خنداندن مردم آسان نیست
دکتر رسول خضری عضو هیات رئیسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به گریه انداختن افراد بسیار راحت‌تر از خنداندن آنها است. برای گریاندن یک فرد شاید تنها یک ساعت زمان نیاز باشد اما برای خنداندن همان فرد به ده‌ها ساعت وقت نیاز است. در عین حال بخش کاریکاتور و طنز در همه کشورها و در همه حوزه‌های مختلف به‌ویژه علوم انسانی و اجتماعی نقش بسیار مهم و قابل ستایشی دارد و کسی نمی‌تواند منکر این مساله باشد اما پرداختن به طنز و کاریکاتور فرآیندی دارد که اگر از آن فرآیند دور شویم به بیراهه رفته‌ایم.
انتظار همه جوامع از سریال‌ها و فیلم‌هایی با مضمون طنز، نمود واقعیت‌هایی است که گاه نمی‌توان آنها را به‌طور شفاف مطرح کرد لذا تلخی‌های جامعه در طنز گنجانده می‌شود. ساخت سریال‌های طنز در کشورمان از ویژگی‌های مهمی برخوردار است چرا که مردم کشور به سادگی نمی‌خندند، از طرفی ما کارگردان‌های معدودی داریم که در قالب طنز مجموعه تلویزیونی می‌سازند و در این زمینه باید به خوبی و با مطالعه بسیار در یک بخش از جامعه وارد عرصه شوند. پزشکان بخشی از جامعه هستند که احترام زیادی بین همه مشاغل دارند و شکی در آن نیست که بیمار باید به پزشک اعتماد داشته باشد تا روند درمان خود را ادامه دهد. باور بیمار نسبت به پزشک بسیار اهمیت دارد. در راستای بهبود روابط میان بیمار و پزشک نیاز به فرهنگ‌سازی داریم. اما باید بسنجیم که ساخت اثر هنری چقدر واقع‌بینانه است و به چه میزان به بهبود شرایط کمک می‌کند.
اما باید گفت طنز به منزله بی‌حرمتی به کسی نیست و رسانه ملی می‌تواند نقش بسزایی در فرهنگ‌سازی داشته باشد. در واقع فلسفه وجود طنز نقد است اما این نقد باید سازنده باشد و به‌گونه‌ای باشد که فرد را به تفکر وادارد و بدون توهین به واقعیت‌های جامعه بپردازد. سطح فکری مردم کشور آنقدر بالا است که با هر اثری قانع نمی‌شوند و در عین حال ماندگاری اثر هم در میان مردم شاید آن‌گونه که باید، نباشد. هر چند جامعه پزشکان برشی از زندگی اجتماعی هستند اما بعضا در مواردی کاستی‌هایی وجود دارد که در آن شکی نیست و بهتر بود که این کاستی‌ها در قالب طنز گنجانده می‌شد تا دغدغه مردم و بیماران مرتفع شود. مردم سوژه‌های اجتماعی و طنز را دنبال می‌کنند و این بسیار قابل توجه است چرا که می‌توان با ارتقای فرهنگ‌سازی در بخش‌های مختلف روی مردم تاثیر گذاشت و جامعه را به سمت بهبود پیش برد. اصولا برای اینکه طنزی ساخته شود نیاز به کار کارشناسی و مطالعه است. همه ما مهران مدیری را می‌شناسیم و می‌دانیم از کارگردان‌های باسابقه در عرصه طنز است، در واقع می‌توان او را موفق‌ترین کارگردان در این حوزه دانست چرا که سال‌ها است آثارش مخاطبان زیادی دارد و در این حوزه موفق عمل کرده است. سریال «درحاشیه» که به‌عنوان آخرین اثر هنری مهران مدیری به شمار می‌رود با انتقادهای بسیاری مواجه شد، چرا که پزشکان نیز مانند همه مردم انتظار داشتند تا مدیری اثر ماندگاری مانند آثار قبلی خود ارائه دهد که تاثیر مثبت خود را در همه اقشار بگذارد. اما سریال «درحاشیه» به حاشیه رفته و بسیاری از مباحثی که حتی ارائه آن در قالب طنز نیز ضرورتی نداشته در این مجموعه به آن پرداخته شده است. در واقع سریال «درحاشیه» بیشتر حالت تمسخر دارد و آن اثرات مثبت طنز و نیش گزنده و نقادانه طنز را ندارد. ما انتظار داشتیم که یک اثر هنری قوی‌تری را حتی در حوزه‌های مختلف مربوط به صنف پزشکان شاهد باشیم.به هر حال طنزی که کاستی‌ها و ضعف‌های جامعه پزشکان را به نقادی بکشد قابل تقدیر است و هیچ کسی نمی‌تواند مانع پخش آن شود. ما هم معتقدیم که اگر دید نقادانه خبرنگاران و رسانه‌ها نباشد، عیب‌ها نمود پیدا نمی‌کند و سازندگی را به دنبال ندارد. اما مرز بین تمسخر و طنز متفاوت است و نقدی قابل پذیرش است که محترم باشد و به بخشی از جامعه بی‌حرمتی نشود.تمام حرف پزشکان نیز این است که نقدی مورد نیاز جامعه است که سازنده بوده و ما در جامعه فعلی که با سرعت تکنولوژی و عصر اطلاعات به پیش می‌رویم به طنزهایی خوب نیاز داریم تا شهروندان را با دغدغه‌های پزشکان و نیاز جامعه آگاه کند. البته انتظار ما به‌عنوان پزشک از این سریال طنز این است که بحث زیرمیزی را به خوبی و با نقدی بسیار قوی نشان می‌داد و چنان فرهنگ‌سازی می‌شد که پزشکان تاثیر می‌پذیرفتند، اما متاسفانه موضوعی که بسیار اهمیت دارد، آن‌گونه که باید نشان داده نشد. طبیعی است هنگامی که سریال طنزی ساخته می‌شود بزرگ‌نمایی‌هایی وجود دارد اما در این نوع سریال‌ها مشکلات گروه‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود و در نتیجه از سوی این اصناف و جامعه حساسیت‌های فراوانی به وجود می‌آید.