آیا بانک مرکزی ایران هم باید ارزش ریال را کاهش دهد؟
جنگ ارزی در بازار تهران
حمید عزیزی
عضو گروه بانک و بیمه
تشدید دوباره جنگ ارزی با تصمیم بانک مرکزی چین مبنی بر کاهش رسمی و کم‌سابقه ارزش یوآن چه اثری بر بازار ارز داخلی خواهد داشت؟
نظر کارشناسان در این رابطه متفاوت است؛ برخی اعتقاد دارند کاهش ۳ درصدی بهای یوآن در هفته گذشته در میان‌مدت و درازمدت بازار تهران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، حال آنکه گروه دیگری باور چندانی به تاثیرپذیری بازار داخلی از جنگ جهانی ارزی ندارند. به گفته گروه اول، پایین آمدن ارزش یوآن به دو صورت نرخ دلار را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد: ۱- افزایش واردات و به دنبال آن افزایش تقاضا برای دلار.
عضو گروه بانک و بیمه
تشدید دوباره جنگ ارزی با تصمیم بانک مرکزی چین مبنی بر کاهش رسمی و کم‌سابقه ارزش یوآن چه اثری بر بازار ارز داخلی خواهد داشت؟
نظر کارشناسان در این رابطه متفاوت است؛ برخی اعتقاد دارند کاهش ۳ درصدی بهای یوآن در هفته گذشته در میان‌مدت و درازمدت بازار تهران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، حال آنکه گروه دیگری باور چندانی به تاثیرپذیری بازار داخلی از جنگ جهانی ارزی ندارند. به گفته گروه اول، پایین آمدن ارزش یوآن به دو صورت نرخ دلار را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد: ۱- افزایش واردات و به دنبال آن افزایش تقاضا برای دلار.
حمید عزیزی
عضو گروه بانک و بیمه
تشدید دوباره جنگ ارزی با تصمیم بانک مرکزی چین مبنی بر کاهش رسمی و کم‌سابقه ارزش یوآن چه اثری بر بازار ارز داخلی خواهد داشت؟
نظر کارشناسان در این رابطه متفاوت است؛ برخی اعتقاد دارند کاهش ۳ درصدی بهای یوآن در هفته گذشته در میان‌مدت و درازمدت بازار تهران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، حال آنکه گروه دیگری باور چندانی به تاثیرپذیری بازار داخلی از جنگ جهانی ارزی ندارند. به گفته گروه اول، پایین آمدن ارزش یوآن به دو صورت نرخ دلار را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد: ۱- افزایش واردات و به دنبال آن افزایش تقاضا برای دلار. ۲- کاهش صادرات و به دنبال آن پایین آمدن درآمدهای ارزی. نتیجه این دو گذاره، تقویت تقاضا و تضعیف عرضه است که نهایتا می‌تواند منجر به افزایش نرخ دلار شود. اما دسته دوم با وجود اذعان به تغییرات تجاری که با کاهش ارزش پول چین صورت می‌گیرد، اعتقاد دارند که تغییرات نرخ‌های برابری جهانی معمولا بازار تهران را چندان تحت‌تاثیر قرار نمی‌دهد. در کنار این دو دیدگاه، برخی دیگر از کارشناسان اعتقاد دارند که جنگ ارزی جدید و اقدامات تحریکی چین ممکن است موجب شود که سایر کشورها برای بازگشت رقابت پذیری کالاهای خود تصمیم بگیرند که ارزش پول خود را کاهش دهند و در این صورت، نرخ‌های برابری تغییرات دیگری را به خود خواهد دید که متعاقبا اثرات خود را در بازار داخلی خواهد گذاشت.
