حمزه بهادیوند چگینی: در شرایطی وزارت نفت از واگذاری ۸ پالایشگاه جدید در کشور به بخش خصوصی با سرمایه‌ای در حدود ۲ تا ۴/۲ میلیارد دلار خبر می‌دهد که تکمیل و بهره‌برداری از بزرگ‌ترین پالایشگاه خاورمیانه یعنی پالایشگاه ستاره خلیج فارس همچنان به تاخیر افتاده و هنوز نشانه‌ای از بهره‌برداری آن به زودی دیده نمی‌شود. این در حالی است که وزیر نفت این پروژه را که از سال ۸۵ تا‌کنون در حدود ۷۰ درصد نهایی شده از مهم‌ترین‌ برنامه‌های خود اعلام کرده است. در این شرایط، معاون وزیر نفت از راه‌اندازی پالایشگاه‌های جدید با مشارکت ۸۰ درصدی بخش خصوصی خبر داده است. به گفته منصور معظمی، ۸ پالایشگاه جدید کوچک و متوسط که هر یک به ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار سرمایه نیازمند هستند در فاز دوم عسلویه مورد بهره‌برداری قرار خواهند گرفت. این طرح در شرایطی معرفی شده که اهتمام وزارت نفت در یک سال گذشته بر مبنای بهبود و سامان دهی تولید بنزین و چرخش از سمت تولید بنزین بی‌کیفیت به سمت بنزین یورو ۴ بوده و این موضوع تا حد قابل ملاحظه‌ای از پیشرفت برخوردار بوده است. تا جایی که به گفته مسوولان نفتی کشور، از اواسط تیرماه میزان واردات بنزین یورو ۴ به ۱۰ میلیون لیتر در روز خواهد رسید. مخالفان این طرح در تلاشند این تصمیم را به چالشی برای زنگنه و تیم وی تبدیل کنند، اما حقیقت آن است که این اقدام به صورت موقتی و برای رفع چالش‌های زیست محیطی کشور در سال‌های اخیر حتی قابل تقدیر است.

متاسفانه دولت گذشته طی ۸ سال موفق به راه‌اندازی حتی یک پالایشگاه جدید برای تولید فرآورده‌های نفتی به‌خصوص بنزین نشد و در دو سال پایانی نیز اقدام به تولید بنزین از مجتمع‌های پتروشیمی کرد. این موضوع یک پیغام فوری برای تیم نفتی جدید است که راه‌اندازی پالایشگاه‌های جدید یک نیاز و ضرورت برای اقتصاد ملی است، اما سوال آن است که آیا در این شرایط جذب ظرفیت‌های مالی و تخصصی برای راه‌اندازی طرح‌های نیمه‌کاره بر تعریف طرح‌های جدید و از نقطه صفر اولویت ندارد؟

به گزارش «دنیای اقتصاد»، در حال حاضر میزان مصرف بنزین در کشور بیش از ۷۰ میلیون لیتر در روز است، در حالی که تولید بنزین روزانه در حدود ۶۰ میلیون لیتر گزارش شده است. با این حال پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند پالایشگاه ستاره خلیج فارس به تنهایی قادر به تولید روزانه ۳۵ میلیون لیتر بنزین است که نه تنها تمام نیاز کشور به این حامل مهم را تامین خواهد کرد، بلکه مقدمات صادرات بنزین را نیز فراهم می‌کند.

این مهم در دولت تدبیر و امید آن‌گونه مورد توجه قرار گرفت که بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت از طرح احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس به عنوان یکی از پروژه‌های با اولویت بالا معرفی کرده است.

این پالایشگاه بزرگ علاوه بر آنکه قادر به جذب سرمایه‌های بخش خصوصی برای راه‌اندازی است می‌تواند انگیزه‌های لازم را برای جذب سرمایه‌های خارجی نیز فراهم کند، چراکه پالایشگاه یادشده که بر اساس میعانات گازی به تولید فرآورده اقدام می‌کند، از خوراک پارس جنوبی به خوبی بهره می‌برد و علاوه بر تولید بنزین با اکتان ۹۵، دو میلیون لیتر گاز مایع، ۱۳ میلیون لیتر نفت گاز، همچنین ۳ میلیون لیتر سوخت جت و ۱۳۰ تن گوگرد نیز تولید خواهد کرد. متاسفانه دولت قبل از ظرفیت‌های این پالایشگاه استفاده کافی نکرد و درگیری با مسائل سیاسی به ظرفیت‌های موجود برای راه‌اندازی آن توجه نکرد. با این حال این پروژه از مهم‌ترین بندهای برنامه کاری زنگنه در ابتدای کار بود که البته هنوز اقدامی موثر در این زمینه صورت نگرفته است.

