هدیه لطفی

بررسی روند یک سال اخیر بازارهای کشور نشان از برتری بورس با ثبت بازدهی ۳/ ۱۲درصدی دارد و این در حالی است که دلار طی این مدت ۸/ ۴درصد سود و سکه زیان۵/ ۷درصدی را به همراه داشته‏است. در این مدت ۲۴ صنعت بورسی بازدهی بالاتر از بازدهی شاخص کل را به ثبت رسانده‏اند. بازار سرمایه آینه‏ اقتصاد کشور است، طوری که ۳۷ صنعت بورسی در آن فعالیت می‏کنند و تنوع بالای این گروه‏ها سبب شده تا بتوان بازار سهام را نماینده‏ای، هرچند کوچک‏تر از کل بنگاه‏های اقتصادی اما جامع برای صنایع کشور دانست.

در بررسی‏های به عمل آمده مشاهده می‏شود که گروه‏های بزرگ بورسی عموما بازدهی در حد و اندازه بازدهی شاخص کل دارند و برخی از آنها نظیر فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی در اغلب سال‏ها در میان پربازده‏ترین صنایع بورسی جای می‏گیرند، اما صنایع کوچک، گرچه در برخی موارد در صدر گروه‏های پربازده سالانه قرار گرفته‏اند، اما این روند پایدار نبوده و در سال‏های بعد این میزان سوددهی تکرارپذیر نبوده است.

به این ترتیب، بررسی‏های به عمل آمده از عملکرد ۱۲ ماه اخیر(یکساله محدوده به ۱۴بهمن ماه سال۹۴) ۳۷ صنعت موجود در بورس تهران، نشان می دهد ۲۲ صنعت که در مجموع ۶۴ درصد ارزش کل بازار را به خود اختصاص می‏دهند، بازدهی بالای ۲۵ درصد را به ثبت رسانده‏اند. در میان ۱۰ صنعت با بیشترین ارزش بازار، گروه‏های فلزات اساسی، فرآورده‏های نفتی، کانه‏های فلزی و سیمانی تنها صنایعی هستند که بازدهی کمتر از ۲۵ درصد را در بازه یک ساله به ثبت رسانده‏اند.

برندگان یکساله

بررسی وضعیت ۳۷ صنعت حاضر در بورس تهران طی یک‏ سال اخیر(تا پایان ۱۴بهمن ماه) نیز نشان از بازدهی‏های چشمگیر و بعضا کم سابقه صنایع دارد، طوری که صنعت ابزارپزشکی با در اختیار داشتن تک سهم کنتورسازی ایران، بازدهی ۶/ ۱۶۵درصدی را در این مدت به نمایش گذاشته که البته علت عمده این موضوع تعدیل مثبت و شگفتی ساز بیش از ۴۰۰ درصدی «آکنتور» بوده است. این شرکت در اطلاعیه‏ای که منتشر کرد مدعی شد، در مناقصه‏ای با عنوان آگهی فراخوان شناسایی تولید‏کنندگان صندوق فروشگاهی برای بهره‏برداری اصناف کشور توسط شرکت هوشمند سامانه باران برنده شده و براساس این قرارداد پنج ساله، شرکت کنتور‏سازی ایران موظف است تعداد ۲۰۱ هزار دستگاه صندوق (پوز) فروشگاهی در سال ۹۴ و ۵۰۰ هزار دستگاه نیز در سال ۹۵ تحویل دهد. با توجه به این قرارداد شرکت اقدام به پیش‏بینی سود معادل ۱۵۰۸۰ ریال برای پایان سال جاری کرده و نسبت به پیش‏بینی قبلی خود به میزان ۴۳۳ درصد افزایش داشته است.

پس از آن گروه استخراج سایر معادن با تک نماد « تامین ماسه ریخته گری» بازدهی مثبت۲/ ۱۳۲ ‏درصدی را در این دوره محقق ساخت و رتبه دوم را به خود اختصاص داد. در دی ماه «کماسه» افزایش سرمایه ۴۲۲ درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی‏ها را به ثبت رساند که به این ترتیب سرمایه شرکت از ۱۵/ ۳میلیارد تومان به ۲/ ۱۶میلیارد تومان افزایش یافت که این موضوع در رشد این نماد و در صنعت مزبور بی‏تاثیر نبوده است.

با توجه به رفع تحریم‏ها و گشایش‏های اقتصادی و افق مثبتی که این موضوع بر صنایع مرتبط دارد، گروه‏هایی که از این موضوع ضررهای بیشتری کرده بودند زودتر از بقیه به سوددهی رسیدند، طوری که صنعت حمل و نقل با رهبری کشتیرانی جمهوری اسلامی در یک سال اخیر ۶/ ۸۳درصد سود به سرمایه گذاران خود رسانده است.

