شبحی که اروپا را تسخیر میکند
سرنوشت توریسم اروپا در چنبره تروریسم
امیر شاملویی
شوکها یکی پس از دیگری وارد شده است؛ داعش در حملات خود شهروندان اروپایی را در شهرهای بروکسل و نیس کشته است، عملیات تروریستی مرگباری در آلمان انجام شده و یک عملیات نیز در کلیسای یک شهرک فرانسوی کوچک رخ داده است. هشدارها هر روز بیشتر و بیشتر میشود. افزایش حملات تروریستی در اروپا سوالات را پیرامون اینکه این تهدید جدید پیش آمده به‌طور بالقوه تا چه حد دوام میآورد و پایداری آن چقدر طول میکشد، ایجاد کرده است. تاثیر این وقایع بر اقتصاد منطقه و گردشگری ممکن است شدید باشد و رهبران اروپا مصمم به برخورد با این پدیده هستند.
امیر شاملویی
شوکها یکی پس از دیگری وارد شده است؛ داعش در حملات خود شهروندان اروپایی را در شهرهای بروکسل و نیس کشته است، عملیات تروریستی مرگباری در آلمان انجام شده و یک عملیات نیز در کلیسای یک شهرک فرانسوی کوچک رخ داده است. هشدارها هر روز بیشتر و بیشتر میشود. افزایش حملات تروریستی در اروپا سوالات را پیرامون اینکه این تهدید جدید پیش آمده به‌طور بالقوه تا چه حد دوام میآورد و پایداری آن چقدر طول میکشد، ایجاد کرده است. تاثیر این وقایع بر اقتصاد منطقه و گردشگری ممکن است شدید باشد و رهبران اروپا مصمم به برخورد با این پدیده هستند. جورج پانایوتیس رئیس گروه امکیاچ میگوید: «ما انتظار داریم که یک تغییر ساختاری به وقوع بپیوندد. پدیده جنگ در این کشورها قبلا وجود نداشته است.»
وی که یک مشاور گردشگری در پاریس است، ادامه میدهد: «اگر این مساله حل نشود، مشکل ادامه خواهد یافت.» اثرات این اتفاق بر تجارتهای بزرگ و کوچک عمیق بوده است. در مونت سن میشل که یک کلیسای قرون وسطایی ویژه است و یکی از مقاصد گردشگری بسیار معروف فرانسه به شمار میرود، هتلهای زنجیرهای محلی و رستورانها تا ۷۰ درصد با کاهش تقاضا روبهرو شده و سودآوری آنان شدیدا تحتتاثیر قرار گرفته است. این اتفاق عمدتا به‌دلیل رویدادهای تروریستی در پاریس بوده است. پس از آن وقایع، وضعیت این شهر توریستی هرگز به‌طور کامل بهبود نیافته است. گردشگران ژاپنی و آمریکایی رزروهای خود را لغو کردهاند و با وجود اینکه منطقه مذکور در شمال غربی ساحل نورماندی واقع شده و دور از پاریس است، باز هم از اثرات غیرمستقیم این حملات تروریستی در امان نمانده است.
ژیل گویه مدیر اجرایی هتلهای زنجیرهای در این منطقه میگوید که مجبور شده به یک سوم از ۲۳۰ پرسنل خود اعلام کند برای ۴ ماه به خانههای خود بازگردند و در واقع کار خود را از دست بدهند. نیمی از هتلهای ۵ ستاره و رستورانهای ۴ ستاره نیز به حالت تعطیل درآمده است. از آن زمان به بعد ۱۷ موقعیت کاری از بین رفته و افرادی جدیدی را استخدام کردهاند که تنها قرارداد موقت دارند. کسب و کارها درست زمانی که کشتار روز باستیل در شهر نیس اتفاق افتاد، شروع به بهبود کرده بودند. لغو کردن رزروها از آن به بعد تا ۲۰ درصد افزایش یافته و انتظار میرود در هفتههای آتی نیز افزایش یابد. به علاوه، حمله بعدی که به یک کلیسا در نورماندی صورت گرفت و یک کشیش در آن کشته شد، نیز بر این وخامت تاثیر بیشتری گذاشت. این حمله توسط شبه نظامیانی که ادعا میکنند با داعش متحد هستند، صورت گرفت. گویه در این خصوص میگوید: «آنچه که در این کلیسا اتفاق افتاد، میتواند هر جای دیگری نیز اتفاق بیفتد. این کار موجب میشود طرحریزی برای کسب‌وکار در آینده غیرممکن باشد.»
