خارجی، به این چهار دلیل

در شرایطی که تا همین چند روز پیش رئیس فدراسیون فوتبال مدعی بود سرمربی بعدی تیم ملی حتما داخلی خواهد بود، حالا مهدی تاج یک قدم عقب نشسته و گفته روشن نیست سرمربی بعدی داخلی است یا خارجی. در عین حال اما فشارهای زیادی هم از سوی برخی مربیان ایرانی وجود دارد مبنی بر اینکه سرمربی بعدی تیم ملی باید داخلی باشد. به‌طور مثال مجید جلالی که همیشه مواضع تندی علیه سرمربیان خارجی داشته و حتی علیه کی‌روش و برانکو به مدیران ارشد دولتی هم نامه نوشته، به‌طور مرتب در رسانه‌ها از انتخاب سرمربی ایرانی برای تیم ملی حمایت می‌کند. طبیعتا احترام همه مربیان داخلی محفوظ است، اما به چند دلیل به نظر می‌رسد اگر فدراسیون فوتبال دنبال مربی خارجی خوب و ارزنده برای تیم ملی باشد، نتیجه بهتری خواهد گرفت.

گذشته چراغ راه آینده است و سوابق و تجارب در این زمینه بخشی از مسائل را روشن می‌کند. عمده موفقیت‌های فوتبال ایران‌(البته اگر بتوان اسمش را موفقیت گذاشت!) با حضور مربیان خارجی رقم خورده است. صعودها به جام‌جهانی و حضورهای نسبتا آبرومندانه‌تر در جام ملت‌های آسیا، در دوره‌هایی بوده که مربی خارجی داشتیم. روشن است که کارلوس کی‌روش و برانکو چه کردند و مثلا در دوران امیر قلعه‌نویی و افشین قطبی چه اتفاقاتی رخ داد. پرسش اینجاست که چرا باید دوباره فرمول‌های شکست‌خورده را امتحان کنیم؟

حتما مربی خارجی خوب داریم و مربی خارجی بد هم داریم. مثلا فدراسیون آقای تاج چشم بازار را کور کرد و آن قرارداد حیرت‌انگیز را با مارک ویلموتس شیاد بست. اگر در مورد مربی خارجی حرف می‌زنیم، منظورمان فقط ملیت او نیست، بلکه تنها روی کیفیت بحث داریم. دیدید که حتی دراگان اسکوچیچ هم با آن هجمه کذایی اولیه، بهترین نتایج را گرفت. بگردید و یک مربی خوب و به‌صرفه پیدا کنید.

بلافاصله بعد از آنکه فدراسیون فوتبال اعلام کرد سرمربی بعدی تیم ملی ایرانی است، این بحث داغ شد که آیا گزینه مناسبی به این منظور وجود دارد یا نه. چون در رسانه‌های گوناگون بسیار زیاد در این مورد بحث شده، از تکرار مکررات می‌پرهیزیم، اما خودتان اسامی نامزدهای ایرانی مورد اشاره را ببینید و قضاوت کنید. به عنوان مثال امیر قلعه‌نویی که نامزد جدی فتح این نیمکت است، در ۱۰ سال گذشته هیچ جامی نبرده و همین حالا با تیم متمول گل‌گهر، پنج بازی بدون پیروزی را تجربه کرده است.

تیم ملی در پیرترین دورانش، به‌طور اساسی نیاز به تغییر نسل جدی دارد. سوال اینجاست که آیا مربیان ایرانی می‌توانند این کار را انجام بدهند؟ اگر می‌توانستند که در لیگ برتر چنین می‌کردند. لیگی که حتی یک ستاره زیر ۲۰ سال مطرح ندارد، چطور می‌تواند گزینه شایسته مربیگری به تیم ملی معرفی کند و آنجا تغییر نسل انجام بدهد؟