دنیای اقتصاد: درآمدهای نفتی ایران پس از تحریم‌های اعمال شده و کاهش شدید قیمت نفت در سال ۲۰۱۴ میلادی به ۶/ ۵۳ میلیارد دلار رسید که پایین‌ترین حد خود در یک دهه اخیر به شمار می‌رود. درآمدهای نفتی ایران در سال ۲۰۱۱ به نزدیک ۱۱۸ میلیارد دلار رسیده بود که بالاترین درآمدهای نفتی تاریخ ایران به شمار می‌رفت. اوپک هم سال گذشته از کاهش قیمت‌های نفت ضربه سنگینی متحمل شد و درآمد ۱۲ کشور عضو این سازمان به ۶/ ۹۶۴ میلیارد دلار رسید که پایین‌ترین حد خود در ۵ سال اخیر به شمار می‌رود.

بر‌اساس گزارش بلومبرگ، در آمد نفتی کشور‌های عضو اوپک در سال گذشته به زیر یک تریلیون دلار رسیده است که این میزان درآمدهای نفتی اوپک کمترین میزان از سال ۲۰۱۰ تا کنون است. این کاهش در‌آمد نشانه تاثیر افت قیمت نفت در کشور‌های نفت خیز است. بر‌اساس آمارها اوپک اعلام کرده است که ۱۲عضو سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت ۶/ ۹۶۴ میلیارد دلار نفت فروخته‌اند که این رقم در سال ۲۰۱۳ به میزان ۱/ ۱ تریلیون دلار بود و این کمترین مقدار از سال ۲۰۱۰ تا کنون بوده است.

اعداد و ارقام نشان می‌دهد که رکورد درآمدهای نفتی اوپک در سال ۲۰۱۲ به میزان ۲/ ۱ تریلیون دلار بود. عربستان سعودی بیشترین سهم از در آمدهای نفتی معادل ۲۸۵ میلیارد دلار ر‌ا دارد. این در حالی است که در‌آمد نفتی امارات متحده عربی با ۱۰۷ میلیارد دلار در جایگاه بعدی قرار دارد. درآمدهای صادرات نفت ایران نیز به دلیل تحریم‌های اعمال شده به کمترین میزان در ۱۰ سال اخیر یعنی ۶/ ۵۳ میلیارد دلار رسیده است.

کدام خریداران نفت ایران کنار رفتند

تحریم‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا که در پایان سال ۲۰۱۱ تصویب و در تابستان سال ۲۰۱۲ اعمال شد، منجر به کاهش صادرات بیش از یک میلیون بشکه نفت خام ایران در روز در بازار‌های جهانی شده است. خریداران اصلی نفت خام از ایران در آسیا، اروپا و سایر نقاط جهان، ایران را با دیگر اعضای سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت (اوپک) جایگزین کرده‌اند.

پیش‌بینی می‌شود اگر تحریم‌های مربوط به نفت برداشته شوند ایران مجددا سهم خود را از بازار نفت در رقابت با دیگر اعضای اوپک به دست می‌آورد. صادرات نفت خام و میعانات ایران به‌طور متوسط به ۴/ ۱ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۴رسیده است این در شرایطی است که در سال ۲۰۱۱یعنی قبل از تحریم ها، ایران ۶/ ۲ میلیون بشکه در روز صادرات داشت که قسمت عمده آن به کشورهای آسیایی صادر می‌شد و در این میان کشورهای چین (۵۵۰ هزار بشکه در روز)، هند (۳۲۰ هزار بشکه در روز)، ژاپن (۳۱۵ هزار بشکه در روز) و کره جنوبی (۲۵۰ هزار بشکه در روز) بیشترین سهم را داشته‌اند. در میان مناطق مختلف جهان، اتحادیه اروپا دومین خریدار نفت ایران در سال ۲۰۱۱ بود. خرید این اتحادیه از نفت خام و میعانات ایران در این سال در مجموع نزدیک به ۶۰۰ هزار بشکه در روز بود.

ترکیه (۱۸۵ هزار بشکه در روز)، آفریقای جنوبی (۷۵ هزار بشکه در روز)، و امارات متحده عربی (۹۵ هزار بشکه در روز) نیز خریداران اصلی نفت ایران بودند. در سال ۲۰۱۲، پس از تحریم‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا، تقریبا تمام خریداران ایران یا خرید خود را کاهش داده‌اند یا آن را متوقف کرده‌اند.

در سال ۲۰۱۳، صادرات نفت خام و میعانات ایران کاهش چشمگیر یافت و تا زیر ۳/ ۱ میلیون بشکه در روز رسید. در این سال عمده‌ترین وارد‌کنندگان چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه، امارات متحده عربی و سوریه بوده‌اند. در سال ۲۰۱۴ صادرات ایران اندکی معادل تقریبا ۱۵۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است، که منعکس‌کننده افزایش واردات چین و هند است. نمودار بالا نشان می‌دهد در فاصله ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ چه مناطقی واردات خود از ایران را کاهش داده‌اند.

دلارهای نفتی درکف 10 ساله