همزمان با افزایش ظرفیت تولید پتروشیمی در آمریکا، دور جدید رقابت ایران با شرکت‌های آمریکایی در بازار فروش محصولات پلی‌اتیلنی در حال شکل‌گیری است و در این بین، صنعت پتروشیمی ایران سال گذشته با فروش ۲۱ میلیارد دلار محصول جایگاه سیزدهم جهان را به خود اختصاص داده است. به گزارش خبرگزاری مهر، دستیابی ایالات متحده آمریکا به تکنولوژی استخراج و پالایش ذخایر نامتعارف گاز طبیعی «شیل گس» نه تنها برای تولید و صادرکنندگان گاز، بلکه برای صادرکنندگان محصولات پتروشیمی جهان نیز تبدیل به‌چالش شده است.

از این رو در منطقه آمریکای شمالی، کسب و کار شرکت‌های تولیدی به واسطه دسترسی آنها به گاز ارزان قیمت اتان رونق گرفته و سرمایه‌گذاری‌های کلانی در احداث واحدهای کراکر این منطقه انجام گرفته که می‌تواند منجر به افزایش ظرفیت‌ تولید متانول، آمونیاک و محصولات وابسته به خوراک گاز در آمریکا شود.

در این بین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد رشد ظرفیت‌ تولید اتیلن در چین، خاورمیانه و آمریکای شمالی همچنان ادامه می‌یابد و آمریکای شمالی به یک صادرکننده محصولات پلی‌اتیلن تبدیل می‌شود که در این بین، آمریکایی‌ها عملا به رقیب پتروشیمی ایران تبدیل خواهند شد.

در سال ۲۰۱۲ میلادی مجموع درآمد ۱۰۰ شرکت برتر جهان به حدود ۳۹/۱ تریلیون دلار رسیده که در مقایسه با سال قبل از آن کاهش کمتر از یک درصدی داشته است، این در حالی است که ۳۷ درصد این درآمد به ۱۰ شرکت اول جهان تعلق داشته است.

از سوی دیگر به دنبال کاهش رشد اقتصاد جهانی و تقاضای محصولات شیمیایی برخی جابه جایی‌ها در رتبه‌بندی شرکت‌های برتر جهان اتفاق افتاد و شرکت‌های اندکی با حداقل درآمد سالانه ۵/۳ میلیارد دلار توانسته‌اند به این فهرست وارد شوند.شرایط سخت اقتصادی، غول‌های پتروشیمی جهان را به حفظ درآمد فروش و حاشیه سوددهی آنها سوق داده است؛ چرا که این شرکت‌ها به واسطه افزایش هزینه خوراک حاصل از نفت به شدت تحت فشار قرار داشته‌اند.

صعود چینی‌ها در رده‌بندی غول‌های پتروشیمی جهان

در میان شرکت‌های برتر جهان، شرکت چینی سینوپک رشد چشمگیری داشته به گونه‌ای که از رتبه ۲۹ در سال ۲۰۰۲ به رتبه دوم در سال ۲۰۱۲ ارتقا یافته و در این مدت سابیک عربستان نیز از جایگاه چهاردهم به رتبه پنجم جدول رسیده است.

در این میان، شرکت‌های باسف، داوکمیکال، دوپونت، اکسان موبیل آمریکا و میتسوبیشی کمیکال ژاپن نیز موقعیت خود را در میان ۱۰ شرکت برتر جهان همچنان حفظ کرده‌اند.

کندی رشد تقاضای چین در سال ۲۰۱۲، تاثیر بسزایی بر تولید‌کنندگان شیمیایی داشته و چالش‌های اساسی را پدید آورده است، این در حالی است که رشد تقاضای محصولات شیمیایی در آمریکا نیز به واسطه کندی احیای اقتصاد و مشکلات بخش مسکن این کشور، کم فروغ بوده و در این مدت رشد تقاضای اروپا نیز تحت تاثیر بحران اقتصادی کشورهای این منطقه اندک بوده است.

در میان این شرکت‌های بزرگ پتروشیمی جهان می‌توان به شرکت باسف اشاره کرد که با وجود کاهش ۹/۱ درصدی درآمد خود، همچنان با اختلاف ۳۰ میلیارد دلاری نسبت به سینوپک، در صدر جدول قرار دارد. رتبه‌های اول تا چهارم جدول تغییری نیافته است، اما سابیک عربستان توانسته از رده ششم به جایگاه پنجم ارتقا یابد.

شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران (NPC) با درآمد فروش حدود ۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ در جایگاه پنجاهم شرکت‌های برتر جهان قرار گرفته و این در حالی است که مجموع درآمد صنعت پتروشیمی ایران در این سال به حدود ۲۱ میلیارد دلار رسیده و از این رو جایگاه واقعی پتروشیمی ایران رتبه سیزدهم جهان است.