بی‌تفاوتی بازار نفت به تحولات سیاسی

گروه نفت و پتروشیمی- نسیم اعلایی: نفت همچنان در حال نوسانات آرام است و برخلاف برخی پیش‌بینی‌ها به تغییرات شدید تن نمی‌دهد هرچند طی چند روز گذشته مشخص شد که علی النعیمی، وزیر نفت عربستان توسط پادشاه جدید این کشور ابقا شده است. روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۵ به وقت تهران) قیمت نفت نسبت به روز پیش از آن مقداری افزایش داشت اما همچنان در بازه ۴۵ تا ۵۰ دلار در نوسان است. نفت خام آمریکا با ۵۰ سنت افزایش به بالای ۴۵ دلار رسید و نفت برنت نیز با ۴۸ سنت افزایش در محدوده ۴۹ تا ۵۰ دلار نوسان کرد. از طرفی بر اساس آخرین به‌روزرسانی سایت اوپک، سبد نفتی این سازمان همچون ۲۰ روز گذشته زیر ۴۵ دلار نوسان می‌کند و روز پنج‌شنبه به ۸۸/۴۳ دلار در هر بشکه معامله شده و تغییر محسوسی نداشته است. به نظر می‌رسد بازار نفت به ثبات رسیده است و نسبت به خبرهای منتشر شده تغییر محسوسی نشان نمی‌دهد چراکه طی هفته گذشته اخبار مهمی از مرگ ملک عبدالله، پادشاه عربستان گرفته تا خبر ابقای النعیمی منتشر شده و تاثیر محسوسی روی قیمت نفت نداشته است، اخباری که پیش از این به‌دلیل هیجانات موجود در بازار تاثیر زیادی روی قیمت نفت می‌گذاشت. درحال حاضر بازار تنها متاثر از پارامترهای عرضه و تقاضا است و تنها عواملی که موجب شود مازاد عرضه موجود در بازار تغییر کند روی بهای نفت اثرگذار است.

در این بین، بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، سطح ذخیره‌سازی نفت آمریکا به سطح قابل‌توجهی رسیده به طوری‌که در ۸۵ سال گذشته بی‌سابقه بوده است. این می‌تواند سیگنالی بر افت مجدد نفت در ماه‌های آتی باشد چرا که با پر شدن ذخایر نفتی طی چند ماه گذشته ممکن است شاهد رشد یکباره مازاد عرضه در بازار باشیم.

ابقای النعیمی، ثبات سیاست‌ نفتی سعودی‌ها

با وجود اینکه ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه جدید عربستان تغییرهای اساسی در کابینه خود داده و ١٢ وزیر را برکنار کرد، اما النعیمی، وزیر نفت عربستان را در سمت خود باقی گذاشت و علاوه‌بر آن شورای‌عالی نفت این کشور را منحل کرده و کارهای مربوط به نفت را به النعیمی سپرد، بر همین اساس نشان داد سیاست‌های نفتی عربستان در دوران حکومت او تغییری نخواهد کرد.

ملک سلمان روز پنج‌شنبه دستور تغییرهای اساسی را در دولت خود صادر کرد که در میان آن شاهد تغییر در هیات وزیران این کشور هستیم، اما تنها وزیران نفت، اقتصاد و امور خارجه در سمت خود ابقا شدند. بر همین اساس به نظر می‌رسد برخلاف اینکه ممکن است در بسیاری از سیاست‌های این کشور تغییراتی ایجاد شود، اما پادشاه جدید علاقه‌ای به ایجاد تغییرات در سیاست‌های نفتی کشورش ندارد.

پیش از این «دنیای اقتصاد» در دو سناریو تحولات نفت بعد از ملک عبدالله را بررسی کرده بود. در این گزارش اعلام شد که مرگ پادشاه تنها در یک صورت می‌تواند موجب تحولاتی در بازار نفت شود و آن تغییر النعیمی، وزیر ۸۰ ساله نفت این کشور است. النعیمی را به‌عنوان مهره اصلی تصمیم اخیر اوپک در نشست این سازمان می‌شناسند. در این نشست که ۷ جولای در ژنو برگزار شد، عربستان با همراهی سه کشور کویت، امارات و قطر در برابر ۸ عضو دیگر این سازمان ایستادند و از کاهش سطح تولید ۳۰ میلیون بشکه‌ای این سازمان جلوگیری کردند. از آن زمان تاکنون یعنی در کمتر از ۲ ماه نفت بیش از ۳۰ دلار، یعنی حدود ۴۰ درصد افت قیمت داشته است.

