گروه نفت و پتروشیمی: هفته گذشته، هفته افت قیمت نفت بود و در این بازه زمانی نفت بیش از ۴ دلار از ارزش خود را از دست داده است و از قیمت بالای ۵۹ دلار در هر بشکه در اول هفته، روز جمعه، آخرین روز معاملاتی در بازارهای بین‌المللی به ۵۲/ ۵۵ دلار در هر بشکه رسید و بر این اساس افت ۹/ ۶ درصدی را تجربه کرد؛ این میزان بیشترین افت هفتگی قیمت در سال ۹۴ محسوب می‌شود. نفت برنت نیز بیش از ۳ دلار کاهش قیمت را در این هفته تجربه کرد. تنها دو روز تا ضرب‌الاجل ایران و غرب برای رسیدن به توافق جامع زمان مانده است، پیش از این کارشناسان مارکت واچ اعلام کردند که با حصول توافق باید منتظر افت ۵ تا ۱۰ دلاری قیمت نفت و نزدیک شدن آن به مرز ۵۰ دلار باشیم. اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز افت ۵ تا ۱۵ دلاری در هر بشکه را در این بازه پیش‌بینی کرده بود. حال با رسیدن قیمت نفت به مرز ۵۵ دلار و فاصله گرفتن آن از قیمت تعادلی ۶۰ دلار می‌توان گفت قیمت طلای سیاه وارد محدوده پیش‌بینی این موسسات شده است.

به گزارش «دنیای اقتصاد» در حال حاضر نفت از چند جهت تحت فشار قرار دارد. از سویی مذاکرات ایران و ۱+۵ بر سر مساله‌ هسته‌ای کشورمان به نقطه حساسی رسیده و بیشتر کارشناسان رسیدن به توافق را در این برهه از مذاکرات بسیار محتمل می‌دانند. از سوی دیگر تعداد دکل‌های حفاری فعال در میادین نفتی آمریکا برای اولین بار پس از ۲۹ هفته نزولی، افزایش یافته و احتمال افزایش تولید نفت آمریکا در ماه‌های آینده را تقویت کرده است. بر اساس آمار منتشر شده توسط شرکت بیکرهیوز، تعداد دکل‌های حفاری میادین نفتی آمریکا در هفته منتهی به ۲۸ ژوئن با ۱۲ دستگاه کاهش به ۶۴۰ عدد رسید.

در این بین اتحادیه اروپا نیز مذاکراتی با یونان بر سر چگونگی پرداخت بدهی‌های این کشور دارد که درصورت نرسیدن به توافق احتمالا یونان از اتحادیه خارج خواهد شد. امروز اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول نشستی با سران کشور یونان دارند و در این خصوص تصمیم‌گیری خواهند کرد. خروج یونان از این منظر روی بازارهای بین‌المللی کالایی اثرگذار است که می‌تواند مقدمه از هم پاشیده شدن اتحادیه اروپا را فراهم کند؛ چراکه در حال حاضر علاوه بر این کشور ایتالیا و اسپانیا نیز بدهی‌های سنگینی دارند و در وضعیتی مشابه یونان به سر می‌برند بنابراین با خروج یونان راه برای خروج این کشورها باز می‌شود. از آنجا که خروج یونان از اتحادیه اروپا به نفع هیچ‌یک از کشورهای عضو نیست، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که در جلسه امروز احتمالا کشورهای وام‌دهنده به یونان با این کشور مدارا خواهند کرد و به خروج آن رای نخواهند داد.

مذاکرات ایران، مرکز توجه بازار نفت

مهم‌ترین‌ عامل شروع روند افت قیمت نفت در هفته گذشته خبر مذاکرات ایران و غرب بر سر مساله‌ هسته‌ای و احتمال حصول توافق در این دور از مذاکرات است. هرچند هنوز در نتایج قطعی این مذاکرات، چگونگی رفع تحریم‌ها و توانایی ایران برای بازگشت به بازارهای بین‌المللی وجود ندارد اما هیجانات ناشی از حصول توافق هفته گذشته بازار نفت را تکان داد. در واقع فعالان بازار با در نظر گرفتن این احتمال که رسیدن به توافق و رفع تحریم‌ها موجب افزایش تولید نفت ایران و در پی آن افزایش مازاد عرضه کنونی بازار نفت است، این کالا را با قیمت کمتری معامله کردند.

