تبادلات مالی سهم اپلیکیشن‏هاست

سحر افاضلی/ کارشناس روابط عمومی و ارتباطات

این روزها که حاشیه‏های بسیاری بر سر فیلتر شدن برخی استارت‏آپ‏های فین‌تک رخ داده شاید بد نباشد مروری داشته‏باشیم بر مفهوم پرداخت همتا به همتا که در آینده‏ای نزدیک نظام پرداخت در ایران را نیز خواه ناخواه متحول خواهد کرد. پرداخت همتا به همتا(Peer -To- Peer) شیوه‏ای از تراکنش مالی است که به کاربران اجازه می‏دهد در بستر یک اپلیکشن بتوانند پول دریافت یا واریز کنند و برای این تراکنش مالی نیازی به انجام عملیات طولانی بانک‏های اینترنتی ندارند. سرعت و امنیت مهمترین ویژگی این سیستم‏هاست. در حال حاضر شرکت‏های بین‏المللی PayPal، اپل و گوگل از ارائه‏دهندگان اصلی این سرویس هستند و مورد اقبال خوبی هم از سوی کاربران قرار گرفته‏اند.

اما چرا این شیوه از پرداخت که توانایی تغییر در ساختار بانکداری را دارد و می‏تواند نظام پرداخت و دریافت در ایران را ساده و متحول کند هنوز نتوانسته برای مردم و مهمتر از آن برای قانون‏گذاران پذیرفته شود. این روزها بسیاری از اپراتورهای اصلی حوزه تلکام توجه زیادی به شیوه پرداخت P۲P دارند و سعی در راه‏اندازی سیستم‏های مشابه کرده‏اند شاید سیستم‏هایی مثل جیرینگ یا آپ نمونه‏هایی باشند که سعی دارند درگاه اختصاصی برای نقل و انتقالات مالی فراهم کنند. در این شیوه یک «پرداخت‏کننده» و یک «دریافت‏کننده» وجود دارد وتأثیر قوی نظام شبکه، بازار را به سرعت تحت تاثیر قرار می‏دهد، یعنی هر چه قدر تعداد پرداخت‏کننده‏ها در یک شبکه بیشتر باشد، تعداد دریافت‏کننده‏ها نیز بیشترخواهد شد و همینطور برعکس. در ضمن یک کاربر می‏تواند در تراکنش‏های مختلف، هم نقش پرداخت‏کننده را بازی کند و هم نقش دریافت‏کننده را، بنابراین هر کاربر جدید با درگیر کردن دیگر کاربران ارزش شبکه را افزایش می‏دهد.

پرداخت‏های همتا به ‏همتا به واسطه قدرتی که تاثیرات شبکه بر سیستم پرداخت و دریافت وجه ایجاد خواهد کرد، بر نحوه رفتار مشتری با فروشندگان تاثیر خواهد گذاشت و شیوه تعامل همه مردم را با پول و پرداخت دستخوش تغییر خواهد کرد. یکی دیگر از چالش‏های مرسوم فین‏تک‏ها شیوه‎‏های درآمدزایی است. شارژ یا کارمزد تراکنش یکی از روش‏های مرسوم است. اما روش دیگر سرمایه‏گذاری روی پولی است که از بانک به حساب‏های همتا به‏ همتا منتقل می‏شود. این مساله می‏تواند فرصت مناسبی برای این استارت‏آپ‏ها فراهم کند و به آنها قدرتی همچون بانک‏های بزرگ ببخشد.

با توجه به اینکه استفاده از سیستم‏های همتا به همتا به شدت برای مصرف‏کنندگان راحت است فرصت‏های زیادی را هم برای ارائه‏دهندگان این سرویس‏ها نیز فراهم می‏کند و پلت‏فرم‏های مختلف می‏توانند در یک همزیستی مسالمت‏آمیز با یکدیگر همکاری کنند. شاید مهمترین چالش امنیت یا ردیابی باشد که با استفاده از سیستم‏هایی که شرکت‏هایی مثل اوبر در حال بهره‏گیری از آنها هستند می‏توان این نگرانی را برطرف کرد. واقعیت اینجاست که به زودی این شیوه درست مثل تغییری که تلگرام در رسانه‏های اجتماعی ایجاد کرده یا موجی که اسنپ در ایران راه‏انداخته است، تحولی در نظام پرداخت و دریافت ایجاد خواهد کرد. اما شاید کاستی فین تک‌های ایرانی در چند سال اخیر عدم آماده‏سازی و اطلاع‏رسانی صحیح از این سیستم به مردم و قانون‏گذاران بوده؛ عاملی که هنوز به این شرکت‏ها اجازه رشد و همه‏گیر شدن در جامعه را نداده است. استارت‏آپ‏ها سفیران جهانی نو در جامعه هستند و باید بدانند که جامعه گاه برای آماده شدن و پذیرش یک تحول نیازمند اطلاعات دقیق، زمینه‏سازی و گفتگو با همه بخش‏های مهم جامعه است.

چند توصیه به فین‏تک‏های ایرانی

۱-قابلیت‏های داخلی و سیستم‏های بانکی در ایران را جدی بگیرید و سعی کنید برای امن شدن سیستم جابجایی پول از پتانسیل‏های سیستم‏های داخلی استفاده کنید این شیوه خیال دولتمردان و قانون‏گذاران را نیز راحت خواهد کرد.

۲-در کنار برنامه‏های تبلیغاتی یا توسعه نرم‏افزار خود ساختن استراتژی ارتباطات را سرلوحه کار خود قرار دهید. گاه شفاف سازی یا اطلاع‏رسانی به‏موقع از حساست سریع دستگاه‏های نظارتی کم می‏کند.

۳- از زمان شکل‏گیری این استارت‏آپ‏ها تا کنون فرصت کافی برای ساخت شبکه‏ای مطمئن از مصرف‏کنندگان را در اختیار نداشتید. فراموش نکنید که مصرف‏کنندگان راضی بزرگترین حامیان شما در مقابل ساختار محافظه‏کار و سنتی هستند. پس سعی کنید با ساخت یک ارتباط موثر با کاربران‏تان از آنان هوادارانی وفادار بسازید تا از شما حمایت کنند.

۴- ارتباط سازنده و دوسویه با قانون‏گذاران را فراموش نکنید. این صنعت نوپاست و بسیاری از مردم و صاحب‏نظران درباره ویژگی‏های آن بی‏اطلاع هستند. سعی کنید تا می‏توانید از کانال‏های موثق برای ارسال پیام خود به آنها استفاده کنید.‏

با توجه به رشد شیوه‎های مدرن پرداخت در تجارت الکترونیک، رقابت شدیدی بر فضای پرداخت حاکم خواهد شد و هرروزه بازیگران بیشتری وارد این فضا می‏شوند. این چشم‏اندازی است که در انتظار بازار ایران نیز هست. در آینده شرکت‏های بسیاری برای ارائه این خدمات در ایران شکل می‏گیرند چرا که آینده بانکداری جهان در آستانه تغییر است. پس شما به‏عنوان رهبران این بازار ذهن مردم و البته ذهنیت قانون‏گذاران و دولتمردان را نسبت به این پدیده تغییر دهید.