محمد حسین بابالو: در روزهای گذشته قیمت بنزین به بالاترین حد در ۵ هفته اخیر رسید که افزایش قیمت نفت خام و اعتصاب گسترده در برخی پالایشگاه‌های آمریکا و هجوم سفته‌بازها و تحریک تقاضا را می‌توان مهمترین دلیل این افزایش دانست. این در حالی است که پس از تعدیل قیمت بنزین در روز پنج‌شنبه، این حامل انرژی باز هم در مدار صعود قرار گرفته است. در لحظه تنظیم این گزارش و در بازارهای جهانی قیمت هر گالن بنزین یک دلار و ۵۵ سنت قیمت‌گذاری می‌شود که به نسبت سه‌شنبه با ۱/۳ سنت افزایش مواجه شد که نشان‌دهنده رشد ۰۴/۲ درصدی قیمت‌ها است. در روزهای اخیر قیمت بنزین افزایش شدیدی را تجربه کرد تا جایی که به بالاترین حد در ۵ هفته اخیر رسید ولی با آنکه اندکی تعدیل شد اما در نهایت به کمک افزایش قیمت نفت، مجددا در مسیر صعود قرار گرفت.

اگر به گذشته قیمت بنزین توجه کنیم شاهد خواهیم بود که با کاهش قیمت نفت، افت نرخ بنزین در بازارهای جهانی نیز استارت خورد تا جایی که قیمت‌ها از ۵/۲ دلار در هر گالن در ابتدای اکتبر ۲۰۱۴ تا ۲۵/۱ دلار در هر گالن در ۲۱ ژانویه کاهش داشت. این در حالی بود که با افزایش قیمت نفت خام در بازارهای جهانی و هجوم تقاضای فیزیکی و سفته‌بازی، باز هم شاهد افزایش قیمت‌ها بودیم که اعتصاب در برخی از پالایشگاه‌های آمریکا نیز به این روند صعودی دامن زد. این وضعیت تاکنون به افزایش قیمت بنزین تا ۵۶/۱ دلار نیز انجامیده است که بالاترین رکورد در ۵ هفته گذشته به حساب می‌آید.

در بازار بنزین شرایط کلی شباهت بسیاری به بازار نفت خام دارد. افزایش شدید حجم تولید نفت خام آمریکا به بالاترین حد در ۳۰ سال گذشته و عدم تغییر در حجم تولید اوپک، تاکنون به‌عنوان مهمترین دلایل کاهش قیمت نفت خام معرفی شده است که برخی واقعیت‌های بازار را بر اساس عرضه و تقاضا تغییر می‌دهد. این در حالی است که افزایش قیمت نفت خام به بالاترین حد در یک ماه اخیر را می‌توان داده مهمی ارزیابی کرد که آغازگر افزایش قیمت بنزین در بازارهای جهانی با محوریت بازار آمریکا بود. از سویی افزایش قیمت نفت خام و سایر فرآورده‌های نفتی باعث شد که ذهنیت بسیاری از سفته‌بازها بر بهبود بازار و دورنمای مثبت قیمت‌ها در کوتاه‌مدت تعلق گیرد که افزایش شدید موقعیت‌های فروش کوتاه مدت را در بازار نفت آمریکا به بالاترین حد در ۴ سال اخیر افزایش داد. این مطلب نشان‌دهنده ذهنیت بازار برای افزایش کوتاه مدت و سریع قیمت‌ها است ولی نشان می‌دهد که این طرز فکر چندان نیز عمیق نیست.

آخرین وضعیت اعتصاب در پالایشگاه‌های آمریکا

یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت بنزین و سایر فرآورده‌های نفتی و حتی پتروشیمی اعتصاب فراگیر در بسیاری از واحدهای تولیدی و توزیعی نفت خام و فرآورده‌های آنها عنوان شده است. پس از بی‌نتیجه بودن مذاکرات بین اتحادیه‌های کارگری و کارفرمایان آمریکایی درخصوص قراردادهای جدید شغلی شاهد بروز اعتصابی گسترده در صنعت نفت آمریکا هستیم که ۹ منطقه اقتصادی مختلف را در بر می‌گیرد. کارکنان صنایع مختلف از جمله پالایشگاه‌ها، خطوط لوله و ترمینال‌های انتقال نفت خام و فرآورده‌های آنها و حتی برخی صنایع پتروشیمی به این اعتصاب پیوستند که ۲۰۰ واحد مختلف را در‌بر‌می‌گیرد. این رخداد که بزرگ‌ترین اعتصاب کارگری از سال ۱۹۸۰ تاکنون بوده است می‌تواند ۱۰ درصد از ظرفیت تولید نفت پالایشگاه‌ها را محدود کند که رقم بسیار بزرگی به شمار می‌آید. انتظار بر این است که این اعتصاب که گفته می‌شود در روز یکشنبه به اوج خود خواهد رسید می‌تواند برخی داده‌های بازار را تغییر دهد ولی با توجه به نوسان قیمت نفت و کاهش مجدد آن شاید برخی واقعیت‌های بازار بنزین و جایگاه این رخداد بزرگنمایی شده باشد.

دورنمای بازار

به نظر می‌رسد تاحدی روند کاهشی قیمت نفت خام تا حدودی متوقف شده و با یک بازگشت منطقی به تثبیت بازار منجر شود. این در حالی است که هم‌اکنون قیمت نفت خام در مسیر رشد محدود و آرامی قرار داشته و ممکن است به‌عنوان اهرمی افزایشی برای بازار بنزین ایفای نقش کند. این در حالی است که وضعیت کلی بازار به سمت تعدیل و تثبیت به پیش می‌رود و می‌توان به دورنمای منطقی و با ثبات بازار امیدوار بود. این در حالی است که در هفته آینده برخی ویژگی‌ها و واقعیت‌های اعتصاب اخیر در بازار بنزین و سایر فرآورده‌های نفتی روشن‌تر خواهد شد که می‌تواند چهره بازار را با وضوح بیشتر و بهتری تصویر کند.

مهم‌ترین رخدادها در بازار بنزین و سایر محصولات پالایشی

- افزایش قیمت نفت خام در بازارهای جهانی و تعدیل محدود آن.

- کاهش فاصله قیمتی بین نفت خام و فرآورده‌های نفتی که به کاهش جذابیت تولید این قبیل حامل‌های انرژی همچون بنزین، گازوئیل یا حتی نفتا منجر شده است.

- اعتصاب در برخی از پالایشگاه‌های نفت در آمریکا که بزرگ‌ترین‌ اعتصاب از سال ۱۹۸۰ تاکنون است.

- احتمال توقف ۱۰ درصد از ظرفیت تولید پالایشگاها به دلیل اعتصاب پیش‌رو.

- هجوم سفته‌بازها برای خرید در کف قیمتی بنزین آن در روزهای گذشته و افزایش تقاضای تکنیکال.

- افزایش تقاضای فیزیکی بنزین در روزهای اخیر در آمریکا.

- بالا بودن نسبی ذخایر بنزین در آمریکا.

- کاهش ۴/۲ سنتی قیمت خرده‌فروشی بنزین در بازار آمریکا به نسبت هفته پیش از آن.

بازگشت بنزین به مدار صعود