گروه نفت و پتروشیمی، نسیم علایی: طی دو روز گذشته روند نزولی بهای نفت پس از ۳ هفته سقوط پیاپی متوقف شده است. در ابتدای باز شدن بازار در روز پنج‌شنبه، نفت مانند روال چند ماه گذشته روند نزولی داشت، به‌طوری که برای اولین بار از ژوئن ۱۲ ۲۰ تا کنون به زیر ۸۰ دلار رسید. اما با انتشار خبر کاهش ذخایر بنزین آمریکا و افزایش بهای این محصول هیدروکربنی در بازارهای آتی، سقوط قیمت نفت متوقف و اندکی صعودی شد. روز گذشته نیز در پی انتشار خبر شرکت گلدمن ساکس و بانک بی‌ان‌پی پاری‌باس (BNP) نفت سیر صعودی خود را ادامه داد و تا لحظه تنظیم این گزارش، نفت خام آمریکا با افزایش ۸۹ سنتی نسبت به روز پیش از آن به ۵۹/۸۳ دلار در هر بشکه رسید. نفت برنت نیز روند صعودی داشته و با افزایشی نزدیک به یک دلار به بالای ۸۶ دلار رسیده است.

گلدمن ساکس طی گزارشی اعلام کرد بازار نفت خیلی زودتر از آنچه که باید وارد فاز خرسی شده و این وضعیت خیلی افراطی است به این معنا که آنقدر نفت مازاد بر تقاضا در بازار موجود نیست و قیمت‎‌ها با سرعت زیادی افت کرده است و طبیعتا باید مقداری از این افت جبران شود و قیمت‌ها مقداری برگردد. بازار خرسی به بازاری گفته می‌شود که به دلیل عرضه بیش از تقاضا قیمت‌ها افت کرده و با شکل‌گیری انتظار از ادامه روند نزولی مشتریان از بازار خارج شده و حجم معاملات اندک می‌شود و این به کاهش هرچه بیشتر قیمت‌ها دامن می‌زند.

BNP نیز در تحلیلی مشابه کاهش قیمت‌ها را بیش از اندازه ارزیابی و پیش‌بینی کرده است که این کاهش قیمت پایدار نماند به این معنا که این افت‌ها به زودی به آستانه کشورهای عضو‌اوپک رسیده و اعضای این سازمان به آن واکنش نشان خواهند داد.

از طرفی هفته گذشته آمارهای مثبتی از اقتصاد آمریکا منتشر شد که یکی از عوامل مهم افزایش بهای نفت در آخرین روزهای هفته میلادی گذشته بوده است.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، آمار هفتگی آمریکا نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در این کشور به شکل بی‌سابقه‌ای کاهش یافته به‌طوری که تعداد بیکاران ۲۳ هزار نفر کاهش داشته و نرخ بیکاری آمریکا به کمترین رقم ظرف ۱۴ سال گذشته رسیده است.

از طرفی دیگر براساس همین آمار تولیدات صنعتی آمریکا طی هفته گذشته یک درصد افزایش داشته است. آمار دیگری نیز در این زمینه منتشر شده است که در مجموع از بهبود اوضاع اقتصادی آمریکا و افزایش تقاضای نفت خبر می‌دهد. در این بین کاهش نرخ بهره چین برای دومین بار و دورنمای تداوم سیاست‌های تسهیل کمی(QE) به‌طور کلی بر سمت تقاضای کالاها تاثیر گذار بوده که به افزایش تقاضا برای نفت منتهی می‌شود.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، با وجود افزایش اندک بهای نفت در شرایط کنونی بعید به نظر می‌رسد که این افزایش قیمت ادامه داشته باشد چراکه تمامی آمارها به گونه‌ای است که به کاهش بهای نفت منجر می‌شود. به عبارتی اگر مشکلات ژئوپلیتیک در کشورهای تولید‌کننده نفت رخ ندهد، با شرایط کنونی افزایش‌ قیمت‌ها به حدود ۱۰۰ یا حتی ۹۵ دلار دور از دسترس به نظر می‌رسد. چرا که همچنان نفت مازاد عرضه در بازار وجود دارد و کشورهای غیر‌اوپکی با رشد سریعی نفت تولید می‌کنند.

