با تیرآهن زنگ‌زده چه کنیم؟
معمولاً سطح فلزات پس از مدتی به دلیل اکسید شدن آهن، دچار زنگ‌زدگی می‌شوند. خوشبختانه وجود زنگ‌زدگی به معنای بلااستفاده شدن فولاد نیست و با پاک‌سازی می‌توان آن را به حال اولیه بازگرداند.
تیرآهن یکی از مقاطع فولادی است که زنگ‌زدگی روی آن می‌تواند در پروژه‌های ساختمانی شما مشکل‌ساز شود؛ بنابراین اگر تیرآهن‌های شما حین پروژه دچار زنگ‌زدگی شد، قبل از به‌کارگیری آن‌ها باید برای رفع زنگ‌زدگی اقدام نمایید؛ زیرا استفاده از تیرآهن زنگ‌زده، از استحکام نهایی ساختمان می‌کاهد.
زنگ‌زدگی تیرآهن چطور ایجاد می‌شود؟
اگر سطح فولاد در طولانی‌مدت با آب و رطوبت تماس داشته باشد، دچار زنگ‌زدگی خواهد شد. به همین دلیل است که ورق‌های گالوانیزه، بهترین انتخاب برای مناطق مرطوب هستند. تأکید می‌کنیم که از انبار کردن طولانی‌مدت تیرآهن و سایر مقاطع فولادی خودداری کنید و درصورتی‌که مجبور به این کار شدید، تمهیدات ویژه‌ای را برای انبار کردن این مقاطع فولادی در نظر بگیرید.
انواع زنگ‌زدگی تیرآهن
زنگ زدن تیرآهن به 3 نوع خوردگی حفره‌ای، خوردگی تماسی و خوردگی لبه‌ای اتفاق می‌افتد. در جدول زیر مشخصات هر نوع خوردگی تیرآهن آمده است:
عوامل تشدید زنگ‌زدگی چیست؟
در بیشتر مواقع می‌توان با در نظر گرفتن نکات جزئی از ایجاد زنگ‌زدگی تیرآهن جلوگیری کرد یا حداقل آن را به تعویق انداخت. برای این کار باید بدانید چه عواملی باعث تشدید در زنگ‌زدگی می‌شوند.
عوامل تشدید زنگ‌زدگی تیرآهن:
● تغییرات دمایی
● افزایش رطوبت
● نزدیکی به دریا (وجود نمک و رطوبت)
● نزدیکی به مناطق بادخیز و باران‌خیز
آیا راهکارهای جلوگیری از زنگ‌زدگی را می‌شناسید؟
همان‌طور که از قدیم گفته‌اند، پیشگیری بهتر از درمان است. در این مورد نیز می‌توان گفت که بهترین راه مقابله با زنگ‌زدگی تیرآهن، جلوگیری از آن خواهد بود. در این بخش نکاتی را می‌گوییم که با رعایت آن‌ها می‌توانید تا حدی از وقوع زنگ‌زدگی تیرآهن و دیگر مقاطع فولادی جلوگیری کنید:
● تیرآهن و دیگر مقاطع فولادی را دور از عوامل خورنده نگه دارید.
● تیرآهن را با رنگ ضدزنگ پوشش دهید.
● تیرآهن‌های انبارشده را به‌طور مداوم بازرسی کرده و به‌محض به وجود آمدن کوچک‌ترین آثار زنگ‌زدگی، آن را پاک‌سازی کنید.
● تیرآهن‌ها را چرب کرده و جلا دهید. به خاطر داشته باشید قبل از استفاده باید این مواد روغنی از روی تیرآهن‌ها پاک شوند.
● از پوشش‌های ضد خوردگی (مانند آبکاری) روی فولاد یا تیرآهن استفاده کنید. ممکن است قیمت تیرآهن آبکاری شده بیشتر باشد؛ اما درنهایت می‌تواند ارزش‌افزوده بالاتری برای شما داشته باشد.
چه زمانی نیاز به زنگ‌زدایی از روی تیرآهن است؟
اگر زنگ‌زدگی حالت پوسته‌پوسته داشته باشد، نیاز است که قسمت زنگ‌زده پاک‌سازی شود. می‌توانید با فشار دادن و ایجاد خراش با لبه کلید روی سطح تیرآهن، از میزان زنگ‌زدگی و چسبندگی آن‌ها به سطح آگاه شوید.
انواع روشهای زنگ‌زدایی از تیرآهن
برای رفع زنگ‌زدگی تیرآهن روشهای مختلفی وجود دارد که می‌توان با توجه به شرایط هریک از آن‌ها را در نظر گرفت. در ادامه به معرفی هر یک از این روش‌ها می‌پردازیم:
1. پاک‌سازی زنگ‌زدگی تیرآهن با روش سند بلاست
برای جلوگیری از خوردگی، بهتر است مقاطع فولادی مورداستفاده رنگ‌آمیزی و پوشش‌دهی شوند؛ اما قبل از این کار باید سطح آن از هر نوع آلودگی و زنگ‌زدگی پاک شود.
تیرآهن به دلیل داشتن لبه‌های تیز بیشتر از سایر مقاطع فولادی در معرض زنگ‌زدگی قرار دارد. سند بلاست یکی از روشهای پاک‌سازی تیرآهن از زنگ‌زدگی است که بازدهی آن حدود 90 درصد است. سند بلاست روشی است که طی آن یک لایه از روی تیرآهن برداشته می‌شود که بسته به نوع ساینده و تجهیزات به‌کاررفته، کیفیت متفاوتی خواهد داشت.