سقوط پس از سقوط
پس از سقوط ۳ درصدی ارزش یوآن در بازارهای جهانی در دو هفته گذشته، ارزش این ارز در بازار داخلی نیز سقوط کرد. سه‌شنبه گذشته بانک مرکزی چین ارزش پول این کشور را ۹/ ۱ درصد کاهش داد و معامله‌گران بازار داخلی به سرعت به این تصمیم واکنش نشان دادند تا ارزش این ارز در برابر ریال پایین بیاید. چهارشنبه گذشته بهای یوآن در بازار داخلی ۳/ ۲ درصدکاهش یافت و از قیمت ۵۴۸ تومان به قیمت ۵۳۵ تومان رسید. اما با وجود کاهش ارزش یوآن، قیمت دلار و سایر ارزهای داخلی به این تصمیم واکنشی نشان ندادند. البته بهای سکه تحت تاثیر اقدام «بانک خلق چین» قرار گرفت، چراکه تلاطم بازارهای جهانی به تشدید خرید طلا به‌عنوان سرمایه امن در بازارهای جهانی فلزهای گرانبها منجر شد. سکه تمام بهار آزادی چهارشنبه هفته گذشته با ۱۰ هزار تومان رشد به بهای ۸۸۸ هزار تومان رسید.
اثر وارداتی یوآن
با وجود عدم واکنش سایر ارزها به بازی چین با پول رسمی اژدهای زرد، برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که این تصمیم در میان مدت بازار ارز را تحت‌تاثیر قرارخواهد داد. در این رابطه، پرویز محمدی کارشناس بازار ارز و سکه اعتقاد دارد که پایین آمدن ارزش یوآن با هدف افزایش صادرات این کشور صورت گرفته است و ایران به‌عنوان یک شریک تجاری قدرتمند و منطقه‌ای یکی از مقاصد صادراتی دومین اقتصاد بزرگ جهان است. او می‌گوید: «یوآن ارزان‌تر زمینه واردات ایران از چین را فراهم‌تر خواهد کرد و افزایش تقاضا در بازار ارز برای انجام این واردات می‌تواند قیمت دلار را تحت‌تاثیر قرار دهد.» به نظر می‌رسد با توجه به پایین بودن ارزش دلار بازار داخلی نسبت به بازار چین، این تقاضای وارداتی بیشتر با خرید دلار از بازار داخلی مرتفع شود؛ چراکه بالا بودن ارزش دلار موجب می‌شود که وارد‌کننده توانایی خرید بالاتری در بازار چین داشته باشد.
اما کمال سیدعلی، معاون ارزی اسبق بانک مرکزی با وجود پذیرش فرض افزایش واردات از چین، اعتقادی به افزایش بیشتر نرخ ارز تحت‌تاثیر کاهش ارزش یوآن ندارد. او می‌گوید: «قیمت کالاهای وارداتی چینی به میزان کاهش بهای ارزش این ارز در بازارهای جهانی ارزان‌تر خواهد شد، ولی این عامل تاثیر چندانی بر قیمت دلار و سایر ارزها نخواهد داشت. تضعیف ارزش یوآن نسبت به دلار موجب می‌شود که به دلار کمتری برای خرید جنس چینی نیاز باشد.» بنابراین باوجود بالا رفتن واردات، این واردات با توجه به تقویت ارزش دلار به یوآن با ارز کمتری صورت خواهد گرفت، یعنی وارد‌کننده نسبت به گذشته با دلار کمتری کالای چینی را وارد خواهد کرد. علی‌اصغر سمیعی ظفرقندی، رئیس سابق کانون صرافان نیز همسو با معاون سابق بانک مرکزی باور دارد که پایین آمدن ارزش پول چینی تاثیری ملموس بر بازار ارز داخلی نخواهد داشت. به اعتقاد او، تغییرات ریال و دلار بیشتر وابسته به هم است و تغییرات نرخ‌های برابری سایر ارزها، معمولا تاثیر چندانی بر قیمت دلار بازار داخلی نداشته است. به اعتقاد او، تضعیف ارزش یورو در برابر دلار یکی از این مثال‌ها است. او می‌گوید: «در یک سال گذشته ارز اروپایی در برابر دلار کاهش ارزش را تجربه کرد؛ همزمان قیمت یورو هم در راستای کاهش جهانی‌اش در بازار داخلی افت کرد، اما تغییری در قیمت دلار بازار تهران ایجاد نشد.»
