سیستم عامل محبوب دنیا30 ساله شد
« Tandy Trower» نام فردی است که چندان در دنیای فناوری شناخته شده نیست. اما قطعا اگر او نبود شاید امروز مایکروسافت 30 سالگی سیستم‌عامل خود یعنی ویندوز را جشن نمی‌گرفت. او که حالا شرکت شخصی خود به نام Hoaloha Robotics را اداره می‌کند، در سال 1981 توسط استیو بالمر در مایکروسافت استخدام شد و نقش مهمی در توسعه سیستم عامل‌های داس و ویندوز ایفا کرد. اگر از قدیمی‌های دنیای کامپیوتر باشید حتما سیستم‌عامل داس را به خاطر دارید. مایکروسافت با انتشار داس قدم به عرصه سیستم‌عامل‌ها گذاشت اما در مدت زمان کمی سیستم‌عامل ویندوز جایگزین داس شد تا تجربه هیجان‌انگیزی از کار با کامپیوتر برای کاربران رقم بخورد. 20 نوامبر 1985 (۲۹ آبان سال ۱۳۶۴) مایکروسافت اولین نسخه ویندوز را معرفی کرد. ویندوز از آن زمان تاکنون توانست کاربران زیادی را به خود جذب کند و در مدت این 30‌ سال شاهد پیشرفت‌های زیادی در نسخه های مختلف این سیستم‌عامل بوده‌ایم. ویندوز ۱۰ که در حال حاضر آخرین و جدیدترین نسخه سیستم‌عامل مایکروسافت به حساب می‌آید نسبت به اولین نسخه ویندوز تغییرات زیادی کرده اما هنوز هم قسمت‌هایی نظیر اسکرول کردن پنجره‌ها، نحوه بازکردن منو‌ها، به همراه اپلیکیشن‌هایی نظیر نوت‌پد و پِینت (MS Paint) در ویندوز باقی‌ مانده‌اند.
شروع ویندوز

این روزها کارکردن با کامپیوتر بدون ماوس بی‌معناست، ویندوز ۱.۰ اولین سیستم‌عامل مایکروسافت بود که ماوس را برای تعامل با کاربر به خدمت گرفت. پیش از این سیستم‌عامل، کاربران سیستم‌عامل داس مجبور بودند برای تعامل با کامپیوتر تنها از صفحه‌کلید استفاده کنند. ویندوز و مکینتاش با به‌کارگیری ماوس، سبک کار کردن با کامپیوتر را برای همیشه دگرگون کردند. با این همه پیشرفت برای کار با کامپیوتر، کاربران آن زمان به خاطر اینکه به کار با صفحه‌کلید عادت داشتند از تعامل با ماوس گله‌مند بودند. این موارد باعث شد تا اولین نسخه ویندوز از جانب کاربران مورد استقبال قرار نگیرد. ویندوز نسخه ۱.۰ برای نصب نیاز به دو فلاپی دیسک، ۲۵۶ کیلوبایت رم و کارت گرافیک داشت. کاربرانی هم که نیاز داشتند چند برنامه را در کنار یکدیگر انجام دهند باید حافظه کامپیوتر خود را تا میزان ۵۱۲ کیلوبایت افزایش می‌دادند. مایکروسافت با سیستم‌عامل داس که سخت‌افزار زیادی نیاز نداشت توانسته‌ بود جای پای خود را به عنوان یک شرکت نر‌م‌افزاری محکم کند. آی‌بی‌ام نیز سیستم‌عامل داس را در کامپیوترهای خود به کار می‌گرفت. در آن زمان این شرکت برای خود در زمینه کامپیوترهای خانگی شرکت بزرگی به حساب می‌آمد. رفته رفته سایر تولید‌کننده‌های کامپیوترهای خانگی نیز ویندوز را به عنوان سیستم‌عامل خود انتخاب کردند و این‌گونه بود که ویندوز به خانه‌های کاربران راه‌ پیدا کرد.

در حال حاضر سیستم‌عامل ویندوز بر کامپیوترهای خانگی پادشاهی می‌کند و سیستم‌عامل‌های مختلف هرگز نتوانسته‌اند به اندازه ویندوز در کامپیوترها گسترش داشته باشند. این روزها هم که شاهد استفاده بیشتر مایکروسافت از فناوری رایانش ابری هستیم، این امر باعث شده تا مشتریان بیشتری جذب سرویس‌های ابری مایکروسافت شوند. البته محبوبیت گوشی‌های همراه هوشمند و تبلت‌ها را در این بین نمی‌توان نادیده گرفت. با این حساب بدون شک در آینده شاهد تغییرات اساسی در رقابت بین سیستم‌عامل‌ها خواهیم بود و بعید به نظر می‌رسد که ۳۰ سال دیگر بتوانیم این‌گونه تولد ۶۰ سالگی ویندوز را جشن بگیریم.

