با وجود اختلافات قیمت فروش گاز بین مقامات تهران- آنکارا، سال گذشته حجم صادرات گاز ایران به ترکیه با ثبت رقم بیش از ۹ میلیارد مترمکعب رکورددار تجارت خارجی گاز کشور شد. به گزارش خبرگزاری مهر، حجم صادرات و تجارت گاز طبیعی ایران سال گذشته افزایشی ۹ درصدی داشت و به بیش از ۹ میلیارد و ۶۹۰ میلیون متر‌مکعب رسید. براساس آمارهای منتشر شده توسط شرکت انتقال گاز ایران، سال گذشته رکورد صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه شکسته شد و به بیش از ۹ میلیارد مترمکعب رسید، این در حالی است که مطابق قرارداد مشترک گازی تهران - آنکارا باید سالانه حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی ایران به این کشور همسایه صادر شود.

از این‌رو با وجود افزایش ظرفیت تولید گاز طبیعی و آمادگی تهران برای تحویل تا سقف ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به ترکیه، اما به نظر می‌رسد شرکت بوتاش ترکیه ظرفیت برداشت بیش از ۹ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی از ایران را نداشته است.

در این بین بیژن زنگنه وزیر نفت از مخالفت گازی مقامات ترکیه با پیشنهاد گازی ایران خبر داد و گفت: ترکیه با پیشنهاد افزایش ۲ برابری حجم صادرات گاز در قبال کاهش قیمت مخالفت کرده‌است.

از سوی دیگر، همزمان با جهش صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه، حجم تحویل این انرژی پاک به کشورهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان هم سال ۱۳۹۳ افزایش یافته است.

سال گذشته حدود ۳۸۲ میلیون مترمکعب گاز طبیعی در قالب قرارداد تهاتر برق و گاز به ارمنستان صادر شده و حجم تحویل گاز طبیعی ایران در قالب قرارداد سوآپ بین جمهوری آذربایجان و جمهوری نخجوان به حدود ۲۹۴ میلیون متر‌مکعب رسیده است.

در همین حال، یدالله بایبوردی مدیر منطقه هشت شرکت انتقال گاز ایران با تایید افزایش تحویل گاز به ترکیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان از آماده‌سازی خطوط لوله و تاسیسات گازی با اجرای طرح‌های پیگرانی و تعمیراتی به منظور حفظ پایداری شبکه گاز کشور در مناطق شمال شرق کشور خبر داده است.

ایران و ارمنستان سال ۱۳۸۳ قراردادی به منظور تهاتر گاز و برق امضا کردند که مطابق این توافق قرار بود حجم صادرات گاز ایران تا سال ۲۰۱۰ میلادی به یک میلیارد متر‌مکعب در سال افزایش یابد.

در حال حاضر به‌طور متوسط روزانه بیش از یک میلیون متر‌مکعب گاز طبیعی از طریق تاسیسات مرزی نوردوز به این کشور همسایه صادر می شود که برای انتقال گاز طبیعی به ارمنستان خط لوله ای به قطر ۳۰ اینچ و به طول ۱۱۳ کیلومتر حدفاصل تبریز تا مرز ارمنستان ساخته شده است.

مدت قرارداد تهاتر گاز ایران و برق ارمنستان ۲۰ ساله و قرارداد صادرات گاز ایران به ارمنستان یک قرارداد چهار‌جانبه میان شرکت ملی صادرات گاز ایران، شرکت توانیر، شرکت ایروان تی‌پی‌پی و شرکت برق ارمنستان است.

قرارداد معاوضه (سوآپ) گاز طبیعی ایران و آذربایجان سال ۲۰۰۴ میلادی بین شرکت ملی صادرات گاز ایران و آذری گاز جمهوری آذربایجان امضا شد.

بر‌اساس این توافق ۲۵ ساله مقامات گازی تهران - باکو مقرر شد روزانه حدود یک میلیون متر‌مکعب گاز طبیعی آذربایجان از مسیر ایران به جمهوری نخجوان تحویل داده شود.

مطابق توافق قبلی این دو کشور همسایه مقرر شده بود، در صورت نهایی شدن مذاکرات حجم سوآپ گاز طبیعی ایران - جمهوری آذربایجان - جمهوری نخجوان در فاز اول به روزانه ۲.۵ میلیون متر‌مکعب و در فاز دوم به روزانه پنج میلیون متر‌مکعب افزایش یابد.