علی النعیمی، از سال ۱۹۹۵ به‌عنوان وزیر نفت عربستان انتخاب شد و از آن زمان تاکنون به خوبی توانسته سیاست‌های نفتی این کشور را با دیگر سیاست‌های این کشور هماهنگ کند. با توجه به اینکه النعیمی که پیش از این بارها اعلام کرده بود علاقه دارد زودتر وارد دوران بازنشستگی شود و ملک عبدالله با این تصمیم وی مخالفت کرده بود، برخی از کارشناسان تغییر وزیر نفت عربستان را محتمل دانستند، اما با توجه به دستور اخیر پادشاه جدید، گزینه تغییر سیاست‌های نفتی عربستان به کلی منتفی شد. از دیگر تغییرات قابل‌توجه ملک سلمان انتصاب پسرش، شاهزاده عبدالعزیز، به‌عنوان معاون وزیر نفت است. عبدالعزیز پیش از این دستیار وزیر نفت و یکی از اعضای ثابت شرکت‌کننده در اجلاس‌های اوپک بود.

در این بین پادشاه تازه عربستان شورای‌عالی نفت و منابع طبیعی این کشور را نیز منحل کرد و وظایف آن را به وزارت اقتصاد و شخص وزیر نفت سپرد. این شورا در سال ٢٠٠٠ تاسیس شده بود و بالاترین مرجع تصمیم‌گیری عربستان در حوزه نفت و گاز به شمار می‌رفت. طی این سال‌ها ریاست شورای‌عالی نفت بر عهده ملک عبدالله پادشاه سابق عربستان بود هرچند که طی سال‌های اخیر وی همه کارها را عملا به النعیمی سپرده بود. بر همین اساس گزینه تغییر سیاست‌های عربستان و کاهش سطح تولید اوپک در راستای افزایش قیمت نفت منتفی است.

افزایش سطح ذخیره‌سازی آمریکا، رشد مازاد عرضه در آینده؟

تازه‌ترین گزارش‌ها از سطح ذخیره‌سازی نفت آمریکا نشان می‌دهد ذخیره نفت خام این کشور به بیشترین مقدار رسیده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، اداره اطلاعات انرژی آمریکا، (EIA)، روز چهارشنبه در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد سطح ذخیره‌سازی نفت آمریکا در هفته منتهی به ۳ بهمن، به بالاترین سطح خود رسید و برای سومین هفته پیاپی افزایش یافت. در همین حال، این گزارش افزوده است که سطح ذخیره‌سازی‌های بنزین و فرآورده‌های نفتی در آمریکا در هفته گذشته کاهش یافت.

براساس گزارش EIA، سطح ذخیره‌سازی نفت این کشور در هفته گذشته ٩٠٠/۸ میلیون بشکه افزایش یافت؛ این در حالی است که پیش‌بینی‌های قبلی از افزایش چهار میلیون بشکه‌ای خبر می‌دادند. اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرد مجموع ذخیره‌سازی نفت آمریکا تا پایان هفته منتهی به ۳ بهمن، به ٤٠٦ میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه رسید که بیشترین مقدار ذخیره‌سازی نفت خام این کشور از سال ١٩۳۰ میلادی به حساب می‌آید.

جان کیلداف، تحلیلگر صندوق مالی انرژی اگین کپیتال در این خصوص به رویترز گفت: با وجود اینکه انتظارها از افزایش بسیار زیاد سطح ذخیره‌سازی نفت حکایت می‌کرد، گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا ناامیدکننده نبود. جیمز ویلیامز، اقتصاددان انرژی موسسه WTRG، نیز در این باره اظهار کرد: بخشی از افزایش ذخیره‌سازی‌ها به این دلیل رخ داده که برخی احتمال می‌دهند قیمت‌ نفت بیش از مقدار پیش‌بینی‌ها در آینده افزایش یابد و این عامل، مشوق خوبی برای افزایش و حفظ سطح ذخیره‌سازی نفت به شمار می‌رود.

در این بین جان کمپ، تحلیلگر بین‌المللی بازارها در رویترز اعلام کرد که سطح ذخایر تجاری آمریکا به سطح سال‌ ۱۹۳٠، یعنی زمانی که مازاد عرضه موجب سقوط قیمت نفت به ۱۳ سنت شده بود، رسیده است. در واقع طی سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ کشف برخی میادین جدید نفتی در ایالات متحده موجب شد سطح ذخایر این کشور رشد چشمگیری داشته باشد و همین موجب افت شدید قیمت نفت در سال‌ ۱۹۳۱ شد. به اعتقاد کمپ هرچند به لحاظ تولید و مصرف تفاوت زیادی بین شرایط حال حاضر و سال‌های آغازین دهه ۳۰ وجود دارد به‌طوری‌که ذخایر حدود ۴۷۰ میلیون بشکه‌ای در آن سال‌ها جوابگوی ۱۶۰ روز مصرف نفت ایالات متحده بود و در حال حاضر تنها نیاز ۴۴ روز نفت کشور را تامین می‌کند، اما کمپ نشان می‌دهد که به‌طور تاریخی هر زمان که میادین جدید نفتی کشف می‌شود سطح ذخیره‌سازی‌ها به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌یابد که آن نیز افت قیمت نفت را در پی دارد. بر همین اساس افزایش قیمت نفت مادامی که تولید نفت شیل متوقف نشود و مصرف افزایش قابل‌توجهی نیابد تغییر محسوسی نخواهد داشت.