فریاد «فوتبال» را بشنوید
جام آبی؛ سکوت پرصدا
بعد از آنکه استقلال سوپرجام را با تک گل امیرارسلان مطهری به سود خود به پایان برد، مسوولان برگزاری مسابقه جام قهرمانی را به دست کاپیتان این تیم یعنی حسین حسینی دادند و او آن را بالای سر برد، اما بر خلاف رسم معمول در جشنهای قهرمانی هیچیک از بازیکنان این تیم روی سکوی قهرمانی اقدام به شادی نکردند. همه استقلالیها در همان حالت قبلی باقی ماندند و کوچکترین عکسالعملی نشان ندادند. فضا آنقدر نامانوس بود که بلندگوی ورزشگاه با وجود بالا رفتن جام همچنان به قرائت شمارش معکوس ادامه میداد و تلویزیون هم بر خلاف قهرمانیهای قبلی که دقایق طولانی مراسم را پوشش میداد، فورا به پخش جشن پایان داد.
مجموعه آنچه ذکر شد، در روزهای اخیر حسابی بحثبرانگیز شده است. این یک روایت ساده بود از آنچه میلیونها ایرانی دیدند. حالا تحلیل و تفسیر ماجرا با مسوولان است؛ میتوانند نسبت به موضوع بیتفاوت باشند یا اینکه «فوتبال» را به عنوان یک پدیده جذاب عامهپسند جدی بگیرند و فریاد سکوت بازیکنان استقلال را بشنوند. فقط هم همین جشن نبود. ارسلان مطهری که تنها گل مسابقه را به ثمر رساند از برگزاری مراسم شادی گل صرفنظر کرد. این مشابه تصمیمی بود که در طول هفتههای گذشته، دهها بازیکن دیگر لیگ برتری و حتی نفرات فعال در سایر رشتههای ورزشی اتخاذ کردند. به جرات میتوان گفت ۹۵ درصد گلهایی که در ۴۵ روز گذشته در لیگ برتر به ثمر رسیده، بدون شادمانی بوده است. در همین مدت انبوهی از مصاحبهها را هم از بازیکنان و مربیان مختلف داشتیم که گفته بودند اولویت فعلی جامعه فوتبال نیست، حس و حال همیشگی برای حضور در میدان را ندارند و البته بعضا خواهان توقف برگزاری مسابقات شده بودند. اگر جمعبندیتان این است که همه اینها بیارزش است و نمیتواند حاوی هیچ پیام قابل تحلیلی باشد. این یک داستان دیگر است. با این حال اگر فکر میکنید پدیده مردمی و محبوبی مثل فوتبال را باید فراتر از یک ورزش دید و کنش و واکنشهای آن را با دقت رصد کرد، توصیه میکنیم حتما بیشتر و دقیقتر توجه کنید. نارضایتی بخش مهمی از مردم جدیتر از آن است که بتوان نادیدهاش گرفت. این نارضایتی دلایل متنوع خودش را دارد و راه تقابل با آن هم انکار یا تحریف نیست. همین مردم هستند که به نمایندگانشان در میادین ورزشی اجازه شادی بعد از پیروزی میدهند یا نمیدهند. ببینید که حرکت استقلالیها در پایان سوپرجام با چه استقبال وسیعی همراه شد و چطور پرسپولیسیها به عنوان رقیب دیرینه پیامهای تبریک و تشکر پرتعداد خطاب به آنها صادر کردند. این نقدها را نفی نکنید. به نفع هیچکس نیست.