دنیای اقتصاد-زینب طاری: از برنامه پنجم توسعه شاهد عقب‌‌‌نشینی سرمایه‌‌‌ها از صنعت برق بودیم چرا که سیطره انحصار در قیمت‌‌‌گذاری و نرخ‌‌‌های دولتی به‌گونه‌‌‌ای بود که سودآوری را برخلاف سایر صنایع بزرگ منتفی می‌‌‌کرد. بنابراین به جرات می‌‌‌توان گفت انحصاری بودن کارفرمای صنعت برق عملا شرایط نابرابر را به بخش‌خصوصی تحمیل می‌‌‌کرد و حتی در قراردادها شاهد انتقال تمامی‌‌‌ ریسک‌‌‌ها به پیمانکار و تامین‌‌‌کننده بودیم؛ حتی دولت برای پرداخت صورت وضعیت‌‌‌ها هم گنجاندن بندهای قانونی را در قراردادها بر نمی‌‌‌تابید که نتیجه آن مطالبات معوق و مشکلات مالی شرکت‌‌‌های خصوصی در هر سه بخش تولید، توزیع و انتقال بود. اما گذشت زمان و ناترازی که امسال به حدود ۱۹هزار مگاوات رسید، ثابت کرد که با ایجاد این شرایط و قراردادهای یک طرفه، برنده‌‌‌ای وجود ندارد. هرچند دولت سیزدهم هم به مانند دولت‌‌‌های پیشین در بخش توسعه سرمایه‌‌‌گذاری در صنعت برق برنامه اساسی نداشت و عمده تمرکز را معطوف به مدیریت مصرف کرده بود اما برخی اقدامات همچون راه‌‌‌اندازی تابلو‌سبزها، خرید مستقیم شرکت‌‌‌های توزیع از بورس انرژی و جلوگیری از افزایش مطالبات نیروگاه‌‌‌ها و راه‌‌‌اندازی تابلو آزاد برای توسعه نیروگاه‌‌‌های کوچک مقیاس تحولاتی در این صنعت ایجاد کرد. البته با توجه به حجم ناترازی اقدامات گسترده‌‌‌تری باید از طرف دولت چهاردهم با همکاری بخش‌خصوصی در دستور کار قرار بگیرد؛ در چنین شرایطی سندیکای صنعت برق با برگزاری نشستی مطبوعاتی به بیان مشکلات، دستاوردها و چالش‌‌‌های پیش روی صنعت برق برای رفع ناترازی پرداخت.

دنیای اقتصاد: شرکت‌های انرژی و آب و برق در جهان با چالش‌‌‌های بی‌‌‌سابقه‌‌‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند. در ایالات متحده با افزایش ۲۸.۵ درصدی هزینه برق تنها در طی پنج سال، یک آمریکایی به طور متوسط اکنون نزدیک به ۳۰۰ دلار در ماه برای خدمات آب و برق خود هزینه می‌کند که این اتفاق منجر به افزایش بدهی‌‌‌های مشتریان به شرکت‌های آب و برق شده است.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: در قراردادهایی که دولت نقش کارفرما را بازی می‌کند، تقریبا شاهد یک رویکرد یک‌طرفه به ماجرا هستیم؛ به این معنا که پیمانکار باید تمام ریسک‌‌‌ها را عهده‌دار شود و کمتر پیش می‌‌‌آید که مسائلی مانند عواقب تاخیر در پرداخت صورت وضعیت‌‌‌های پیمانکاران ذکر شود و این چالش به‌ویژه در صنایعی که دولت نقش کارفرمای انحصاری را در آنها بازی می‌کند، برجسته‌تر است؛ از جمله این صنایع می‌توان به صنعت برق اشاره کرد که فقدان وحدت رویه در قراردادها و عدم‌توجه به قراردادهای تیپ مشکلات حقوقی بسیاری برای پیمانکاران و تامین‌‌‌کنندگان تجهیزات ایجاد کرده و از طرفی همین مساله عامل اصلی ایجاد معضلی به نام قراردادهای متوقف شده که عملا به توقف فعالیت بسیاری از شرکت‌های بخش خصوصی و همچنین زمین‌‌‌گیر شدن پروژه‌‌‌های زیرساختی صنعت برق کشور منتهی شده است؛ با تمام این اوصاف ناآگاهی پیمانکاران و تامین‌‌‌کنندگان تجهیزات از حقوق خود نیز مزید بر علت شده تا وضعیت این بخش از فعالان صنعت برق بغرنج‌‌‌تر شود.