صنعت دارویی نیز از دیگر گروه‏هایی است که تحت تاثیر رفع تحریم‏ها، بازدهی بالایی را کسب کرد. سرمایه گذاری مشترک با شرکت‌های بین المللی از جمله امضای تفاهمنامه‏هایی در حوزه بهداشت، درمان و دارو با کشور فرانسه در دو هفته گذشته از نمونه‏های توجه به این صنعت است که برآیند این عوامل بازدهی ۷/ ۵۲درصدی گروه دارویی را در پی داشت.

صنعت رایانه و فعالیت‏های وابسته به آن نیز به دلیل حاشیه امن و نبود ریسک‏های شدید از صنایع پرسودی هستند که در این گزارش به بازدهی ۲/ ۵۱درصدی رسیدند.

در ادامه، صنایع انتشار، چاپ و تکثیر، قند و شکر، ماشین‏آلات و دستگاه‏های برقی و دباغی، با ثبت بازدهی در محدوده ۴۰درصدی به عنوان برترین صنایع شناخته شدند. در میان گروه‌های پرسود در یکسال اخیر نام صنعت مخابرات با ۷/ ۳۲درصد سودآوری به چشم می‌خورد. این گروه در دل خود دو شرکت مخابرات و همراه اول را جای داده که اخبار مثبت پس از تحریم‏ها و توافقات به عمل آمده در زمینه سرمایه گذاری اپراتور فرانسوی اورنج در همراه اول، در رشد این گروه بی‏تاثیر نبوده است؛ هر چند در این راستا سخنگوی شرکت مخابرات اعلام کرد که "اورنج"برنامه‏های کلانی برای حضور در خاورمیانه پیش‏بینی کرده اما ساز وکار آن فعلا مشخص نیست و بحث خرید سهام مخابرات یا همراه اول نیز هنوز جدی نشده، اما استقبال از سهام این دو شرکت همچنان در بازار ادامه دارد.

شرکت‌های شیمیایی بازار سرمایه به عنوان بزرگترین گروه به لحاظ ارزش بازار شناخته می‌شوند که در هفته‌های اخیر پس از حدود دو سال انتظار، فرمول تعیین نرخ خوراک گازی که یکی از اساسی ترین ابهامات این صنعت محسوب می‌شد، اعلام شد. این مساله به ثبت بازدهی ۲۳درصدی این صنعت منجر شد که به این ترتیب محصولات شیمیایی که شرکت‏های پتروشیمی را در دل خود جای داده اند در فهرست صنایع پربازده در یکسال اخیر قرار گرفت که در نهایت این صنعت به همراه ۲۳صنعت دیگر بازدهی بیشتری نسبت به بازدهی شاخص بورس کسب کردند.

در این مدت صنایع خودرو و ساخت قطعات با ثبت بازدهی ۶/ ۲۰درصدی، ساخت محصولات فلزی با بازدهی ۱/ ۲۰درصدی، محصولات غذایی و آشامیدنی بازدهی ۵/ ۱۹درصدی و بانک‏ها بازدهی ۱/ ۱۶درصدی را به نمایش گذاشتند.

گروه فرآورده‏های نفتی، کک و سوخت هسته‏ای به عنوان ضعیف ترین صنعت در این یکسال شناخته شد که زیان ۷/ ۴۱درصدی را به ثبت رساند. در این گروه پالایشگاه‏ها در ۲۶ اسفند ماه سال ۹۳ پس از حدود یکسال غیبت به بازار سهام برگشتند و پس از یک نزول جانانه، هر روز نوسان‌های مثبت توام با عطش روزافزون خرید را در تابلوی بورس به نمایش گذاشتند اما همچنان بحث تعیین نرخ خوراک و ابهامات موجود در آن ادامه دار شد که در نهایت این گروه با زیان ۷/ ۴۱درصدی مواجه شد؛ هر چند برخی تحلیلگران معتقدند این گروه همچنان جای رشد دارد.

کاشی و سرامیک، فلزات اساسی و استخراج کانه‏های فلزی نیز دیگر صنایعی بودند که در یکسال اخیر زیان در محدوده ۱۱تا۱۸درصدی را به نمایش گذاشتند. همچنین ۸صنعت دیگر از جمله انبوه‏سازی، املاک و مستغلات، استخراج زغال سنگ، محصولات کاغذی، استخراج نفت، گاز و خدمات جنبی، زراعت و خدمات وابسته، محصولات چوبی، لاستیک و پلاستیک و سیمان در فهرست صنایع زیان‏ده در این یکسال مورد گزارش قرار گرفتند.