چین زادگاه نیروگاه‌‌‌های جدید زغالسنگ در دنیا
تمام نیروگاه‌‌‌های جدید با سوخت زغالسنگ را چین می‌‌‌سازد
بر اساس گزارش GEM، چین تقریبا تمام ساخت‌‌‌وسازها و تاسیسات جدید را که از زغالسنگ به عنوان سوخت استفاده می‌کنند، به همراه ۸۱درصد از پروژه‌‌‌های جدید اعلامشده در این خصوص را به خود اختصاص داده است. این کشور دارای بیش از ۴۷گیگاوات ظرفیت تولید برق زغال‌‌‌سنگ‌سوز جدید که در سال ۲۰۲۳ به صورت آنلاین عرضه می‌شود، یا ۶۸درصد از کل واحدهای عملیاتی جدید در جهان است. همچنین این گزارش نشان می‌دهد که چین بیش از ۱۹۱ گیگاوات تولید جدید برق مبتنی بر زغالسنگ را در طول پنج سال گذشته یا ۶۴درصد از کل پروژه‌‌‌های برق زغال‌‌‌سنگ‌سوز جدیدی را که از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ در سراسر جهان آغاز به کار کرده‌‌‌اند، در اختیار دارد.
مقام‌‌‌های چینی گفته‌‌‌اند که به ساخت نیروگاه‌‌‌های زغال‌‌‌سنگ‌سوز خود ادامه خواهند داد. رامانان کریشنامورتی، معاون انرژی و نوآوری دانشگاه هیوستون در تگزاس می‌‌‌گوید: اگرچه زغالسنگ تنها ۴۰درصد از ظرفیت تولید برق در چین را تشکیل می‌دهد، در سال ۲۰۲۳ بیش از ۶۰درصد از برق تولید شده در این کشور را به خود اختصاص داد. این به دلیل این واقعیت است که انرژی آبی به‌‌‌عنوان تامین‌‌‌کننده مهم برق در این کشور به دلیل بارندگی ناکافی به‌‌‌طور قابلتوجهی با کمبود مواجه بود. اما نکته قابل‌توجه این است که چین بیش از ۵۰درصد از کل مصرف زغالسنگ در جهان را دارد. کریشنامورتی خاطرنشان کرد: مصرف زغالسنگ هند به طور جداگانه و به همان اندازه در سال ۲۰۲۳ حدود ۸درصد افزایش یافت تا دوباره کمبود برق آبی جبران شود.
افزایش تولید انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر و حمایت از زغالسنگ
مقامات چینی گفته‌‌‌اند که بسیاری از ظرفیت برق مبتنی بر زغالسنگ این کشور به عنوان منبع تغذیه پشتیبان برای انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر عمل می‌کند. این کشور همچنین در استفاده از انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر از جمله انرژی خورشیدی، بادی و برق‌آبی در جهان پیشتاز است. داده‌‌‌های دولتی نشان می‌دهد که چین بیش از یک‌سوم برق خود را از انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر دریافت می‌کند. ایرینا تسوکرمن، تحلیلگر ژئوپلیتیک می‌‌‌گوید: چین، بهرغم تعهدات COP۲۸ و سرمایه‌گذاری‌‌‌های گسترده‌‌‌تر در انرژی سبز، نه تنها با گسترش مصرف زغالسنگ، بلکه با این تقاضای رو به رشد سازگار است. تسوکرمن افزود: اقدامات چین نشان‌‌‌دهنده انتظارات برای رشد داخلی در آن بخش است، اما همچنین نشان‌‌‌دهنده این درک است که بهرغم تعهدات جهانی، گسترش مصرف زغالسنگ اجتناب‌‌‌ناپذیر است و به طور ضمنی توسط جامعه بین‌المللی پذیرفته شده است.
از طرف دیگر شورای برق چین (CEC) در گزارش ۳۰ ژانویه اعلام کرد که بهرغم ادامه ساخت واحدهای با سوخت زغالسنگ، تولید برق بادی و خورشیدی نصب شده در این کشور برای اولین بار در سال‌جاری از زغالسنگ پیشی خواهد گرفت. شورای CEC همچنین در یک پیش‌بینی اعلام کرد که برق بادی و خورشیدی متصل به شبکه حدود ۴۰درصد از ظرفیت تولید برق نصب‌شده این کشور را تا پایان سال‌جاری تشکیل می‌دهند و انتظار می‌رود سهم زغالسنگ حدود ۳۷درصد باشد و انرژی هسته‌ای بیشتر ظرفیت باقی‌مانده را به خود اختصاص می‌دهد. همچنین CEC اعلام کرد که انرژی خورشیدی و بادی حدود ۳۶درصد از ظرفیت تولید برق چین در پایان سال ۲۰۲۳ را تشکیل می‌دهند که سهم زغالسنگ کمتر از ۴۰درصد است.
در مقابل، طبق آخرین چشم‌‌‌انداز انرژی کوتاه‌مدت اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده که روز سه‌شنبه هفته گذشته منتشر شد، انتظار می‌رود سهم تولید زغالسنگ از ترکیب انرژی ایالات متحده در سال‌جاری به زیر ۱۵درصد کاهش یابد. همچنین این آژانس گفت که انتظار دارد سهم برق این کشور از واحدهای زغالسنگ سوز در سال آینده به ۱۳.۸درصد کاهش یابد.
ظرفیت انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر
گزارش GEM در سال گذشته حاکی از آن است که چین قرار است تا سال ۲۰۲۵ ظرفیت انرژی تجدیدپذیر خود را دو برابر کند و ۱۲۰۰ گیگاوات برق از باد و خورشید تولید کند، که پنج سال جلوتر از هدف اعلامشده این کشور برای انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر است. در این گزارش آمده است که تا سه ماه اول سال ۲۰۲۳، ظرفیت خورشیدی در مقیاس شهری چین به ۲۲۸ گیگاوات رسیده که بیشتر از مجموع ظرفیت خورشیدی سایر نقاط جهان است.