دنیای‌اقتصاد: واحد دوم گازی بلوک دوم نیروگاه سیکل ترکیبی ۵۴۶ مگاواتی گهران سیرجان سنکرون شد. محمدتقی بابایی، مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری انرژی امید تابان با اعلام این خبر گفت: پس از بهره‌‌‌برداری از واحد نخست گازی بلوک دوم نیروگاه سیکل ترکیبی خود‌تامین گل‌‌‌گهر به ظرفیت ۱۸۳ مگاوات در فروردین ماه امسال و اتصال به شبکه سراسری برق کشور که موجب پیشگیری از خسارت‌‌‌های وارده به واحدهای صنعتی این شرکت ناشی از قطع برق به‌‌‌ویژه در پیک مصرف تابستان شد واحد دوم گازی این نیروگاه نیز سنکرون شد.

دنیای‌اقتصاد: آژانس بین‌المللی انرژی روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد جهان در آستانه عصر جدیدی از الکتریسیته قرار دارد و تقاضا برای سوخت‌‌‌های فسیلی تا پایان دهه به اوج خود می‌‌‌رسد، به این معنی که مازاد عرضه نفت و گاز می‌تواند سرمایه‌گذاری در انرژی سبز و برق پاک در سطح بین‌المللی را افزایش دهد. نقطه اوج انتشار کربن به نقطه‌‌‌ای از زمان اشاره دارد که انتشار دی‌اکسید‌کربن از روند رشد و نقطه اوج خود متوقف می‌شود و سپس به تدریج کاهش می‌‌‌یابد. این نشان‌‌‌دهنده عدم‌وابستگی انتشار کربن به روند توسعه اقتصادی خواهد بود که برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای و دستیابی به هدف بی‌‌‌طرفی کربن بسیار حائز اهمیت است.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: ناترازی ۲۰‌هزار مگاواتی در تابستان امسال اگر‌چه برای صنعت کشور عدم‌‌‌‌النفع چند‌هزار میلیاردی در پی داشت، اما واقعیت این است که شرایط برای صنعت برق به مراتب وخیم‌تر از سایر صنایع است، چرا که با پایان یافتن تابستان شرایط برای این صنعت عادی نمی‌شود و علت اصلی این نابسامانی را باید در اقتصاد ناتراز برق جست‌‌‌‌وجو کرد؛ در واقع با سیاستگذاری‌‌‌‌های نادرست دولت‌‌‌‌ها به‌ویژه در یک دهه اخیر، میزان پروژه‌‌‌‌ها به دلیل جذاب نبودن برای سرمایه‌گذاران به شدت کاهش یافت و در معدود پروژه‌‌‌‌های اجرا شده هم بعد از اتمام، دولت پولی برای تسویه مطالبات نداشت و گاهی پیمانکاران چند سال برای دریافت پولی که در اقتصاد تورمی ‌‌‌‌هر روز دچار کاهش ارزش می‌‌‌‌شد، باید کفش آهنین به پا می‌‌‌‌کردند و همین اتفاقات باعث شد تا بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسطی که در بخش‌‌‌‌های مختلف این صنعت فعال بودند، دچار ورشکستگی شوند. حالا و با روی کار آمدن دولت چهاردهم، فعالان صنعت برق انتظار دارند تصمیمات به صورت واحد و با پرهیز از شعارزدگی توسط وزارت نیرو اتخاذ شود و با تعریف پروژه‌‌‌‌هایی که بودجه آنها تامین نشده، پیکره نیمه‌جان بخش خصوصی را از چاله به چاه نیندازد.

