امیررشیدمهرآبادی
امروزه با توجه به گسترش جوامع شهری و افزایش نقش اتومبیل در سفرهای درون و برون‌شهری، بحث ایمنی سرنشینان خودروها نیز بیشتر از گذشته مورد توجه قرارگرفته‌است. کودکان سرنشینان نحیف و آسیب‌پذیرتر خودروها هستند که برای محافظت از آنها ‌باید تمهیدات ویژه‌ای اندیشید. یکی از وسایل محافظت از کودکان در برابر حوادث رانندگی «صندلی‌ایمنی‌کودک» است که نقش غیرقابل انکاری در حفاظت از کودکان برعهده دارد. در جوامع پیشرفته تحقیقات گسترده و دامنه‌داری درباره این وسیله صورت گرفته‌است؛ به‌گونه‌ای که در حال حاضر صندلی‌های ایمنی کودک را به سه گروه عمده صندلی نوزادان، صندلی کودکان و صندلی حامی تقسیم‌بندی می‌کنند که هر یک انواع متفاوتی دارند و برای گروه‌های مختلف سنی و وزنی کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرند.انواع مختلف صندلی کودک نسبت به صندلی خودرو دارای پیچیدگی‌های خاصی است که دقت و توجه بیشتری را از زمان طراحی تا تولید و در نهایت توزیع طلب می‌کند؛ زیرا علاوه‌بر جنبه‌‌ ایمنی، از نظر شکل ظاهری و راحتی نیز باید به‌گونه‌ای باشد که کودک کمتر در آن احساس خستگی کند.صندلی نوزاد برای کودکان کمتر از یک‌سال یا وزن کمتر از ۹‌کیلوگرم استفاده می‌شود. از آنجا که این‌ کودکان ستون فقراتی به شدت آسیب‌پذیر دارند، برای دستیابی به ایمنی بیشتر و جلوگیری از حرکت ناگهانی در ناحیه ستون فقرات آنها، صندلی نوزادان را به‌صورت رو به عقب در خودرو نصب می‌کنند. صندلی کودک که خود دارای گروه‌های متفاوتی برحسب قد یا وزن کودک است، برای کودکان با سن بیش از یکسال و وزن بیشتر از ۹ کیلوگرم (و تا حدود ۱۸ کیلو‌گرم) مناسب است. طریقه نصب آن با توجه به جثه و وزن کودکی که در آن قرار می‌گیرد، متفاوت است.باید به‌خاطر داشت که همواره بهترین محل استقرار کودکان تا ۱۲ سالگی با وزن ۲۷ کیلوگرم، صندلی عقب خودروست؛ به‌خصوص زمانی که کیسه‌هوای خودرو در حالت فعال قرار دارد؛ اما اگر قرار به استقراaر صندلی ایمنی کودک در صندلی جلو خودروی مجهز به کیسه هواست باید به توصیه‌های تولید‌کننده خودرو در این خصوص توجه کرد.

pic۱


در جوامع پیشرفته استفاده از صندلی کودک به عنوان یک اصل پذیرفته شده است؛ به‌طوری‌که در بعضی از کشورها استفاده از آن اجباری است؛ ولی متاسفانه در کشور ما کاربرد آن به دلایل مختلف عمومیت نیافته است. در بررسی علل استفاده نکردن از آن در بین خانواده‌های ایرانی نقش دو عامل بیش از سایر موارد مشهود است.
اول دلیل فرهنگی که در کشور ما متاسفانه کمتر به مباحث ایمنی و فرهنگ رعایت آن پرداخته شده‌ و به‌رغم سابقه نسبتا طولانی ورود خودرو به ایران هنوز فرهنگ استفاده صحیح و مناسب از آن در بین مردم رواج نیافته‌است و به‌همین دلیل فرهنگ و تمایل به استفاده از صندلی ایمنی‌کودک نیز در بین اکثر مردم وجود ندارد و این وسیله ایمنی کاملا مهجور مانده؛ به‌طوری‌که بیشتر افراد جامعه نه تنها اطلاع کاملی از نحوه صحیح استفاده از آن ندارند، بلکه انواع آن را نیز نمی‌شناسند و حتی گاه دیده می‌شود که افراد از این وسیله به صورت غیراستاندارد استفاده می‌کنند.
علت دوم قیمت است.قیمت انواع صندلی ایمنی‌کودک در سطح جامعه نسبتا بالاست و دیدی لوکس و تجملاتی به این وسیله وجوددارد.به‌طوری که صندلی‌ ایمنی‌کودک در اکثر فروشگاه‌های گران‌قیمت لوازم کودک وجود دارد و در مغازه‌های معمولی این صنف، صندلی ایمنی‌کودک کمتر دیده می‌شود.
اگر قصد خرید یک صندلی ایمنی را دارید، دقت کنید صندلی مذکور متناسب با سن، قد و جثه کودک باشد.اگر می‌خواهید از یک صندلی ایمنی دست دوم استفاده کنید، توجه داشته‌باشیدکه عمر صندلی نباید بیشتر از ۱۰سال باشد و صندلی نباید تصادفات سنگینی را پشت سر گذاشته باشد.

pic۲


مطالعه دفترچه‌راهنمای صندلی ایمنی‌کودک را فراموش نکنید، زیرا هر تولیدکننده‌ای در راهنمای محصول خود نکاتی را درج می‌کند که ممکن است در زمان نصب یا استفاده از محصول برای شما و ایمنی کودک مهم باشد.
بهترین محل برای کودکان زیر ۱۲ سال، صندلی عقب خودروست؛ صندلی جلوی خودرویی که کیسه‌هوای سرنشین آن فعال است، به هیچ عنوان مکان مناسبی برای نوزادان نیست؛ به‌خصوص اگر صندلی ایمنی آنها در حالتی باشد که صورتشان رو به جلو قرار گیردبرای نوزادان و کودکان ریز‌جثه‌ای که وزن آنها کمتر از ۹کیلوگرم است، حتما از صندلی مخصوص نوزادان استفاده کنید؛ زیرا این صندلی‌ها به‌دلیل نوع طراحی علاوه‌بر ایجاد آرامش بیشتر، در هنگام تصادف نیز کمترین فشار ممکن را بر استخوان‌های نرم و غضروفی کودک وارد می‌کنند. کودکان سرهای سنگینی دارند که روی گردن‌های ضعیف و نحیف آنها قراردارد، ستون فقرات آنها نیز تنها توان حرکت حداکثر یک سانتی‌متری را به صورت ناگهانی دارد و در صورتی که حرکت بیش از این مقدار باشد، صدمات جبران ناپذیری به کودک وارد می‌شود. برای مقابله با هر حرکت ناگهانی ‌باید صندلی کودکان حداقل تا یک‌سالگی به سمت عقب خودرو (خلاف جهت نشستن سایر سرنشینان) نصب شود.در صورت نصب صندلی رو به عقب، چون کودک به صندلی تکیه داده‌است، در ترمزهای ناگهانی، ستون فقرات او کمترین حرکت ناگهانی و فشار را متحمل خواهد ‌شد و بنابراین آسیب کمتری به کودک وارد می‌شود. بهترین زاویه پشتی صندلی ایمنی نوزاد، در صورتی که صندلی‌اش رو به عقب نصب شود، زاویه ۴۵ درجه با سطح افق است. صندلی‌های مخصوص نوزادان تا زمانی که قد آنها حدود ۶۹ سانتی‌متر و وزنشان حدود ۹کیلوگرم است برای استفاده مناسبند.