چالشهای پیش روی شبکه برق اروپا
این برنامه شامل چند طرح متحولکننده از برخی سازمانها مانند ENTSO-E است که بیشتر آنها با یکدیگر، با کمیسیون یا آژانس انرژی همکاری شرکتهای تنظیمکننده انرژی و با ضربالاجل اواسط ۲۰۲۵ همکاری میکنند. سازمان ENTSO-E، شبکه اروپایی اپراتورهای سیستم انتقال، نمایندگی ۴۰ اپراتور سیستم انتقال برق از ۳۶ کشور در سراسر اروپا را دارد، بنابراین فراتر از مرزهای اتحادیه اروپا گسترش یافته است. به طور خاص، این طرح، حول یک مجموعه چالش هفتگانه برای تسریع سرعت توسعه شبکه برق اروپا استوار است که شامل موارد زیر هستند:
*تسریع در اجرای پروژههای مشترک موجود و توسعه پروژههای جدید
*افزایش برنامهریزی بلندمدت شبکه
*معرفی یک چارچوب نظارتی برای آینده
*استفاده بهتر از شبکههای موجود و هوشمندسازی آنها
*بهبود دسترسی به منابع مالی
*حصول اطمینان از فرآیندهای صدور مجوز سریعتر و کمتر
*تقویت زنجیره تامین
اخیرا، میزگردی در سطح بالا توسط ENTSO-E برگزار شد تا پیشرفتها از زمان انتشار این طرح را بررسی کند و نقاطی را که به تلاشهای بیشتری نیاز دارند شناسایی کند، که این بخشها به طورکلی شامل سه حوزه مربوط به زیرساختهای شبکه در حال ظهور و زنجیره تامین، تامین مالی و چارچوب نظارتی است. در ادامه به اختصار نکات کلیدی از گزارش ENTSO-E اشاره خواهیم کرد.
تقویت زنجیره تامین
بر اساس این گزارش، شرکتکنندگان در میزگرد بر این موضوع تاکید کردند که زنجیرههای تامین برق در این اتحادیه باید کافی باشند و صنعت برق منطقه باید اطمینان حاصل کند که تاسیسات و تجهیزات کافی در حجمها و زمانهای موردنیاز و با قیمتهای مناسب در دسترس قرار خواهند گرفت.
اپراتورهای سیستم انتقال نیرو (TSO) و اپراتورهای سیستم توزیع (DSO) و همچنین تولیدکنندگان برق اروپا باید با هم همفکری کنند و به طور موثر و شفاف با یکدیگر همکاری داشته باشند. بخشی از راهحل، هماهنگ کردن بیشتر رویهها در سراسر اروپا، با توجه به فرصتهای کوتاهمدت از جمله شیوهها و مشخصات مشترک و استانداردسازی فنی طولانیمدت و کدهای شبکه خواهد بود. این در حالی است که اپراتورهای شبکه در حال تلاش برای افزایش سرعت روند اجرای پروژهها هستند، اما آنها باید فراتر رفته و با تنظیمکنندهها برای تضمین اجرای به موقع پروژهها برای تسهیل سرمایهگذاری در ظرفیت تولید برق در اروپا همکاری کنند.
علاوه بر این، تاکید شد که قوانین تامین و تدارکات پروژههای صنعت برق اروپا باید برای تسهیل قراردادهای بلندمدت بین اپراتورهای شبکه و سازندگان، با نوعی اشتراک خطرات و منافع برای ارائه قابلیت پیشبینی، تکامل یابد. همچنین نیاز مبرمی به رسیدگی به شکاف مهارتی موجود در نیروی کار مهندسی برای پروژههای شبکه، هم برای تولیدکنندگان و هم برای اپراتورهای شبکه، با پیشنهاد برای جستوجوی راهحلهایی در سطح منطقهای و بالاتر از سطوح ملی و اروپایی، وجود دارد که این راهحلها در کوتاهمدت میتوانند راحتتر حاصل شوند.