در‌باره چگونگی افزایش تولید نفت ایران پس از رفع تحریم‌ها سناریوهای متفاوتی مطرح است اما به گفته وزیر نفت کشورمان، بیژن نامدار زنگنه، ایران قصد دارد میزان تولید روزانه نفت خود را در مرحله اول در عرض دو ماه بعد از رفع تحریم‌ها ۵۰۰ هزار بشکه و در مرحله دوم ۶ تا ۷ ماه بعد از رفع تحریم‌ها یک میلیون بشکه افزایش دهد و به پیش از تحریم‌ها بازگردد.

به‌طور مسلم درصورت حصول توافق، رفع تحریم‌‌های ایران چندماه زمان می‌برد. درباره چگونگی رفع تحریم‌ها نیز گمانه‌های متفاوتی مطرح است، به گفته برخی کارشناسان ایران انتظار دارد ۲ تا ۳ ماه بعد از توافق تحریم‌ها رفع شود، اما ممکن است این امر زمان بیشتری ببرد. بنابراین اگر ایران با غرب در ضرب الاجل ۱۶ تیر به توافق برسد، حداقل ۴ ماه دیگر می‌تواند تولید روزانه نفت خود را ۵۰۰ هزار بشکه افزایش دهد.

در این بین هفته گذشته سه موسسه گلدمن ساکس، بانک آمریکا و سوسیته جنرال اعلام کردند که افزایش تولید از سوی ایران بیش از آنچه مسوولان آن اعلام کرده‌اند، به زمان نیاز دارد. به گفته این موسسات، به برخی چاه‌های ایران به دلیل تعطیل شدن آنها در دوران تحریم‌ها آسیب دیده‌اند و ایران نمی‌تواند به سرعت تولید از این چاه‌ها را آغاز کند. این موسسات زمان لازم برای افزایش تولید از سوی ایران را ۶ تا ۱۲ ماه پس از رفع تحریم‌ها می‌دانند. این در حالی است که وزیر نفت ایران اردیبهشت امسال در اولین نشست خبری خود در پاسخ به چنین ادعاهایی که آن زمان از سوی برخی کارشناسان مطرح ‌شده بود، اعلام کرد: ما در چند مرحله چاه‌های نفت خود را آزمایش کرده‌ایم و هرکس مدعی است که ایران قادر نیست افزایش تولید دهد، می‌تواند منتظر باشد تا افزایش تولید ایران را ببیند.

در این بین اما حجم ذخایر نفتی روی آب ایران یکی دیگر از محل‌های بحث و اختلاف کارشناسان بازار نفت است. با وجود تکذیب‌های مکرر توسط مسوولان نفتی کشورمان، برخی منابع حجم ذخایر نفتی انبار شده در نفتکش غول‌پیکر روی آب را تا ۵۰ میلیون بشکه برآورد کرده‌اند. به تازگی برخی کارشناسان اعلام کرده‌اند که اکثر این حجم شامل میعانات گازی یا همان نفت فوق سبک است. به گزارش «دنیای اقتصاد» احتمال وقوع چنین مساله‌‌ای دور از انتظار نیست. چراکه در حال حاضر تولید نفت شیل در آمریکا به اوج خود رسیده است و این کشور روزانه حدود ۵ میلیون بشکه نفت از این ذخایر استخراج می‌کند.

نفت شیل نوعی نفت سبک محسوب می‌شود و از همین رو در چند سال اخیر واردات این نوع نفت آمریکا به شدت کاهش یافته و حتی در برخی موارد قطع شده است. علاوه بر این آمریکا در حال افزایش صادرات نفت فوق سبک خود است؛ بر این اساس در حال حاضر نفت سبک نسبت به نفت سنگین یا نیمه سنگین مشتری کمتری دارد و احتمال اینکه ذخایر نفتی روی آب ایران نفت سبک یا همان میعانات گازی باشد، بسیار است.

کارشناسان بر این باورند که با رفع تحریم‎های ایران هرچند افزایش تولید از سوی این کشور زمانبر است، اما ایران می‌تواند بلافاصله بعد از رفع تحریم‌ها با متوسل شدن به این ذخایر، نفت بیشتری وارد بازار کند و همین مساله‌ می‌تواند موجب افت قیمت نفت پیش از افزایش تولید از سوی ایران شود.

از طرفی برخی بر این باورند که در حصول توافق کشورهای خریدار نفت ایران و سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به صنعت نفت ایران منتظر رفع تحریم‌ها نمی‌مانند و مراودات خود را با ایران افزایش خواهند داد. بر همین اساس برخی گمانه‌ها از افت ۵ تا ۱۰ دلاری قیمت نفت در هفته اول حصول توافق و پیش از رفع تحریم‌ها خبر داده‌اند که به نظر می‌رسد این برآوردها محقق شده است.

ورود طلای سیاه به منطقه پیش‌بینی