ویندوز در گذر 30 سال
همه چیز از اینجا شروع شد: ویندوز ۱.۰، اولین نسخه از سیستم‌عامل مایکروسافت که از رابط گرافیکی بهره می‌برد و با ماوس تعامل برقرار می‌کرد. نسخه ویندوز ۲.۰ همچنان به پشتیبانی از معماری ۱۶ و کارت‌های گرافیک VGA ادامه داد، جالب است بدانید برگ بنده مایکروسافت که همان نرم‌افزارهای وُرد و اکسل است در این نسخه از ویندوز معرفی شد. ویندوز ۳.۰ رابط گرافیکی بسیار بهتری داشت و قسمت برنامه‌ها و فایل‌مَنیجری جدید به آن اضافه شده بود. ویندوز ۳.۵NT نسخه بعدی سیستم‌عامل مایکروسافت بود، امکانات به اشتراک‌گذاری فایل‌ها و تنظیمات امنیتی ارائه شده در این نسخه باعث شد مایکروسافت سیستم‌عامل خود را برای استفاده در محیط‌های کاری نیز عرضه کند. مایکروسافت نسخه بعدی ویندوز خود را ویندوز ۹۵ نام گذاشت، در این سیستم‌عامل شاهد تغییرات بنیادی زیادی بودیم که تاکنون در پیکره ویندوز به جای مانده‌اند، پشتیبانی از معماری ۳۲ بیتی، معرفی منوی استارت، مرورگر اینترنت اکسپلورر و اپلیکیشن‌های جدید، مواردی بودند که با ویندوز ۹۵ معرفی شدند.

در نسخه بعدی ۹۵، نسخه ۹۸ معرفی شد، این نسخه جدید از سخت‌افزارهای بیشتری پشتیبانی می‌کرد و تجربه جدیدی را از گشت و گذار در اینترنت برای کاربران به ارمغان آورده بود. اپلیکیشن‌هایی نظیر اکتیو دسکتاپ،‌آوت‌لوک اکسپرس، فرانت پیج، مایکروسافت چت و نت میتینگ برای اولین بار در این نسخه از ویندوز معرفی شدند. نسخه بعدی سیستم‌عامل مایکروسافت، ویندوز ME نامیده شد، این نسخه جدید تمرکز زیادی در نمایش فیلم و سرگرمی‌های کاربر داشت، نرم‌افزار ویندوز Movie Maker برای اولین بار در این نسخه حضور پیدا کرد، اینترنت اکسپلورر و ویندوز مدیا پلیر نیز در ME شاهد تغییراتی بودند، ناگفته نماند که در کنار این موارد جدید،‌این نسخه از ویندوز اشکال‌های نرم‌افزاری زیادی داشت. ویندوز بعدی مایکروسافت، ویندوز ۲۰۰۰ نام گرفت، این نسخه از ویندوز برپایه ویندوز NT ایجاد شده بود و در محیط‌های تحت شبکه استفاده می‌شد. مایکروسافت با ویندوز ایکس‌پی، توقع کاربران از سیستم‌عامل را بالا برد. این نسخه از ویندوز برای استفاده خانگی و محیط‌های شبکه طراحی شده بود. ویندوز ایکس‌پی رنگ و لعاب بیشتری نسبت به نسخه‌های پیشین سیستم‌عامل‌های مایکروسافت داشت و بر اساس ویندوز NT طراحی شده بود، امکاناتی ویژه‌ای نظیر امکان محافظت فایل‌ها، قابلیت DLL cache و اتصال و جدایی سریع (Plug and Play) سخت‌افزارها در ویندوز ایکس‌پی معرفی شده بود.

ویندوز ویستا نتوانست موفقیت ویندوز ایکس‌پی را تکرار کند و استقبال کاربران از آن بالا نبود. مایکروسافت برای ساخت ویندوز ویستا 6 سال تلاش کرده بود، این سیستم‌عامل از لحاظ بصری ویژگی‌های زیبایی داشت و تنها بر روی کامپیوترهایی کار می‌کرد که سخت‌افزار آنها جدید و به‌روز بود. ویندوز 7 توانست خاطره بد ویستا را از ذهن کاربران پاک کند، مایکروسافت در ویندزو 7 کاری ویژه‌ای انجام داد و تجربه بی‌نقصی از سیستم‌عامل را برای کاربران به ارمغان آورد. مایکروسافت در ویندوز بعدی خود که آن را با نام ویندوز 8 می‌شناسیم تغییرات زیادی از لحاظ بصری اعمال کرد. منوی استارت معروف ویندوز که سالیان سال کاربران از آن استفاده می‌کردند در ویندوز 8 حذف شد و صفحه‌استارت جای آن را گرفت. مایکروسافت در ویندوز 8 تمرکز ویژه‌ای بر روی صفحه‌نمایش‌های لمسی و تبلت‌ها داشت که این سیاست جدید به مذاق کاربران خوش نیامد. امسال مایکروسافت تجربه 30 ‌ساله خود را به کار گرفت و ویندوز ۱۰ را روانه بازار کرد. در این نسخه جدید شاهد بازگشت منوی محبوب استارت بودیم، امکانات جدیدی نظیر دستیار صوتی کورتانا، مرورگر مایکروسافت اِج و امکان بازی کردن عناوین ایکس‌باکس وان بر روی کامپیوتر از موارد جدیدی بود که برای اولین بار در این نسخه از ویندوز شاهد آن بودیم.مایکروسافت اعلام کرده که سیستم‌عامل ویندوز دیگر به عنوان محصول از جانب این شرکت تلقی نمی‌شود و آن را به‌عنوان سرویس می‌شناسد.