نیاز به اصلاحات در ساختار تشکیلاتی سازمان نظام مهندسی
در این همایش مهندس علی آزاد ریاست شورای هماهنگی تشکل ها با اشاره به اینکه در کشور عزیزمان ایران شرایطی پیش آمده که صاحبان علم و اندیشه، تخصص و تجربه بخش خصوصی آن که می توانند زمینه ساز توسعه پایدار ایران باشند، از مشارکت مؤثر در امور کنار گذاشته شده اند گفت: به همین دلیل چرخ این صنعت آن گونه که باید میزان و مؤثر نمی گردد.
به هر قسمتی که دست می زنیم ، موریانه های فساد، تار و پود آن بر باد داده اند و آنچنان در حسرت اصلاح امور سوخته ایم که گویا، مهندسین با صندوق های رأی انتخابات نظام مهندسی ساختمان، قهر کرده و میدان را به منفعت طلبان و مهندسان غیرحرفه ای واگذار کرده اند. نتیجه آن که، امروز بزرگترین تشکل مهندسی کشور با ۵۸۰ هزار عضو و ۱۳۰ هزار عضو استان تهران در چند دوره اخیر زیر سایه گروه های منفعت طلب و سلطه جو ضمن تصاحب همه فرصت های شغلی حرفه، از طریق مهندسی انتخابات و تصاحب اکثریت هیأت مدیره ها توانسته اند فرصت های کاری اصولی جامعه فنی مهندسی کشور را به بیراهه ببرند.
به گفته وی، شکستن این چرخه چرخه ناکارآمدی با مشارکت حداکثری مهندسین عضو سازمان و شناخت لازم از کاندیداها میسر میشود که به همت شورای هماهنگی تشکلهای فنی مهندسی، این بار زمینه تسهیل حضور و مشارکت حداکثری از طریق مجازی میسر شده است.
علی آزاد افزود:
مهندسین فرهیخته ایران، سخنم حفظ کرامت شماست، انسانهای فرهیخته کشور به نتیجه همت و تلاش شما مهندسین عاشق وطن چشم دوخته و مام وطن نگران ولی امیدوار به حضور شما برای اصلاح امور است. دست در دست هم پیمان عشق و دوستی و تعهد به مسئولیت اجتماعی خود می بندیم که در انتخابات نظام مهندسی ساختمان استان تهران مشارکت حداکثری کنیم.
از بزرگواران حاضر در صحنه که نمودار اقلاً 7000 سال کار و تجربه هستند، ضمن بوسه ای که بر بازوان توانمندشان می زنم، انتظار همراهی و مساعدت دارم، که از مهندسین همکار خود بخواهید در راستای انجام وظیفه حرفه ای به کاندیداهای منتخب شورای هماهنگی تشکلهای فنی، مهندسی حرفه ای کشور رأی دهند.
درادامه سهیل آل رسول دبیر شورای هماهنگی تشکل های مهندسی و صنفی و حرفه ای کشور نیز در خصوص نهمین دوره انتخابات هیات مدیره نظام مهندسی ساختمان استان تهران گفت:
تشکلهای صنفی در قانون نظام‌مهندسی، به‌عنوان ارکان این نظام مطرح‌شده‌اند. لکن باگذشت نزدیک به سی سال هنوز از جایگاه و شأن مناسبی برخوردار نبوده و نقشی در فعالیت‌های این سازمان ندارند. ازاین‌رو تجدیدنظر در ساختار تشکیلاتی سازمان نظام‌مهندسی و شرح خدمات متناسب با فعالیت تشکلهای مهندسی، حرفه‌ای و صنفی کشور از اهداف ما خواهد بود.
کاندیداهای شورای هماهنگی به نمایندگی مهم ترین تشکل های مهندسی، حرفه‌ای و صنفی کشور برای تحقق آرمان‌های پیش‌گفته، میثاق بسته و در نهمین دوره انتخابات نظام‌مهندسی شرکت می‌نمایند. تا فضای مناسبی را برای فعالیت متخصصان و حرفه‌مندان صنعت ساخت کشور فراهم آورند.
