بررسی روند مصرف، تولید و صادرات نفت حاکی از آن است که برخلاف روند تولید و صادرات که نوسانات زیادی طی سال‌های مورد بررسی داشته‌اند، روند مصرف با ثبات بوده است و به‌طور متوسط طی ۲۴ سال گذشته ۳/۲ درصد در هر سال رشد داشته است. به گزارش «ایسنا»، حتی در سال ۱۳۹۱ که رشد اقتصادی منفی ۸/۵ بوده مصرف نفت افزایش داشته است. در مجموع، مشاهده می‌شود که با وجود ذخایر بسیار مناسب نفت ایران، نه تنها امکان افزایش تولید حاصل نشده است بلکه در سال‌های اخیر به دلیل تشدید تحریم‌ها و عدم سرمایه‌گذاری‌های لازم، تولید کاهش هم یافته است.از سوی دیگر رشد تقاضای داخلی فشار بیشتری بر صادرات نفت وارد کرده است و با توجه به اینکه نفت به مصرف‌کنندگان داخلی با قیمت‌هایی حدود ۱۵ درصد قیمت‌های بین‌المللی به فروش می‌رسد، هزینه فرصت افزایش تقاضا در داخل با وجود افت شدید صادرات، بسیار بالا رفته است.این موارد درحالی رخ داده که در سال‌های اخیر عراق توانسته است با جذب سرمایه‌گذاری قابل توجه، به سرعت تولید نفت خود را افزایش دهد، عربستان نیز با افزایش تولید خود طی سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ سعی کرد مانع بروز آثار کاهش صادرات نفت ایران بر بازار جهانی نفت شود.بنابراین تداوم وضعیت فعلی به‌آن معنی است که ایران رفته رفته جایگاه خود را به رقبای سنتی و تازه وارد در بازار انرژی واگذار می‌کند و با مرور زمان بازگشت به جایگاه قبلی دشوارتر خواهد بود. بر این اساس اصلاح سازوکارهایی که منجر به بروز چنین وضعیتی در تولید، صادرات و مصرف نفت شده‌اند برای توسعه صنعت نفت و در نتیجه توسعه اقتصادی کشور، امری ضروری است.