گروه نفت و پتروشیمی، نسیم علایی: روز گذشته نفت شاهد نوسانات کم دامنه‌ای زیر قیمت ۶۰دلار بود. به‌طوری‌که نفت برنت که در ساعات اول بازگشایی بازار در اولین روز هفته میلادی نزولی و به مرز ۶۰ دلار نزدیک شده بود تا میانه روز بر خلاف انتظارات و سیگنال‌های موجود تغییر مسیر داد و در بازار صعودی شد. روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش قیمت نفت برنت با بیش از ۸۰ سنت افزایش نسبت به روز جمعه به بالای ۶۲ دلار به ازای هر بشکه بازگشت؛ نفت خام آمریکا نیز با ۳۸ سنت افزایش به ۱۹/۵۸ دلار بر هر بشکه رسید. صعود بازار نفت روز گذشته تحت تاثیر خبر درگیری دولت و شورشیان لیبی در دو بندر نفتی این کشور، اعتصاب کارگران نفتی نیجریه و همچنین تصحیح قیمت کاهش‌های شدید هفته گذشته صورت گرفت. این در حالی است که سیگنال‌های منفی که موجب تداوم افت بازار است همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد برخلاف صعودهای مقطعی روند کلی بازار حداقل در چند ماه آینده نزولی خواهد بود. در واقع سیگنال‌هایی که نشان از تاثیر بلندمدت‌تر روی بازار نفت دارند همگی منفی هستند، از طرفی نظرات اعضای اوپک روز‌به‌روز زاویه بیشتری با هم می‌گیرند و ارزش دلار نیز همچنان روند صعودی دارد که همه این عوامل به افت بهای نفت می‌انجامد.

شکاف بین اعضای اوپک بیشتر شده است

یکی از مواردی که می‌تواند از کاهش بیشتر بهای نفت جلوگیری کند و طی هفته گذشته برخی از گمانه‌زنی‌ها بر آن صورت گرفت، تشکیل نشست اضطراری اوپک با توجه به افت سریع قیمت نفت است. پیش از این وزیر نفت نیجریه و وزیر امور خارجه ونزوئلا در اظهاراتی تشکیل نشست اضطراری اوپک پیش از نشست آتی این سازمان را محتمل دانستند. در پی این اظهارات بود که علی النعیمی وزیر نفت عربستان در اظهاراتی احتمال کاهش تولید اوپک را رد کرد. حال طی چند روز گذشته دو متحد بزرگ عربستان از تداوم همکاری با این کشور خبر دادند و اعلام کردند که حاضر نیستند تولید نفت خود را برای افزایش بهای نفت کاهش دهند. علی العمیر، وزیر نفت کویت اعلام کرد که قصد اوپک از تصمیم برای ثابت نگه داشتن سطح تولید، حفظ سهم بازار بوده است و این تصمیم حتی اگر منجر به افت بهای نفت شود، همچنان پا بر جا می‌ماند. این در حالی است که اظهارات وزیر نفت امارات قابل تامل است، سهیل المزروعی اعلام کرد که حتی اگر قیمت نفت به زیر ۴۰ دلار برسد اوپک سقف تولید خود را کاهش نخواهد داد. امارات و کویت که عربستان را برای ثابت نگه داشتن سقف اوپک در نشست ۲۷ نوامبر این سازمان همراهی می‌کنند و از کاهش سقف تولید اوپک جلوگیری کرده‌اند بدیهی است مادامی که از کاهش قیمت نفت احساس خطر نکنند تلاش دیگر کشورهای عضو برای کاهش تولید اوپک و افزایش قیمت‌ها بی نتیجه خواهد بود و تنها این گمانه وجود اختلافات بین اعضای اوپک را تقویت می‌کند که این خود می‌تواند کاهش بهای نفت را تسریع کند.افزایش اختلاف نظر در‌باره میزان تولید اوپک در کنار تخفیف‌هایی که اعضای اوپک برای جذب مشتریان نفتی خود می‌دهند شائبه وقوع جنگ قیمت بین اعضای اوپک را تقویت کرده است. هرچند که برخی اعضای این سازمان از جمله عراق منکر آن شده است. طی دو هفته اخیر بعد از اعمال تخفیف عربستان برای مشتریان آسیایی و آمریکایی خود، عراق و کویت برای جذب مشتریانشان قیمت نفت خود را کاهش دادند. عراق با تخفیف ۴ دلاری نفت بصره را به آسیایی‌ها فروخت و کویت نیز با تخفیف یک دلار و ۸۵ سنتی بهای نفت خود برای تحویل در ماه ژانویه را کاهش داد. در پی این تخفیف‌های پیاپی اعضای اوپک شرکت نفت عراق وقوع جنگ قیمتی بین اعضای این سازمان را رد و کاهش بهای نفت این کشور را در راستای همسویی با ساختار بازار عنوان کرد.نکته قابل توجه در این میان اظهارات دبیر کل اوپک است که با حمایت از تصمیم اخیر اوپک اعلام کرده است که این تصمیم با اجماع همه اعضا گرفته شده است! سالم البدری در بخشی از اظهارات خود عنوان کرده است که تصمیم اوپک نه برای ضربه زدن به ایران و روسیه و نه برای کاهش تولید شیل بوده و تنها برای حفظ سهم بازار این تصمیم اخذ شده است. البدری اضافه کرد که ایران و عراق که طی چند سال اخیر به دلیل تحریم و جنگ تولید نفتشان کاهش یافته حداقل تا دو سه سال آینده توان افزایش تولید نفت را ندارند.در واقع افت نفت در پی افزایش مازاد عرضه طی ۶ ماه اخیر رخ داده است که بر اساس پیش‌بینی‌های موسسات معتبر بین‌المللی انرژی در سال آینده نیز ادامه خواهد داشت.