موزیسین‌های برجسته از واقعه کربلا الهام گرفته‌اند
روایت عاشورایی نت‌ها
این روزها مصادف است با ایام ماه محرم، ماهی که در آن نوحه خوانی بیش از هر زمان دیگری کاربرد پیدا می‌کند و خیلی‌ها دل به این نواهای محزون می‌سپارند. نوحه خوانی در ایران سابقه‌ای طولانی دارد و از اصول و قواعد مختص به خود پیروی می‌کند. بررسی پیشینه هنر موسیقی در ایران و توجه به مرثیه‌خوانی اقوام مختلف آن، ریشه‌های موسیقی آیینی را به ایران پیش از اسلام باز می‌گرداند. وجود گونه‌های مختلف موسیقی آیینی در ایران، پیش و پس از ظهور اسلام، ناشی از تنوع اقوام با جهان‌بینی‌های مختلف است؛ هر قوم، با توجه به فرهنگ و رسوم بومی خود، برداشت متفاوتی از موسیقی مذهبی ارائه داده‌اند.
این روزها مصادف است با ایام ماه محرم، ماهی که در آن نوحه خوانی بیش از هر زمان دیگری کاربرد پیدا می‌کند و خیلی‌ها دل به این نواهای محزون می‌سپارند. نوحه خوانی در ایران سابقه‌ای طولانی دارد و از اصول و قواعد مختص به خود پیروی می‌کند. بررسی پیشینه هنر موسیقی در ایران و توجه به مرثیه‌خوانی اقوام مختلف آن، ریشه‌های موسیقی آیینی را به ایران پیش از اسلام باز می‌گرداند. وجود گونه‌های مختلف موسیقی آیینی در ایران، پیش و پس از ظهور اسلام، ناشی از تنوع اقوام با جهان‌بینی‌های مختلف است؛ هر قوم، با توجه به فرهنگ و رسوم بومی خود، برداشت متفاوتی از موسیقی مذهبی ارائه داده‌اند. تلاوت قرآن کریم، در قالب دستگاه‌های موسیقی ایرانی، نخستین گونه موسیقی مذهبی ایران، پس از ظهور اسلام بوده است. به رسمیت شناخته شدن مذهب شیعه در دوران صفوی، زمینه را برای نگاه و پرداخت عمیق‌تر به واقعه عاشورا فراهم ساخت؛ در همین دوره، دستاوردهای تازه موسیقی مذهبی، به شکل آیین‌های عاشورایی همچون: روضه‌خوانی، نوحه‌خوانی و تعزیه بروز کرده و تا امروز ادامه داشته است. روضه‌خوانی فرمی از موسیقی مذهبی است، که از لحاظ ریتمی شباهت بسیاری با آواز سنتی امروزی
دارد. روضه‌خوان‌های قدیم اغلب در دستگاه‌هایی چون: «دشتی»، «ابوعطا»، «شور» و «نوا» می‌خوانده‌اند؛ که در کنار حزن و اندوه، مخاطب را به تفکر نیز وا می‌داشته است.نوحه‌خوانی که از لحاظ فرم بر پایه ریتم استوار است، در بین مکاتب موسیقی دستگاهی، بیشترین شباهت را به تصنیف موسیقی ایرانی دارد. بهره‌گیری از ریتم‌های دو ضربی و سه ضربی که برگرفته از میزان‌های 8/6 و 4/2 است، به نوحه‌خوانان امکان ایجاد تنوع در نوحه‌خوانی را داده است. همچنین در بخش ملودیک نوحه، اغلب از دستگاه‌های «همایون»، «نوا»، «چهارگاه»، «شور»، «ابو عطا»، «افشاری» و «دشتی» استفاده می‌شود. آنچه می‌خوانید معرفی مطرح ترین آلبوم‌های عاشورایی است که در طول سال‌های گذشته ازسوی هنرمندان ایرانی منتشر شده است.
