با اون کاشته پروین شدم

امسال هم قهرمان آسیا نمی‌شویم

شاید اگر او نبود ایران ۳۱سال پیش قهرمان آسیا نمی‌شد.

زدن آن ضربه کاشته تاریخی فقط از پروین برمی‌آمد. علی پروین معتقد است که با آن ضربه کاشته پروین شده است ایران بعد از گذشت ۳۱سال از آخرین قهرمانی در جام‌ملت‌های آسیا همچنان در حسرت یک قهرمانی دیگر است طوری که پروین هم حرف از قهرمان نشدن تیم‌ملی ایران در بازی‌های آسیایی می‌زند. گفت‌وگو از اکبر خانمحمدی

از آن گل استثنایی شروع کنیم. از آن لحظه بگویید؟

یادش بخیر. چه روزی بود. ایران با گل ما قهرمان آسیا شد. هیچ کس فکر نمی‌کرد اون توپ بره تو گل. خودم کیف کردم. کویتی‌ها به ما فرصت نمی‌دادن به دروازه‌شون حمله کنیم. ما فکر می‌کردیم که بازی رو می‌بازیم. اما یه فرصت گیرمون اومد که گل‌اش کردیم. خدا کمکم کرد که اون توپ رفت تو گل.

هنوزم می‌گویید که استثنایی بود؟

اون گل یکی از بهترین گل‌هایی بود که تو عمرم زدم. با اون گل ما شدیم علی پروین.

خوب یادتان است که ضربه‌تان را به کدام سمت زدید؟

آره. اونا گوشه سمت چپ محوطه خطا کردن. ما توپ را به گوش راست زدیم. گلر شون خیلی خوب بود. چند تا مثل اون خوب زده بودیم. اما همشو گرفته بود. قبل از این که توپ بزنم می‌دونستم گل می‌شه.

اولین چیزی که بعد از گل به ذهنتان رسید چه بود. چه حرکتی کردید؟

هیچ صدایی نمی‌شنیدم. ما دویدیم. بچه‌ها ریختن رو سرمون. نذاشتن ۴ قدم بریم.

به طرف استقلالی‌ها اومدید یا پرسپولیسی‌ها؟

تو استادیوم ۱۰۰ هزار تا جمعیت واسه تیم ملی اومده بودن استقلال، پرسپولیس نبود که، تازه ما یادمون نمی‌یاد کجا می‌رفتیم.

به سمت نیمکت هم رفتید؟

نه ما بعد گل نتونستیم جم بخوریم. بچه‌ها ریختن رو سر مون کم مونده بود پیراهنمون پاره شه. ما اصلا وقت نکردیم کاری بکنیم که بتونیم بریم سمت نیمکت.

فینال دلچسبی بود و برای همیشه به تاریخ پیوست؟

آره. بازی سختی بود. فکر نمی‌کردیم کویت آنقدر خوب بازی کند. اونا تو نیمه اول به ما فرصت ندادن یه بار هم حمله کنیم. فقط چند تا شوت زدیم که گلرشون گرفت. گلر قویی داشتن. کلا تو نیمه اول رو بازی کردیم. اون بازی از یاد هیچ کس نمی‌ره. اونهایی که دیدن می‌دونن چی می‌گم.

مثل این که تماشگران در آن بازی تیم ملی را هو کردند؟

آره. خب، همیشه حق‌رو می‌دیم به اونا بچه، پیر، جوون. این همه آدم از کار و زندگی شون می‌زنن می‌یان تیمشونو تشویق کنن. بعد تیمشون بد بازی کنه و ببازه خیلی بد می‌شه دیگه نمی‌شه تو چشای اونا نگاه کرد. اون بازی ما رو هو کردن.

اما تو نیمه دوم جبران کردیم.

در بین دو نیمه چه اتفاقی افتاد که ایران توانست کویت را شکست دهد؟

هیچی نشد. یه خورده حشمت خان با بچه‌ها صحبت کرد.

چی می گفت؟

ما که یادمون نمی‌یاد. ولی از بچه‌ها خواست غیرتی بازی کنند. به ما هم گفته بود که بیشتر نفوذ کنیم. چون سمت چپ کویت خوب نبود.

کویت چطور تیمی بود؟

اونا تیم خوبی داشتن. مربی شون هم خوب بود. تیمشون از قدرت بدنی کم نمی‌آورد. دو برابر ما می دویدن هر جا توپ بود دو تا کویتی هم بود. ما هم دست کم گرفته بودیم شون.

