عضو هیات‌مدیره «نواندیشان کلیدگستر پویا » مطرح کرد
توسعه تجهیزات صنعت برق در گرو مهندسی معکوس
در این میان ساخت قطعات و تجهیزات واسطه‌ای که بخش‌های حیاتی و مهمی از تجهیزات اصلی صنعت برق را تشکیل می‌دهند هم از اهمیتی دوچندان برخوردار است. چرا که هر گونه مخاطره در تامین این نوع از تجهیزات که تکمیل‌کننده فرآیند تولید تجهیزات دیگر هستند، می‌تواند خط تولید یک کارخانه و در نهایت اجرای یک پروژه را دچار مخاطرات جدی کند.
آغاز راه پرافت و خیز تولید
عضو هیات‌مدیره شرکت نواندیشان کلیدگستر پویا، ضمن تاکید بر نقش تولیدکنندگان تجهیزات واسطه‌ای و تکمیلی صنعت برق می‌گوید: حوزه فعالیت ما مربوط به ساخت دژنکتور یا بریکرهایی است که بخشی کلیدی از تابلوهای برق را تشکیل می‌دهند. تابلو برق یکی از تجهیزات حیاتی صنعت برق است و در عمده صنایع دیگر از جمله نفت، گاز و پتروشیمی هم کاربردهای اساسی دارد. دژنکتور یکی از حساس‌ترین قطعات تابلوهای برق است که تا چند سال پیش به‌رغم خودکفایی در بسیاری از حوزه‌های این صنعت، جزو قطعات وارداتی بود.
سید‌غیاث‌الدین طاهری از تخصص نیروی انسانی صنعت برق و ساخت بسیاری از تجهیزات کلیدی این صنعت از مسیر مهندسی معکوس به عنوان یکی از جدی‌ترین امتیازات این صنعت یاد می‌کند و می‌افزاید: در طول سال‌های پس از انقلاب، ما به جای واردات بسیاری از تجهیزات، از مسیر مهندسی معکوس، ساخت این تجهیزات را آغاز کرده و در این حوزه عملکرد بسیار موفقی داشتیم. سطح کیفی و کمی این تولیدات تا جایی رشد کرد که توانستیم تجهیزات داخلی را جایگزین واردات برندها و نمونه‌های خارجی کنیم.
وی در مورد تامین دژنکتورهای مورد نیاز صنعت تابلوسازی بیان می‌کند: تا پیش از ساخت داخل این تجهیز، به‌دلیل حساسیت این قطعه در تابلو، عمده صنایع مصرف‌کننده تابلوهای برق ناگزیر بودند ماه‌ها برای واردات آن از خارج منتظر بمانند و همین مساله به ایجاد مشکلات جدی به ویژه در پروژه‌های زیرساختی حوزه انرژی منجر می‌شد. ایده ساخت داخل دژنکتور هم درست از همین‌جا در شرکت نواندیشان کلیدگستر پویا شکل گرفت. اگرچه پیش از ما یکی، دو مجموعه نسبت به ساخت داخل این قطعه اقدام کرده و گام‌هایی در این راستا برداشته بودند، اما همچنان در تامین دژنکتورها نیاز جدی به واردات وجود داشت.
طاهری آنالیز بازار، بررسی نمونه‌های خارجی و انجام یک مطالعه سه ساله در حوزه ساخت این قطعه را اصلی‌ترین اقدامات اولیه شرکت تحت مدیریتش برای تولید دژنکتور عنوان کرده و بیان می‌کند: در طول دوره‌ای که مطالعات مربوط به تولید را انحام می‌دادیم، تلاش کردیم روند کار و کیفیت سازندگان بزرگ دنیا را بررسی کرده و تکنولوژی، طراحی و مهندسی تولیداتشان را ارزیابی کرده و مدلی را بر اساس این استانداردها و با اتکا به فرهنگ و نیازهای داخلی کشور طراحی کنیم و خوشبختانه در نهایت توانستیم به دانش فنی برای تولید باکیفیت این قطعه دست یابیم.
