پروژه های گروه برق و انرژی صبا در مسیر اقتصاد مقاومتی

گروه برق و انرژی صبا در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی و متخصصان داخلی پروژه‌های متعددی را در دستور کار خود قرار داده و با همت و تلاش بسیاری را به سرانجام رسانده است. نیروگاه سیکل ترکیبی قم یکی از زیر مجموعه های گروه برق و انرژی صبا، خود را مستثنی از این امر ندانسته است و با انجام تعمیرات دوره ای با استفاده از نیروهای فنی داخلی، جایگزینی دانش بومی با همکاری شرکت های دانش بنیان و ساخت قطعات در این عرصه پیشگام بوده است. پروژه جایگزینی سیستم AVR با تکنولوژی جدید برای یکی از واحدهای گازی نیروگاه سیکل ترکیبی قم، یکی از چندین پروژه انجام شده در این نیروگاه است.

به‌منظور کنترل و تثبیت ولتاژ خروجی ژنراتور سنکرون نیروگاه بر روی مقدار مطلوب، از سیستم تنظیم کننده ولتاژ اتوماتیک (AVR) استفاده می شود که سیستم مذکور این وظیفه را از طریق تنظیم اتوماتیک جریان میدان تحریک ژنراتور انجام می دهد و نقش حیاتی و مهمی را در پایداری سیستم قدرت ایفا می‌کند. در واقع به‌واسطه استفاده از سیستم AVR، بهره برداری از ژنراتور سنکرون واحد نیروگاهی باید در محدوده امن و مطابق با منحنی قابلیت تولید توان ژنراتور و در تمام مدت تضمین شود و بنابراین بایستی از کارایی و قابلیت اطمینان بالا برخوردار بوده و تنظیم ولتاژ پایدار و دقیق حتی در شرایط ولتاژهای بسیار ناپایدار شبکه برق را انجام دهد.

سیستم AVR واحدهای گازی نیروگاه قم از نوع مدل قدیمی و منسوخ شرکت سازنده (میتسوبیشی الکتریک ژاپن) بوده که دارای اشکالات عملکردی از قبیل عدم تثبیت دقیق و در نتیجه نوسان ولتاژ ژنراتور و نیز نوسان مگاوار (توان راکتیو) است و به‌دلیل فرسودگی قطعات الکترونیک کارت‌های بکار رفته در آن، امکان خطا و خارج شدن از نقطه کار تنظیمی ژنراتور وجود دارد. از دیگر مشکلات اصلی سیستم AVR قدیمی این است که سرعت پاسخ سیستم کند بوده و رفتار آن نسبت به فرمان‌های صادره مطابق انتظار نیست. در سیستم های جدید و امروزی، این مشکلات وجود ندارد و کنترلرهای غیر فعال، به‌طور دائم کنترلر فعال را دنبال می کنند تا نیازی به عملکرد اپراتور در لحظه تغییر مد کنترلی نباشد. با توجه به مشکلات فوق و نیز بنا بر توصیه سازنده اصلی، پیشنهاد جایگزینی و بروز رسانی سیستم AVR واحدهای گازی نیروگاه با سیستمهای جدید با تکنولوژی روز دنیا مطرح و اجرای آن در قالب یک پروژه بهینه سازی در نیروگاه قم از سال ۱۳۹۶در دستور کار قرار گرفت.

22 (3)

اهداف مورد نظر از اجرای این پروژه:

• ارتقاء و بروز رسانی سیستم کنترل تحریک واحدهای گازی به‌منظور افزایش سرعت پاسخ و دقت عملکرد در تثبیت ولتاژ خروجی ژنراتور و افزایش قابلیت اطمینان سیستم کنترل تحریک واحدهای گازی

• کاهش خروج های اضطراری واحدها ناشی از عملکرد نامناسب AVR

کاهش هزینه های توقف واحدها ناشی از خرابی و یا اشکال در عملکرد سیستم  AVR و پایداری واحدها و شبکه

•سهولت در تست عملکرد و نیز نگهداری و تعمیرات AVR با توجه به افزایش روند هزینه‌های نگهداری و تعمیرات سیستمهای AVR موجود (هزینه‌های نفر ساعت تعمیر و نگهداری و هزینه تامین قطعات یدکی)

• سهولت نگهداری، مانیتورینگ، پایش و کنترل عملکرد ژنراتور

پس از طی مراحل مناقصه و مذاکره با شرکتهای معتبر داخلی و خارجی در این زمینه، یکی از شرکت‌های معتبر دانش بنیان داخلی به عنوان پیمانکار مجری این پروژه انتخاب شد.

ویژگیها، قابلیت ها و توانمندی های سیستم AVR جدید:

• در طراحی و ساخت سیستم AVR، از جدیدترین تکنولوژی ها و استانداردهای روز دنیا استفاده شده است.

• این محصول به صورت ماژولار پیکر بندی شده است به‌طوری که در هر بخش امکان تعویض و یا توسعه وجود دارد و این موضوع زمان و هزینه تعمیرات سیستم را نیز تا حد زیادی کاهش خواهد داد.

• عیب یابی، تعمیرات و مانیتورینگ کامل سیستم

• امکان تعمیرات آنلاین

• کنترل ولتاژ ژنراتور در مد اتوماتیک (AVR) و کنترل جریان تحریک در مد کنترل دستی (FCR)

• دقت کنترل ولتاژ ژنراتور کمتر از ±۰.۲ درصد در مد اتوماتیک و پاسخ زمانی کمتر از ۱۰ میلی ثانیه

• ثبت و ذخیره سازی تمام آلارم ها و ایونت های سیستم

• انواع حفاظت های مورد نیاز از قبیل اضافه جریان تحریک، اورولتاژ تحریک و ...

سیستم AVR جدید در بهمن ماه سال ۱۳۹۷ و همزمان با تعمیرات دوره ای واحد G۱۳ بر روی این واحد نصب و پس از انجام تست های کامیشنینگ، پیش راه اندازی و تست های بی باری و تحت بار، همزمان با استارت واحد با موفقیت به بهره برداری رسید. پروژه مذکور ثمره اعتماد به متخصصین بومی و همکاری با شرکت های دانش بنیان داخلی است و به یاری خداوند برای دیگر واحدهای نیروگاه نیز اجرایی خواهد شد.