نویسنده: الهه شیرخدا
کارشناس ارشد مدیریت
امور در محیط کار نیز همانند دیگر بخش‌های زندگی همیشه مطابق میل و دلخواه ما پیش نمی‌رود، خیلی وقت‌ها اقیانوس آرام و مساعد محیط کار متلاطم و توفانی می‌شود و امواج خروشانش افراد را به تکاپو و فعالیت‌هایی وادار می‌کند که اگر آمادگی و مهارت‌های لازم برای مواجهه با آن را نداشته باشند ممکن است ناخواسته مصائب زیادی برای خود یا اطرافیانشان به‌وجود بیاورند یا از مسیر اصلی خود دور شوند.

برخی از افراد در بحران‌های برون سازمانی یا حتی مشکلات درون سازمانی به سادگی تاب و توان خود را از دست داده و همین امر باعث می‌شود در موقع لزوم از انجام فعالیت‌های ضروری باز بمانند.
گویی آنان هیچ تسلطی بر کنترل رفتار و هیجانات خود نداشته به همین سبب عکس‌العمل‌های ناهمگونی از خود بروز می‌دهند، پنداری آنان در موارد ضروری فاقد قدرت تصمیم‌گیری و کمک رسانی به خود و دیگران هستند. نه می‌توانند آن بخش از بحران‌های سازمانی را که به آنان مربوط می‌شود را با موفقیت مدیریت کنند و نه قادرند در کارهای گروهی به سایر همکاران شان کمک کنند. آنچه مسلم است این است که عبور از این امواج مشوش و رسیدن به ساحل آرامش و امنیت نیازمند به کار گرفتن روش‌های نوین مدیریتی است تا با بهره‌گیری از خِرد و خلاقیت توسط مدیران راهکارهای برون رفت از مشکلات در اختیار سازمان قرار گیرد. مدیر خردمند می‌داند قبل از هر اقدامی بهتر است فهرستی برای انجام اولویت‌های سازمانی تهیه کند و امور را بر حسب اهمیت و ضرورت شان به انجام برساند. او نیک می‌داند در انجام برخی امور تاخیر پذیرفته نیست و برای او ضرب المثل زمان طلاست دستخوش تغییر شده زیرا می‌داند ارزش برخی از لحظات مهم در عرصه کار و زندگی با هیچ عنصر ارزشمندی حتی طلا قابل قیاس نیست زیرا به مراتب از طلا ارزشمندتر است.

برخی از مدیران پس از مشخص کردن اولویت‌های سازمانی، کارهای مهمی را که در صدر لیست‌شان قرار دارد جهت اقدامات لازم فقط به عده‌ای خاص و محدود ارجاع می‌دهند و با اتخاذ این روش شانس مشارکت را از اکثریتی که ممکن است بسیار توانمند و خوش فکر باشند سلب می کنند. درست مانند مربی فوتبالی که ممکن است در بازیکنان ذخیره تیم خود افراد قَدر و قدرتمندی داشته باشد که به لحاظ تکنیک و آمادگی جسمانی فوق العاده باشند اما به لحاظ عدم درک صحیح توانمندی‌ها و همچنین عدم کشف استعدادهایشان ندرتا به آنان اجازه برخاستن از روی نیمکت و ورود به زمین و خلق نتایج درخشان را می‌دهد.تمرکز و توجه به یک فرد یا یک جمع خاص باعث می‌شود دیگران خود را از مجموعه جدا دانسته و نسبت به سازمان احساس تعلق نکنند و در موارد ضروری برای بهبود وضعیت یا تسریع در امور هرگز پیش‌قدم نشده و بدون تمایل به مشارکت در کار تیمی صرفا به انجام وظایف روزمره خود بسنده کنند.