نایب رییس جامعه مهندسان مشاور ایران افزود:
رعایت و توجه به اخلاق حرفه¬ای، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، عدم تبعیض و تعارض منافع، تعهد و وفاداری، اصل احترام و اعتماد، انضباط و به‌کارگیری مهارت، حفاظت از محیط‌زیست، مقابله با تخلفات، ارجاع کار عادلانه، احیای حقوق صنفی و اصل شفافیت تنها در سایه حضور تشکل های اصیل و قدیمی چون جامعه مهندسان مشاور ایران و سندیکای پیمانکاران و این دست انجمن های اصیل فراهم خواهد شد.
آل رسول خاطر نشان کرد:
تا زمانی که مهندسان حضور فعالی در انتخابات نداشته باشند و اصناف حرفه ای خود دفاع نکنند حقوق شان روز به روز توسط منفعت طلبان بیشتر مود هجوم قرار می گیرد با این سطح از بی تفاوتی و البته سیاست های اشتباه در آموزش عالی شاهد ایم که سطح منزل اجتماعی مهندسان هر ۴ سال یک پله افت کرده است. باید این بازی را با حساسیت و مطالبه گیری عوض کرد و به صحنه تصمیم گیری بازگشت.
مهندس باقری نایب رئیس شورای هماهنگی تشکل های نظام مهندسی و صنفی و حرفه ای کشور نیز در ادامه این همایش اظهار داشت:
نقش بی دلیل مهندسین در سازندگی و آبادانی کشور بر کسی پوشیده نیست، ظرفیتی قابل اعتناء که توسعه و پیشرفت با تکیه بر آن نتیجه ای محتوم است لیکن امروزه قابلیت های این جامعه سربلند مغفول واقع شده و تبلور آن مستلزم ایجاد بستر و فراهم آوردن شرایط لازم است.
وی گفت:
سازمان نظام مهندسی کشور با قریب به600 هزار عضو ساختاریست که انتظار می رفت بتواند زمینه ساز ساماندهی و بکارگیری این ظرفیت قابل توجه باشد، لیکن فاصله گرفتن از آرمان های اولیه و استیلاء حواشی بر متن، منجر به بالا رفتن سطح نارضایتی و بی اعتمادی جامعه مهندسی کشور به این سازمان گردیده و تردید جدی در عملکرد آن که می بایست مبتنی بر منافع جمع و کارگروهی باشد، ایجاد نموده است.
سازمانی که قرار بود متولی خلق یک جامعه حرفه ای مولد ثروت، رفاه، دانش و تخصص برای اعضایش باشد. سازمانی که قرار بود مراقب ایمنی، بهداشت، آسایش و محیط زیست جامعه شهری و شهروندان باشد. سازمانی که قرار بود ارتقاء توان سازندگی و نوآوری در صنعت ساختمان در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی را در دستور کار خود قرار دهد. سازمانی که قرار بود با آموزش و پشتیبانی همه جانبه زمینه ساز قرار گرفتن مهندسین و متخصصین کشور در رأس هرم سازندگی باشد.
اما امروز با این معیارها فاصله جدی دارد و کارنامه سازمان حاکی از تحقق این اهداف نیست.
باقری افزود:
انتظار می رفت ارجاع کار بر مبنای توان رقابت حرفه ای و اخلاق مدارانه بنگاه های مهندسی با رعایت حقوق شهروندان صورت پذیرد که مهمترین گام در راستای ایجاد یک محیط سلامت و شفاف در جهت خلق نوآوری های مهندسی است و اقدامی بنیادین در راستای شکل گیری بازار متکی بر دانش، تخصص، کارآیی و رقابت سالم است و منجر به تقویت کسب و کارهای نوبنیان و استارت آپی مهندسی توسط مهندسین جوان و همچنین افزایش فرصت های شغلی می گردد و پیآمد چنین ساختار شفاف و کارآمدی، می-توانست برچیده شدن بساط رانت و تبعیض باشد.