دنیای‌اقتصاد: یک شرکت چینی یک توربین بادی دریایی ۲۶ مگاواتی جدید را راه‌‌‌اندازی کرده است که هم از نظر ظرفیت و هم از نظر اندازه بزرگ‌ترین در نوع خود در جهان محسوب می‌شود. این توربین چینی با باد سرعت ۱۰ متر بر ثانیه، می‌تواند سالانه ۱۰۰ گیگاوات ساعت برق تولید کرده و انرژی موردنیاز ۵۵هزار خانه را تامین کند. توربین بادی فراساحلی سیستمی ‌‌‌از توربین‌‌‌های بادی است که در اقیانوس یا دریا واقع شده و برای تولید برق از انرژی باد طراحی شده است. این توربین‌‌‌ها از سرعت باد بالاتر و الگوهای باد ثابت‌تری که در آب در مقایسه با زمین یافت می‌شود، بهره می‌‌‌برند. آنها بخشی از صنعت رو به رشد انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر هستند که بر کاهش وابستگی به سوخت‌‌‌های فسیلی متمرکز است.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: ناترازی ۲۰هزار مگاواتی برق در پیک تابستان امسال نشان داد که برای سامان دادن به شرایط صنعت برق اگر دولت چهاردهم مطابق قانون عمل کند و موانع ضد توسعه را از سر راه بردارد، دست کم به یک دوره ۵ساله کار شبانه‌روزی نیاز داریم . با توجه به مشکلات صندوق توسعه ملی برای پرداخت تسهیلات بلندمدت به صنعت برق، باید سراغ کوتاه‌ترین مسیر برویم که با یک بررسی سر انگشتی می‌توان گفت کوچک‌‌مقیاس‌ها با داشتن شرایطی مانند کم‌هزینه بودن به‌دلیل کوچک بودن پروژه، راندمان بالا و امکان رساندن آن به ۸۰درصد از طریق CHP و CCHP کردن آنها و همچنین سرعت اجرای این پروژه‌های کوچک، این گزینه را تبدیل به بهترین گزینه برای ایجاد یک تحول بزرگ در صنعت برق کرده است.

دنیای‌اقتصاد: بزرگ‌ترین تولیدکننده تراشه‌های کامپیوتری پیشرفته در جهان که به‌شدت به سوخت‌های فسیلی وارداتی وابسته است، به زودی آخرین نیروگاه هسته‌ای خود را تعطیل می‌کند و با کندی در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر، به سمت بحران انرژی پیش می‌رود.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: تولید پراکنده یا کوچک‌مقیاس که در زبان انگلیسی به اختصار DG نامیده می‌شود، به تولید برق از منابع کوچک انرژی اشاره دارد؛ در این نیروگاه‏‏‌های کوچک، برق در همان محل مصرف یا در نزدیکی آن تولید می‌شود و به همین دلیل با کمترین میزان خطوط انتقال و شبکه، کاهش هزینه‏‏‌ها را شاهدیم؛ همچنین با CHP و CCHP کردن نیروگاه می‌توان از حرارت آن برای تولید آب گرم، بخار، برودت یا کاربردهای دیگر به صورت مستقیم استفاده کرد و از این طریق راندمان این نیروگاه‏‏‌‏‏‌ها را در شرایطی که راندمان نیروگاه‏‏‌های حرارتی کمتر از ۴۰‌درصد است، به حدود ۸۰‌درصد رساند. نکته مهم دیگر اینکه نیروگاه‏‏‌های تولید پراکنده علاوه بر هزینه کمتر و امکان مشارکت بالای سرمایه‌گذاران، سرعت اجرای بالایی دارد.

