طراحی پیچیده‌ای ندارد. نه مثل کلاسیک‌های فراری آنقدر جذاب است که قیمتش سر به میلیون دلار بگذارد و نه آنقدر گُمنام است که مثل دویسنبرگ و استودبیکر نامش را کمتر شنیده باشید. فقط کافی است بدانید ساخت فولکس واگن آلمان است تا دریابید هم ساده طراحی شده و هم کم‌استهلاک است. بازیگر این هفته سریال کلاسیک‌های «دنیای ماشین» نامش گلف است. گلفی دوست داشتنی که هنوز هم از جذاب‌ترین اسپرت کلاسیک‌ها به‌شمار می‌رود.

تاریخچه

در دهه ۶۰ میلادی مینی‌کوپر از انگلستان و ب‌ام‌و ۲۰۰۲ از آلمان با لانچیا و فیات از ایتالیا رقابتی در کلاس خودروهای کوچک شهری داشتند که هم پر سود بود و هم جذاب. از طرفی به‌دلیل اینکه خودروهای مورد اشاره قیمت بالایی نداشتند، بسیاری از مردم جهان می‌توانستند به راحتی یکی از این خودروها را خریداری کنند و وارد جنگ‌های خیابانی شوند. در این میان ب‌ام‌و به‌دلیل اینکه یک خودروی دیفرانسیل عقب بود، حتی می‌توانست گوی سبقت را از دیگر حریفان برباید. جنگ این کوچولوهای صنعت خودرو ادامه داشت تا اینکه سال ۱۹۷۴ فرا رسید. در این سال یک حریف سرسخت دیگر هم به میدان نبرد اضافه شد که نامش گلف بود. محصولی از فولکس واگن که توسط نابغه طراحی در تاریخ صنعت خودرو یعنی جورجیتو جیوجیارو ایتالیایی طراحی شده بود. خودرویی چابک، ساده، کم‌استهلاک، کوچک و زیبا. خودرویی که بعد از فولکس واگن بیتل بدون شک موفق‌ترین ساخته کمپانی فولکس واگن در تمام دورانش محسوب می‌شود.ماه می‌سال ۱۹۷۴ اولین مدل از خودروی گلف به جهانیان معرفی شد. این خودرو در دسته‌بندی فولکس‌واگن با کد MK۱ شناخته می‌شود. خودرویی که درنسل اول با اسامی مختلفی از جمله Rabbit،Caribe ، CitiGolf و Caddy در کشور‌های مختلف جهان به تولید رسید. جالب است بدانید این خودرو حتی تا سال ۲۰۰۹ در آفریقا روی خط تولید قرار داشت! در اوایل دهه ۷۰ میلادی هنوز بسیاری از خودروسازان اروپایی و به‌خصوص آمریکایی‌ها از سبکی در طراحی خودرو استفاده می‌کردند که المان‌های کشیده دهه ۶۰ را به همراه داشت، اما این سبک رفته رفته در اواخر دهه ۷۰ جایش را به خطوط خشک و زاویه‌دار داد و بسیاری از خودروها به‌خصوص در آمریکا بدل به مکعب مستطیل‌های فرم‌دار شدند، اما در سال ۱۹۷۴ گلف یک استثنا بود. بدنه‌ای ساده داشت که زوایا و حجم‌هایش بسیار ساده تعریف می‌شد. دو چراغ گرد در جلو، سپری کم حجم و کوتاه در جلو که دو راهنما درونش نصب شده بود و یک جلوپنجره کشیده و ساده همه آن چیزی بود که جورجیتو‌ جیو‌جیارو طراحی کرد. البته همین طرح ساده آنقدر جذاب بود که این خودرو مورد توجه بسیاری از هنرپیشگان، ورزشکاران و خریداران شد. حتی در زمان عرضه این خودرو به بازار، گلف بدل به یکی از اصلی‌ترین خودروهای مسابقات اتومبیلرانی در جهان شد و از جمله خودروهایی بود که تیونرها آن را برای اجرای پروژه‌های تیوینگ شهری مورد استفاده قرار دادند.