سمفونی خسوفpic۱
سمفونی «خسوف» به آهنگسازی «دکتر محمدسعید شریفیان» روایتی موسیقایی از واقعه عاشورا است. این اثر در فاصله سال‌های ۷۵ تا ۷۸ ساخته شده اما برای اولین بار در سال ۸۲ توسط ارکستر سمفونیک تهران و با همکاری نوازندگان و خوانندگانی از ارکستر کرایوای رومانی به اجرا درآمد و برای ضبط این آلبوم از ارکستر فیلارمونیک و گروه کر اولتینای رومانی به رهبری الکساندرو یوزوب استفاده شده است. در این اثر بخش‌هایی از اشعار بیژن ترقی، خواجه عبدالله انصاری و حسان با یکدیگر تلفیق شده. این سمفونی شامل هشت بخش در دو سی‌دی بـا ترکیبی از موسیقی کلاسیک غربی و موسیقی کلاسیک ایرانی ارائه شـده است. بسیاری این آلبوم را بی‌نظیرترین اثر موسیقایی در موضوع عاشورا می‌دانند. در این اثر «اسحاق انور» به‌عنوان تک‌خوان با گروه همکاری دارد؛ کار او یادآور موسیقی سنتی و ردیف دستگاهی ایران است که به خوبی در کنار موسیقی کلاسیک غربی قرار گرفته است. به غیر از انور، دو خواننده سوپرانو و متزو سوپرانو، از گروه کر فیلارمونیک «اولتینا» نیز به عنوان تک‌خوان گروه را همراهی کرده‌اند و حاصل کار، اثری است که هم شایسته ارائه در سایر کشور‌هاست و هم ویژگیهای موسیقی اصیل ایرانی را دارد؛ به همین دلیل این اثر علاوه بر تهران، در رومانی نیز اجرا شده است. شریفیان از تحصیلکرده‌های رشته موسیقی است. او آهنگساز مجموعه‌های تلویزیونی و پژوهشگر در زمینه موسیقی است و نزدیک به دوسال روی نوحه‌ها و متون مختلف عاشورایی در ایران تحقیق کرد و ماحصلش این آلبوم است. خسوف، شاید تنها سمفونی موجود باشد که بر خلاف سایر قطعات حزن‌انگیز، تم اصلی خود را واقعه عاشورا قرار داده است.
وداعpic۲
آلبوم عاشورایی «وداع» با صدای حسام‌الدین سراج یکی از آلبوم‌های به یادماندنی این عرصه است. این آلبوم در دو بخش ۶۰ دقیقه‌ای در سال 1384 منتشر شد و مراحل تولید آن سه سال طول کشید. مجموعه وداع، مرثیه‌ای است کامل بر مظلومیت شهیدان کربلا؛ به همین دلیل است که آهنگساز و خواننده این مجموعه، آن را بهترین و مهم‌ترین اثر خود دانسته است. دکلمه‌های «اصغر فردی»، آواز و تصنیف‌های حسام‌الدین سراج، با تنظیم سیدمحمد میرزمانی، مجموعه وداع را شکل داده است. اشعار این مجموعه، سروده تنی چند از شعرای معاصر است، اما تکیه اصلی بر کلام «عمان سامانی» از مرثیه‌سرایان قرن گذشته ایران، و محوریت اشعار در این آلبوم، بر شعرهای وی از کتاب «گنجینه اسرار» قرار گرفته است. نکته قابل تامل دیگر در وداع، سوز نهفته در همه عناصر شکل‌دهنده آن است؛ این سوز در لحن دکلمه، آهنگ با همراهی سازهایی چون نی و عود، نوای خواننده و حتی متن اشعار، به‌طور کامل احساس می‌شود.
