اروپاییها کمبود برق را چگونه مدیریت میکنند؟
برای یافتن پاسخ این سوال که چرا برق در کشورهای توسعهیافته قطع نمیشود و مردم این کشورها دچار خاموشی نمیشوند، در گام ابتدایی باید دید کشورهای توسعه یافته در مواجهه با افزایش مصرف چه اقداماتی انجام میدهند. در این راستا، مطالعه شبکه برق کشور آلمان در هفتههای اخیر میتواند زمینه پاسخ به سوال طرح شده را مهیا کند. موج گرما در تابستان سال جاری علاوه بر ایران به تمامی مناطق نیمکره شمالی سرایت کرده و همین مساله زمینه افزایش مصرف برق در نقاط مختلف این ناحیه از کره زمین را فراهم کرده است. بر این اساس، مردم آلمان نیز از موج افزایش دما بینصیب نماندند و همزمان با ورود موج گرما از ابتدای ماه گذشته به اروپای غربی و مرکزی دمای هوا در برلین به ۳۰ درجه سانتیگراد رسید. با توجه به این مساله که منطقه اروپای غربی و اروپای مرکزی میانگین دمای بسیار کمتری نسبت به خاورمیانه دارد، بنابراین تحمل گرمای ۳۰ درجه برای ساکنان این مناطق بسیار دشوار است. اما چرا افزایش دمای هوا در آلمان به قطع برق منجر نشد؟ با وجود افزایش دمای قابلتوجه در آلمان، هیچگونه پدیده قطعی برقی در این کشور اتفاق نیفتاد، زیرا صنعت برق آلمان تفاوت اساسی با صنعت برق ایران دارد. این تفاوت اساسی میان صنعت برق کشورهای توسعهیافته از جمله آلمان با ایران، نظام تعرفهگذاری است. در شرایطی که قیمت برق در ایران ثابت است و از قیمت تمام شده تولید و توزیع برق بسیار ارزانتر تلقی میشود، همچنین مابه التفاوت قیمت تمام شده و قیمت فروش توسط دولت و در قالب یارانه انرژی تامین میشود، قیمت برق در آلمان تنها از ۲ فاکتور مستقیم عرضه و تقاضا تاثیر گرفته و شناور است. به عبارت دیگر زمانی که تقاضای برق در آلمان افزایش پیدا کند، شاهد افزایش قیمت برق هم هستیم.
به استناد اطلاعات به دست آمده از پایگاه آماری انرژی چارت میزان نیاز مصرف برق در هفتههای اخیر از ۴۵/ ۹ تراوات ساعت عبور کرده و همین مساله یکی از دلایل افزایش قیمت برق در آلمان است. به استناد آمار افزایش مصرف برق در آلمان سبب شده تا قیمت برق به بیشترین میزان قیمت برق هفتگی در طول ۱۲ سال گذشته برسد و همین مساله زمینه توقف فعالیت بسیاری از صنایع و همچنین کاهش مصرف مردم را فراهم کرده است.
بر اساس نکات بیان شده، زمانی که شبکه برق آلمانیها با افزایش مصرف مواجه میشود، قیمت برق با توجه به میزان عرضه و تقاضا افزایش مییابد. همین افزایش قیمت برق موجب میشود تا مشترکان برق آلمانی اعم از مشترکان خانگی، مشترکان صنعتی و مشترکان کشاورزی متحمل هزینه قابلتوجه شده و برای فرار از این هزینه از میزان مصرف برق خود بکاهند.
این سازوکار به کار گرفته شده برای تعرفهگذاری در یکی از توسعهیافتهترین کشورهای جهان زمینه جلوگیری از بحران قطعی برق در این کشور را به وجود آورد و بدون هیچ قاعده یا دستوری شاهد مدیریت مصرف برق در شرایط افزایش دمای هوا هستیم. به عبارت دیگر سازوکار نوین تعرفهگذاری صنعت برق آلمان را از خاموشی و قطعی برق نجات میدهد.