افت یا ادامه رشد؟!
تمام آنچه که به اقتصاد اروپا آسیب رسانده است، در یکی از بخشهای حیاتی آن یعنی گردشگری بوده است. با این وجود روند بهبود این صنعت پس از اتفاقات اخیر آغاز شده و ادامه دارد.در سال جاری، رشد اقتصادی در ۱۹ کشوری که از واحد پولی یورو استفاده میکردند به سطحی رسید که پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ سابقه نداشته است. اتحادیه اروپا گزارش داده است که در نیمه دوم سال جاری این وضعیت با دشواریهایی روبهرو شده و اقتصاد از ماه آوریل تا ژوئن تنها ۳/ ۰ درصد رشد کرده است که نسبت به رشد ۶/ ۰ درصدی در فصل گذشته کاهش نشان میدهد. فرانسه با رشد صفر درصد در بازه ۳ ماهه منتهی به ژوئن، درگیر جدال با رکود بوده است. عدم قطعیت در ماههای اخیر پس از حملات تروریستی چند برابر شده و به شدت گسترش یافته است. با این وجود، سرمایهگذاران پا پس نکشیدهاند اما بازدیدکنندگان در مورد مقصد محوری سفر به اروپا تردید میکنند و صنعت گردشگری که پیش از این ۱۰ درصد از فعالیت اقتصادی اتحادیه اروپا را تشکیل میداد، شروع به افت کرده است. این در حالی است که دولتهای اروپایی میلیاردها یورو در زمینه امنیت داخلی و افزایش آن و نیز عملیات علیه داعش حتی در کشورهایی که با کسری بودجه روبهرو هستند، خرج کردهاند. فرانسه که سومین اقتصاد بزرگ اروپا پس از بریتانیا و آلمان است، پیشتر سعی داشت تا از دوره طولانی رکود و بیکاری بالا بیرون بیاید. افزون بر این فرانسه کشوری است که یکی از بیشترین میزان بازدیدها را در کل اروپا دارد. سال گذشته بیش از ۸۴ میلیون گردشگر به این کشور سفر کردند. اقتصاددانان پیشبینی کرده بودند که این روند رو به رشد در سال ۲۰۱۶ نیز ادامه داشته باشد، اما وقایع تروریستی ۱۳ نوامبر موجب شد تا گردشگران خارجی کمتر به این کشور سفر کنند و اخیرا این روند معکوس شده است با این وجود، از آنجا که بیشتر حملات تروریستی داعش در خارج از اروپا رخ داده است، به نظر میرسد که در مورد اثر این امر بزرگنمایی و اغراق صورت گرفته باشد.
مارک اکرستروم، رئیس بخش مالی اکسپدیا که یک وبسایت جهانی سفر است، میگوید: «در فرانسه رزرو شبانه هتلها پس از حملات تروریستی در پاریس، از ۲۰ درصد به یک عدد تک‌رقمی رسید. پس از بمبگذاریهای بروکسل رزروها بار دیگر روندی منفی پیمودند و پس از وقایع شهر نیس، رزرو هتلها بیش از ۱۰ درصد افت کرد.» او ادامه میدهد: «ما افزایشی در روند ورود گردشگران نداشتهایم. آنچه که به‌طور خاص نمیدانیم این است که آیا تاثیر کلی منفی بر صنعت سفر ایجاد شده است یا اینکه اروپا به‌طور خاص در حال تجربه این رخداد است.»