مولای عشقpic۳
«بوی خون در کوچه‌ها آید همی/یاد یار مهربان آید همی...» مطلع آهنگ مولای عشق است. آلبوم عاشورایی «علیرضا عصار» با نام «مولای عشق» در اسفند ۸۲ و درست در وسط محرم همان سال منتشر شد. آلبومی که از 7 قطعه تشکیل شده و حال و هوای محرم را تداعی می‌کند. دکلمه‌های این آلبوم را عصار به همراه مهدی شریفی، شاعر قطعات آلبوم اجرا کرده است. مجموعه «مولای عشق» را شاید بتوان کامل‌ترین و تاثیرگذارترین مجموعه تولید شده در زمینه موسیقی مناسبتی دانست؛ که هر آنچه لازمه چنین مجموعه‌ای است را در دل خود جای داده است. این آلبوم پنجمین همکاری مشترک علیرضا عصار با فواد حجازی است. آلبوم شکلی روایی دارد و از بدو ورود کاروان امام حسین(ع) به خاک کربلا را توصیف می‌کند. در ادامه، صحنه‌های به میدان رفتن تنی چند از اصحاب امام حسین(ع) را، در شکلی زیبا به تصویر می‌کشد..
سلام آقاpic۴
در سال‌های اخیر خواننده‌های جوان زیادی در ایام محرم آلبوم‌هایی درباره این ماه منتشر کرده‌اند. آلبوم «سلام آقا» یکی از همان‌ها است که کاری گروهی است و باحضور «محسن چاوشی»، «رضا صادقی»، «محمد علیزاده» و «مهدی یغمایی» در آذرماه سال ۸۸ منتشر شد. این آلبوم اولین حضور رسمی یغمایی و علیزاده بود. این دو نفر تا پیش از آن، جز انتشار تک‌آهنگ، کار دیگری نکرده بودند. این آلبوم شامل ۱۰ قطعه است که در محرم سال ۸۸ به بازار آمد.
اهل ماتمpic۵
در بین تمامی سبک‌های موسیقی و الحان آیینی و محلی کشور، موسیقی مذهبی بوشهر جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید بتوان موسیقی بوشهری را که به قیام عاشورا می‌پردازد از منحصربه‌فردترین موسیقی‌‌های این مرز و بوم دانست. اصالت، پایبندی به سنت، ریتم، هیجان، شور، یک‌دستی و هماهنگی‌ای که در مراسم عزاداری و نوحه‌خوانی بوشهری دیده می‌شود خیلی منسجم و متفاوت است. در این میان، می‌توان به آلبوم ماتم یک و ۲ از «محسن شریفیان» اشاره کرد. این موزیسین در آبان سال ۹۱ آلبوم «اهل ماتم» را در قالب دو آلبوم منتشر کرد. مجموعه اول شامل ۲۱ قطعه بود و در آن نوحه‌های پامنبری، مرثیه‌خوانی و نوحه‌های عزاداری مردانه و... گنجانده شده بود. نکته جالب اینکه؛ او پیش از انتشار این آلبوم، در سال‌های ۸۱ تا ۸۴ کتابی پژوهشی با عنوان «اهل ماتم» هم منتشر کرده است.
ماه نی و خورشیدpic۶
«ماه نی» نخستین آلبوم مستقل امیرحسین مدرس است که در آن بازسازی و بازخوانی دوازده نوحه قدیمی را به منظور ایجاد ارتباط بیشتر با نسل امروز، همراه آلات صوتی نو و موسیقی الکترونیک انجام داده است. در آلبوم ماه نی، از اطلاعات نوحه‌خوان‌های قدیمی تهران بهره گرفته شده و حمیدرضا صدری با حفظ ملودی‌های اصلی نوحه‌ها، روی آنها آهنگ گذاشته است. این آلبوم را مرکز موسیقی سازمان تبلیغات اسلامی، در سال 1385 تولید و روانه بازار کرده است. این آلبوم ۱۲ قطعه دارد و مدرس به فاصله ۵ سال بعد از انتشار این اثر، آلبوم دومش را با نام «خورشید» با دکلمه امین تارخ در محرم ۹۰ روانه بازار کرد. در این آلبوم هم هشت قطعه از بازخوانی نوحه‌های قدیمی گنجانده شده است. آلبوم‌های مدرس از آثار موفق موسیقایی کشور در حوزه هنرهای آیینی محسوب می‌شود. او سال گذشته آلبوم «خطبه خوان رستاخیز» را نیز منتشر کرد. این آلبوم روایتگر بخشی از تاریخ بعد از واقعه عاشورا است. به گفته مدرس این اثر به خطبه‌های امام سجاد(ع) بعد از واقعه عاشورا و در برابر یزید می‌پردازد.
