فرصت خرید اوراق گواهی ظرفیت در بورس

گواهی ظرفیت سندی است قابل مبادله که مبتنی بر ایجاد ظرفیت نیروگاهی قابل اتکای جدید یا کاهش قدرت قراردادی مشترکان موجود صادر می‌شود. واحد گواهی ظرفیت کیلووات است که معرف «تعهد تدارک یک کیلووات ظرفیت مطمئن نیروگاهی به‌مدت نامحدود» است. واگذاری اشتراک جدید یا افزایش قدرت قراردادی مشترکان مستلزم ارائه میزان متناسبی از گواهی ظرفیت است. بازار گواهی ظرفیت به زبان ساده، حلقه ارتباطی میان ظرفیت­‌های عرضه و تقاضا را برای حصول اطمینان در تامین برق مطمئن و پایدار ایجاد می‌­کند.

مشترکان متقاضی افزایش قدرت قراردادی بالای ۵ مگاوات و متقاضیان با قدرت بیش از ۵ مگاوات طبق مصوبه‌های هیات وزیران و وزارت نیرو باید از طریق احداث نیروگاه، انعقاد قرارداد دوجانبه با نیروگاه‌های جدیدالاحداث و خرید بسته‌های ظرفیت و انرژی از بورس انرژی، نسبت به تامین برق مورد نیاز خود اقدام کنند.

مالکان نیروگاه‌ها می‌توانند برای نیروگاه‌هایی که از سال ۱۳۹۵ به بعد وارد مدار شده‌اند نسبت به انتشار اوراق گواهی ظرفیت در بورس انرژی اقدام کرده و متقاضیان اتصال به شبکه نیز قادر خواهند بود به سهولت و سرعت از طریق بورس و با قیمتی بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا، نسبت به تهیه اوراق مذکور اقدام و به عنوان پیش‌نیاز اتصال به شبکه سراسری برق اقدام کنند.

از آنجا که رونق بازار گواهی ظرفیت باعث رشد سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تامین بخشی از منابع مالی موردنیاز برای احداث پروژه‌های نیروگاهی می­‌شود و به توسعه صنعت برق که زیربنای توسعه کشور است کمک شایانی می‌کند، وزارت نیرو برآن شد تا به منظور حمایت از تولیدکنندگان در سال جهش تولید، شرایطی را به منظور تسهیل تهیه و ارائه اوراق گواهی ظرفیت توسط مشترکان دارای قرارداد اتصال به شبکه در نظر بگیرد و این موضوع را به شرکت‌های زیرمجموعه خود ابلاغ کرد. بر این اساس مشترکان با قدرت قراردادی بالای ۵ مگاوات یا مشترکانی که با درخواست افزایش قدرت، مجموع قدرت قراردادی خود را به بیش از ۵ مگاوات افزایش داده و قراردادشان با شرکت‌های برق منطقه‌­ای و توزیع نیروی برق در بازه زمانی ابتدای سال ۱۳۹۵ تا انتهای سال ۱۳۹۸ مبادله شده باشد و مشترکانی که از ابتدای سال ۱۳۹۹، با درخواست افزایش قدرت، مجموع قدرت قراردادی خود را به بیش از ۵ مگاوات افزایش ‌دهند، می­‌توانند ضمن توافق با شرکت‌های برق منطقه­‌ای و توزیع نیروی برق  نسبت به ارائه مرحله‌­ای اوراق گواهی ظرفیت متناسب با قدرت قراردادی خود اقدام کنند و در صورتی که طی مدت مقرر نسبت به ارائه گواهی ظرفیت اقدام نکنند، شرکت‌های برق منطقه‌­ای و توزیع نیروی برق مکلف شده‌­اند قرارداد انشعاب با آنان را فسخ و ارائه‌دهندگان اوراق گواهی ظرفیت را که متقاضی جدید انشعاب هستند جایگزین آنان کنند.

در حال حاضر اوراق گواهی ظرفیت نیروگاه‌های ماهشهر با ۵۰۸ مگاوات، نیروگاه شیروان با ۲۵۱ مگاوات، نیروگاه گوهران با ۲۲۸ مگاوات و جهرم با ۲۳۲ مگاوات مجموعه نیروگاه‌هایی هستند که در بازار عرضه شده‌­اند و وزارت نیرو به منظور رونق در این بازار و ایجاد تسهیلات برای خریداران عرضه اولیه علاوه برآنکه تسهیلات در نظرگرفته شده فوق را برای خرید مرحله‌­ای مشترکان  در نظر گرفته است، قیمت پایه برای عرضه اولیه آن را را نیز بر اساس نرخ‌ ارز در سال ۱۳۹۶ محاسبه کرده است. امید است این ابزار نوین به رشد و شکوفایی سرمایه‌گذاری در صنعت برق کمک و زمینه بیشتر مشارکت بخش خصوصی در تامین برق مطمئن و پایدار را ایجاد کند.