این فرزند کوچک فولکس واگن در همان روزهای اول تولید پایش به بازار ایران هم باز شد. خودرویی که در ایران هم مورد استقبال خریداران قرار گرفت و به تعداد زیاد وارد بازار ایران شد. به این ترتیب تیونرهای ایرانی هم دستی به سرو گوش این خودرو کشیدند و برای مسابقات مختلف از آن استفاده کردند. وزن کم و تقسیم وزن نسبتا مناسب مولفه‌هایی بودند که این خودرو را برای اجرای پروژه‌های تیونینگ جزو کاندیدا‌های اصلی قرار می‌دادند. البته نباید از فضای مناسب محفظه موتور هم گذشت که به تیونرها کمک می‌کرد از پیشرانه‌های قوی‌تر و قطعات دیگر استفاده کنند.نمای ساده گلف چیزی بود که باعث می‌شد پیر و جوان از آن استقبال کنند. به همین دلیل در طیف خریداران این خودرو می‌توانید از جوانان پر شور و شوق گرفته تا پیرمردها را ببینید. با این حال جرجیتو، گلف را طوری طراحی کرده بود که بیش از یک‌هاچ بک خانوادگی و اکونومی بودن، یک‌هاچ بک جوان پسند و اسپرت بود. از این رو اگر از نمای کناری به MK۱ نگاه کنید، خواهید دید که به‌رغم ستون‌های ایستاده جلو، آیرودینامیک بدی هم نسبتا به زمان طراحیش ندارد. گلف نسل اول در انواع‌هاچ بک ۳ درب یا کوپه،‌هاچ بک ۵ درب، کانورتیبل و حتی پیک‌آپ هم ساخته شد اما بی‌شک محبوب‌ترین گلف نمونه هاچ‌بک ۳ درب است که هنوز هم می‌توان آن را در پیست‌های اتومبیلرانی در رده‌های کلاسیک دید. یکی از المان‌هایی که باعث جذابیت ذاتی گلف در نسل اول شد، تورم لبه گلگیرهای این خودرو است. طراحی این قسمت به گونه‌ای است که اگر مالک یک دستگاه MK۱ باشید، فقط کافی است رینگ و لاستیک خودروی خودرو را یک سایز عریض‌تر کنید و ارتفاع خودرو را فقط چند سانتی متر کاهش دهید. آن وقت این بچه گرگ کوچک آنقدر زیبا می‌شود که برای همه اسپرت کلاسیک‌ها چنگ و دندان نشان خواهد داد. حتی بسیاری از جوانان ۴ دهه پیش و البته پیرمردهای امروز، در دوران جوانی آرزوی داشتن یک گلف MK۱ را داشتند که با آن در خیابان‌ها با مینی و بی‌ام‌و سرشاخ شوند. آقای طراح در نمای عقب هم سعی کرده همان سادگی نمای جلو را به نحوی دیگر تکرار کند. به همین دلیل سپر عقب را نیز مثل سپر جلو ساده و باریک نقش زده است. در کل نمای عقب حتی نمای جلو هم ساده‌تر ساخته شد، اما طراحانش سعی کردند صندوق عقبی بزرگ طراحی کنند تا خودرو کاربردی‌تر شود. از جمله نکات جالب دید بسیار خوب رو به عقب این خودرو است که به مدد ارتفاع زیاد شیشه عقب ایجاد می‌شود.

فنی
فولکس واگن از دیرباز به ساخت پیشرانه‌های کم‌مصرف و کم‌حجم، اما با دور و راندمان بالا معروف بوده است. این خودروساز آلمانی هنوز هم در تولید پیشرانه‌ها ۴ سیلندر با حجم پایین از بهترین‌ها در دنیاست. در سال‌هایی که نسل اول گلف ساخته شد، انبوهی از پیشرانه‌های ۴ سیلندر دیزلی و بنزینی و حتی ۶ سیلندر برای این خودرو در نظر گرفته شد. از پیشرانه ۴ سیلندر ۱۱۰۰ سی‌سی با ۴۹ اسب بخار نیرو گرفته تا مدل‌های ۸/ ۱ لیتری GTI با ۱۱۰ اسب‌بخار نیرو و دیزلی‌های پرقدرت در لیست انتخاب خریداران قرار داشتند، اما نسل اول هیچ گاه با پیشرانه ۲ لیتری ساخته نشد. جالب آنکه برای لیست بلند بالای پیشرانه‌ها، سه نوع گیربکس در نظر گرفته شد. دو نمونه دستی که ۴ و ۵ سرعته بودند و یک مدل اتوماتیک ۳ سرعته. هر چند طول مدل پیک‌آپ به ۴ هزار و ۳۸۰ میلی‌متر می‌رسد، اما دیگر مدل‌ها طولی معادل ۳۷۰۵ میلی‌متر دارد و بیشترین گلف‌های ساخته شده از نسل اول هم با همین اندازه روانه بازار شدند. البته در سال‌های ساخت نمونه‌های دیگری نیز به‌خصوص برای ورود به بازار آمریکا ساخته شدند که طولی در حدود ۳۸۱۵ میلی متر داشتند. این خودروها در بخش‌هایی مثل سپر، حجیم‌تر و محکم‌تر از نمونه‌های اروپایی هستند. مدل GTI نسل اول یک گلف ارتقا یافته از نظر فنی بود که فولکس واگن آن را در سال ۱۹۷۵ و در خلال برگزاری نمایشگاه خودروی فرانکفورت به جهانیان معرفی کرد. این خودرو مجهز به پیشرانه ۶/ ۱ لیتری و ۸/ ۱ لیتری بود که با انژکتور مکانیکی ساخت بوش موسوم به K-Jetronic تغذیه می‌شود. مدل ۸/ ۱ لیتری می‌توانست در دور ۶ هزار و ۱۰۰ به قدرت ۱۱۰ اسب بخار دست پیدا کند و همین قدرت کافی بود تا جثه ۷۹۰ کیلوگرمی این خودرو بدل به تیری از چله کمان در رفته شود. این پیشرانه می‌توانست ۱۴۰ نیوتن متر گشتاور تولید کند و مدل جی‌تی‌آی با اتکا به همین پیشرانه می‌توانست در ۹ ثانیه سرعتش را از حالت سکون به ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برساند. شتابی که هنوز بسیاری از تولیدات داخلی نمی‌توانند به آن دست پیدا کنند!