نایب رئیس شورای هماهنگی تشکل های نظام مهندسی و صنفی و حرفه ای کشور ادامه داد:
در چنین شرایطی شورای هماهنگی تشکل های مهندسی، صنفی و حرفه ای کشور با برخورداری از پشتوانه غنی 18 تشکل توانمند و فعال در حوزه احداث و انرژی در راستای مسئولیت ذاتی و اصول حرفه ای خود و با رویکرد تقیّد به شفافیت، پا به عرصه انتخابات گذاشت تا با هدف ارتقاء کارآمدی و سلامت دستگاه اداری، افزایش قدرت رقابت مهندسی اقتصاد کشور، شفافیت در گردش اطلاعات، ارجاع کار در بستری عادلانه بر مبنای رقابت سالم، ترویج اخلاق حرفه ای مهندسی با رعایت حقوق همه ذینفعان و در نتیجه خلق بستر مساعد برای بالندگی مهندسین جوان گام های استوار بردارد.
به گفته باقری در همین راستا حسب تصمیمات جلسه مورخ شورا، کارگروه انتخابات نظام مهندسی با مأموریت اثرگزاری بر روند انتخابات با رویکرد شفافیت حداکثری و گزینش افراد اصلح و ارجح تشکیل گردید کارگروه بهره گیری از تجارب صاحب نظران و فرهیختگان جامعه مهندسی کشور و برگزاری نشست ها و انجام مذاکرات متعدد را در دستور کار خود قرار داد و در نتیجه، جدیت شورا در شفاف سازی اولاً منجر به برگزاری فرآیند انتخابات بصورت الکترونیک گردید ثانیاً منجر به تهیه لیست نهایی متشکل از افراد صالح و مجرب و کارآمد شد که مورد تأیید بسیاری از تشکل ها و پیش کسوتان جامعه مهندسی کشور قرار گرفت.
ورود شورای هماهنگی تشکل ها در عرصه انتخابات نظام مهندسی کشور آغاز یک پایان است. پایان تمامیت خواهی، پایان فساد، پایان تصاحب فرصت های شغلی، پایان تصاحب ناحق کرسی ها، پایان امضافروشی و شرکت های کاغذی و برای این آغاز جدید همه همدل و هم قسم می شویم تا در راستای تحقق آرمان های ارزشمند جامعه مهندسی کشور گام های استوار برداریم و در بزنگاه های پیش رو دچار لغزش و تردید نشویم.
مهدی روانشاد نیا، عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات نیز در ادامه با بیان اینکه پیشران توسعه در دنیای امروز فناوری است و فناوری نیز از مهندسی نشات می‌گیرد، گفت:
نظام مهندسی ساختمان می‌تواند نقش مهم و موثری در توسعه و ارتقای فناوری ساخت داشته باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات با اشاره به مشکلات صنعت ساختمان‌سازی کشور عنوان کرد:
مشکلات صنعت ساختمان کم نیست. از پایین بودن عمر مفید ساختمان ها، تا ساخت آنها توسط غیرحرفه‌‌ای‌ها و عدم حضور افراد دارای صلاحیت در همه ساخت و سازها از جمله این مشکلات است. همچنین بخش بزرگی از ساخت و سازها از خدمات فنی و مهندسی محروم هستند و طبیعتا مسئولیت این حوزه متوجه مهندسین ناظر میشود.
روانشادنیا با اشاره به این موضوع که در ساختمان‌سازی سه رکن وجود دارد، توضیح داد: طراح، سازنده و ناظر سه رکن ساختمان‌سازی است. در ایران ما طراح و ناظر داریم، اما سازنده صاحب صلاحیت نداریم. زمانی که مسائل حقوقی پیش می‌آمد، مسئولیت آن متوجه مهندس‌های ناظر میشود.
وی همچنین با اشاره به مشکلات صنفی نظام فنی و مهندسی خاطرنشان کرد:
همکاران ما از نداشتن بیمه رنج می‌برند، زیرا کار مهندسی نظارت به عنوان یک شغل شناخته نمی‌شود و طبیعتا این ناظران نمی‌توانند از خدمات بیمه تامین اجتماعی استفاده کنند. مسئله دیگر آن است که با توجه به رکود اقتصادی که در ساخت و ساز کشور وجود دارد، حجم کاری که در بازار خدمات مهندسی وجود دارد، نسبت به تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاه نامتناسب است.