اثر صادراتی یوآن
در این بین پرویز محمدی، دیگر اثر کاهش ارزش یوآن بر بازار ارز را کاهش صادرات به این کشور می‌داند. به اعتقاد او از این پس وارد‌کننده چینی باید هزینه بیشتری را برای واردات کالا مصرف کند، عاملی که صادرات کشورهای دیگر به دومین اقتصاد جهان را سخت‌تر می‌کند. به گفته این کارشناس، «کاهش صادرات، کاهش درآمدهای ارزی را در پی خواهد داشت و فشار ناشی از کاهش درآمدهای ارزی، قابلیت این را دارد که به تضعیف سمت عرضه منجر شود.» سیدعلی اثر دیگر کاهش ارزش پول چینی را این می‌داند که برخی کشورهای جهان سعی خواهند کرد که پول خود را به یوآن چین تبدیل کنند و از مزایای خرید کالای ارزان‌تر بهره‌مند شوند.
راه مقابله رقابتی
در این میان، راه مقابله با دومین اقتصاد بزرگ جهان که با هدف افزایش توان صادرات ارزش پول خود را پایین آورده، چیست؟ پرویز محمدی می‌گوید: «پایین آمدن ارزش یوآن زمانی تاثیر بیشتری بر بازار داخلی خواهد داشت که بانک مرکزی ایران نیز چنین سیاستی را دنبال کند.» در نظر او بهتر است که بانک مرکزی ارزش پول داخلی را پایین آورد که کشور توان مقابله در صادرات و واردات را پیدا کند.»
به اعتقاد او، «پایین آوردن ارزش پول داخلی موجب می‌شود که اقتصاد از حالت رکود خارج شود و رقابت‌پذیری کالاهای داخلی افزایش یابد.» وی در ادامه با صراحت بیشتری تاکید می‌کند: «مشکل فعلی ما دلار ارزان است که موجب واردات بیشتر و پایین آمدن رقابت پذیری کالاهای داخلی شده است.» بنابر صحبت‌های این کارشناس اثر دیگری که جنگ ارزی در پول دیگر کشورها دارد، به واکنش به سیاست‌های چین توسط کشورهای دیگر مربوط می‌شود که ممکن است برای ایجاد توان مقابله در زمینه تجاری، ارزش پول خود را کاهش دهند. در این صورت، تغییر ارزش ارزها در بازارهای جهانی، بازار ارز داخلی را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. به‌عنوان مثال اگر ترکیه ارزش پول خود را پایین آورد، قیمت لیر در بازار ایران هم کاهش پیدا خواهد کرد. کمال سیدعلی نیز عنوان می‌کند: «با تورم فعلی بهتر است در صورت لزوم ارزش پولمان را کاهش دهیم».
عضو گروه بانک و بیمه
تشدید دوباره جنگ ارزی با تصمیم بانک مرکزی چین مبنی بر کاهش رسمی و کم‌سابقه ارزش یوآن چه اثری بر بازار ارز داخلی خواهد داشت؟
نظر کارشناسان در این رابطه متفاوت است؛ برخی اعتقاد دارند کاهش ۳ درصدی بهای یوآن در هفته گذشته در میان‌مدت و درازمدت بازار تهران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، حال آنکه گروه دیگری باور چندانی به تاثیرپذیری بازار داخلی از جنگ جهانی ارزی ندارند. به گفته گروه اول، پایین آمدن ارزش یوآن به دو صورت نرخ دلار را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد: ۱- افزایش واردات و به دنبال آن افزایش تقاضا برای دلار. ۲- کاهش صادرات و به دنبال آن پایین آمدن درآمدهای ارزی. نتیجه این دو گذاره، تقویت تقاضا و تضعیف عرضه است که نهایتا می‌تواند منجر به افزایش نرخ دلار شود. اما دسته دوم با وجود اذعان به تغییرات تجاری که با کاهش ارزش پول چین صورت می‌گیرد، اعتقاد دارند که تغییرات نرخ‌های برابری جهانی معمولا بازار تهران را چندان تحت‌تاثیر قرار نمی‌دهد. در کنار این دو دیدگاه، برخی دیگر از کارشناسان اعتقاد دارند که جنگ ارزی جدید و اقدامات تحریکی چین ممکن است موجب شود که سایر کشورها برای بازگشت رقابت پذیری کالاهای خود تصمیم بگیرند که ارزش پول خود را کاهش دهند و در این صورت، نرخ‌های برابری تغییرات دیگری را به خود خواهد دید که متعاقبا اثرات خود را در بازار داخلی خواهد گذاشت.
