سید فوأد نبوی قیمت خوراک پتروشیمی‌ها در آستانه اعلام نهایی است و در این مسیر وزارت نفت از قیمت ١٨ سنت برای هر مترمکعب گاز حمایت می‌کند. قیمت خوراک پتروشیمی‌ها این روزها مسیر پرپیچ و خمی را طی می‌کند و افزون بر کمیسیون تلفیق مجلس که در حال بررسی این موضوع است کمیسیون‌های انرژی و صنایع مجلس نیز هر کدام به نوعی درگیر این موضوع هستند. در بیرون از مجلس نیز دولت و بخش خصوصی هرکدام استدلال‌های خود را در رسانه‌ها طرح و پیشنهادهای مختلفی را مطرح کرده و از نرخ خوراک گاز پیشنهادی خود دفاع می‌کنند.
پیگیری‌ها وزارت نفت حاکی از آن است که وزارت نفت نیز قیمتی حدود ١٨ سنت را برای نرخ جدید خوراک پتروشیمی‌های گازی مناسب می‌داند و با قیمت‌های تک رقمی که در روزهای اخیر از سوی برخی از ذی‌نفعان مطرح شده به شدت مخالف است و بر این باور است که قیمت‌ها باید واقعی شده و ارزان فروشی خوراک پایان یابد. کارشناسان صنعت پتروشیمی اعتقاد دارند که هرچند محاسباتی درباره میزان رانتی که از بابت خوراک ارزان گاز در چند سال اخیر نصیب پتروشیمی‌های گازی شده وجود ندارد، اما آنچه مسلم است باید نرخ خوراک مورد بازنگری اساسی قرار گیرد. بدون تردید نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در سال ١٣٩٣ مانند نرخ کنونی نخواهد بود و دولت و مجلس به یک تفاهم معقول و منطقی برای تعیین نرخ خوراک گاز مجتمع‌های پتروشیمی گاز سوز خواهند رسید. پس لازم است که مجتمع‌های پتروشیمی از هم اکنون برنامه‌ریزی‌های خود را برای سال آینده بر مبنای قیمت‌های جدید خوراک قرار دهند و در سیاست‌های تولیدی خود تجدید‌نظر کنند.
در این میان این نکته را باید در نظر داشت که تمام فعالان صنعت پتروشیمی ایران بر این اعتقادند که این صنعت با شتاب درحال توسعه است، اما توسعه متوازن را در چند سال اخیر درپی نداشته است. مدیران ارشد صنعت پتروشیمی چندین بار تاکید کرده‌اند که به قیمت منطقی و عادلانه خوراک معتقد هستیم با وجود این وقتی به یک بخشی از پتروشیمی‌ها خوراک ارزان بدهیم برای ما نیز مشکل ایجاد می‌کند؛ چرا که نمی‌توانیم تعادل مطلوب را در سرمایه‌گذاری و توسعه صنعت پتروشیمی ایجاد کنیم و سرمایه‌گذاران را به همه بخش‌های مورد نیاز صنعت هدایت کنیم.
پتروشیمی به دنبال جذب سرمایه‌گذاران جدید
باید در نظر داشت که در شرایط فعلی امکان تنوع‌بخشی به محصولات پتروشیمی وجود ندارد، چنانکه برای تحقق این هدف مهم نیز یکی از راهکارهای مهم منطقی کردن قیمت همه خوراک‌ها است. عبدالحسین بیات، مدیرعامل سابق شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره نرخ خوراک و تاثیر آن در توسعه صنعت پتروشیمی چندی پیش گفت: به نظر ما در بعضی خوراک‌ها از جمله خوراک‌های مایع با اندکی تخفیف و کاهش در قیمت، تشویق سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی که هدف قانون هدفمندسازی یارانه‌ها است، محقق می‌شود. وی افزوده بود: در بخش دیگر نیز بازنگری و افزایش قیمت خوراک پتروشیمی‌های گازی و منطقی کردن قیمت این خوراک هدف توسعه متوازن صنعت پتروشیمی را محقق می‌کند.
بیات تصریح کرد: به نظر ما سرمایه‌گذاران نیز مایل به دریافت تخفیف‌های بی‌قاعده نیستند چنانکه سرمایه‌گذاران توانمندی که در این حوزه می‌شناسیم می‌گویند به گونه‌ای قیمت‌گذاری انجام شود که عادلانه بودن قیمت در کنار هدف وزیر نفت در تسریع سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی محقق شود. بیات با تاکید بر تعیین نرخ برای بک بازه زمانی مشخص گفته بود که سرمایه‌گذاران خارجی نیز به شدت مطالبه می‌کنند که ما در یک بازه زمانی ١٠ ساله استراتژی قیمت‌گذاری خوراک را مشخص کنیم تا بتوانند با سهولت در این صنعت سود آور سرمایه‌گذاری کنند.