این استاد دانشگاه در ادامه یادآور شد: موضوع دیگر آن است که فناوری ساختمان‌سازی در کشور نسبت به دنیا بسیار عقب نگه داشته شده و بهره‌وری ساختمان از لحاظ نیروی انسانی، نصف کشوری مانند ترکیه است، به این علت که فناوری ساخت ما در واقع توسعه و ارتقا پیدا نکرده است.
روانشادنیا افزود: یکی از موضوعاتی که به همکاران ما کمک کند، صدور خدمات فنی و مهندسی است. استان تهران با بیش از ۱۲۰ هزار عضو سازمان نظام مهندسی یکی لشکر از نیروی کار دارد که در کشور این آمار به بیش از ۵۰۰ هزار نفر می‌رسد که این امکان صدور خدمات مهندسی را برای ما فراهم کرده است و از این ظرفیت می‌توان بیش از پیش استفاده کرد و این فضا را می‌توان توسعه داد.
وی گفت: کارهای زمین‌مانده بسیاری وجود دارد و همکارهای ما به حق احساس می‌کنند که آن شان و منزلتی که از سازمان انتظار دارند، چه در حوزه خدمات رفاهی و چه در حوزه حمایت‌های حقوقی در زمینه حوادث و ... مورد حمایت قرار نمی‌گیرند. نظام مهندسی در کشور چه در زمینه صنفی و چه در زمینه حرفه‌ای از ضعف و اشکالات قوانین و مقررات رنج می‌برد. بنابراین لازم است که سازمان چه در ساختار سازمانی خود و چه در زمینه قوانین و مقررات و چه در فرآیند و مسائلی که سازمان مدیریت می‌کند، دچار تحول شود. اگر این اتفاق روی دهد، شرایط مهندسی کشور بهتر خواهد شد و من در خودم این امکان را دیدم که بتوانیم به همکارانم کمک کنم.
در ادامه، علی موسوی مدیرعامل مهندسان مشاور رسا رهنمون‌سازان ایرانیان با بیان به اینکه محدودیت‌هایی در زمینه مسائل سیاسی وجود دارد اظهار داشت:
در حال حاضر دو موضوع مهم در این زمینه وجود دارد، یکی مسئله ناکارآمدی و دیگری مسئله عدم پاسخگویی است. این دو مسئله تاثیر بسیاری در صنعت ساختمان به جای گذاشته است. این مشکلات آثار خود را در سامانه خدمات فنی و مهندسی نشان داده است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: بحث‌های فراوانی می‌توان درباره ناکارآمدی داشت و شاهد این مدعا وضع موجود است. هم‌اکنون انتخابات نهم نظام مهندسی است، اما در دور ششم اتفاقات مهمی در نظام مهندسی روی داد و انتظار می‌رفت این روند در دور هفتم و هشتم ادامه داشته باشد، اما آن روند دیگر ادامه‌دار نشد، البته باید یادآور شد که انتظارات دور ششم برای آن دوره خوب بود، وگرنه اگر آن تفکر هم‌اکنون نیز حاکم شود، دیگر مناسب هم‌اکنون نخواهد بود. در هر صورت آن روند قطع شد و این ناکارآمدی و عدم رضایت کاملا مشهود است.
موسوی با اشاره به اینکه سیستم نظام مهندسی مطابق با روز پیش نرفته است، عنوان کرد: موضوع آن است که سیستم نظام مهندسی اصلا پیش نرفته است. شعارهایی در این زمینه وجود دارد، البته من با مطرح شدن موضوعاتی مانند فساد و خیانت و ... مخالف هستم و کلمه ناکارآمدی را برای این موضوع مناسب‌تر می‌دانم که نتیجه آن مشهود است، برای نمونه وضعیت معیشت همکاران ما در نظام مهندسی در داخل کاملا مشهود است.
وی افزود:
گروه‌های در نظام مهندسی فعال هستند که می‌توان آنها را گروه‌های شب انتخاباتی برشمرد. گروه‌هایی که ریشه ندارند، از این رو پاسخگویی به نهاد و مرجعی وجود ندارد، به عبارت دیگر، گروهی که هویتی نداشته و جا و مکانی ندارد و در جایی ثبت نشده است. به یکباره شب انتخابات با یک زرق و برق ویژه و صرفا جهت جذب آرا، به‌صورت موقتی تشکیل شده و مشخص نیست که کارآیی لازم را داشته باشد یا خیر.