قبل از بازی قرار بود که ضربات کاشته را شما بزنید؟

نه. همش که ما نمی‌زدیم. تو همون بازی اسکندریان دوبار کاشته زد. بچه‌های دیگر هم می‌زدن ما قبلا هم گفتیم که خدا کمکمون کرد اون توپ رفت توگل.

مربی کویت را به یاد دارید؟

آره. برزیلی بود. اسمش یادمون نیست. اما مربی خوبی بود تا چند سال پیش هم مربیگری می‌کرد.

زاگالو نبود؟

چرا همون زاگالو بود. قبل از اینکه مربی کویت بشه تیم‌ملی برزیل دستش بود. قهرمان جام جهانی هم کرده بود.

در آن زمان کسی حشمت مهاجرانی را با زاگالو مقایسه کرده بود؟

ما خودمون همیشه می‌گفیتم حشمت خان واسه اولین بار بود که تو تیم‌ملی مربیگری می‌کرد. اما اون یارو تو چند تا تیم‌ملی کار کرده بود. قبل از فینال همه می‌گفتن کویت قهرمان می‌شد. چون روی مربیشون حساب باز کرده بودن. اما حشمت خان نشون داد از اون سرتره.

راستی چه اتفاقی افتاد که حشمت مهاجرانی جانشین اوفارل شد و تیم ملی را قبل از بازی‌های جام ملت‌ها در دست گرفت؟

والا حشمت خان ۴سال بود که زیر نظر اوفارل کار می‌کرد. تا اون جایی که ما یادمون هست، قرارداد اوفارل تموم شد، فدراسیون قراردادش را تمدید نکرد و حشمت خان اطمینان کرد ایشون اومد تیم‌ملی را گرفت دستش، تو همون سال ایران قهرمان آسیا شد. ما یادمونه که می گفتن دیگه به مربی انگلیسی احتیاج نداریم. مربی ایرانی بهتر نتیجه می ده.

اگر اوفارل سرمربی تیم‌ملی بود، ایران سال ۱۹۷۶ قهرمان آسیا می‌شد.

نمی‌دونیم. چی بگیم آخه. همه اون کارهای که او فارل بلد بود، حشمت خان یاد گرفته بود. برای ما فرق نمی‌کرد، رفاقت در تیم ملی بیشتر شده بود. ما با جون و دل برای تیم ملی بازی می‌کردیم.

در سال ۱۳۵۵ بازی‌های تیم ملی را تلویزیون نشون می‌داد؟

آره آقاجون، نشون می‌داد. تا اونجایی که ما یادمون هست. همه بازی‌ها را نشون داد.

جامی که آن سال‌ها گرفتید. با جامی که در حال حاضر هست چقدر فرق می‌کند؟

جام، جامه دیگه، چه فرقی می‌کنه. حالاح اون موقه یه خورده کوچیک بود. الان نمی‌دونیم چه شکلی شده.

یادتون هست که جام را از چه کسی گرفتید؟

نه آقاجون، ما اینو قبلا هم گفتیم، تو مصاحبه‌های تلویزیونی یکی دو بار گفتیم که یادمون نیست جامرو کی داد بهمون.

پیراهن تیم ملی در آن سال چه رنگی بود؟

سفید.

ایران میزبان بود؟

آره همه بازی‌ها تو همین تهران برگزار شد. چون ما میزبان بودیم.

در مرحله مقدماتی یادتون هست که با چه تیم‌هایی مسابقه دادید؟

یمن یادمونه که ۸ تا زدیم.

درآن بازی گل هم زدید؟

نه آقاچون، تو اون بازی‌ها کلا یک گل زدم اون هم فینال بود که قهرمان شدیم.

کاپیتان تیم ملی کی بود؟

پرویز قلیچ‌خانی.

خاطره‌ای از آن بازی‌ها یادتان مونده؟

آره، گل که به کویت زدیم واسمون خاطره شد. چون گلر کویت دو سال بعد از اون بازی دوباره به تهرون اومده بود. رفته بود تو زمین و به مربیشون نشون می‌داد که توپ از کجا زده شد و کجا رفت تو گل. ما خودمون هم نمی‌دونستیم، بهمون گفتن.

به غیر از کویت، تیم دیگری هم بود که ایران رقابت سختی با آن داشته؟

آره، چین. باسه اولین بار بود که چین جلوی ایران تونست ۹۰ دقیقه گل نخوره تو آسیا.

ایران حرف اول رو می‌زد. اصلا سیستمی نبود که بتونه جلوی ما ۹۰دقیقه گل نخوره. اون بازی نکشید به وقت اضافه، اگه اشتباه نکنم ۲-۰ بردیمشون. از اون سال به بعد چین تازه شد تیم.

