ثبات قیمت برق و گاز در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳
این اتفاق به این دلیل بود که واردات از روسیه کاهش یافت و این کشور به دنبال واردکنندگان دیگری برای گاز خود بود. بعد از آن بازار انرژی اروپا بهصورت غیرمستقیم بر اساس قیمت سوخت قیمتگذاری شد، یعنی قیمت گاز طبیعی بر قیمتهای بازار برق به شدت تاثیر گذاشت. از طرف دیگر سازوکارهایی برای کاهش فشار بر مصرفکنندگان ایجاد شد که یکی از آنها تخصیص یارانه از طرف دولتهای اروپایی بود. در نیمه اول سال 2023، متوسط قیمت برق خانگی در اتحادیه اروپا در مقایسه با مدت مشابه در سال 2022، از 25.3 یورو به ازای هر 100 کیلووات ساعت به 28.9 یورو افزایش یافت. میانگین قیمت گاز نیز در مقایسه با مدت مشابه در سال 2022، از 8.6 یورو به ازای هر 100 کیلووات ساعت به 11.9یورو در هر 100 کیلووات ساعت در نیمه اول سال 2023 رسید.
این قیمتها بالاترین قیمت ثبتشده توسط یوروستت است. یوروستت یکی از ادارات کمیسیون اروپا است که از وظایف اصلی آن، ارائه اطلاعات آماری به نهادهای اتحادیه اروپا (EU) و ترویج هماهنگی روشهای آماری در کشورهای عضو اتحادیه اروپا و نامزدهای پیوستن به آن و همچنین انجمن تجارت آزاد اروپا است.به گفته این سازمان، قیمت برق و گاز طبیعی بدون احتساب مالیات در اتحادیه اروپا در حال کاهش است و این کشورها تا حدی از اقدامات حمایتی خود عقبنشینی میکنند. در نتیجه، قیمت نهایی مشتریان با احتساب مالیات کمی بیشتر از دوره مرجع قبلی است. در مقایسه با نیمه اول سال 2022، در نیمه اول سال 2023 سهم مالیات در قبوض برق از 23 درصد به 19 درصد (افت 4درصدی) و در قبض گاز از 27 درصد به 19درصد (افت 8درصدی) کاهش یافته است. این در حالی است که همه کشورهای اتحادیه اروپا کمک هزینهها و یارانههای دولتی یا کاهش مالیات و عوارض را برای کاهش هزینههای انرژی بالا دارند.
قیمت برق در 22 کشور اتحادیه اروپا در نیمه اول سال 2023 افزایش یافت. همچنین دادهها و اطلاعات حاکی از آن است که قیمت برق خانگی در 22 کشور اتحادیه اروپا در نیمه اول سال 2023 در مقایسه با نیمه اول سال 2022 افزایش یافته است. به پول ملی، بیشترین افزایش با رشد 953 درصدی در هلند گزارش شده است. این افزایش شدید به چند عامل مربوط میشود که از مهمترین دلایل آنها این است که اقدامات معافیت مالیاتی از سال 2022 در سال 2023 ادامه پیدا نکرد و در عین حال مالیات انرژی بر برق برای خانوارها دو برابر شد. در سپتامبر 2023، میانگین قیمت عمدهفروشی برق در هلند به 98.7 یورو در هر مگاوات ساعت رسید که یکی از پایینترین قیمتهای برق در این کشور از تابستان 2021 است. این رقم نشاندهنده کاهش تقریبا 70 درصدی نسبت به سال گذشته است.
این ارقام در ماه اوت سال 2022 به بالاترین حد خود و به بیش از 447 یورو در هر مگاوات ساعت رسید. با این حال بعد از افزایش بیسابقه در قیمتهای برق در اتحادیه اروپا، سقف قیمتی اعمال شد و این امر قیمتها را در همه سطوح به طور قابل توجهی در سال 2023 کاهش داد. جهشهای بزرگ دیگری نیز در لیتوانی با 88 درصد رشد، در رومانی با 77 درصد رشد و در لتونی با 74 درصد رشد به ثبت رسید. کاهش شدید در قیمت برق بر حسب پول ملی در کشورهایی مانند اسپانیا افت 41درصدی و پس از آن در کشور دانمارک کاهش 16 درصدی ثبت شد. همچنین کاهش قیمت کمتری در پرتغال ( 6 درصد)، مالت (3درصد) و لوکزامبورگ با نزدیک به صفر (0.4 درصد) گزارش شده است. براساس این گزارش، برحسب متوسط قیمت برق خانگی در نیمه اول سال 2023 کمترین میزان قیمت در بلغارستان (11.4یورو در هر 100 کیلووات ساعت)، مجارستان (11.6 یورو) و مالت (12.6 یورو) و بالاترین در هلند (47.5 یورو)، بلژیک (43.5یورو)، رومانی (42 یورو) و آلمان (41.3 یورو) بوده است.
براساس این گزارش، متوسط قیمت گاز خانگی بر حسب یورو در نیمه اول سال 2023 در مجارستان (3.4 یورو به ازای هر 100کیلووات ساعت)، کرواسی (4.1 یورو) و اسلواکی (5.7 یورو) کمترین و در هلند (24.8 یورو)، سوئد (21.9یورو) و دانمارک (16.6 یورو) بالاترین میزان بوده است.