سقوط پس از سقوط
پس از سقوط ۳ درصدی ارزش یوآن در بازارهای جهانی در دو هفته گذشته، ارزش این ارز در بازار داخلی نیز سقوط کرد. سه‌شنبه گذشته بانک مرکزی چین ارزش پول این کشور را ۹/ ۱ درصد کاهش داد و معامله‌گران بازار داخلی به سرعت به این تصمیم واکنش نشان دادند تا ارزش این ارز در برابر ریال پایین بیاید. چهارشنبه گذشته بهای یوآن در بازار داخلی ۳/ ۲ درصدکاهش یافت و از قیمت ۵۴۸ تومان به قیمت ۵۳۵ تومان رسید. اما با وجود کاهش ارزش یوآن، قیمت دلار و سایر ارزهای داخلی به این تصمیم واکنشی نشان ندادند. البته بهای سکه تحت تاثیر اقدام «بانک خلق چین» قرار گرفت، چراکه تلاطم بازارهای جهانی به تشدید خرید طلا به‌عنوان سرمایه امن در بازارهای جهانی فلزهای گرانبها منجر شد. سکه تمام بهار آزادی چهارشنبه هفته گذشته با ۱۰ هزار تومان رشد به بهای ۸۸۸ هزار تومان رسید.
اثر وارداتی یوآن
با وجود عدم واکنش سایر ارزها به بازی چین با پول رسمی اژدهای زرد، برخی از کارشناسان اعتقاد دارند که این تصمیم در میان مدت بازار ارز را تحت‌تاثیر قرارخواهد داد. در این رابطه، پرویز محمدی کارشناس بازار ارز و سکه اعتقاد دارد که پایین آمدن ارزش یوآن با هدف افزایش صادرات این کشور صورت گرفته است و ایران به‌عنوان یک شریک تجاری قدرتمند و منطقه‌ای یکی از مقاصد صادراتی دومین اقتصاد بزرگ جهان است. او می‌گوید: «یوآن ارزان‌تر زمینه واردات ایران از چین را فراهم‌تر خواهد کرد و افزایش تقاضا در بازار ارز برای انجام این واردات می‌تواند قیمت دلار را تحت‌تاثیر قرار دهد.» به نظر می‌رسد با توجه به پایین بودن ارزش دلار بازار داخلی نسبت به بازار چین، این تقاضای وارداتی بیشتر با خرید دلار از بازار داخلی مرتفع شود؛ چراکه بالا بودن ارزش دلار موجب می‌شود که وارد‌کننده توانایی خرید بالاتری در بازار چین داشته باشد.