در آن سال چه بازیکنی بیشتر از بقیه برای ایران گلزنی کرد؟

نورایی و مظلومی تو بازی که ما ۸تا به یمن زدیم بیشتر از همه گل زدن. فکر نکنم اصلا آقای گل هم شدن. یادمون نمی‌یاد اما یادمه که مظلومی به تنهایی ۳ تا گل به یمن زد. از خودشون بپرسید بیشتر می‌دونن.

شما چطور گلزن نبودید؟

ما تازه به تیم‌‌ملی دعوت شده بودیم. از چند سال بعد بیشتر گل‌های تیم‌ملی را ما می‌‌زدیم. تازه تو اون بازی‌ها هم ۶-۷ تا پاس گل دادیم.

ایران در آن سال‌ها رقیب سرسختی نداشت؟

نه بابا. اون موقع هر کی می‌‌خواست بازیکن بخره یه سر ایران می‌اومد. می‌گفتن بازیکن خوب تو ایران پیدا می‌شه.

حتی کره، ژاپن و... حریفان سرسختی برای ایران نبودند؟

کره، ژاپن اصلا دنیا رو نمی‌شناختن.

مثل الان نبود که اون موقع ایران حرف اول رو تو آسیا می‌زد. قهرمانی تو آسیا واسمون آسون بود.

پس چرا ۳۱سال از آخرین قهرمانی ایران در آسیا می‌گذرد؟

واسه اینکه با برنامه کار می‌کنیم. همه کشورها رفتن رو فوتبالشون سرمایه گذاشتن و نیتجه‌شو دیدن، اما ما بی‌خیال همه چی شدیم وگرنه ایران هنوز که هنوزه بهترین بازیکنان آسیا رو داره. ما هر سال داریم چند مربی تو تیم‌ملی عوض می‌‌کنیم ۴-۵سال یه مربی کار می‌کنه بعد نتیجه‌شو ببینیم.

اما مربیانی بودند که ۴سال مداوم در تیم‌ملی مربیگری کردند و نیتجه نداره؟

اگر اینجوری بوده پس مربی مشکل داشته همین الان همه انتظار دارن که قلعه‌نویی ایران رو قهرمان آسیا کنه درسته اما ایران نمی‌شه چون اون یک ساله که تازه تیم‌ملی رو گرفته دستش اگه بهش فرصت بدن شاید ۴سال دیگه قهرمان آسیا بشیم.

پس هیچ امیدی به قهرمانی ایران ندارید؟

نه ما ۶۰درصد هم روی این تیم‌ملی حساب باز نمی‌کنیم.

اما بازیکنان خوبی داریم که چند سال در کنار یکدیگر بازی کردند؟

ببین آقاجون شما می‌گی قهرمان می‌شه. ما می‌گیم نمی‌شه. دلیل داریم باسه حرفمون. الان استرالیا اومده تو آسیا. فاصله فوتبال ما با ژاپن، کره و... زیاد شده. شما چه‌طوری می‌خوای بری قهرمان آسیا بشی. حالا بهترین بازیکنارو هم دستت داشته باشی؟

فرق این تیم ملی با تیم ملی سال ۱۳۵۵ چیست؟

اون موقع بازیکنا باسه تیم ملی‌شون می‌مردن. همشون فکر تیم ملی بودن. الان نصف بیشتر این بازیکنا به فکر تیم فصل بعدشونن.

علی کریمی قبل از اینکه با تیم ملی بره، رفته قرارداد ۶میلیاردی بسته. فلان بازیکن می‌خواد تو بازی‌های جام‌ملت‌ها به ما جواب بده که می‌یاد تیم ما یا نه. خب اون بازیکن فکرش باسه تیم ملی نیست. فکر اینکه سال بعد رو زمین نمونه.

البته کمی هم باید به آنها حق داد. چون باید از همین حالا به فکر تیم فصل آیندشون باشند؟

اگه شما حق می‌دی. ما حق ندادیم. اونا می‌خوان تو آسیا قهرمان بشن. دل میلیون‌ها هوادارو خوش کنن. پس باید به فکر تیم ملی باشن نه چیز دیگر.

این را چه‌طور باید به بازیکنان تزریق کرد؟

سرمربی باید باهاشون حرف بزنه. حشمت‌خان مگه نبود. قبل هر بازی اونقدر با ما حرف می‌زد که ما همه حواسمون به بازی بود. اصلا یادمون می‌رفت کجا بازی می‌کنیم یا می‌خواهیم بریم کدوم تیم.

