نفت علیه بازار خودرو

نفت یکی از عوامل مهم و تعیین‌کننده در رونق یا رکود در بخش‌های مختلف اقتصادی است. تغییرات قیمت این ماده سیاه در بازارهای جهانی باعث می‌شود صنعت خودرو‌ اثرات مثبت یا منفی را به خود ببیند. قیمت جهانی نفت روی قیمت سوخت تاثیر مستقیم دارد و بررسی‌ها نشان داده است که با کاهش هر ۲۰ دلار قیمت نفت، ۵۰ سنت قیمت بنزین ارزان‌تر می‌شود که این کاهش قیمت نفت و سوخت باعث رونق بازار خودروهای پر‌مصرف می‌شود که تا پیش از این با دشواری بیشتری خرید و فروش می‌شدند و همچنین کاهش قیمت نفت باعث افزایش رونق در بخش خودروهای کارکرده و قدیمی‌تر می‌شود. افزایش قیمت نفت باعث افزایش هزینه‌های استفاده از یک خودرو می‌شود و هزینه به ازای هر کیلومتر مسافت افزایش می‌یابد.

در دورانی که قیمت نفت کاهش می‌یابد خودرو‌سازان و نمایندگان فروش با چالش‌هایی در فروش خودروهای نو روبه‌رو‌ می‌شوند. نمایندگان امکان ارائه تخفیف و کاهش قیمت چندانی ندارند و حاشیه سود مشخصی را در اختیار دارند و در پاسخ به بازار و تقاضای کاهش قیمت نمی‌توانند انعطاف‌پذیر باشند و خودرو‌سازان هم در پاسخ به این انتظار مشتریان تمایلی به واکنش نشان دادن ندارند چرا‌که نگران تاثیر منفی ناشی از کاهش قیمت در ذهن مشتریان خواهند بود و خودرو‌سازان مطرح که کیفیت محصولاتشان شهرت زیادی دارد در برابر چنین انتظاراتی واکنش خاصی نشان نمی‌دهند. از دیگر دلایل مقاومت خودرو‌سازان در برابر تقاضای کاهش قیمت خودروها به دلیل کاهش قیمت نفت این است که خودرو‌سازان در انتخاب قیمت فروش نهایی عوامل زیادی را از جمله رقابت‌پذیری در نظر می‌گیرند و همچنین آنها با رصد درخواست‌ها و تقاضای بازار در رابطه با قیمت نهایی به جمع‌بندی می‌رسند که عموما حفظ قیمت چیزی است که اتفاق می‌افتد. در نظر بگیرید ۸۵ درصد از متقاضیان با وجود تغییرات ایجاد شده در قیمت جهانی نفت همچنان نسبت به خرید خودرویی شاسی‌بلند تمایل دارند و کاهش قیمت آن را درخواست نمی‌کنند و تنها ۱۵ درصد از متقاضیان از خودرو‌سازان چنین انتظاری دارند، در این حالت از دست دادن آن ۱۵ درصد برای یک خودرو‌ساز بهتر از فروش با قیمت پایین‌تر یک محصول به ۱۰۰ درصد از مشتریان است. به نظر می‌رسد تغییرات قیمت خودروها به دلیل کاهش یا افزایش قیمت نفت در خودروهای صفر کیلومتر در برخی برندها نامحسوس است و تنها شرکت‌ها یا محصولات کم‌طرفدار ممکن است نسبت به این اتفاق واکنش نشان دهند.

در رابطه با خودروهای دست دوم واکنش بازار متفاوت است و با توجه به متفاوت بودن خرید و فروش این نوع خودروها و حذف نمایندگی‌ها و خودرو‌سازان به‌عنوان تصمیم‌گیرنده‌های اصلی، حساسیت‌های فردی نسبت به قیمت نفت و رابطه آن با قیمت خودرو مطرح می‌شود. برخی افراد قیمت و ارزش یک خودرو را نسبت به مصرف آن در اولویت قرار می‌دهند و این موضوع امری شخصی به‌حساب می‌آید. زنجیره تامین خودروهای صفر کیلومتر و دست دوم متفاوت است و در رابطه با خودروهای کار کرده واکنش به تغییر قیمت‌ها سریع‌تر اتفاق می‌افتاد و شرایط اقتصادی لحظه‌ای روی قیمت آنها اثر گذار است. آنچه مسلم است این است که کاهش قیمت نفت باعث افزایش فروش خودروها شده است و این مساله در کشورهایی که قیمت سوخت در آنها به‌سرعت تغییر می‌کند نمود بیشتری دارد در برخی کشورها به دلیل وجود یارانه‌های سوخت این تغییرات به‌صورت دوره‌ای اعمال می‌شود. کاهش یا افزایش قیمت نفت بر روی صنایع وابسته به خودروسازی مانند صنایع تولید‌کننده استیل و فلزات مورد‌نیاز این صنایع اثرات مرگباری می‌تواند روی سهام این شرکت‌ها داشته باشد، برای مثال یکی از قربانیان بزرگ کاهش قیمت نفت در آمریکا شرکت United States Steel Corporation بوده است که علاوه بر تولید ملزومات و لوله‌های شرکت‌های نفت و شرکت‌های وابسته به خودرو‌سازان نیز در ارتباط است اما ضرری که از جانب شرکت‌های نفت و کاهش فعالیت آنها به این تولید‌کننده استیل وارد شده در برابر افزایش تولید و فروش ناشی از کاهش قیمت نفت نا توان بوده است و با کاهش نیرو و سرمایه مواجه بوده است.

کاهش قیمت نفت نتوانسته است روی بازار خودروهای دیزلی تاثیر گذار باشد، خودروهای دیزلی سواری در اروپا بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده است و کاهش قیمت نفت در سال‌های اخیر نتوانسته است روی عرضه یا تقاضای این خودروها تاثیری بگذارد. بر اساس گزارش IHS قیمت گازوئیل در آمریکا با کاهش مواجه شده است اما همچنان نسبت به بنزین قیمت بیشتری دارد. در حالی که برخی صنایع از کاهش قیمت نفت دچار ضرر‌های مالی عظیمی شده‌اند اما سایر بخش‌ها با کاهش محسوس هزینه‌های مصرف انرژی مواجه شده‌اند. افزایش تولید خودروها در آمریکا با کاهش قیمت نفت به بیشترین مقدار خود در طول چند سال گذشته رسیده و این مساله باعث شده است تا سایر صنایع وابسته نیز از این ماجرا نفع بسیار ببرند و با افزایش تدریجی قیمت نفت به نظر می‌رسد خودرو سازان باید منتظر کاهش مقدار فروش خود باشند و مجدد به سمت ساسیت‌های کاهش مصرف سوخت و تولید خودروهای کوچک‌تر و کم‌مصرف‌تر روی بیاورند هر‌چند به‌تدریج سیاست‌ها به‌گونه‌ای خواهند بود که افراد بدون توجه به قیمت سوخت به‌دنبال کاهش مصرف و کاهش میزان آلودگی خواهند بود که این مساله می‌تواند میزان فروش خودروها را نسبت به تغییرات قیمت نفت کم‌اثر کند.