یکی از جالب‌ترین اتفاقاتی که در سه بازی ابتدایی ایران در مقدماتی جام‌جهانی رخ داده، تحولات گسترده ترکیب تیم ملی بوده است. در حقیقت کی‌روش با انتخاب سه ترکیب کاملا متفاوت در برابر قطر، چین و ازبکستان، همه رقبا را سردرگم کرده؛ طوری که حتی پیش‌بینی کلی ترکیب ایران برای بازی فردا با کره‌جنوبی هم بسیار دشوار به نظر می‌رسد! البته مشی کی‌روش در سال‌های گذشته به این ترتیب نبوده و او بیشتر ترجیح می‌داده ترکیبش را با کمترین تغییر ممکن به زمین بفرستد، اما استراتژی‌های مرد پرتغالی در تورنمنت اخیر همه را شوکه کرده است. به این ترتیب بد نیست با توجه به سیاست جدید تیم ملی، نگاهی به شرایط کاری سرمربیان پرسپولیس و استقلال بیندازیم و ببینیم برانکو و منصوریان تا اینجای لیگ شانزدهم در این زمینه به چه شکل عمل کرده‌اند؟

با ثبات مثل برانکو

پرسپولیس در هفت هفته‌ای که از لیگ شانزدهم گذشته با کمترین تغییرات ممکن به میدان رفته است. در واقع تنها تحولات این تیم، جابه‌جایی‌های اجباری بوده که در اثر مصدومیت یا محرومیت بازیکنان به وجود آمده است. مثلا در بازی هفته هفتم برابر سپاهان با توجه به محرومیت کمال کامیابی‌نیا، احمد نوراللهی به جای او به میدان رفت و البته از آنجا که فرشاد احمدزاده هم به دلیل مصدومیت به این بازی نرسید، وحید امیری در پست او به بازی گرفته شد. این البته اتفاقی نیست که در تیم برانکو تازگی داشته باشد. سرمربی کروات سرخپوشان از سال‌های دور که روی نیمکت تیم ملی ایران می‌نشست، خیلی کم به ترکیب اصلی‌اش دست می‌زد و حالا این موضوع در پرسپولیس هم ادامه دارد. در حقیقت پروفسور در ۷ بازی سپری شده از لیگ شانزدهم، حتی یک تغییر تاکتیکی هم در ارنج اصلی نداشته و اگر کسی جایش را در ترکیب ثابت از دست داده، دلیلش صرفا مصدومیت یا محرومیت بوده است. به این ترتیب شاید مثلا اگر محمدامین آرام‌طبع تنها چند روز پیش از آغاز لیگ شانزدهم آسیب نمی‌دید و سه بازی اول را از دست نمی‌داد، الان او دفاع چپ اصلی قرمزها بود و یکی مثل ربیع‌خواه شانس بسیار اندکی برای حضور در ترکیب اصلی می‌داشت! حداکثر تغییرات تاکتیکی اعمال شده در پرسپولیس توسط برانکو، جابه‌جایی پست عالیشاه و احمدزاده در داربی تهران بود، در غیر این صورت «ثبات»، یکی از اساسی‌ترین ارکان کار برانکو است.

زلزله در ترکیب استقلال

از سوی دیگر اما شیوه کار علیرضا منصوریان در استقلال، به شدت مبتنی بر تغییرات پیاپی و پایان‌ناپذیر در ترکیب اصلی و حتی سیستم پایه تیم بوده است. منصوریان در این فصل بارها از سیستم بازی با دو مهاجم به کار با یک مهاجم تغییر روش داده و به‌صورت پی‌درپی هم نفرات مورد استفاده‌اش را تغییر داده است. تا اینجای کار منصوریان تنها دو بار به ترکیب اصلی تیمش دست نزده و ارنج را برای دو بازی متوالی تغییر نداده. در سایر بازی‌ها اما تیم منصوریان بین یک تا سه تغییر تاکتیکی و غیراجباری در تیمش داشته است. تغییرات تاکتیکی آبی‌ها در ارنج اصلی در هر هفته نسبت به هفته قبل، به این شرح است: هفته دوم (یک تغییر)، هفته سوم (دو تغییر)، هفته چهارم (بدون تغییر)، هفته پنجم (سه تغییر)، هفته ششم (بدون تغییر)، هفته هفتم (سه تغییر).