تاریخچه بیمه آتش سوزی
یکی از قدیمی ترین رشته های بیمه ای ، بیمه آتش سوزی است که از قرن هفدهم تا قرن نوزدهم میلادی بتدریج شناخته شده و شکل گرفته است .
آتش سوزی بزرگ و فاجعه آمیز لندن که در سال 1666 میلادی به وقوع پیوست و سه شبانه روز ادامه یافت ، شهر را با خاکستر یکسان کرد . در آن زمان وسائل اطفاء حریق هنوز در مراحل ابتدائی بود هیچ گونه پوشش بیمه آتش سوزی در جامعه متداول نبود . نخستین اداره آتش سوزی در انگلیس در سال 1680 میلادی تأسیس شده و متعاقب آن شرکت HAND in HAND در سال 1696 و اداره آتش سوزی Sunfire در سال 1710 بوجود آمدند . آتش سوزی بزرگ لندن موجب ایجاد شرکت بیمه Hamburger General شد که هنوز وجود داشته و فعالیت میکند . با توجه به توسعه صنایع نیاز جامعه به بیمه بیش از پیش احساس شد که بدینگونه شرکت های بیمه در زمینه بیمه آتش سوزی فعال شدند
تعریف حریق و آتش سوزی
حریق عبارتست از احتراق شدید مواد سوختنی یا آتشی ناخواسته و از کنترل خارج شده ، بنابراین معمولا" با دود و حرارت و نور زیاد توأم است . آتش سوزی عبارت است از آتشی است که از یک منبع حرارتی کنترل ناپذیر سرچشمه گرفته ، یا منبع حرارتی معین کنترل شده ای را ترک کرده و با نیروی حرارتی خود گسترش و توسعه یافته باشد .
بیمه آتش سوزی چیست ؟
بیمه آتش سوزی توافقی است که بین بیمه گر از یک سو و بیمه گذار از سوی دیگر حاصل میشود و در قالب بیمه نامه متجلی می گردد . بدین قرار که بیمه گر ( شرکت بیمه ) در مقابل دریافت وجهی که حق بیمه نامیده میشود ، متعهد میگردد که زیان های مالی بیمه گذار در مقابل خطراتی که تحت پوشش قرار گرفته را جبران نماید . بیمه آتش سوزی خسارت وارده به اموال و دارائی های منقول و غیر منقول همانند ماشین آلات تجهزات ، لوازم و اثاثیه ، ملزومات اداری ، موجودی فروشگاهها و انبارها و ساختمانها و تأسیسات واحد های صنعتی ، غیر صنعتی ، تجاری و مسکونی را جبران میکند . برابر آمارهای منتشره بسیاری از واحد های صنعتی ، تولیدی تجاری و مسکونی و ... دچار آتش سوزی میشوند که در نتیجه صاحبان آنها با خسارات مالی هنگفتی مواجه می گردند که چنانچه از پوشش های کافی و مناسب بیمه نامه آتش سوزی برخوردار باشند از محل بیمه نامه آتش سوزی خسارات وارده به آنها جبران میشود .
خطرات اصلی تحت پوشش بیمه نامه آتش سوزی عبارتند از :
آتش سوزی - صاعقه - انفجار
خطرات تبعی تحت پوشش بیمه آتش سوزی
1- زلزلهEarthquake :
این پوشش شامل کلیه خساراتی است که مستقیما" در اثر وقوع زلزله یا آتش سوزی ناشی از آتشفشان بوده و همزمان با حوادث مزبور ایجاد شده باشد .
2- سیل Flood :
عبارتست از جریان ناگهانی آب های سطحی خارج از مسیر طبیعی آن به علت بارش برف و باران ، طغیان رودخانه و یا شکستن سدها ایجاد شده باشد .
3- سقوط هواپیما Air Crash Damage :
این پوشش شامل کلیه خسارات ناشی از سقوط هواپیما ، هلیکوپتر یا اشیاء ساقط شده ( به استثناء بمب و یا مواد منفجره و یا سایر جنگ افزارهای جنگی دیگر ) است .
4- شکست شیشه Glass Insurance :
چنانچه شیشه در اثر عوامل خارجی شکسته شود این پوشش هزینه های وارده راجبران میکند .
5- طوفان ، گردباد و تندباد Storm :
به موجب این پوشش کلیه اموال در مقابل خسارات مستقیم ناشی از طوفان ، تندباد و گردباد تحت پوشش قرار میگیرد .