در این میان، بیشتر سرمایه‌گذاران و فعالان بخش خصوصی بر این نکته اشتراک نظر دارند که با آماده شدن لایحه یا طرح همسنگ‌سازی قیمت خوراک پتروشیمی‌ها و حمایت بخش‌های دیگر قیمت‌گذاری خوراک به صورت استراتژیک و بلندمدت تعیین تکلیف شود تا به عنوان یک زیرساخت توسعه صنعت پتروشیمی به یک نقطه اتکا تبدیل شود.
صنعت پتروشیمی ایران
در مسیر توسعه
همزمان با روند توسعه در بخش بالادست صنعت نفت در پتروشیمی نیز برنامه‌های کلانی برای تامین خوراک در دست اقدام است و باید گفت که افزون بر بخش بالادستی صنعت پتروشیمی، در بخش میان دستی و نیز صنایع تکمیلی پروژه‌های زیادی در کشور وجود دارند که با تامین مالی و حضور فعال بخش خصوصی می‌توانند زمینه را برای جلوگیری از
خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده بالا مهیا کنند و افزایش نرخ خوراک تاثیری در میزان سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی نخواهد داشت.
برخی از فعالان بخش خصوصی اما دیدگاه دیگری دارند و بر این باورند که افزایش نرخ خوراک پیامد‌های گوناگونی دارد که یکی از آنها کاهش سرمایه‌گذاری است ولی این دیدگاه می‌تواند حتی معکوس شود، چون در هر حال پتروشیمی یک صنعت ارزش‌آفرین و با ارزش افزوده بالا است و هرگونه سرمایه‌گذاری در این صنعت برای سرمایه‌گذاران ایرانی و خارجی سودآور خواهد بود. تامین خوراک پتروشیمی‌های گازی در آینده نه چندان دور با تمام ظرفیت انجام خواهد شد و پتروشیمی‌ها نباید نگران تامین پایدار خوراک خود باشند و در این مسیر با راه اندازی فازهای جدید پارس جنوبی حجم خوراک تحویلی به واحدهای پتروشیمی، افزایش قابل توجهی خواهد یافت. بر پایه این گزارش خوراک گاز طبیعی مورد نیاز واحدهای پتروشیمی از سال آینده با بهره‌برداری کامل از فاز ١٢ پارس جنوبی و وارد مدار شدن گاز تولیدی فازهای ١٥ و ١٦، ١٧ و ١٨ به تدریج افزایش
خواهد یافت.
امروز صنعت پتروشیمی ایران نقش غیرقابل انکاری در اقتصاد کشور دارد و همزمان با تامین نیاز داخل در زمینه صادرات نیز عملکرد قابل قبولی در چند سال گذشته داشته است و در صورتی که بخش‌های میان دستی و تکمیلی نیز توسعه متوازنی داشته باشند، ایران به عنوان یک قطب بزرگ پتروشیمی در سطح منطقه می‌تواند در عرصه بین‌المللی نیز حضوری پررنگ‌تر داشته باشد.
صنعت پتروشیمی ایران اکنون طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها را در بر می‌گیرد و در سال‌های آتی با سرمایه‌گذاری و توسعه طرح‌های پتروشیمی امید است که بتوانیم به بسیاری از برنامه‌های خود دست یابیم و رسیدن به این هدف با یکدلی و تعامل میان تمام متولیان امر میسر خواهد بود.
تقاضا برای سرمایه‌گذاری درصنعت پتروشیمی ایران افزایش می‌یابد
در ماه‌های اخیر و با روی کارآمدن دولت جدید، امید به سرمایه‌گذاری‌های جدید در صنعت پتروشیمی ایران افزایش یافته است به ویژه با توافق ژنو ٢ و لغو تحریم‌های غیر قانونی اعمال شده علیه فعالیت‌های پتروشیمی ایران، فضای جدیدی برای حضور سرمایه‌گذاران اکنون آماده شده و از سوی دیگر با بهبود نسبی وضعیت اقتصادی کشورهای توسعه یافته تقاضا برای خرید محصولات پتروشیمی در سطح جهان افزایش یافته است.
ایران اکنون به عنوان دومین قدرت پتروشیمی در منطقه خاورمیانه، بیش از ٢٥ درصد از تولید محصولات پتروشیمی را در اختیار دارد و با توجه به طرح‌های توسعه‌ای که به زودی وارد مدار تولید خواهند شد سهم کشورمان در بازار‌های بین‌المللی افزایش خواهد یافت. امروز ظرفیت تولید پتروشیمی در کشورمان به بیش از ٦٠ میلیون تن رسیده است و با توجه به تنوع تولید محصول و بازارهای متنوع هیچ‌گونه نگرانی در زمینه تامین نیاز داخل و نیز صادرات وجود ندارد و افزایش نرخ خوراک نیز نمی‌تواند خللی در بازارهای داخل و نیز صادرات وارد کند.