توسعه تولید با اتکا به مطالعه و آنالیز
وی به ایجاد مجموعه نواندیشان کلیدگستر پویا پس از انجام مطالعات گسترده اشاره می‌کند و می‌گوید: شرکت نواندیشان در سال ۱۳۹۹ با پشتوانه توان تخصصی و نیروی کارشناسی تاسیس شد و ساخت کلیدهای فشار متوسط خلأ را در دستور کار قرار داد. این کلیدها از یک کیلوولت تا ۵۲ کیلوولت تولید شده و خوشبختانه به مرحله بهره‌برداری رسیده است. البته ماموریت‌های دیگری هم در فازهای آتی برای شرکت تعریف شده که یکی از آنها مربوط به ساخت کلیدها و سکسیونرهای فشار قوی AIS و GIS است. فاز مطالعاتی تولید این قطعات هم انجام شده و امیدواریم تولید آن در آینده‌ای نزدیک آغاز شود.
طاهری ورود شرکت نواندیشان کلیدگستر پویا به حوزه ساخت تابلوهای GIS و کلیدهای فشار ضعیف را سومین فاز توسعه تولیدات شرکت برمی‌شمرد و می‌افزاید: امیدواریم تولید این تجهیزات ظرف دو سال آینده به اتمام برسد و چرخه تولید تجهیزات شرکت تکمیل شود. خوشبختانه موفق شده‌ایم کلیه زیرساخت‌های لازم از جمله دانش فنی، تامین سرمایه و اخذ گواهینامه‌ها و استانداردهای لازم را در فاز اول ایجاد کنیم. این فعال اقتصادی با اشاره به فرسودگی شبکه و لزوم تعویض بخشی از تجهیزات شبکه، حداقل نیاز صنعت برق کشور به دژنکتور را ۳ هزار دستگاه برآورد می‌کند و می‌افزاید: اگر این تعداد در داخل کشور تولید شود، علاوه بر ایجاد اشتغال و ارزش افزوده بالا، از خروج میزان قابل توجهی ارز از کشور هم جلوگیری می‌شود. من بر این باورم که در صورت حمایت موثر دولت از ساخت داخل این قطعات، ما قادر خواهیم بود۷۰ تا ۸۰درصد نیاز داخل را تامین کرده و تا حد زیادی نیاز به واردات این تجهیز را برطرف کنیم. البته این مهم مستلزم اعتماد صنعت برق به تولید داخل است. ما تولید یک کالای باکیفیت و استاندارد را تضمین می‌کنیم، در مقابل فعالان صنعت برق هم باید جایگزینی یک محصول داخلی را به جای برندهایی نظیر زیمنس یا ABB بپذیرند. البته ما ریسک‌های ورود به این بازار جدید را بررسی و ارزیابی کرده‌ایم اما به هر حال خودکفایی در این حوزه نیاز به حمایت اولیه و منطقی از سوی دولت دارد.
