اسپانسرهای ممنوعه؟

گروه ورزش: برنامه این هفته نود در حالی روی آنتن رفت که عادل فردوسی‌پور به روال رسم همیشگی برنامه‌اش، از یک بازیکن موفق لیگ برتر دعوت کرده بود در استودیو حاضر باشد و با او گفت‌وگو کند. انتخاب این هفته عادل، روزبه چشمی بود؛ هافبک دفاعی جوان و توانای استقلال تهران که سابقه کاپیتانی تیم ملی امید را هم در کارنامه‌اش دارد. چشمی این دوشنبه‌شب به استودیو آمد و در مورد مسائل مختلف با عادل حرف زد. همه چیز گفت‌وگو عادی و مثل همیشه بود، غیر از لحظات پایانی آن که رنگ و بوی عجیبی گرفت. در این مقطع، عادل از میهمانش خواست جملات پایانی‌اش را به زبان بیاورد. روزبه هم بعد از تشکر از مربیان و خانواده‌اش، سعی کرد اسم حامی مالی باشگاه استقلال را مطرح کند و از هواداران بخواهد با آن ارتباط برقرار کنند. در این زمان بود که عادل به شکلی شتاب‌زده جلوی چشمی را گرفت و از او خواست حرفش را قطع کند: «لطفا تبلیغ نکنید استاد، در برنامه‌های دیگر به اندازه کافی تبلیغ می‌شود.»

این اتفاق در حالی رخ داد که چند ماه پیش نیز مهدی رحمتی در برنامه نود از همین ترفند استفاده کرده بود. کاپیتان استقلال در پایان مصاحبه‌اش با عادل، از اسپانسر آبی‌ها که یک سامانه پیامکی است نام برد و تبلیغش را کرد. فردوسی‌پور که آن شب غافلگیر شده بود، این بار همه حواسش را جمع کرد و درست سر بزنگاه جلوی چشمی را گرفت. در همین راستا یک اتفاق جالب دیگر هم در برنامه این هفته رخ داد. ابتدای برنامه عادل از ممبینی که کارشناس داوری بود تقاضا کرد یک عدد برای قرعه‌کشی بین شرکت‌کنندگان در نظرسنجی هفته گذشته انتخاب کند. او هم عددی را برگزید که عمدا یا سهوا مشابه یک سامانه پیامکی بود که به‌عنوان حامی مالی تیم ملی شناخته می‌شود. جالب اینکه فردوسی‌پور این رفتار را هم برنتافت و از ممبینی خواست عدد دیگری را به آن اضافه کند! آنچه مشخص است اینکه عادل در مقابل تبلیغ برندهای مختلف در برنامه‌اش ایستادگی می‌کند و حتی حامیان مالی سرخابی‌ها را هم از این قاعده مستثنی نمی‌داند. این کار او قطعا از دو جنبه مثبت و منفی می‌تواند قابل بحث باشد.

نگاه مثبت

عادل فردوسی‌پور در این سال‌ها به دفعات نشان داده حفظ استقلال اجتماعی و اقتصادی خودش را یک خط قرمز می‌داند که اجازه عبور از آن را به کسی نمی‌دهد. در تلویزیونی که به شدت درگیر حجم وحشتناک آگهی‌های بازرگانی است و بسیاری از برنامه‌هایش صرفا با حضور اسپانسرها اجازه تولید می‌یابند، حضور عادل می‌تواند یک غنیمت باشد. موضوع فقط منحصر به برنامه نود هم نیست؛ چه اینکه فردوسی‌پور وقتی حتی شخصا در خندوانه هم حاضر شد، اجازه نداد از حضورش به سود حامی مالی برنامه استفاده شود. از این زاویه، می‌توان کار او را نوعی حفظ احترام به مخاطب دانست که به ویژه طی سال‌های اخیر به بهانه کمبودهای مالی جام‌جم، در صداوسیما به کالایی کمیاب تبدیل شده است.

نگاه منفی

می‌دانیم و می‌دانید که فوتبال ایران به شدت از مشکلات اقتصادی رنج می‌برد. تقریبا همه مسیرهای درآمدزایی مسدود است و کاری از دست هیچ‌کس ساخته نیست. همین تلویزیون که در پربیننده‌ترین برنامه‌اش اجازه تبلیغ حامیان مالی پرسپولیس و استقلال توسط بازیکنان سرخابی را نمی‌دهد، خودش با عدم پرداخت حق پخش مسابقات فوتبال به بزرگترین مشکل اقتصادی این رشته ورزشی تبدیل شده است. در این شرایط، واقعا چه اشکالی دارد که بازیکنان حرفه‌ای که به بهانه موفقیت‌های فنی‌شان به استودیوی نود دعوت می‌شوند، از اسپانسر باشگاه یاد کنند و به یکی از معدود شیوه‌های موفق درآمدزایی در فوتبال ایران یاری برسانند؟ چطور می‌توان از آنها خواست از چنین کاری سر باز بزنند، در حالی که با توجه به ساختار فعلی فوتبال کشور، بخش قابل توجهی از دستمزد همین ستاره‌ها توسط اسپانسر مزبور پرداخت می‌شود؟ واقعا اگر خود عادل به فرض در یک تلویزیون خصوصی فعالیت می‌کرد، اسم حامی مالی‌اش را به زبان نمی‌آورد؟ او همین حالا که در ساختار دولتی کار می‌کند، برای مسابقه نظرسنجی‌اش اسپانسر گرفته و در هر برنامه سه بار نام آن را به زبان می‌آورد. او حتی سایت نود را هم برای دقایق طولانی آگهی می‌کند و البته روی همان سایت نیز آگهی‌های بازرگانی متفرقه گرفته است. جالب اینجا است که عادل هر هفته جلد روزنامه‌های ورزشی چاپ فردا صبح را هم در برنامه‌اش به نمایش می‌گذارد، اما روی کاور آنها، آگهی‌های بازرگانی را سفید می‌کند تا هیچ کمکی به اقتصاد مطبوعات مستقل نشده باشد. این در حالی است که مطبوعات هم با مشکلات مالی زیادی مواجه هستند و حالا که او هفته‌ای یک بار به شکل رایگان از جلد آنها استفاده می‌کند، می‌تواند حداقل به آگهی‌های خود آنها اجازه پخش در رسانه ملی بدهد.