در سال ۱۹۸۰ مدل کابریوله یا کروکی هم ساخته شد. این خودرو به‌خصوص محبوب آمریکایی‌ها بود و در این قاره با نام ربیت کانورتیبل به فروش رسید. البته از سال ۱۹۸۵ به بعد مدل کروکی با نام Cabriolet راهی مراکز فروش در آمریکا شد. مدل کروکی در سال‌های تولید مجهز به کیت‌های مختلف و آپشن‌های خاص بود و به همین دلیل از جمله ارزشمند‌ترین گلف‌ها به‌شمار می‌رود. گلف در آفریقای جنوبی هم همان‌طور که اشاره شد تا سال ۲۰۰۹ البته با تغییراتی در سپر‌ها و... از جمله چراغ‌های جلو ساخته شد. سپرهای این خودرو به روز‌تر شدند و ضمنا به جای استفاده از ۲ چراغ در جلو، از ۴ چراغ گرد استفاده شد و نام آن نیز Citi Golf بود. در آمریکای جنوبی و مکسیک نیز انواعی از گلف ساخته شد که چراغ‌های جلوی آن مستطیلی بودند. اما از میان همه مدل‌های مورد اشاره در بالا، یک نمونه کوپه که تبدیل به مدل GTI شده است، میهمان «دنیای ماشین» این هفته شد. خودرویی که با همان نگاه اول می‌توان پی برد که برای بازسازی‌اش زحمات زیادی کشیده شده است؛ زیرا فواصل بین قطعات بدنه به قدری دقیق است که به قول یکی از دوستان کاملا خط‌کش شده‌اند. البته در بازسازی این خودرو بسیاری از قطعات به صورت نو از انگلستان تهیه شده است. جلوپنجره خودرو از نوع GTI است و گواه این مدعا، نوار قرمز رنگ حاشیه آن است. در زیر سپر هم یک بمپر قرار دارد که در مدل‌های جی‌تی‌آی به کا رفته است. رینگ‌های زیبای این خودرو از آلیاژ سبک آلومینیوم ساخته شده و رندی نام دارند. همچنین در نمای عقب هم نوشته قرمز رنگ GTI حاشیه مشکی رنگ کنار شیشه عقب مصداق مدل جی‌تی‌آی هستند. گلف کوپه مورد نظر ما در سال ۱۹۷۸ متولد شده و پیشرانه اصلی این خودرو یک نمونه ۶/ ۱ لیتری بوده است، اما حالا علاوه‌بر بازسازی کامل این پیرمرد توسط مالکان خوش‌ذوقش، حتی قلبی جوان‌تر با حجم ۲ لیتر متعلق به نسل سوم یا MK۲ درون سینه آن نصب شده است تا خون تازه‌ای باشد در رگ‌های خسته آن. این پیشرانه می‌تواند ۱۱۳ اسب بخار نیرو تولید کند و این قدرت برای جثه ۷۹۰ کیلوگرمی خودرو هم کافی است و هم مثل یک اسلحه زیر پای راننده قرار می‌گیرد. گیربکس ۵ سرعته دستی هم به این خودرو کمک می‌کند تا در حدود ۵/ ۸ ثانیه از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت دست پیدا کند. درون کابین هم ضمن بازسازی کامل با استفاده از قطعات افترمارکت اصلی فولکس واگن تغییر یافته‌اند. صندلی‌های اسپرت کلاسیک ریکارو و البته فرمانی با نوشته Volkswagen Motor Sport از جمله قطعاتی هستند که درون کابین جایگزین قطعات استاندارد خودرو شده‌اند. در مجموع خودروی مورد نظر ما یکی از بهترین گلف‌های بازسازی شده در ایران است که البته بازسازی آن آنقدرها هم کار ساده‌ای نبوده است. هرچند گلف از آن دست خودروهای کلاسیکی است که به تعداد زیاد در نسل اول و تا حدودی دوم وارد کشور شد اما متاسفانه به‌دلیل ذات اسپرت آن بسیاری از نمونه‌های بکرش دستخوش تغییرات یا تیونینگ شدند و حالا کمتر گلف دست نخورده‌ای به معنای واقعی در کشور باقی مانده است.

فولکس واگن تا به امروز ۷ نسل از این خودرو را ساخته است اما با این همه هنوز هم نسل اول محبوب‌ترین گلف تاریخ است. نسلی که انگار هیچ وقت نسل سوخته نخواهد بود، حتی اگر کروز کنترل و گرمکن صندلی نداشته باشد. در پایان از همکاری صمیمانه سعدی و ساشا نخعی مالکان این خودرو با ضمیمه هفتگی «دنیای ماشین» سپاسگزاری می‌کنیم.