در پلاژ پاریس، افراد مسلح پلیس از ورودیها حفاظت میکنند. دستههای نظامی روی ساحل از کنار خانوادهها عبور میکنند. این گشت زدن هزینههایی را برای مالیاتدهندگان درحدود یک میلیون یورو یا ۱/ ۱ میلیون دلار در روز در پی دارد که در مجموع موجب میشود فرانسه میزان ۸۱۶ میلیون یورو در سال جاری برای تقویت امنیت خود بپردازد. اثر این اتفاق کاملا مشهود است. ضمن اینکه بالا رفتن هزینهها سودآوری این صنعت را کم میکند.آدریان لیدز، رئیس گروه آدریان لیدز که یک شرکت فرانسوی فعال در املاک و مستغلات در این دو شهر است میگوید آپارتمانهای اجارهای در شهرهای پاریس و نیس، پس از اینکه گردشگران طرح سفر به این شهرها را لغو کردهاند، خالی شده است. وی ادامه میدهد مشتریانی که فکر نقل و انتقال به پاریس را در سر داشتهاند، این جست‌وجوها را تعلیق کردهاند. او میافزاید: «این رویدادها بر بسیاری از موارد اثر گذاشته است. اما مردم زمانی که اوضاع آرام شود برخواهند گشت.» اما در همین حال، تهدیدات تروریستی یک لایه پیچیده دیگر در منطقهای که درگیر وجود تعداد زیادی از مهاجران و نیز تحت تاثیر رای دادن دادن مردم بریتانیا در ماه گذشته نسبت به خروج از اتحادیه اروپا است، اضافه میکنند. وزرای مالی ۲۰ اقتصاد بزرگ جهان، مدتی پیش در چین با هم ملاقات کردند و تعارضهای ژئوپولتیکی و تروریسم را به عنوان تهدیداتی فزاینده برای اقتصاد جهانی عنوان کردند. میشل ساپین وزیر مالی فرانسه میگوید: «جهان تقریبا حملات تروریستی را شناخته است. اما امروزه تعدد حملات، یک وضعیت نااطمینانی جدید ایجاد کرده است و این وضعیت با پیامدهای اقتصادی گره خورده است.»
بلژیک و آلمان، دیگر قربانیان
در بلژیک، جایی که تکفیری ها حملات بمبگذاری در فرودگاه بروکسل و متروی این شهر را در ماه مارس انجام دادند که منجر به مرگ ۳۲ نفر شد، اقتصاد به دلایلی همچون زیان در کسب‌وکار و مالیات بر درآمد تقریبا یک میلیارد یورو آسیب دیده است. این مطلب را اخیرا دولت بلژیک اعلام کرده است. بزرگ‌ترین ضربات نیز به هتلها، رستورانها و بخش گردشگری این کشور وارد آمده است. کنسرتها، کارناوالها و جشنوارهها و نیز رویدادهای ورزشی لغو شدهاند و درآمدهای ناشی از صنعت تفریحات و سرگرمیها کاهش یافتهاند. دولت آلمان نیز مدتی پیش اعلام کرد این کشور پس از حملاتی که در یک قطار، مرکز خرید کوچک و یک کنسرت نسبت به شهروندان آن صورت گرفت، تبدیل به هدف شده است. شرکت‌های مسافرتی اکنون پرسشهایی در مورد اینکه آیا بزرگ‌ترین اقتصاد قاره اروپا ایمن است یا خیر مطرح میکنند و اقتصاددانان میگویند در نتیجه این امر، مخارج مصرفی که همچون یک موتور برای رشد اقتصادی عمل میکند، درصورت مصرف کمتر توسط مصرفکنندگان، میتواند کاهش پیدا کند. تمام این موارد ممکن است مسافران و بازدیدکنندگان را از سفر به اقتصادهای بزرگ اروپا رویگردان کند و به مکانهای آرامتری همچون اسپانیا، یونان یا اسکاندیناوی سوق دهد.