6- ترکیدگی لوله آب و ضایعات آب ، برف و باران Damage By Water :
به موجب این پوشش خسارات ناشی از ترکیدگی تانکرها و لوله کشی و فاضلاب دستگاه های آبرسانی که در ر محل مورد بیمه نصب شده و همچنین خسارات ناشی از آب باران و ذوب شدن برف ، مشروط بر اینکه آب از طریق بام و یا گرفتگی لوله ها ، لبریز شدن آبراه ها و ناودان ها به محل مورد بیمه نفوذ کرده باشد ، تحت پوشش قرار میگیرد .
7- دزدی با شکست حرزBurglary :
به موجب این پوشش خسارات وارده در اثر فقدان یا خراب شدن اموال بیمه شده ناشی از دزدی با شرط شکستن حرز به شرح زیر جبران می شود :
الف ) پرداخت ارزش ریالی اشیاء مسروقه .
ب ) پرداخت ارزش ریالی اشیاء خراب شده غیر قابل تعمیر .
ج ) پرداخت مبلغ کاسته شده از ارزش اشیاء خراب شده قابل تعمیر .
موارد زیر نیز دزدی با شرط شکستن حرز محسوب میشود :
الف ) ورود دزد به محل مورد بیمه با تهدید و عنف .
ب ) ورود به محل مورد بیمه از روی دیوارها ، پشت بام و حصارها .
8- پوشش زیان خسارات ناشی از شورش ، آشوب و بلوا Strike - Riot - Civil Commotion :
بیمه گر خسارات وارده به مورد بیمه را که مستقیما" ناشی از شورش ، آشوب و بلوا باشد طبق شرایط پیوست بیمه نامه جبران میکند .
9- بیمه با شرایط اظهار نامه ای (شناور ) Floating Policy :
این پوشش برای انبارهایی که موجودی آنها دارای نوسان می باشد صادر و حق بیمه متناسب با میزان موجودی اعلامی محاسبه میشود . بر اساس شرایط بیمه اظهار نامه ای ، بیمه گذار موظف است پایان هر ماه لغایت پانزدهم ماه بعد حداکثر موجودی مورد بیمه را طبق اسناد و دفاتر خود کتبا" به بیمه گر اظهار کند . در صورت وقوع خسارت احتمالی ، حداکثر تعهد بیمه گر بر اساس ارزش موجودی اولیه مندرج در بیمه نامه و یا آخرین اظهار نامه خواهد بود .
طرح های بیمه آتش سوزی
- بیمه 5 ساله آتش سوزی و سرمایه گذاری ( با برگشت حق بیمه )
- دفترچه گواهی بیمه آتش سوزی منازل مسکونی
- طرح جامع منازل مسکونی کارکنان سازمانها و مؤسسات
گواهی بیمه آتش سوزی منازل مسکونی
به منظور ارائه خدمات و توسعه پوشش های بیمه ای ، طرح های جدید بیمه آتش سوزی منزل مسکونی ارائه میگردد . .جهت سهولت صدور و فروش این گونه بیمه نامه ها دفتر چه هایی تحت عنوان " گواهی بیمه آتش سوزی منازل مسکونی " تهیه شده است که صدور آن با مراجعه فروشندگان دفتر چه ها به منازل و یا مراجعه بیمه گذاران به واحد های صدور و یا شعب بصورت دستی امکان پذیر است . سرمایه های تحت پوشش در این دفرچه ها در مبالغ درج شده امکانپذیر بوده و شامل ساختمان و لوازم و اثاثیه منازل میگردد و
طرح بیمه آتش سوزی و سرمایه گذاری
از آنجائیکه نسبت خسارت رشته آتش سوزی در کلیه موارد بیمه ای اعم از مسکونی ، صنعتی و غیر صنعتی و انبارها در طول مدت چندین سال گذشته متناسب بوده است جهت مشارکت دادن بیمه گذاران خرد و کلان بیمه رازی از سود بوجود آمده طرح بیمه آتش سوزی و سرمایه گذاری برای کلیه موارد بیمه ای فوق با اخذ مجوز از بیمه مرکزی ایران برای اولین بار در کشور طراحی گردید ، که جزئیات این طرح بشرح ذیل می باشد :
مدت پوشش بیمه ای : مدت پوشش بیمه‌ای در این طرح 5 ساله بوده که در صورت اتمام این مدت قابلیت تمدید بیمه نامه وجود دارد .
