ظهور ضد‌محرک‌ها در بازار نفت

گروه نفت و پتروشیمی، نسیم علایی: روز گذشته نفت برنت کف حمایتی ۶۰ دلاری و نفت آمریکا کف حمایتی ۵۰ دلاری خود را شکست. به گزارش «دنیای اقتصاد»، تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران)، بهای نفت برنت با ۷۰/ ۱ دلار کاهش به ۵۲/ ۵۸ دلار در هر بشکه رسید. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز با کاهش قیمت ۹۶/ ۱ دلاری از مرز ۵۰دلار پایین آمد و به ۸۵/ ۴۸ دلار رسید. در عین حال بر‌اساس آخرین به‌روز‌رسانی سایت اوپک، بهای سبد نفتی این سازمان روز جمعه با ۲۶ سنت افزایش ۵۵/ ۵۶ دلار معامله شد. از طرفی به گزارش امور اوپک و ارتباط با مجامع انرژی، بهای نفت سبک ایران در هفته منتهی به ۱۶ فوریه با ۳۸/ ۲ دلار افزایش نسبت به هفته پیش از آن به ۹۹/ ۵۴ دلار در هربشکه رسید و نفت سنگین کشورمان نیز در همین بازه زمانی با ۵۴/ ۲ دلار افزایش ۰۸/ ۵۳ دلار به فروش رفته است. بر همین اساس از ابتدای سال ۲۰۱۵ تا ۱۶ فوریه میانگین قیمت نفت سبک ایران به ۷/ ۴۷ دلار و نفت سنگین ۲۵/ ۴۵ دلار رسیده است.

صعود قیمت نفت از ۳۰ ژانویه شروع شد و تا چهارشنبه هفته گذشته ادامه پیدا کرد. اما از این روز با انتشار خبر افزایش قابل توجه تولید نفت آمریکا (۱۴ میلیون بشکه در هفته منتهی به ۱۶ فوریه که حدودا ۵ برابر برآوردهای قبلی بود) و همچنین تداوم افزایش حجم ذخیره نفت این کشور فعالان بازار نفت نسبت به صعودهای اخیر قیمت این کالا دچار شبهه شدند؛ به‌طوری‌که کاهش ۴۸ عددی دکل‌های حفاری آمریکا برخلاف روال چند هفته اخیر نتوانست موجب افزایش قیمت نفت شود. در این بین خبر تعمیر لوله نفتی «السریر» در لیبی که در انفجار هفته گذشته آسیب دیده بود، بر کاهش قیمت نفت اثر گذاشت.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، در حال حاضر سه محرک منفی چشم‌انداز رشد قیمت نفت را مختل کرده و افت روز گذشته را به دنبال داشته است.

اول کاهش تقاضای نفت آمریکا به دلیل گسترش دامنه اعتصابات در پالایشگاه‌های این کشور؛ دوم افزایش ذخیره نفت جهان که نگرانی از پرشدن ذخایر نفتی جهان را به دنبال داشته و دیگری افزایش تولید نفت آمریکا است که برخی منابع از تداوم افزایش تولید نفت این کشور با وجود کاهش سرمایه‌گذاری‌ها خبر می‌دهند.

چهارمین هفته اعتصابات در پالایشگاه‌های آمریکا

افزایش اعتصابات در پالایشگاه‌های آمریکا کاهش تقاضا در این کشور را به دنبال داشته است. هفته جاری چهارمین هفته پیاپی است که اعتصاب در برخی از پالایشگاه‌های آمریکا آغاز شده و به گزارش رویترز، دامنه این اعتصابات گسترش یافته است به‌طوری‌که در حال حاضر حدود یک‌پنجم پالایشگاه‌های آمریکا درگیر این مساله شده‌اند. این اعتصاب، بزرگ‌ترین اعتصاب کارگران پالایشگاه‌های آمریکا ظرف ۳۵ سال اخیر است که ۱۲پالایشگاه آمریکا که روی هم یک‌پنجم ظرفیت پالایشگاهی این کشور را تشکیل می‌دهند را درگیر خود کرده است. اعتصاب و به تعطیلی کشیدن پالایشگاه‌های آمریکا موجب کاهش تقاضای نفت خام و تولید بنزین در این کشور شده است که کاهش قیمت نفت و افزایش بهای بنزین را به دنبال دارد.