آسیب در انتظار صنایع مرتبط
این امر به خودی خود ممکن است دغدغههای تروریسم را که در مورد آسیب دیدن صنایعی که سفر را امکانپذیر میکنند، متوقف نکند. شرکت‌های هواپیمایی ایر فرانس و لوفت هانزا که دو غول خطوط هوایی اروپا هستند، اخیرا پیشبینی خود در مورد سودآوری‌شان را برای سال جاری کاهش دادهاند. این امر بدان معنی است که حملات تروریستی در خاک اروپا موجب شده است تا گردشگران و نیز مدیران کسب و کارها کمتر رو به سفرهای اروپایی بیاورند.
این حملات تروریستی، همچنین عوارضی برای صنایع لوکس و تجملاتی ایجاد کردهاند. این صنایع به شدت وابسته به گردشگران خارجی و به‌خصوص آسیاییها برای فروش محصولات لوکس اروپایی هستند. با توجه به برندهای پیشرو که در خاک اروپا وجود دارند، وقایع تروریستی میزان فروش آنها را تحت تاثیر قرار میدهد و گزارشها حاکی از آن است که فروش برندهای معروف به‌دلیل دور ماندن گردشگرانی که در سفر خود پول زیادی خرج می کنند، کاهش یافته است. اکسل دوماس، مدیر اجرایی یکی از برندهای معروف در اروپا در خصوص تاثیر کاهش تعداد ورود گردشگران خارجی بر میزان فروش برندها میگوید: «ما هیچ بهبودی را در میزان آمد و شد گردشگران در فرانسه مشاهده نمیکنیم و تا زمانی که در حالت اضطراری باقی مانده باشیم، تغییری در این زمینه را مشاهده نخواهیم کرد. این رویداد منجر به این میشود که مشتریان از سفر برای خرید صرف‌نظر کنند.»
برای گویه که هتلها و رستورانهایش در مونت سن میشل وابسته به رفت و آمد گردشگران است، این اخبار بدی تلقی میشود زیرا درآمد و حیطه کسب و کار وی را کوچک‌تر میکند. او میگوید: «وقتی شما کسب و کاری را از دست بدهید، تاثیر اقتصادی در پی خواهد داشت. تروریستها میخواهند حداکثر آسیب را ایجاد کنند.»
در همین حال، ازجمله مهم‌ترین مواردی که برای صنعت گردشگری در قاره اروپا گران تمام شده است، ترس گردشگران چینی از وضعیت امنیتی در اروپا و به‌ویژه در کشورهایی مانند فرانسه و آلمان است که موجب شده تعداد ورود گردشگران این کشور به این منطقه کاهش یابد.
در کنار وقایع تروریستی در فرانسه و آلمان، کودتا و حملات تروریستی در ترکیه در سال جاری نیز وضعیت قاره اروپا را متشنجتر کرده است. چینیها که بیشترین تعداد گردشگران برونمرزی در جهان را تشکیل میدهند، از نظر میزان هزینه کرد و افراد ثروتمندی که به کشورهای اروپایی برای کار و تفریح میفرستند حائز اهمیت زیادی هستند و ترس آنها میتواند تبعات اقتصادی زیادی برای کشورهای اروپایی داشته باشد. اکنون چینیها نیز سوال مهمی در ذهن خود دارند که آیا پس از این تعداد از وقایع تروریستی بهتر نیست سفر خود به شهرهایی همچون پاریس را لغو کرده و به جای ایمنتری سفر کنند؟ شرکت‌های مسافرتی چینی همچنین قبول کردهاند که تمام پول متقاضیان چینی را در صورتی که بخواهند سفرشان به ترکیه را پس از ۲۲ ژوئیه لغو کنند، برخواهند گرداند. این تصمیم به‌دلیل کودتای در ترکیه اتخاذ شد.
ارسال نظر