بر همین اساس سعی کنید زاویه دید خود را افزایش دهید برای شنیدن ایده‌ها، انتقادات و حرف‌های کارمندان وقت بگذارید و افراد را به انجام کارهای تیمی و گروهی تشویق کنید. قطعا همدلی و همراهی سازمانی، برای سازمان شما موفقیت‌های بیشماری می‌آفریند. در شخصیت خود ظرفیت‌سازی کنید تا آمادگی پذیرش حقایقی که از طرف دیگران اعلام می‌شود را داشته باشید. اگر این آمادگی را در خود به‌وجود نیاوردید و در برابر شنیدن مواردی که دلخواه شما نیست عکس‌العمل‌های نامناسب و غیر‌منصفانه نشان دهید، کارمندان برای جلوگیری از عواقب نا خوشایندی که قطعا به نفع آنان نیست از ابراز روشن و صریح حقیقت خوداری کرده و مسائل را به شکل محافظه‌کارانه‌ای بیان می‌کنند که در آن صورت ممکن است مفهوم اصلی ماجرا تغییرکرده و موجب شود از سوی شما تصمیمات بجا و درستی اتخاذ نشود. بی تردید اطلاعات ناقص یا نادرست و آمارهای غلط می‌تواند مشکلات عدیده‌ای برای سازمان وجود بیاورد.نیروی انسانی ارزشمند ترین سرمایه شماست. شیوه مدیریتی که شما برای خود اتخاذ می‌کنید این قدرت را دارد که در عرصه کار و رقابت، از نیروی انسانی سربازانی با کفایت و کارآمد یا کارمندانی معمولی برای انجام کارهای معمولی و رفع تکلیف بسازد، انتخاب با شماست.

از کارکنانی که با دقت عمل و خلاقیت در زمان کمتری وظایف شان را انجام می‌دهند، به روشی مناسب قدر‌دانی کنید. هرگز بدون در نظر گرفتن تشویقی متناسب با عملکردشان، به‌علت اینکه در انجام کارها وقت کمتری صرف می‌کنند و سرعت شان از دیگران بیشتر است، وظایف کاری افراد بی‌مسوولیت و کسانی را که سرعت عمل پایینی دارند به کارشان اضافه نکنید. زیرا آنان تصور می‌کنند تلاش و قابلیت‌های مثبت شان به جای قدردانی و پاداش به انجام کار بیشتری منجر شده و قطعا این امر پیامدی جز از بین رفتن انگیزه کاری آنان به‌دنبال نخواهد داشت. به یاد داشته باشید درصد کثیری از کارمندان همواره تشویق مالی را بهترین نوع تشویق می‌دانند.

برخی از افراد در سازمان به‌رغم خدمات شایسته‌ای که انجام می‌دهند، به‌واسطه اینکه کارشان در زمره کارهای فنی یا کارشناسی قرار نمی‌گیرد خیلی به آنان توجه نمی‌شود. همین امر باعث ضعیف شدن انگیزه و روحیه کاری آنان می‌شود. و تردید نداشته نباشید توجه و دقت نظر شما به سطوح مختلف سازمان ضمن افزایش بازدهی و کارآیی یک نمره درخشان در کارنامه مدیریتی شما ثبت می‌کند. برای کارمندان قدیمی تسهیلات خاص قائل شوید. هرگز فراموش نکنید آنها شما را به رقبا ترجیح داده‌اند و طی سالیان متمادی به شما وفادار بوده و در روزهای سخت و توفانی شانه به شانه شما با مشکلات جنگیده‌اند اینکه فقط در مواردی که با افراد کار دارید آنان را مورد لطف خود قرار دهید، روشی نیست که موفقیت شما را در دراز مدت تضمین کند.

برخی از کارها بیش از حد معمول تکراری هستند و به هیچ عنوان تغییری در آنها ایجاد نمی‌شود. این یکنواختی در دراز مدت باعث نارضایتی شغلی و افت راندمان کاری افراد می‌شود. قبل از اینکه کارمندان به این مرحله برسند و دچار افت کارآیی شوند با توجه به رعایت اصول و قواعد جابه‌جا‌یی شغلی، آنان را جابه‌جا‌ کنید. اجازه ندهید حضور کارمندان بی علاقه و غیر متعهد در جّو پویا و پر‌جنب‌وجوش سازمان تاثیر منفی بگذارد. برای مقابله با این افراد همان کاری را انجام دهید که صافی برای جدا کردن ناخالصی‌ها انجام می‌دهد و اگر اصلاح‌پذیر نیستند تصمیم مناسبی برایشان بگیرید.در انتها اینکه مراقب باشید خودتان و کارکنان تان به واسطه سختی‌های کار و روزمر‌گی، لذت بردن از زندگی را فراموش نکنید. لحظات بدون هیچ قانون و تبصره‌ای برای هر فردی در هر رتبه و سمتی که باشد با سرعت در حال عبور هستند. سعی کنید در زمان مقتضی با ترتیب دادن برنامه‌های سرگرم‌کننده و تفریحی خالق لحظات شادی برای کارمندان و خودتان باشید.

ایمیل: e.shirkhoda@yahoo.com