نحوه پرداخت حق بیمه : حق بیمه دریافتی در این طرح بصورت نقدی و یکجا می باشد .
نحوه پرداخت خسارت : پرداخت خسارت همانند بیمه نامه های معمولی آتش سوزی می باشد که پس از بررسی های کارشناسی و تکمیل پرونده خسارت و اخذ مدارک مربوط تا سقف تعهدات بیمه نامه با در نظرگرفتن شرایط عمومی ، خصوصی بیمه نامه و قوانین بیمه در رشته آتش سوزی در وجه بیمه گذار و یا ذینفعان مندرج در بیمه نامه قابل پرداخت می باشد .
صدور الحاقیه : صدور انواع الحاقیه ها ( برگشتی ، اصلاحی و اضافی ) همانند سایر بیمه نامه های آتش سوزی در این طرح میسر بوده لیکن با تغییرات حق بیمه که در صدور الحاقیه ممکن است وجود داشته باشد برگشت حق بیمه آن نیز تغییر خواهد یافت .
برگشت حق بیمه : یکی از نکات حائز اهمیت این طرح برگشت حق بیمه پرداختی بوده که این امکان را میدهد بیمه گذار در صورت نداشتن سابقه اعلام خسارت ، کل حق بیمه 5 ساله را که در ابتدای شروع بیمه نامه به بیمه رازی پرداخته است در پایان مدت بیمه نامه در صورت عدم تمدید آن دریافت نماید .
تمدید بیمه نامه : در صورت درخواست بیمه‌گذار پس از پایان مدت 5 سال پوشش بیمه ای و عدم تغییر در شرایط ریسک، برای مدت 5 سال دیگر قابل تمدید خواهد بود .
فسخ بیمه نامه : در صورت فسخ بیمه نامه از سوی بیمه‌گر صرفاً اندوخته ریاضی به بیمه گذار برگشت و در صورت فسخ بیمه نامه از سوی بیمه گذار ارزش بازخریدی بیمه نامه پرداخت خواهد شد .
وظایف بیمه گذار در صورت وقوع حادثه
بر اساس ماده 23 شرایط عمومی بیمه نامه آتش سوزی در صورت وقوع حادثه بیمه گذار موظف است :
1- حداکثر ظرف مدت 5 روز از زمان اطلاع وقوع حادثه بیمه گر را مطلع نماید .
2- حداکثر ظرف مدت 10 روز از زمان اطلاع وقوع حادثه بایستی کیفیت حادثه ، فهرست اشیاء نجات داده شده ، محل جدید آنها و مبلغ تقریبی خسارت را برای بیمه گر ارسال دارد .
3- برای جلوگیری از توسعه خسارت در موقع خسارت یا بعد از وقوع حادثه کلیه اقدامات لازم را به عمل آورد .
4- بدون اجازه بیمه گر در مورد بیمه تغییراتی ندهد که تعیین علت حادثه یا ارزیابی خسارت را دچار اشکال نماید مگر آنکه تغییرات در جهت تقلیل خسارت و با رعایت منافع عمومی ضروری باشد .
5- ضمن همه گونه همکاری که بیمه گر برای تعیین حدود تعهدات خود بدان نیاز دارد حداکثر تا 15 روز بعد از اطلاع از وقوع حادثه فهرست اموال از بین رفته و آسیب دیده و در صورت درخواست بیمه گر بهای آن بلافاصله قبل از تاریخ حادثه را در اختیار بیمه گر قرار دهد .
مواردی که موجب کاهش جبران خسارت میشود
مطابق ماده 27 شرایط عمومی بیمه نامه آتش سوزی در موارد زیر بیمه گر میتواند پرداخت خسارت را رد نماید یا این که آن را به نسبت درجه تقصیر ذوی الحقوق اعم از بیمه گذار یا قائم مقام وی کاهش دهد .
1- هرگاه حادثه در اثر تقصیر ذوی الحقوق اعم از بیمه گذار و یا قائم مقام وی روی داده باشد .
2- هرگاه بیمه گذا ر به وظایف مندرج در ماده (( 23 )) عمل ننموده باشد و در نتیجه میزان خسارت افزایش یافته و یا به حقوق بیمه گر خدشه وارد آید .