اما کمال سیدعلی، معاون ارزی اسبق بانک مرکزی با وجود پذیرش فرض افزایش واردات از چین، اعتقادی به افزایش بیشتر نرخ ارز تحت‌تاثیر کاهش ارزش یوآن ندارد. او می‌گوید: «قیمت کالاهای وارداتی چینی به میزان کاهش بهای ارزش این ارز در بازارهای جهانی ارزان‌تر خواهد شد، ولی این عامل تاثیر چندانی بر قیمت دلار و سایر ارزها نخواهد داشت. تضعیف ارزش یوآن نسبت به دلار موجب می‌شود که به دلار کمتری برای خرید جنس چینی نیاز باشد.» بنابراین باوجود بالا رفتن واردات، این واردات با توجه به تقویت ارزش دلار به یوآن با ارز کمتری صورت خواهد گرفت، یعنی وارد‌کننده نسبت به گذشته با دلار کمتری کالای چینی را وارد خواهد کرد. علی‌اصغر سمیعی ظفرقندی، رئیس سابق کانون صرافان نیز همسو با معاون سابق بانک مرکزی باور دارد که پایین آمدن ارزش پول چینی تاثیری ملموس بر بازار ارز داخلی نخواهد داشت. به اعتقاد او، تغییرات ریال و دلار بیشتر وابسته به هم است و تغییرات نرخ‌های برابری سایر ارزها، معمولا تاثیر چندانی بر قیمت دلار بازار داخلی نداشته است. به اعتقاد او، تضعیف ارزش یورو در برابر دلار یکی از این مثال‌ها است. او می‌گوید: «در یک سال گذشته ارز اروپایی در برابر دلار کاهش ارزش را تجربه کرد؛ همزمان قیمت یورو هم در راستای کاهش جهانی‌اش در بازار داخلی افت کرد، اما تغییری در قیمت دلار بازار تهران ایجاد نشد.»
اثر صادراتی یوآن
در این بین پرویز محمدی، دیگر اثر کاهش ارزش یوآن بر بازار ارز را کاهش صادرات به این کشور می‌داند. به اعتقاد او از این پس وارد‌کننده چینی باید هزینه بیشتری را برای واردات کالا مصرف کند، عاملی که صادرات کشورهای دیگر به دومین اقتصاد جهان را سخت‌تر می‌کند. به گفته این کارشناس، «کاهش صادرات، کاهش درآمدهای ارزی را در پی خواهد داشت و فشار ناشی از کاهش درآمدهای ارزی، قابلیت این را دارد که به تضعیف سمت عرضه منجر شود.» سیدعلی اثر دیگر کاهش ارزش پول چینی را این می‌داند که برخی کشورهای جهان سعی خواهند کرد که پول خود را به یوآن چین تبدیل کنند و از مزایای خرید کالای ارزان‌تر بهره‌مند شوند.
راه مقابله رقابتی
در این میان، راه مقابله با دومین اقتصاد بزرگ جهان که با هدف افزایش توان صادرات ارزش پول خود را پایین آورده، چیست؟ پرویز محمدی می‌گوید: «پایین آمدن ارزش یوآن زمانی تاثیر بیشتری بر بازار داخلی خواهد داشت که بانک مرکزی ایران نیز چنین سیاستی را دنبال کند.» در نظر او بهتر است که بانک مرکزی ارزش پول داخلی را پایین آورد که کشور توان مقابله در صادرات و واردات را پیدا کند.»
به اعتقاد او، «پایین آوردن ارزش پول داخلی موجب می‌شود که اقتصاد از حالت رکود خارج شود و رقابت‌پذیری کالاهای داخلی افزایش یابد.» وی در ادامه با صراحت بیشتری تاکید می‌کند: «مشکل فعلی ما دلار ارزان است که موجب واردات بیشتر و پایین آمدن رقابت پذیری کالاهای داخلی شده است.» بنابر صحبت‌های این کارشناس اثر دیگری که جنگ ارزی در پول دیگر کشورها دارد، به واکنش به سیاست‌های چین توسط کشورهای دیگر مربوط می‌شود که ممکن است برای ایجاد توان مقابله در زمینه تجاری، ارزش پول خود را کاهش دهند. در این صورت، تغییر ارزش ارزها در بازارهای جهانی، بازار ارز داخلی را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. به‌عنوان مثال اگر ترکیه ارزش پول خود را پایین آورد، قیمت لیر در بازار ایران هم کاهش پیدا خواهد کرد. کمال سیدعلی نیز عنوان می‌کند: «با تورم فعلی بهتر است در صورت لزوم ارزش پولمان را کاهش دهیم».
ارسال نظر