کریشنامورتی تصریح گرد: تجدیدپذیرها جزء مهمی از ترکیب انرژی چین هستند و در سال ۲۰۲۴، در چین، ظرفیت تولید انرژی خورشیدی چهار برابر ظرفیت تولید مضاعف برق زغالسنگ جدید یعنی۱۷۰ گیگاوات در مقابل ۴۰ گیگاوات، خواهد بود. با این حال، برق خورشیدی به طور متوسط ۱۲۰۰ ساعت در سال استفاده می‌شود و برق مبتنی بر زغالسنگ چهار برابر بیشتر از زمان معمول (۷۰درصد زمان کارآمد) در شبکه باقی می‌‌‌ماند. بنابراین، مساله این است که ما شاهد رشد ظرفیت تولید تجدیدپذیرها در چین بسیار بیشتر از رشد برق زغال‌‌‌سنگ‌سوز خواهیم بود، اما تولید برق واقعی در این کشور همچنان به طور نامتناسبی به زغالسنگ وابسته خواهد بود.
تسوکرمن افزود که طرح ابتکارات آب و هوایی چین نیز ظاهرا بیشتر بر فرصت‌‌‌های مالی در تنوع انرژی و سرمایه‌گذاری‌‌‌های مختلف و کمتر بر تاثیر کلی اقتصادی متمرکز است. به طور خلاصه، هر کسی که حتی از راه دور با عملکرد داخلی چین آشنا باشد، می‌‌‌داند که رشد اقتصادی و قدرت و رشد ژئوپلیتیکی بر همه ملاحظات دیگر پکن و لفاظی‌‌‌های مربوط به «نظام جهانی واحد» برتری دارد و کمتر به ایجاد توازن چین در مورد منافع خود به عنوان بخشی از جامعه بین‌الملل مربوط می‌شود. تسوکرمن ادامه داد: هیچ‌‌‌کدام از توسعه‌‌‌های مبتنی بر زغالسنگ، علاقه چین به منابع انرژی جایگزین را به عنوان ابزاری برای دستیابی به تسلط بر بازار انرژی، درآمد و ارزش تجاری در بازارهای بین‌المللی نفی نمی‌‌‌کند و چین به سرمایه‌گذاری در این منابع ادامه خواهد داد.
تولید و واردات زغالسنگ
چین در درجه اول از زغالسنگ داخلی برای تولید برق خود استفاده می‌کند. داده‌‌‌های اداره ملی آمار منتشر‌شده در ژانویه نشان داد که تولید برق زغال‌‌‌سنگ‌سوز در چین در سال گذشته به رکورد تولید ۴.۶۶ میلیارد تن رسید که ۲.۹درصد بیشتر از تولید آن در سال ۲۰۲۲ بود. داده‌‌‌های اداره کل گمرک منتشر‌شده در ژانویه نشان می‌دهد که چین نیز مقادیر بی‌سابقه زغالسنگ وارد می‌کند. این آژانس اعلام کرد تقاضای بیشتر برای برق که پس از لغو محدودیت‌های مربوط به پاندمی کووید و قیمت‌های بالاتر برای زغالسنگ داخلی چین به وجود آمد، منجر به افزایش واردات تقریبا ۶۲ درصدی نسبت به سال گذشته در سال ۲۰۲۳ شد و به ۴۷۴.۴۲ میلیون تن رسید.
بیشتر این افزایش به واردات بیشتر از اندونزی، صادرکننده پیشرو زغالسنگ حرارتی در جهان، مرتبط بود. مقامات چینی گفته‌‌‌اند که انتظار دارند تقاضای این کشور برای زغالسنگ در سال‌جاری کمتر شود و با استفاده از انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر بیشتر، کاهش یابد. آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش اخیر خود در مورد روند بازار جهانی زغالسنگ خاطرنشان کرد که چین بسته به اقتصاد این کشور به هدایت بازار جهانی ادامه خواهد داد.
کریشنامورتی گفت: زغالسنگ دارای بالاترین شدت کربن برای هر واحد برق تولید‌شده است و افزایش کل انرژی تولید‌شده از طریق زغالسنگ باید نگران‌کننده باشد، زیرا به تغییرات آب و هوایی جهانی و نقش دی اکسید کربن انسانی در ایجاد تغییرات اقلیمی‌‌‌جهانی مربوط می‌شود. او گفت که رشد آهسته‌‌‌تر انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر در بسیاری از مناطق و همچنین فقدان هرگونه ذخیره‌‌‌سازی معتبر در مقیاس بزرگ از جمله آب‌‌‌های پمپ‌‌‌شده جدید، وضعیت را تشدید می‌کند. از دست دادن مقادیر قابلتوجهی از ظرفیت تولید برق آبی قابل اعتماد در چین و هند یکی دیگر از عوامل نگران‌کننده است، زیرا آب می‌تواند جایگزین بار پایه برای زغالسنگ باشد.
در پایان، در حالی که نقش چین در گسترش مصرف زغالسنگ جهانی تعهدات آب و هوایی را تضعیف می‌کند، اقدامی برای انجام دادن در این خصوص وجود ندارد و جامعه بین‌المللی از طریق تمرکز بیش از حد بر نظارت بر انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای نیز این نقصان را جبران نمی‌‌‌کند. چین به طور غیرقابل انکاری مسوول این موضوع است و در آینده انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای را بیش از پیش گسترش می‌دهد.
