صنعتگران به انگیزه های قوی نیاز دارند

فضای کسب و کار و تولید در استان آذربایجان شرقی درحالی متاثر از شرایط حاکم بر اقتصاد کشور است که این استان در صنعت و تجارت قدمتی دیرینه دارد. ریشه‌های صنعتی این استان و توانمندی‌های تجار و بازرگانان تبریز با راه‌اندازی کارخانه‌ها و صنایع مختلف به اثبات رسیده اما کمبود نقدینگی، نرخ بهره بانکی، نوسان نرخ ارز و وضع مالیات‌های مستقیم، عرضه و فضای کسب و کار را برای صنعتگران تنگ کرده است. دکترسیدباقر شریف‌زاده از اعضای هیات نمایندگان اتاق تبریز، با اشاره به توانمندی‌های واحدهای صنعتی استان تاکید دارد که اگر بتوانیم از نظر فضای کسب و کار شرایط و بستر مناسبی برای واحدهای صادراتی استان و انگیزه های قوی برای صنعتگران ایجاد کنیم، شاهد رشد اقتصادی خوبی در بازارهای منطقه و کشورهای همجوار خواهیم بود. مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید:

مهم‌ترین راهبردهای صنعتی اتاق تبریز برای تقویت بنگاه‌های اقتصادی این استان در چه بخش‌هایی است؟

راهبردهای صنعتی استان آذربایجان‌شرقی از دیدگاه اتاق تبریز، نمی‌تواند جدا از راهبردهای صنعتی و معدنی کشور باشد. با لحاظ کردن سیاست‌های راهبردی کلان صنعت کشور و پتانسیل ها و ظرفیت‌های موجود آذربایجان نظیر بخش خصوصی توانمند، صنایع و بازرگانان باتجربه، زیرساخت‌های مهم مانند فرودگاه و گمرک و همجواری با کشورهای منطقه، این استان از مهم ترین استان‌های صنعتی - تولیدی کشور است که رتبه برتر صادرات غیرنفتی را دارد. از مهم‌ترین راهبردهای اتاق در شرایط موجود، در درجه اول بررسی، طرح و حل مشکلات واحدهای صنعتی و معدنی تعطیل، نیمه فعال و همچنین ایجاد بستر و انگیزه های قوی برای فعالیت واحدهای صنعتی است. علاوه براین، توسعه و ارتقاء زیر ساخت‌های عمومی ‌برای تولید و صادرات، مقررات‌زدایی، ارائه پیشنهاد‌های کارشناسی و راه‌حل‌های اجرایی با استفاده از پتانسیل‌های قانون رفع موانع تولید و قانون بهبود مستمر فضای کسب وکار از طریق ظرفیت شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی که به طور مرتب در استان تشکیل می شود، باید مدنظر قرار گیرد.

این استان در بخش صنعت و معدن چه ظرفیت‌هایی دارد و تا چه اندازه از پتانسیل‌های این بخش استفاده شده است؟

در سال ۱۲۸۸ اولین کارخانه نخ ریسی در تبریز راه‌اندازی شد. در سال‌های ۱۲۹۷ تا ۱۳۰۴ نیز از ۸ واحد بزرگ صنعتی کشور ۵ واحد در تبریز راه‌اندازی شد. تجربه هفتاد ساله صنایع نساجی و چرم در استان، راه‌اندازی دهها واحد بزرگ صنعتی نظیر ماشین‌سازی، تراکتورسازی، ایدم، درمن دیزل، ‌هاکسیران دیزل، لیلاند دیزل، موتوژن، بلبرینگ‌سازی و... در دهه های چهل و پنجاه شمسی درتبریز، پتروشیمی ‌تبریز، واحدهای تولید شیرینی و شکلات، واحدهای دارویی، صنایع کمپرسورسازی و پمپ ، صنایع تبدیلی کشاورزی، واحدهای تولیدکننده لوازم خانگی، کاشی و سرامیک، تولید فولاد و وجود معادن غنی از جمله قابلیت‌های صنعتی استان با توان بالقوه و بالفعل تولید و صادرات هستند. این در حالی است که سیاستهای کلان اقتصادی کشور، وجود تحریم‌ها و خطاهای سیستمی ‌نظیر توزیع نقدی یارانه‌ها، این واحدها را عملا زمین‌گیر کرده، با بهره‌وری پایین مواجه ساخته و باعث شده با مشکلات عدیده اقتصادی و اجتماعی دست و پنجه نرم ‌کنند.

مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات پیش روی صنعتگران و واحدهای صنعتی در استان چه مواردی است و چه راهکارهایی برای حل مشکلات از سوی اتاق تبریز ارائه شده است؟

از مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات پیش روی صنعتگران و واحدهای صنعتی، می‌توان به کمبود نقدینگی، نرخ سود بانکی و جرایم پلکانی بانک‌ها برای اقساط معوقه ، عدم پرداخت یارانه‌های صنعتی توسط دولت، تعدد نرخ ارز، تعدد مقررات، عدم شفافیت قوانین، عدم اجرای قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار و قانون رفع موانع تولید، قانون جدید مالیات‌های مستقیم و... اشاره کرد. در عین حال، عدم باور و اجماع مسوولان برای مهم خواندن تولید و صنعت، از همه این موارد مهم‌تر است. اتاق تبریز با توجه به تشکیل کمیسیون صنعت و معدن و استفاده از توانمندی‌های تشکل‌ها و انجمن‌های استان سعی دارد موارد و مشکلات به‌صورت کارشناسی بررسی و با مدیران کل ذیربط در استان و نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی‌ طرح شود. همچنین تلاش می‌کنیم با استفاده از ظرفیت‌های قانونی شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان باحضور استاندار آذربایجان شرقی در قالب مصوبه‌های لازم، گامی برای کاهش چالش‌های پیش روی صنعتگران و واحدهای صنعتی برداریم.

ارزیابی شما از حضور شرکای خارجی در شرایط پس از تحریم چیست؟ باز شدن فضای سیاسی چه فرصت‌ها و تهدیدهایی را پیش روی صنعتگران قرار خواهد داد؟

حضور هیات‌های تجاری فرصت مغتنمی ‌است که بتوانیم با مشارکت و همراهی آنها، در وهله اول سرمایه خارجی جذب کنیم و سپس از فناوری‌های روز جهان بهره‌مند شویم. اما تهدیدی که در این ارتباط وجود دارد، نادیده انگاشتن توان و پتانسیل‌های تولید داخل است که در طول دوران تحریم برای واحدهای صنعتی و تولیدی کشور ایجاد شده است. با این حال، سیاست‌های شفاف اقتصاد مقاومتی و هوشیاری جامعه صنعت، معدن و تجارت خط قرمزی برای واردات بی‌رویه و کالاهای لوکس مصرفی ترسیم کرده است. فراموش نکنیم که برای جذب هیات‌ها و سرمایه‌های خارجی، باید پنجره‌های شکسته فضای کسب و کارمان سریعا ترمیم شوند و شکستگی‌ها را از بین ببریم. نرخ ارز، میزان مالیات، نرخ بیمه، تعرفه‌های گمرکی، سیاست‌های کلان اقتصادی، عدم شفافیت قوانین و وجود رانت و فساد اداری از جمله پنجره‌های شکسته‌ای است که جذب سرمایه‌گذاری خارجی و حتی داخلی را سخت کرده و برای صنعت و تولید تهدید تلقی می‌شوند. این هنر دولت، مجلس و اتاق است که چگونه این تهدیدها را به فرصتی ایده‌آل برای جذب هیات‌ها و سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی تبدیل کنند.