتند، «تولید از دست رفته خود به دلیل تعطیلات» را به شکلی جبران می‌کردند. در واقع خودروسازان چون نشانه‌های مثبتی که نشان دهد تقاضا افزایش یافته، از بازار دریافت نکرده‌اند، انگیزه لازم را برای افزایش تیراژ یا جبران کاهش تولید خود به دلیل تعطیلات نداشته‌اند. از طرفی اما خودروسازان همچنان با مشکلات و کمبودهای مالی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند و طبعا این شرایط اجازه نمی‌دهد که آنها تولید خود را خیلی بیش از اینها افزایش دهند، هرچند اگر تقاضا بالا بود، خودروسازان به هر حال راهی برای تامین نقدینگی پیدا می‌کردند. در حال حاضر بانک‌ها هنوز هم روی خوش به صنعت خودرو نشان نمی‌دهند و خودروسازها همچنان برای تامین نقدینگی موردنیاز خود با مشکلات بزرگی روبه‌رو هستند. از سوی دیگر مذاکرات هسته‌ای نیز بازار و خودروسازان را همانند دیگر بازارها کرخ کرده است به‌طوری‌که مشتریان بلاتکلیف که در انتظار نتیجه توافقات هسته‌ای دست از خرید کشیده بودند با تمدید مذاکرات باز هم سرگردان شدند حال آنکه این شرایط ظاهرا بر تولید خودرو نیز اثر گذار بوده است.در این زمینه خودروسازان نیز در انتظار نتایج مذاکرات بودند و افق روشنی را در کوتاه‌مدت برای تولید خودرو و مشارکت با سرمایه‌گذاران خارجی متصور بودند حال آنکه شرایط انتظاری آنها تا هفت ماه دیگر تمدید شد. حال نگاهی می‌اندازیم به تولید خودرو در آبان ماه. همان‌طور که آمار ارائه شده از سوی وزارت صنعت و معدن و تجارت بازگو می‌کند افت تولید رانا و تندر عامل اصلی افت تولید در آبان ماه است.بر این اساس در آبان امسال 96 هزار و 648 دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شد که نسبت به مهر ماه با افت 6 هزار و 590 دستگاهی روبه‌رو بوده است. میزان تولید سواری در آبان ماه نیز به 82 هزار و 505 دستگاه رسید که در مقایسه با مهر ماه 5 هزار و 161 دستگاه کاهش داشته است. در آبان ماه تولید وانت در کشور به 12 هزار و 799 دستگاه رسید که نسبت به مهر سال جاری 1200 دستگاه کمتر بوده است. در دومین ماه پاییز تولید کامیونت، کامیون و کشنده به 1334 دستگاه رسید که افت 236 دستگاهی را نسبت به مهر ماه نشان می‌دهد. تولید انواع خودرو توسط ایران خودرو در آبان امسال 53 هزار و 206 دستگاه بود که در مقایسه با مهر سال جاری 2 هزار و 702 دستگاه افت داشته است. تولید سواری این شرکت نیز در آبان ماه با افت 2 هزار دستگاهی به 45 هزار و 323 دستگاه رسید. همچنین، تولید انواع خودرو در آبان ماه توسط سایپا به 32 هزار و 95 دستگاه رسید که در مقایسه با مهر امسال 4 هزار و 487 دستگاه کاهش داشته است. تولید سواری توسط این شرکت خودروساز نیز در آبان ماه 27 هزار و 98 دستگاه بود که نسبت به مهر امسال 4 هزار و 96 دستگاه افت داشته است. همچنین تولید انواع خودرو در کشور طی 8 ماه امسال به 722 هزار و 325 دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل 7/69 درصد رشد داشته است. همچنین تولید انواع سواری طی 8 ماه امسال 612 هزار و 818 دستگاه بود که با رشد 7/69درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه بوده است. تولید خودرو در کشور در حالی با روند کاهشی همراه شده که طبق اعلام مدیران شرکت‌های خودروساز، تولید خودرو طی سال جاری باید به یک میلیون و 250 هزار دستگاه برسد و به این ترتیب خودروسازان در 8 ماه امسال تنها 57 درصد برنامه خود را عملی کرده‌اند.