کاهش سرعت افت تعداد دکل‌ها

از طرفی انتشار آمار تعداد دکل‌های حفاری در میادین نفتی آمریکا در روز جمعه نشان از کاهش شدت افت تعداد آنها داشت. به گزارش رویترز، در هفته منتهی به ۱۶ فوریه تعداد دکل‌های حفاری آمریکا ۴۸ دستگاه کاهش یافت و به ۱۳۱۰ دکل رسید؛ بر این اساس تعداد آنها از اکتبر ۲۰۱۴ تا کنون حدود ۳۲ درصد کاهش داشته است. این هفته برای یازدهمین بار طی چند ماه اخیر بوده است که بیکرهیوز آمار کاهشی تعداد دکل‌های حفاری آمریکا را منتشر می‌کند. اما برخلاف روال چند هفته گذشته این‌بار خبر کاهش تعداد دکل‌ها موجب رشد قیمت نفت نشد، چراکه تعداد دکل‌ها در مقایسه با هفته‌های پیش از آن کاهش کمتری داشته است، به‌طور مثال تعداد آنها در هفته منتهی به ۳۰ ژانویه ۹۴ و در هفته منتهی به ۶ فوریه ۸۳ دکل کاهش یافته بود. این مساله نشان می‌دهد که افزایش قیمت‌های اخیر نفت از سرعت کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در میادین شیل کاسته است.

برخی کارشناسان با استناد بر همین مساله معتقدند که کاهش دکل‌ها در میادین نفتی شیل از میادین اصلی نبوده است و میادین اصلی مانند میدان نفتی باکن همچنان به تولید نفت خود ادامه داده و رشد تولید خواهند داشت. در همین راستا موسسه گلدمن ساکس به تازگی در گزارشی پیش‌‌بینی کرد که تولید نفت آمریکا همچنان افزایشی خواهد بود، به‌طوری‌که در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۵ حدود ۴۴۰ هزار بشکه نسبت به مدت مشابه سال گذشته میلادی به تولید نفت این کشور افزوده خواهد شد.

این در حالی است که همچنان برخی از کارشناسان بر این باورند که کاهش دکل‌های نفتی آمریکا قابل توجه و زودتر از برآوردهای قبلی بوده است که می‌تواند تداوم رشد قیمت نفت را به دنبال داشته باشد. به‌طور مثال یکی از کارشناسان IHSدر این خصوص به خبرگزاری رویترز گفته است: رشد تولید نفت آمریکا تا آخر سال متوقف خواهد شد و در عین حال افزایش تقاضا به دلیل قیمت‌ پایین نفت در حال افزایش است و این دو عامل در کنار هم می‌توانند تا سال آینده میلادی بیش از ۵/ ۱ میلیون بشکه از مازاد عرضه در بازار نفت را جذب کنند. به گزارش «دنیای اقتصاد»، درخصوص کاهش سرمایه‌گذاری‌ها و تاثیر آن بر تولید نفت آمریکا بین کارشناسان اختلاف زیادی است، اما آنچه که در بازار قابل توجه است افزایش موقعیت‌های بلند(انتظار افزایش قیمت) در بازار آتی نفت است، به‌طوری‌که در ۵ هفته اخیر برای اولین بار است که این امر اتفاق افتاده که این نشان از انتظار معامله‌گران برای افزایش قیمت نفت در آینده است.

افزایش ذخایر نفتی جهان

حجم ذخیره‌سازی‌های نفت جهان در این مدت رشد قابل توجهی داشته است، چراکه بیشتر کشورهای جهان با استفاده از فرصتی که نفت ارزان در اختیارشان گذاشته ذخیره‌های نفتی خود را افزایش داده‌اند. سال گذشته ذخیره نفت جهان حدود ۲۶۵ میلیون بشکه افزایش پیدا کرد و بر اساس برخی برآوردها حدود ۸۵ درصد از ذخیره‌های نفتی آسیا و اروپا پر شده است. وضعیت ذخیره نفت آمریکا نیز به گفته برخی منابع به بیشترین مقدار ظرف ۸۰ سال اخیر رسیده است. در همین راستا روز گذشته موسسه مورگان استنلی با اشاره به حجم ذخیره‌سازی‌ها هشدار داد که افزایش موجودی نفت آمریکا حداقل تا ماه مه ‌سال جاری میلادی(خرداد سال ۹۵) ادامه خواهد داشت و با پر شدن این ذخایر باید شاهد افت قیمت نفت باشیم. سه عامل گفته شده در بالا سه محرکی هستند که چشم‌انداز آینده نفت را مختل کرده و موجب افت بیش از ۳درصدی قیمت نفت در روز گذشته شده‌اند، اما باید توجه داشت که همچنان بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حتی اگر شاهد افزایش قیمت نفت نباشیم، افت قابل توجهی نیز در قیمت‌ها رخ نخواهد داد.