به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، موجودی نفت این کشور در هفته گذشته ۸ میلیون و ۹۲۰ هزار بشکه افزایش داشته و به رقم ۳۷۰ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه رسیده است. از طرفی تولید نفت این کشور برای دومین هفته متوالی روزانه ۸ میلیون و ۹۵۰ هزار بشکه بوده که این رقم از ژوئن ۱۹۸۵ تا‌کنون بی‌سابقه بوده است. این در حالی است که عراق نیز اعلام کرده که میزان صادرات نفت خود از پایانه بصره را در ماه نوامبر روزانه ۴۰۰ هزار بشکه افزایش خواهد داد؛ به گزارش بلومبرگ، این مقدار صادرات از پایانه بصره از سال ۲۰۱۲ تاکنون بی‌سابقه بوده است.

بر همین اساس به نظر می‌رسد اگر اعضای اوپک در جلسه آینده این سازمان به کاهش سقف تولید خود اقدام نکنند شاهد افزایش زیادی در بهای نفت نخواهیم بود.

در این بین مرکز پژوهش‌های مجلس، طی گزارشی به واکاوی علل سقوط نفت پرداخته است. براساس این گزارش، شاهد افزایش چشمگیر تولید نفت اوپک(۸/۳۰ میلیون بشکه در روز) و تولید نفت خام و میعانات گازی آمریکا(۵/۱۱ میلیون بشکه در روز) در ماه دسامبر و کاهش ۱۶۵ هزار بشکه‌ای چشم‌انداز تقاضای جهانی برای سال ۲۰۱۵ هستیم. این گزارش افزود: علاوه بر وضعیت عرضه و تقاضا، بازار نفت متاثر از فروکش کردن مسائل ژئوپلیتیک بین روسیه و اوکراین، کاهش فعالیت‌های تروریستی گروه داعش در عراق، توافق نسبی مخالفان و دولت مرکزی لیبی و افزایش تولید و حتی صادرات نفت خام و میعانات گازی آمریکا روندی نزولی به خود گرفته است، به‌طوری‌که بهای جهانی آن از خرداد سال جاری تا‌کنون بیش از ۲۴ دلار به ازای هر بشکه کاهش داشته است.

بر‌اساس گزارش موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی ایران، علاوه بر موارد بالا افزایش تولید لیبی و رسیدن به سطح ۹۲۵ هزار بشکه در روز، تقویت ارزش دلار در برابر یورو، رشد تولیدات کارخانه‏‌ای چین در ماه اوت به ۹/۶ درصد، ادامه روند کاهشی رشد اقتصادی چین، کاهش نرخ اطمینان تجارت در آلمان در ماه سپتامبر، کاهش شاخص PMI در بخش کارخانه‌‌ای چین، آلمان، ایتالیا و انگلیس در ماه اوت از عمده‌ترین دلایل اقتصادی افت قیمت نفت به شمار می‌آیند.

این گزارش در ادامه با اشاره به ارزان فروشی شرکت آرامکوی عربستان به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ شرکت تولید‌کننده نفت در بین کشورهای نفت‌خیز جهان برای دامن زدن به کاهش بیشتر بهای جهانی نفت، می‌افزاید: آمریکا با توسل به ذخایر مازاد نفت عربستان سعودی قصد کاهش جهانی نفت را دارد و یکی از دستاوردهای سقوط بهای طلای سیاه برای کاخ سفید ایجاد فشار بیشتر اقتصادی به کرملین است. بر اساس این گزارش به نقل از رویترز، در حالی که برخی اعضای اوپک خواستار اقدام این سازمان برای مقابله با افت شدید قیمت نفت شده‌اند، عربستان قیمت رسمی نفت خود در بازارهای آسیایی را هر بشکه یک دلار کاهش داده است. این گزارش در ادامه به سخنان چندی پیش محسن قمصری، مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران اشاره می‌کند که معتقد است بهای واقعی نفت کمتر از ۱۰۰ دلار به ازای هر بشکه است. این مقام مسوول در این خصوص گفت: اگر بورس‌بازان بازار نفت را رها کنند قطعا قیمت نفت به زیر ۱۰۰ دلار خواهد رسید.به گزارش «دنیای اقتصاد»، با وجود اینکه گزارش موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی ایران این اقدام عربستان را در جهت فشار به ایران عنوان می‌کند، در این بین تحلیل‌های دیگری هم وجود دارد. یکی از این گمانه‌زنی‌ها این اقدام عربستان را در راستای فشار به شیل اویل و سنجش سقف تحمل این نوع نفت عنوان می‌کند. تحلیل دیگری نیز که به قوت در این میان عنوان می‌شود تلاش عربستان برای نگهداری بازارهای آسیایی با وجود افزایش تولید کشورهای غیر‌اوپکی و افزایش سهم این کشورها از بازار آسیا عنوان می‌شود.

استراحت موقت در بازار جهانی نفت