جریان میدان رزم چیست؟

اون موقع تمرینات بدنسازی ما خیلی سخت بود. حشمت خان آنقدر تمرینات رو سفت و سخت می‌گرفت که وقتی می‌خواستیم بریم سر تمرین، انگار داریم می‌ریم میدون رزم. تو تمرین آنقدر جدی کار می‌کردیم که انگار داریم با حریف بازی می‌کنیم.

اما حالا برو سر تمرین. ببین بازیکنا چیکار می‌کنن. ما بعد تمرین نای راه رفتن نداشتیم. الان تو تیم ملی بازیکن تا دیروقت بیداره. بعد از تمرین می‌ره هر کاری دلش می‌خواد می‌کنه. زمان ما کسی جرات نداشت بدون اجازه آب بخوره. اما الان چی؟

در حال حاضر تیم ملی ایران در کدام قسمت زمین مشکل دارد؟

ایران الان چند ساله که تو دروازه مشکل داره. بعد از عابدزاده دیگه تو تیم ملی نتونستیم یه گلر خوب پیدا کنیم که بهش اطمینان کنیم. زمان ما که ناصرخان حرف نداشت. تو هر بازی یکی دو تا موقعیت از حریف می‌گرفت. احمدرضا هم تا وقتی بود مشکلی توگل نداشتیم. به نظر من گلر خوبی نداریم که بهش بشه اطمینان کرد.

وحید طالب‌لو چطور؟

اون پسره گلر خوبیه. اما برید ازش بپرسید که تو این سن چند بازی ملی داره. اگه می‌خواید روی این حساب کنید باید حداقل ۴ سال بذارید تو گل تا نتیجه بده.

مشکل ایران فقط درون دروازه است؟

نه بابا، دروازه مشکل اصلی نیست. تو خط دفاع بچه‌ها هماهنگ نیستن. هافبک‌هامون هم خوب توپ پخش نمی‌کنن.

اگر شما سرمربی تیم ملی بودید آیا بازیکن دیگری به تیم ملی دعوت می‌کردید؟

نه قلعه‌نویی بازیکنان خوبی انتخاب کرده. همه اونایی که رفتن حقشون بوده که تو تیم ملی باشن. اتفاقا قلعه‌نویی تو انتخاب بازیکنانش اصلا اشتباه نکرده. اینها بهترین‌های ایران بودن که رفتن.

با همه این باز هم می‌گویید که ایران قهرمان نمی‌شود؟

بازم می‌گم، ایران قهرمان آسیا نمی‌شه. کار سختیه فکر می‌کنی به این راحتی می‌شه قهرمان شد.

از اینجا گفتن قهرمانی کار آسونیه. اما قهرمان شدن سخته.

اگر بخواهیم قهرمان آسیا شویم و این طلسم ۳۱ ساله را بشکنیم باید چکار کنیم؟

قبل از اینکه مسابقات شروع بشه تا ۴ سال دیگه برنامه داشته باشیم. تا ۴ سال دیگه قهرمان بشیم. وگرنه اگه قهرمان نشیم برگردیم ایران بخوان قلعه‌نویی را عوض کنن و یه مربی دیگه بیارن باز همون قضیه تکرار می‌شه. فدراسیون برنامه‌ریزی خوب به ۴ سال دیگه نگاه کنه نه الان.

شما معتقدید که قلعه‌نویی باید در تیم ملی بماند؟

بله، ایشون می‌تونه مثل خیلی از مربیان ایرانی که تونستن واسه این مملک قهرمانی بیارن، قهرمانی بیاره. قلعه‌نویی کارشو بلده و می‌دونه چیکار کنه.

در تیم ملی فعلی از شیوه بازی کدام بازیکن خوشتان می‌آید؟

کریمی، و مهدوِی‌کیا، بقیه هم خوبن، این دوتا بهترین مهره‌های ما تو آسیا‌اند.

از تیم ملی بیرون بیاییم. از پرسپولیس چه خبر؟

ما خبری نداریم، هر روز داره یه اتفاق تازه تو این فوتبال می‌افته. ما هم وقت نداریم هر روز ببینیم که کی می‌ره کجا، کی می‌یاد چی کاره می‌شه.

جریان این ۵۱درصد از سهام پرسپولیس چیست که قرار است به شما تعلق بگیرد؟

باور کنید ما هم اینرو فقط شنیدیم. اصلا نمی‌دانیم چه جوریه. به ما هم گفتن که آقای خادم تو مجلس گفته که باید ۵۱درصد سهام پرسپولیس برسد به ما. نه کسی در این رابطه با ما حرف نزده.