غریبانه‌ها pic۷
آلبوم‌های معروف «غلامعلی کویتی‌پور» به نام «غریبانه ۱ و ۲» درسال 82 منتشر شد. این آلبوم به پیشنهاد مجتبی شاه‌علی مدیر موسسه فرهنگی و هنری نوای «رامشه» تهیه شد. برای انتخاب خوانندگان این آلبوم‌ها قرار بود از افرادی استفاده شود که صدایشان حزین باشد. در نهایت به این نتیجه رسیدند که از کویتی‌پور دعوت کنند. انتشار این آلبوم منجر به شکل‌گیری جریانی شد که پای بسیاری از آهنگسازان را برای کار در حوزه موسیقی عاشورا باز کرد. آلبوم «آتش و عطش» صادق آهنگران نیز با تنظیم محمد میرزمانی در محرم سال ۸۵ منتشر شد. آلبوم «هفتاد‌و‌دو» هم که در سال۹۰ منتشر شد به دو زبان عربی و فارسی خوانده شده بود رسول رسولی، موسیقی و تنظیم این آلبوم را بر عهده داشته و خوانندگی اثر را نیز مرتضی حیدری آل‌کثیر و مهدی المومن انجام داده‌اند. در این آلبوم از سازهای ایرانی استفاده شده است.
ساقی سرمستpic۸
آلبوم ساقی سرمست دو سال پیش با آهنگسازی آریا عظیمی‌نژاد و خوانندگی استاد محمدعلی کریم‌خانی از مداحان برجسته کشور منتشر شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت. آلبومی که حس و حال عجیبی دارد و صدای استاد کریم‌خانی در شکل‌گیری این فضای روحانی بسیار نقش داشته است. محمدعلی کریم‌خانی متولد سال 1329 از مداحان اهل بیت و یکی از استادان آواز مذهبی ایران است. از بهترین آثار وی می‌توان به «آمدم ای شاه پناهم بده» و همچنین «نجوای عاشورایی - حسین آرام جانم - حسین روح و روانم» اشاره کرد. این آلبوم در قالب 12 قطعه حاوی اشعاری با مضامین عاشورایی و به زبان فارسی وآذری است.
آواز سبزpic۹
آلبوم «آواز سبز» که از سوی احمدرضا نوری پژوهش و گردآوری شده، قطعات «کعبه جانان» از مجلس امام حسین (ع)، «نازنین مهتاب»، «بزم آشوب» و «نغمه عشاق» از مجلس حضرت عباس (ع)، «چشم تر» از مجلس علی اکبر (ع)، «ساقی نامه» از مجلس حر و «ای مونس جان» از مجلس حضرت مسلم به علاقه‌مندان موسیقی مذهبی ارائه شده است. حضور استادان و بزرگان شبیه‌خوانی ایران همچون: رضا حیدری، اسماعیل محمدی، حسن نرگس‌خوانی، ابوالفضل صابری و عباس صالحی در آلبوم آواز سبز، از ویژگیهای این آلبوم به شمار می‌آید. آواز سبز، در رثای سالار شهیدان، حضرت امام حسین (ع) تهیه و در سراسر ایران در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
غزال حرمpic۱۰
آلبوم عاشورایی «غزال حرم» با صدای عین‌الله رضایی نیز از دیگر آثاری است که توسط مرکز موسیقی حوزه به علاقه‌مندان عرضه شده است. اشعار این آلبوم را عارف قزوینی، حسین حاجی بابا (مشکین) و امیر مسعود رضایی سروده‌اند. در آلبوم غزال حرم قطعات «خرابه»، «دیر راهب»، «در دریای نجف»، «غزال حرم»، «ساقی بی‌ساغر» و «لب تشنه‌گان» شنیده می‌شود.