بررسی‌ها نشان می‌دهند برای تکمیل فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج فارس با هدف تولید ۱۲ میلیون لیتر در روز تنها ۲ میلیارد دلار سرمایه ارزی نیاز است که این رقم از سرمایه اولیه مورد نیاز برای طرح‌های جدید کمتر است. در حالی که بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق، وزارت نفت اجازه یافته از صندوق توسعه ملی حدود ۵/۲ میلیارد دلار برای ساخت پالایشگاه‌ ستاره خلیج فارس به بخش خصوصی تسهیلات دهد، اما تاکنون این مبلغ اختصاص نیافته است.ناگفته پیدا است که منظور از این گزارش نفی طرح‌های جدید نیست، اما همان‌طور که وزیر نفت سال گذشته نیز بر آن تاکید کرده بود، بهره‌برداری از طرح‌های نیمه‌تمام باید در اولویت کاری باشد. با این حال بخش خصوصی از ظرفیت‌های قابل توجهی برای تکمیل پروژه بزرگ ستاره خلیج فارس و البته پروژه‌های مشابه برخوردار است. در حال حاضر می‌توان از ظرفیت‌های اوراق مشارکت یا صکوک و سایر امکانات همچون صندوق‌های نفت و گاز و ... برای تامین مالی باقیمانده این پروژه استفاده کرد و پس از آن سایر طرح‌های جدید را نیز در دستور کار قرار داد. اما در مورد پروژه ۸ طرح جدید پالایشگاهی، منصور معظمی اعلام کرد: ‌علاقه‌مندان برای ثبت‌نام در فراخوان سرمایه‌گذاری در این طرح باید یک میلیارد تومان برای اثبات توانایی مالی خود به مدیریت مالی شرکت نفت پرداخت کنند که این مبلغ پس از پایان مرحله اول فراخوان بازگردانده می‌شود.

سال آینده صادرکننده بنزین می‌شویم

معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران از خودکفایی کشور در تولید بنزین باکیفیت از پالایشگاه‌های داخلی تا پایان سال ١٣٩٤خبر داد. به گزارش «شانا»، عباس کاظمی در گفت‌وگو‌ با خبرنگاران اظهار کرد: براساس برنامه‌ریزی انجام شده با راه‌اندازی نخستین فاز پالایشگاه ستاره خلیج فارس، علاوه بر اینکه کیفیت تولید بنزین پالایشگاه‌های کشور ارتقا می‌یابد، می‌توانیم صادرکننده بنزین با کیفیت و استاندارد نیز باشیم.

وی افزود: براساس این برنامه، فرآورده‌های تولیدی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در داخل توزیع و مصرف می‌شود و صادرات فرآورده‌های نفتی به ویژه بنزین از طریق پالایشگاه‌های آبادان و بندرعباس انجام خواهد شد.

کاظمی گفت: هم‌اکنون در زمینه تولید نفت گاز، مازوت، گاز مایع و نفت سفید خودکفا هستیم و در پایان سال آینده قادر خواهیم شد افزون بر تولید بنزین پاک، به صادرات این فرآورده با ارزش نیز برسیم. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران افزود: در حال حاضر بنزین مصرفی در اهواز از بنزین وارداتی مرغوب تامین می‌شود که از ابتدای شهریور، اهواز به عنوان پنجمین کلانشهر کشور زیر پوشش بنزین یورو ٤ قرار خواهد گرفت.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با اشاره به راه‌اندازی واحد جدید پالایشگاه نفت آبادان تا آبان امسال گفت: با راه‌اندازی این واحد امکان توزیع بنزین پاک در آبادان نیز فراهم می‌شود. وی درباره میزان مصرف بنزین در کشور توضیح داد: با اجرای مرحله دوم قانون هدفمندسازی یارانه‌ها از مصرف بنزین در کشور کاسته نشد، اما سرعت رشد مصرف این فرآورده کمتر شده است.

کاظمی ادامه داد: در بهار سال جاری که شاهد اجرای مرحله دوم قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بودیم مصرف بنزین در کشور پنج درصد نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش یافت؛ در حالی که رشد مصرف بنزین در این دوره در سال ٩٢ نسبت به ٩١ حدود ۸ درصد بود. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران شهروندان را به صرفه‌جویی در مصرف بنزین فرا‌خواند و اظهار کرد: صرفه‌جویی در مصرف بنزین می‌تواند به کاهش میزان آلاینده‌های زیست محیطی در شهرها منجر شود.

وی با بیان اینکه وزارت نفت از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی داخلی و خارجی برای ساخت پالایشگاه دوم خوزستان در پنج کیلومتری شمال شهر آبادان حمایت می‌کند، افزود: ساخت پالایشگاه دوم آبادان در دستور وزارت نفت است و امیدواریم عملیات اجرایی آن به‌زودی آغاز شود و فرآورده‌های نفتی مطابق استاندارد یورو ٥ تولید گردد.