روش سند بلاست مطابق با استانداردهای BS، EN و ISO 8501-1 انجام می‌شود. سند بلاست را می‌توان به 2 روش دستی و مکانیزه اجرا کرد.
2. پاک‌سازی زنگ تیرآهن با شعله
جالب است بدانید می‌توان با استفاده از عبور سطح فولاد از روی شعله داغ، سطوح زنگ‌زده آن را جدا کرد. البته توجه داشته باشید که معمولاً به دلیل هزینه بالا و بازدهی پایین از این روش استفاده نمی‌شود. درواقع شوک گرمای ایجاد شده موجب کاهش تماس بخش زنگ‌زده با سطح تیرآهن و جدا شدن آن خواهد شد. البته هنوز هم نیاز به سایش دستی یا شعله ملایم برای از بین بردن آثار باقی‌مانده وجود خواهد داشت.
3. پاک‌سازی زنگ تیرآهن با اسیدشویی
اغلب پاک‌کننده‌های شیمیایی سریع‌ترین راه‌حل با بازدهی صد درصد برای زنگ‌زدایی سطوح با خوردگی بالا هستند. ساختار شیمیایی آن‌ها به‌گونه‌ای است که فقط زنگ‌زدگی را از بین می‌برند. در این روش اسیدهای قوی برای پاک‌سازی آثار زنگ‌زدگی موجود روی سطح تیرآهن به کار گرفته می‌شود. البته از این روش تنها در موارد خاص استفاده می‌گردد.
4. پاک‌سازی زنگ‌زدگی تیرآهن با وت بلاستینگ و جت واتر
این روش نوعی سند بلاست است که در آن از فشارقوی آب برای زنگ‌زدایی تیرآهن استفاده می‌شود.
روشهای زنگ‌زدایی که در ایران برخلاف آیین‌نامه‌ها است!
طبق بند 3-13-4 آیین‌نامه زنگ‌زدایی میلگردها استفاده از برس سیمی برای زنگ‌زدایی ممنوع است؛ زیرا به‌کارگیری این برس باعث ایجاد خراش روی سطح فولاد می‌شود. درواقع بعدها خود این خراش‌ها محل مناسبی برای ایجاد لایه اکسید و افزایش میزان نفوذ زنگ‌زدگی خواهند شد؛ اما در حال حاضر همچنان از این روش در ایران استفاده می‌شود. چراکه امکاناتی نظیر کمپرسور هوا، ماسه سیلیسی و یا مس باره و فضای مناسب اجرای عملیات سند بلاست، وجود ندارد.
از طرفی حجم کار آن‌قدر پایین است که سند بلاست مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود. در ادامه به معرفی این روش‌ها می‌پردازیم.
1. زنگ‌زدایی تیرآهن با برس سیمی
برای مقدار کم زنگ‌زدگی که بدون ایجاد پوسته روی سطح فولادی ایجاد شده، پاک‌سازی به کمک یک برس سیمی کافی خواهد بود.
2. پاک‌سازی زنگ تیرآهن با سنباده
اگر زنگ‌زدگی به‌صورت لایه‌ای نازک اتفاق افتاده باشد می‌توان آن را با یک تکه سنباده کاغذی پاک کرد. اگر با مالش سنباده روی سطح بخش زنگ‌زده جدا نشد، باید به سراغ ابزارهای مکانیکی مانند سنباده دیسکی بروید.
3. رفع زنگ‌زدگی تیرآهن با سنگ فریز برقی
اغلب برای پاک‌سازی زنگ تیرآهن، یک سنگ فریز برقی با برس‌های سیمی بافته شده به کار می‌رود. بهتر است از برس‌های کاسه‌ای شکل و افشان برای این کار استفاده کنید.
در ابتدا دو سر و وسط تیرآهن‌ها (حدود 30 تا 40 شاخه) را بر روی خرک یا سه‌پایه قرار داده و با کمک سیم مفتول نجاری آن‌ها را ثابت و محکم کنید. سپس اقدام به پاک‌سازی هم‌زمان سطح بالایی و در دسترس آن‌ها نمایید. در مرحله بعد با برگرداندن تیرآهن، همین روند را برای سمت دیگر تکرار کنید.
درنهایت با یک بررسی چشمی، و برخی نقاط که زنگ‌زدگی روی آن باقی‌مانده را لکه‌گیری کنید. در پایان سطح تیرآهن را با فشار هوا (پمپ باد) و در صورت عدم دسترسی به آن با فشار آب از غبار زنگ آهن تمیز و خشک کنید.
در نظر داشته باشید در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از زنگ‌زدایی، تیرآهن‌ها را استفاده کنید؛ زیرا زنگ‌زدگی دوباره آن‌ها عمیق‌تر و با سرعت بیشتری خواهد بود.
رعایت نکات ایمنی برای زنگ‌زدایی تیرآهن ضروری است
حتماً باید برای کارگران و استادکاران ماسک فیلتردار مرغوب، عینک ایمنی و یک عدد پارچه جهت پوشاندن و محافظت پوست سر و گردن تهیه نمایید؛ زیرا ذرات ریز سیم و فلز می‌تواند به سر، صورت و چشم افراد آسیب برساند.
و در آخر...
با خرید تیرآهن باکیفیت، احتمال زنگ‌زدگی و اکسید شدن هم کمتر می‌شود. شما می‌توانید قیمت روز تیرآهن را در سایت آسرون مشاهده کنید یا با شماره 02143000023 تماس بگیرید.
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