همچنین سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، آلبوم‌هایی را در این زمینه تولید و عرضه کرده است. «ردیف نی» و «قصه عشق مجنون»، اثر استاد کسایی، «سمفونی تهران» و «کیمیا» به آهنگسازی سیدمحمدرضا میرزمانی و خوانندگی ابراهیم یوسفی‌نژاد و مجموعه پژوهشی و صوتی نغمه‌های عاشورایی طهران قدیم با نام «پرده عشاق» به همت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تولید و روانه بازار شده است.
اپرای عاشوراpic11
«اپرای عاشورا» شاید تنها اپرایی باشد که با اشاره مستقیم به مساله عاشورا بر صحنه رفته است. این اپرا را بهروز غریب‌پور نویسند‌گی و کارگردانی کرده است. اجرای استودیویی اپرای عاشورا، در قالب یک لوح فشرده و با خوانندگی محمد معتمدی، مهدی امامی، محمدرضا صادقی، علی خدایی، مصطفی محمودی، فرشاد فولادوند، عامر شادمان، مهدی جاور، بهار موحد، کیوان فرزین و حسین مومن ثانی ضبط و در سال ۱۳۸۷ به‌وسیله «بنیاد رودکی» منتشر شده است. اجرای هوشمندانه و قدرتمند محمد معتمدی در نقش حر، مهدی امامی در نقش عباس و محمدرضا صادقی در نقش شمر، از نکات برجسته این آلبوم است. اپرای عاشورا در ۱۰ پرده، نخستین تجربه ساخت اپرا، به سبک ایرانی است که «بهزاد عبدی» آن را آهنگسازی کرده است.
سمفونی خسوفpic۱
سمفونی «خسوف» به آهنگسازی «دکتر محمدسعید شریفیان» روایتی موسیقایی از واقعه عاشورا است. این اثر در فاصله سال‌های ۷۵ تا ۷۸ ساخته شده اما برای اولین بار در سال ۸۲ توسط ارکستر سمفونیک تهران و با همکاری نوازندگان و خوانندگانی از ارکستر کرایوای رومانی به اجرا درآمد و برای ضبط این آلبوم از ارکستر فیلارمونیک و گروه کر اولتینای رومانی به رهبری الکساندرو یوزوب استفاده شده است. در این اثر بخش‌هایی از اشعار بیژن ترقی، خواجه عبدالله انصاری و حسان با یکدیگر تلفیق شده. این سمفونی شامل هشت بخش در دو سی‌دی بـا ترکیبی از موسیقی کلاسیک غربی و موسیقی کلاسیک ایرانی ارائه شـده است. بسیاری این آلبوم را بی‌نظیرترین اثر موسیقایی در موضوع عاشورا می‌دانند. در این اثر «اسحاق انور» به‌عنوان تک‌خوان با گروه همکاری دارد؛ کار او یادآور موسیقی سنتی و ردیف دستگاهی ایران است که به خوبی در کنار موسیقی کلاسیک غربی قرار گرفته است. به غیر از انور، دو خواننده سوپرانو و متزو سوپرانو، از گروه کر فیلارمونیک «اولتینا» نیز به عنوان تک‌خوان گروه را همراهی کرده‌اند و حاصل کار، اثری است که هم شایسته ارائه در سایر کشور‌هاست و هم ویژگیهای موسیقی اصیل ایرانی را دارد؛ به همین دلیل این اثر علاوه بر تهران، در رومانی نیز اجرا شده است. شریفیان از تحصیلکرده‌های رشته موسیقی است. او آهنگساز مجموعه‌های تلویزیونی و پژوهشگر در زمینه موسیقی است و نزدیک به دوسال روی نوحه‌ها و متون مختلف عاشورایی در ایران تحقیق کرد و ماحصلش این آلبوم است. خسوف، شاید تنها سمفونی موجود باشد که بر خلاف سایر قطعات حزن‌انگیز، تم اصلی خود را واقعه عاشورا قرار داده است.