ساخت داخل؛ کیفیت بالاتر و قیمت پایین‌تر
عضو هیات‌مدیره شرکت نواندیشان کلیدگستر پویا قیمت به صرفه تولید داخلی را مزیت جدی تولیدات این شرکت برمی‌شمرد و خاطرنشان می‌کند: قیمت محصولات ما نسبت به نمونه‌های خارجی وارداتی بین ۲۵ تا ۳۰درصد ارزان‌تر است. این مزیت در مرحله اول به نفع مصرف‌کننده یعنی سازندگان تجهیزات نهایی است و در گام دوم به کاهش هزینه‌های پروژه‌های زیرساختی صنعت برق منجر می‌شود. از این‌رو بر این باوریم که ساخت داخل این نوع دژنکتورها می‌تواند انقلابی در حوزه تولید این قطعه حساس در بخش تابلوسازی به وجود آورد. وی تسریع در تامین دژنکتورهای مورد نیاز صنعت تابلوسازی به ویژه در شرایط کنونی تحریم را دیگر امتیاز ساخت داخل آن می‌داند و اعلام می‌کند: بسیاری از سازندگان تابلو به دلیل محدودیت‌های جدی ناشی از تحریم‌ها گاهی ناگزیرند ماه‌ها در انتظار دریافت قطعات وارداتی خود باشند. این تاخیر نه تنها به انحراف پروژه منجر می‌شود، بلکه خساراتی را هم به سازنده و کارفرما وارد می‌کند. ساخت داخل این نوع کلیدها قطعا از بروز تاخیرهایی از این دست در پروسه تولید محصولات نهایی جلوگیری کرده و زمینه را برای پیشبرد سریع‌تر پروژه‌ها فراهم می‌کند. طاهری همچنین ارائه خدمات پس از فروش را هم از دیگر امتیازات استفاده از تجهیزات داخلی می‌داند و می‌گوید: معمولا دریافت خدمات پس از فروش برای تجهیزات و قطعات وارداتی بسیار محدود بوده یا نمایندگان برندها، اشراف کاملی بر موضوعات فنی ندارند. همین مساله معمولا هزینه‌های شرکت‌های سازنده را به شدت افزایش می‌دهد. بر همین اساس ما تلاش کردیم علاوه بر تقویت دانش فنی و توان تولید، زمینه را برای ارائه خدمات کامل، دقیق و شفاف پس از فروش هم فراهم کنیم تا مشتریان ما بابت کیفیت محصول و مشکلات احتمالی در زمان استفاده از آن آسوده خاطر باشند. عضو هیات‌مدیره شرکت نواندیشان کلیدگستر پویا ضمن تاکید بر استفاده از نیروهای متخصص و باتجربه در ساختار شرکت نواندیشان کلیدگستر پویا، از اشتغال مستقیم ۲۵ نفر در این مجموعه خبر می‌دهد و بیان می‌کند: ما به طور غیرمستقیم و با احتساب پیمانکاران همکار در طرح توسعه شرکت بیش از ۲۰۰ اشتغال غیرمستقیم ایجاد کرده‌ایم و امیدواریم با اجرای فازهای بعد، بر این تعداد افزوده شود. افزون بر اینکه تلاش کرده‌ایم از فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط در دانشگاه‌های مطرح کشور برای تکمیل کادر فنی شرکت استفاده کنیم و همین مساله به ایجاد یک سرمایه قابل اتکای نیروی انسانی در مجموعه منجر شده است.
اتکا به سرمایه داخلی و دانش بومی
این کارشناس صنعت برق تامین سرمایه و کسب دانش فنی را مهم‌ترین الزام آغاز پروسه تولید این قطعه حساس عنوان کرده و می‌افزاید: به طور قطع راه‌اندازی خط تولید دژنکتور و ایجاد زیرساخت توسعه‌ای برای سایر فازهای تولیدی شرکت، نیاز به سرمایه‌گذاری هنگفتی داشت که تامین آن با مخاطرات و مشکلات جدی همراه بود. با وجود این ما تلاش کردیم طی مراحل متعدد سرمایه مورد نیاز شرکت را تامین کنیم و کار را کلید بزنیم. در خصوص دانش فنی هم با دشواری‌های متعددی مواجه بودیم که با اتکا به همکاران باتجربه و متخصص خود تا حد قابل توجهی ریسک‌های این حوزه را کاهش دادیم. وی با تاکید بر اینکه دانش ساخت دژنکتورها در شرکت نواندیشان کلیدگستر پویا کاملا بومی شده می‌گوید: دانش فنی که برای تولید این قطعه در شرکت ایجاد شده به طور قطع قابل ارزش‌گذاری نیست و به همین دلیل از دیدگاه من کسب دانش فنی لازم برای ساخت یک تجهیز یا قطعه کلیدی، اهمیت بسیار بیشتری نسبت به تامین سرمایه دارد. روند خودکفایی در صنعت تابلو از اوایل دهه ۶۰ در ایران آغاز شد و پس از چند سال به ۸۰ تا ۹۰درصد ساخت داخل این تجهیز کلیدی رسید. امروز با ساخت بریکرها در ایران، این روند خودکفایی تکمیل‌تر شده و وابستگی کشور را به واردات کاهش می‌دهد.