دنیای‌اقتصاد: تحقیقات جدید در هند نشان می‌دهد که سیستم فتوولتائیک (PV) نصب‌شده روی پشت‌‌‌بام ممکن است پیامدهای ناخواسته‌‌‌ای بر دما در محیط‌‌‌های شهری داشته باشد. برای مثال، پنل‌های نصب‌شده در پشت‌بام ممکن است به طور بالقوه دمای شب را تا ۰.۶ درجه سانتی‌گراد کاهش دهند. سیستم PV یکی از به‌روز‌ترین ابزارها برای تبدیل انرژی خورشیدی به جریان برق است. این سیستم‌ها از تعدادی صفحه خورشیدی تشکیل شده‌‌‌اند که از ترکیب علوم برق و مکانیک برای طراحی عملکرد آن استفاده شده است و زمانی از این سیستم بهره می‌‌‌گیرند که قصد تولید برق از طریق انرژی خورشیدی را داشته باشیم.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: صنعت برق در تابستان اخیر فراتر از پیش‌بینی‌‌ها، ناترازی و کمبود ۲۰‌هزار مگاواتی را رقم زد تا علاوه بر عیان شدن تبعات یک دهه کم‌توجهی به سرمایه‌گذاری در بخش تولید برق، تبدیل به یک چالش بزرگ شود؛ چالشی که اگر تدبیری جامع برای حل آن اتخاذ نشود، شرایط وخیم‌تری رقم می‌‌زند و خاموشی‌‌های گسترده در دوره دو ساله پیش رو را موجب می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: چین اعلام کرده در حال ساخت تاسیسات تجدیدپذیر با دو برابر ظرفیت تولید برق بادی و خورشیدی نسبت به کل جهان است. در حالی که این گسترش بی‌‌رویه خبر خوبی برای اهداف کربن‌‌زدایی این کشور است، اما این اتفاق بر شبکه‌‌های برق و بازارهای انرژی فشار وارد می‌کند و حتی منجر به قیمت‌های منفی گاه به گاه انرژی در برخی مناطق می‌شود.

دنیای اقتصاد-زینب طاری: صنعت برق و به طور خاص برق تجدیدپذیر قوانین حمایتی بسیاری را پشت سر خود می‌‌‌بیند، اما واقعیت‌‌‌ها حاکی است در حیطه اجرا انبوه قوانین دردی از سرمایه‌گذاران و این صنعت پاک دوا نکرده و امروز میزان برق تجدیدپذیر نسبت به کل برق تولیدی کشور به یک‌درصد هم نمی‌‌‌رسد. بنابراین نباید مشکل را در نبود قوانین جست‌‌‌وجو کرد؛ به عبارتی یا قوانین اجرا نشده‌‌‌اند یا اینکه اجرای آنها کلید حل مشکلات نبوده است.

دنیای‌اقتصاد: سیستم‌های ذخیره‌‌‌سازی انرژی باتری در مقیاس کاربردی در سال‌های اخیر به سرعت به عنوان یک منبع ثانویه ظرفیت برق در جهان رشد کرده‌‌‌اند. با کاهش هزینه فناوری ذخیره انرژی، باتری‌‌‌ها، به‌ویژه باتری‌‌‌های خورشیدی به طور فزاینده‌‌‌ای محبوبیت بیشتری برای تاسیسات خورشیدی دارند. فقط خریداران خورشیدی مسکونی و تجاری نیستند که از نصب ذخیره انرژی سود می‌‌‌برند. ذخیره‌‌‌سازی باتری در مقیاس کاربردی نقش مهمی‌‌‌ در عملکرد شبکه برق ایفا می‌کند و باعث صرفه‌‌‌جویی در هزینه، مزایای زیست‌‌‌محیطی و انعطاف‌پذیری شبکه‌‌‌های جدید می‌شود.