وداعpic۲
آلبوم عاشورایی «وداع» با صدای حسام‌الدین سراج یکی از آلبوم‌های به یادماندنی این عرصه است. این آلبوم در دو بخش ۶۰ دقیقه‌ای در سال 1384 منتشر شد و مراحل تولید آن سه سال طول کشید. مجموعه وداع، مرثیه‌ای است کامل بر مظلومیت شهیدان کربلا؛ به همین دلیل است که آهنگساز و خواننده این مجموعه، آن را بهترین و مهم‌ترین اثر خود دانسته است. دکلمه‌های «اصغر فردی»، آواز و تصنیف‌های حسام‌الدین سراج، با تنظیم سیدمحمد میرزمانی، مجموعه وداع را شکل داده است. اشعار این مجموعه، سروده تنی چند از شعرای معاصر است، اما تکیه اصلی بر کلام «عمان سامانی» از مرثیه‌سرایان قرن گذشته ایران، و محوریت اشعار در این آلبوم، بر شعرهای وی از کتاب «گنجینه اسرار» قرار گرفته است. نکته قابل تامل دیگر در وداع، سوز نهفته در همه عناصر شکل‌دهنده آن است؛ این سوز در لحن دکلمه، آهنگ با همراهی سازهایی چون نی و عود، نوای خواننده و حتی متن اشعار، به‌طور کامل احساس می‌شود.
مولای عشقpic۳
«بوی خون در کوچه‌ها آید همی/یاد یار مهربان آید همی...» مطلع آهنگ مولای عشق است. آلبوم عاشورایی «علیرضا عصار» با نام «مولای عشق» در اسفند ۸۲ و درست در وسط محرم همان سال منتشر شد. آلبومی که از 7 قطعه تشکیل شده و حال و هوای محرم را تداعی می‌کند. دکلمه‌های این آلبوم را عصار به همراه مهدی شریفی، شاعر قطعات آلبوم اجرا کرده است. مجموعه «مولای عشق» را شاید بتوان کامل‌ترین و تاثیرگذارترین مجموعه تولید شده در زمینه موسیقی مناسبتی دانست؛ که هر آنچه لازمه چنین مجموعه‌ای است را در دل خود جای داده است. این آلبوم پنجمین همکاری مشترک علیرضا عصار با فواد حجازی است. آلبوم شکلی روایی دارد و از بدو ورود کاروان امام حسین(ع) به خاک کربلا را توصیف می‌کند. در ادامه، صحنه‌های به میدان رفتن تنی چند از اصحاب امام حسین(ع) را، در شکلی زیبا به تصویر می‌کشد..
سلام آقاpic۴
در سال‌های اخیر خواننده‌های جوان زیادی در ایام محرم آلبوم‌هایی درباره این ماه منتشر کرده‌اند. آلبوم «سلام آقا» یکی از همان‌ها است که کاری گروهی است و باحضور «محسن چاوشی»، «رضا صادقی»، «محمد علیزاده» و «مهدی یغمایی» در آذرماه سال ۸۸ منتشر شد. این آلبوم اولین حضور رسمی یغمایی و علیزاده بود. این دو نفر تا پیش از آن، جز انتشار تک‌آهنگ، کار دیگری نکرده بودند. این آلبوم شامل ۱۰ قطعه است که در محرم سال ۸۸ به بازار آمد.
