سیاست نفت ارزان اکنون دامن عربستان به‌عنوان مبتکر این سیاست را گرفته و رژیم سعودی برای تامین هزینه‌های خود مجبور است ماهانه ۱۰ میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را مصرف کند و این در حالی است که چشم‌انداز روشنی برای افزایش قیمت نفت دیده نمی‌شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه آمریکایی پیپلز ورلد، طی ۸ دهه گذشته عربستان محتاطانه حرکت کرده است. عربستان با استفاده از ثروت نفتی‌اش، به حیات خود ادامه داده، در حالی که سایر رژیم‌های منطقه دچار درگیری‌های متعددی بوده‌اند. این پول سعودی‌ها بود که تندروها را در افغانستان تقویت می‌کرد، تجاوز صدام حسین به مرزهای ایران را تشویق می‌نمود و گروه‌های تندروی اسلامی را از قفقاز گرفته تا هندوکش تغذیه می‌کرد. اما امروز آن دیپلماسی محافظه‌کارانه در حال نابودی است و آل‌سعود بیش از هر زمان دیگری آسیب‌پذیر به نظر می‌رسد.

اولین عامل ضعف عربستان، تصمیم استراتژیک پاییز سال گذشته ریاض مبنی بر عدم کاهش تولید اوپک و تن دادن به کاهش قیمت جهانی نفت بود. استدلال آنها این بود که اگر قیمت نفت از ۱۰۰ دلار به حدود ۸۰ دلار کاهش یافته، ادامه این روند موجب خواهد شد تا تولید‌کنندگان پرهزینه نظیر تولید‌کنندگان نفت شیل آمریکا از میدان به‌در شوند. این سیاست همچنین موجب آسیب‌دیدن رقبایی نظیر ایران، روسیه، ونزوئلا و اکوادور می‌شد.

از یک نظر این استراتژی جواب داد. تولید نفت شیل در آمریکا در حال کاهش است. استخراج نفت در اویل سندز کانادا کند شده و بسیاری از حفاران در قطب شمال فعالیت خود را متوقف کرده‌اند. کشورهایی نظر ونزوئلا، اکوادور و روسیه نیز آسیب‌های اقتصادی جدی دیده‌اند اما به‌رغم نشانه‌های آشکار، عربستان نتوانسته بود کند شدن رشد اقتصادی چین و اینکه این موضوع چگونه رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته را تضعیف می‌کند را پیش‌بینی‌ کند. قیمت نفت از ۱۱۵ دلار در ژوئن ۲۰۱۴ به ۴۴ دلار رسیده است.

عربستان قصد داشت از ذخایر مالی حدودا ۸۰۰ میلیارد دلاری خود برای خلاص شدن از شر کاهش قیمت نفت استفاده کند، اما ریاض انتظار نداشت قیمت نفت از ۸۰ دلار پایین‌تر بیاید و دوره کاهشی اینقدر طول بکشد. عربستان برای برقراری توازن در بودجه خود، به قیمت ۹۵ تا ۱۰۵ دلاری برای هر بشکه نفت نیاز دارد. هرچند احتمالا قیمت نفت طی ۵ سال آینده افزایش خواهد یافت، اما پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد که قیمت نفت تنها به ۶۵ دلار خواهد رسید. بدهی‌های عربستان از ۷/ ۶ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور در سال جاری به ۳/ ۱۷ درصد در سال آینده خواهد رسید و کسری بودجه این کشور در سال ۲۰۱۵ بالغ بر ۱۳۰ میلیارد دلار خواهد بود.

عربستان برای تامین هزینه‌های خود، ماهانه ۱۰ میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را خرج می‌کند و ناگزیر شده از بازار مالی بین‌المللی قرض بگیرد. دو هفته قبل، مسعود احمد، مدیر منطقه‌ای صندوق بین‌المللی پول به ریاض هشدار داد که اگر هزینه‌های بودجه‌ای خود را به‌صورت جدی کاهش ندهد، ذخایر مالی‌اش در ۵ سال آینده تمام خواهد شد.