موسوی همچینن یادآور شد: در حال حاضر در همایشی هستیم که ۱۸ تشکل معتبر و ریشه‌دار دارد و برخی از آنها بیش از ۵۰ سال سابقه دارند و به صورت ممتد وجود دارند. برای نمونه اگر من در انتخابات رای بیاورم و کوتاهی در هیات‌مدیره داشته باشم، جایی برای اینکه طلب پاسخگویی انجام بگیرد، وجود دارد.
وی افزود:
در این حوزه در زمینه صادرات با نقص‌هایی روبه‌رو هستیم. یکی آنکه مدیریت قوی وارد مذاکره شود و این نواقص را مرتفع کند، در زمینه ریسک‌های بالای بیمه‌ای وجود دارد. نقص شماره یک، بیمه است. در تجارت، ضرایب ریسک در روش‌های تجاری متفاوت است؛ برای نمونه یک میزان بار کشاورزی با فرانشیز ۱۰ تا ۲۰ درصدی را برای عراق بیمه کرده‌اید، اگر این بار منهدم شود و یک سیب سالم به مقصد نرسد، می‌توان برای این بار در صندوق ضمانت صادرات با ۱۰ درصد فرانشیز، پول آن را دریافت کرد، در حقیقت اصل پول در آنجا تضمین شده است، ولی در حوزه ساختمان، این تضمین‌ها وجود ندارد و تعریف نشده است، چراکه فردی که رای آورده و به هیات‌مدیره رفته است به انجمن صادرکنندگان فنی و مهندسی پاسخگو نیست. در این راستا نیز نمی‌توان او را وادار به پاسخگویی کرد. سه دوره است که در نظام فنی و مهندسی همه تماشاچی شده‌اند و همدیگر را نگاه می‌کنند.
امیراسماعیل دربانی، کارشناس مهندسی عمران و کارشناس ارشد مهندسی شهرسازی نیز با بیان اینکه با توجه به ظرفیت‌هایی که در حوزه فنی و مهندسی وجود دارد و با توجه به وجود شرایط ساخت دو میلیون متر واحد، چرا مهندسان مشکل معیشتی دارند گفت:
مشکل اصلی به دلیل عدم شفافیت و نبود افراد دلسوز در جامعه مهندسین است. ظرفیت‌های بسیاری وجود دارد، افراد توانمند و باسواد بسیاری وجود دارد، که به دلیل نداشتن امکانات مالی باید مورد حمایت قرار گیرند.
وی افزود: ما هم‌اکنون مشکل شهرسازی داریم. شهرهای جدید امکانات جدید نداشته و تبدیل به محل خواب شده‌اند. در برخی کشورها مانند آمریکا و کانادا، به هر فرد تمام امکانات رفاهی داده میشود و بیشتر در آن محدوده کاری خود مشغول به فعالیت و زندگی می‌شوند. در این شرایط دیگر توزیع سفر ندارند که سبب ترافیک شود.
دربانی درباره بافت شهری نیز عنوان کرد: بافت شهری را نیز می‌توان ساخت و مناطق فرسوده را تجمیع کرد. مانند کشور ترکیه که این کار را انجام داد. اما در ایران این کار به دلیل کوچک بودن خانه‌ها سخت است تا به توافق رسید که چندین خانه کوچک را تجمیع کرده تا بتوانید به یک برج با امکانات برسید، کار بسیار مشکلی است. البته امکانات شهری نیز باید وجود داشته باشد.
هزینه‌های زیرساخت شامل حمل و نقل، درمان و آموزش و ... را باید در نظر گرفت که در این صورت هزینه‌ها بسیار افزایش پیدا می‌کند. به صورت کلی به نظر می‌رسد که این طرح چندان قابل اجرا نیست. این امر ملزوماتی دارد که باید آن را آماده کرد. اگر تحریم‌ها برداشته بشود و درآمدزایی ایجاد شود، مشکلات مالی برطرف میشود، می‌توان اقداماتی انجام داد. از سوی دیگر باید مهندس‌های ما آموزش لازم را دیده باشند.
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