اهل ماتمpic۵
در بین تمامی سبک‌های موسیقی و الحان آیینی و محلی کشور، موسیقی مذهبی بوشهر جایگاه ویژه‌ای دارد. شاید بتوان موسیقی بوشهری را که به قیام عاشورا می‌پردازد از منحصربه‌فردترین موسیقی‌‌های این مرز و بوم دانست. اصالت، پایبندی به سنت، ریتم، هیجان، شور، یک‌دستی و هماهنگی‌ای که در مراسم عزاداری و نوحه‌خوانی بوشهری دیده می‌شود خیلی منسجم و متفاوت است. در این میان، می‌توان به آلبوم ماتم یک و ۲ از «محسن شریفیان» اشاره کرد. این موزیسین در آبان سال ۹۱ آلبوم «اهل ماتم» را در قالب دو آلبوم منتشر کرد. مجموعه اول شامل ۲۱ قطعه بود و در آن نوحه‌های پامنبری، مرثیه‌خوانی و نوحه‌های عزاداری مردانه و... گنجانده شده بود. نکته جالب اینکه؛ او پیش از انتشار این آلبوم، در سال‌های ۸۱ تا ۸۴ کتابی پژوهشی با عنوان «اهل ماتم» هم منتشر کرده است.
ماه نی و خورشیدpic۶
«ماه نی» نخستین آلبوم مستقل امیرحسین مدرس است که در آن بازسازی و بازخوانی دوازده نوحه قدیمی را به منظور ایجاد ارتباط بیشتر با نسل امروز، همراه آلات صوتی نو و موسیقی الکترونیک انجام داده است. در آلبوم ماه نی، از اطلاعات نوحه‌خوان‌های قدیمی تهران بهره گرفته شده و حمیدرضا صدری با حفظ ملودی‌های اصلی نوحه‌ها، روی آنها آهنگ گذاشته است. این آلبوم را مرکز موسیقی سازمان تبلیغات اسلامی، در سال 1385 تولید و روانه بازار کرده است. این آلبوم ۱۲ قطعه دارد و مدرس به فاصله ۵ سال بعد از انتشار این اثر، آلبوم دومش را با نام «خورشید» با دکلمه امین تارخ در محرم ۹۰ روانه بازار کرد. در این آلبوم هم هشت قطعه از بازخوانی نوحه‌های قدیمی گنجانده شده است. آلبوم‌های مدرس از آثار موفق موسیقایی کشور در حوزه هنرهای آیینی محسوب می‌شود. او سال گذشته آلبوم «خطبه خوان رستاخیز» را نیز منتشر کرد. این آلبوم روایتگر بخشی از تاریخ بعد از واقعه عاشورا است. به گفته مدرس این اثر به خطبه‌های امام سجاد(ع) بعد از واقعه عاشورا و در برابر یزید می‌پردازد.
غریبانه‌ها pic۷
آلبوم‌های معروف «غلامعلی کویتی‌پور» به نام «غریبانه ۱ و ۲» درسال 82 منتشر شد. این آلبوم به پیشنهاد مجتبی شاه‌علی مدیر موسسه فرهنگی و هنری نوای «رامشه» تهیه شد. برای انتخاب خوانندگان این آلبوم‌ها قرار بود از افرادی استفاده شود که صدایشان حزین باشد. در نهایت به این نتیجه رسیدند که از کویتی‌پور دعوت کنند. انتشار این آلبوم منجر به شکل‌گیری جریانی شد که پای بسیاری از آهنگسازان را برای کار در حوزه موسیقی عاشورا باز کرد. آلبوم «آتش و عطش» صادق آهنگران نیز با تنظیم محمد میرزمانی در محرم سال ۸۵ منتشر شد. آلبوم «هفتاد‌و‌دو» هم که در سال۹۰ منتشر شد به دو زبان عربی و فارسی خوانده شده بود رسول رسولی، موسیقی و تنظیم این آلبوم را بر عهده داشته و خوانندگی اثر را نیز مرتضی حیدری آل‌کثیر و مهدی المومن انجام داده‌اند. در این آلبوم از سازهای ایرانی استفاده شده است.