تامین مالی زیرساختهای شبکه برق
از آنجاکه سرمایهگذاریها در صنعت برق اروپا در حال افزایش هستند، اقداماتی برای کاهش ریسک سرمایهگذاریهای بر شبکه برق این منطقه موردنیاز است. محیط نظارتی بر دسترسی به سرمایه در بازار جهانی و هزینههای آن برای TSO و DSOها تاثیر میگذارد. مقامات باید استراتژیهایی را تنظیم کنند که اهمیت شبکهها و حمایت سیاسی مستمر را به عنوان سیگنال قابل اعتمادی برای سرمایهگذاران در تحقق فرآیند انتقال به انرژیهای پاک برجسته کند. همچنین دسترسی به بودجه عمومی و ابزارهای جدید مناسب میتواند برای اپراتورهای کوچکتر شبکه چالشبرانگیزتر باشد. از طرف دیگر آگاهی بیشتر و به اشتراکگذاری بهترین روش ضروری است. علاوه بر این، افزایش سرمایهگذاری در شبکههای برق در راستای اهداف سیاسی، مستلزم تخصیص عادلانه بودجه عمومی تصویبشده توسط اتحادیه اروپاست.
چارچوب قانونی
در مورد این سوال که آیا طرحهای نظارتی امروزی برای افزایش سرمایهگذاری در شبکههای برق این اتحادیه کافی است یا خیر، گزارش شده که شرکتکنندگان در این میزگرد نظرات متفاوتی را بیان کردهاند. امروزه در صنعت برق اروپا قواعد کلی و برنامهریزی بلندمدت وجود دارد، اما اقدامات بیشتری در راستای چگونگی رسیدگی و نظارت بر آنها و عدمقطعیت طولانیمدت در زمینه تحویل به موقع نیرو لازم است تا اهداف انرژی و آب و هوایی را نیز برآورده کند. گفتوگو و تعامل بیشتر بین اپراتورها، تولیدکنندگان و مقامات نظارتی برای پر کردن این شکاف مورد تاکید قرار گرفت. شرکتکنندگان در این گردهمایی همچنین بر نقش اساسی سرمایهگذاریهای قابل پیشبینی و نیاز به تعاریف و دستورالعملهای روشن و همچنین ایجاد تعادل مناسب بین ریسک کوتاهمدت استفاده کم و در دسترس بودن طولانیمدت زیرساخت تاکید کردند.
به طور خلاصه، شرکتکنندگان اظهار کردند که این موضوعات نیاز به همکاری و انعطافپذیری قویتری در کل زنجیره ارزش، از جمله اپراتورهای سیستم انتقال، اپراتورهای سیستم توزیع و تولیدکنندگان برق اتحادیه اروپا دارد. این همکاری به رهبری سیاسی قوی و همچنین تعاملات آیندهنگر با نهادهای نظارتی نیاز دارد. این میزگرد صنعتی که به طور منظم تشکیل میشود، انگیزه لازم را برای حفظ شتاب صنعت برق اروپا در سالهای آینده فراهم میکند و ENTSO-E قصد دارد با کمیسیون همکاری کند تا ببیند چگونه میتوان این کار را سازماندهی کند.
شبکههای برق ملی اروپا توسط خطوط مرزی به هم متصل میشوند، آنچه به عنوان «اینترکانکتور» شناخته میشود. این خطوط یک ساختار فیزیکی اساسی را ایجاد میکند که امکان داد و ستد برق را در سراسر مرزها فراهم میکند و منجر به همگرایی قیمتها در سراسر اروپا میشود. به گفته کارشناسان دسترسی بدون تبعیض و فرامرزی به شبکههای برق در این منطقه مشروط به این است که امنیت سیستم همیشه تضمین شود. سازمان ENTSO-E علاوه بر نقش اصلی و تاریخی خود در همکاری فنی، صدای مشترک TSOها نیز هست.