ساقی سرمستpic۸
آلبوم ساقی سرمست دو سال پیش با آهنگسازی آریا عظیمی‌نژاد و خوانندگی استاد محمدعلی کریم‌خانی از مداحان برجسته کشور منتشر شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت. آلبومی که حس و حال عجیبی دارد و صدای استاد کریم‌خانی در شکل‌گیری این فضای روحانی بسیار نقش داشته است. محمدعلی کریم‌خانی متولد سال 1329 از مداحان اهل بیت و یکی از استادان آواز مذهبی ایران است. از بهترین آثار وی می‌توان به «آمدم ای شاه پناهم بده» و همچنین «نجوای عاشورایی - حسین آرام جانم - حسین روح و روانم» اشاره کرد. این آلبوم در قالب 12 قطعه حاوی اشعاری با مضامین عاشورایی و به زبان فارسی وآذری است.
آواز سبزpic۹
آلبوم «آواز سبز» که از سوی احمدرضا نوری پژوهش و گردآوری شده، قطعات «کعبه جانان» از مجلس امام حسین (ع)، «نازنین مهتاب»، «بزم آشوب» و «نغمه عشاق» از مجلس حضرت عباس (ع)، «چشم تر» از مجلس علی اکبر (ع)، «ساقی نامه» از مجلس حر و «ای مونس جان» از مجلس حضرت مسلم به علاقه‌مندان موسیقی مذهبی ارائه شده است. حضور استادان و بزرگان شبیه‌خوانی ایران همچون: رضا حیدری، اسماعیل محمدی، حسن نرگس‌خوانی، ابوالفضل صابری و عباس صالحی در آلبوم آواز سبز، از ویژگیهای این آلبوم به شمار می‌آید. آواز سبز، در رثای سالار شهیدان، حضرت امام حسین (ع) تهیه و در سراسر ایران در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
غزال حرمpic۱۰
آلبوم عاشورایی «غزال حرم» با صدای عین‌الله رضایی نیز از دیگر آثاری است که توسط مرکز موسیقی حوزه به علاقه‌مندان عرضه شده است. اشعار این آلبوم را عارف قزوینی، حسین حاجی بابا (مشکین) و امیر مسعود رضایی سروده‌اند. در آلبوم غزال حرم قطعات «خرابه»، «دیر راهب»، «در دریای نجف»، «غزال حرم»، «ساقی بی‌ساغر» و «لب تشنه‌گان» شنیده می‌شود.
همچنین سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، آلبوم‌هایی را در این زمینه تولید و عرضه کرده است. «ردیف نی» و «قصه عشق مجنون»، اثر استاد کسایی، «سمفونی تهران» و «کیمیا» به آهنگسازی سیدمحمدرضا میرزمانی و خوانندگی ابراهیم یوسفی‌نژاد و مجموعه پژوهشی و صوتی نغمه‌های عاشورایی طهران قدیم با نام «پرده عشاق» به همت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تولید و روانه بازار شده است.
اپرای عاشوراpic11
«اپرای عاشورا» شاید تنها اپرایی باشد که با اشاره مستقیم به مساله عاشورا بر صحنه رفته است. این اپرا را بهروز غریب‌پور نویسند‌گی و کارگردانی کرده است. اجرای استودیویی اپرای عاشورا، در قالب یک لوح فشرده و با خوانندگی محمد معتمدی، مهدی امامی، محمدرضا صادقی، علی خدایی، مصطفی محمودی، فرشاد فولادوند، عامر شادمان، مهدی جاور، بهار موحد، کیوان فرزین و حسین مومن ثانی ضبط و در سال ۱۳۸۷ به‌وسیله «بنیاد رودکی» منتشر شده است. اجرای هوشمندانه و قدرتمند محمد معتمدی در نقش حر، مهدی امامی در نقش عباس و محمدرضا صادقی در نقش شمر، از نکات برجسته این آلبوم است. اپرای عاشورا در ۱۰ پرده، نخستین تجربه ساخت اپرا، به سبک ایرانی است که «بهزاد عبدی» آن را آهنگسازی کرده است.
ارسال نظر