حکمرانی ترس در بازار نفت

حرکت نفت به سمت ۱۲۰ دلاری شدن

قیمت نفت در روز چهارشنبه برای چهارمین جلسه معاملاتی متوالی در مسیر افزایشی قرار گرفت و نگرانی‌ها درباره اختلال در عرضه، باعث خنثی‌شدن اثر پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌‌ها درباره رکود و افت شدید اقتصاد جهانی در بازار طلای‌سیاه شد. بهای قراردادهای معاملات آتی نفت‌خام برای تسویه و تحویل در‌ماه آگوست در بازارهای لندن و نیویورک که در آستانه منقضی‌شدن هستند، همچنان در حال حرکت به سمت سطح ۱۲۰دلار در هر بشکه هستند. در زمان تنظیم این گزارش در ساعت ۱۶:۲۰ روز چهارشنبه به وقت تهران، بهای قرارداد فعال تسویه در‌ ماه آگوست نفت‌برنت در بازار لندن رشدی ۸۸/ ۰‌درصدی داشت؛ امری که نشان می‌دهد این شاخص با افزایشی ۰۴/ ۱ دلاری نسبت به قیمت بسته‌‌‌‌‌‌‌شده روز گذشته به بهای ۰۲/ ۱۱۹ دلار در هر بشکه معامله می‌شود. این قرارداد معامله آتی امروز (پنج‌شنبه) منقضی می‌شود و قرارداد فعال‌تر سپتامبر که دیروز به حدود ۱۱۵ دلار در هر بشکه رسید، جایگزین آن می‌شود.

در همین حال، معاملات آتی شاخص نفتی وست‌تگزاس‌اینترمدییت در بازار نایمکس نیویورک برای تحویل در‌ماه آگوست نیز رشدی ۲۲/ ۱‌درصدی داشت و به ۱۲/ ۱۱۳ دلار در هر بشکه رسید. با این حساب، شاخص نفتی آتی آمریکایی نیز ۳۶/ ۱ دلار در هر بشکه افزایش نسبت به قیمت بسته‌‌‌‌‌‌‌شده جلسه معاملاتی پیشین را برای خود به ثبت رساند. گفتنی است هر دو قرارداد آتی بازارهای لندن و نیویورک در روز سه‌‌‌‌‌‌‌شنبه نیز بیش از ۲‌درصد افزایش داشتند. مایک تران از شرکت آر‌‌‌‌‌‌‌بی‌‌‌‌‌‌‌سی کپیتال (RBCCapital) در یادداشتی گفت: «بازار در کشش بین پس‌‌‌‌‌‌‌زمینه کلان رو به وخامت کنونی و تهدید رکود اقتصادی که در برابر قوی‌‌‌‌‌‌‌ترین بازار بنیادی نفت در دهه‌‌‌‌‌‌‌های اخیر قرار گرفته، گرفتار شده است.‌»

از سوی دیگر اظهارات اخیر امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه که اظهار کرده بود تولیدکنندگان گفته‌‌‌‌‌‌‌اند برای افزایش تولید با مشکل مواجه خواهند شد، به ترس‌‌‌‌‌‌‌ها در بازار دامن زد. عربستان‌سعودی و امارات‌متحده‌عربی تنها اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت یا اوپک هستند که ظرفیت اضافی برای جبران عرضه از‌دست رفته روسیه دارند، اما طبق گفته فرانسوی‌‌‌‌‌‌‌ها دیگر از آنان هم نمی‌توان انتظاری داشت. هیرویوکی کیکوکاوا، مدیر بخش تحقیقات در شرکت نیسان سکیوریتیز در این‌باره گفت: «سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران تغییراتی در موقعیت‌‌‌‌‌‌‌های خود ایجاد کرده‌‌‌‌‌‌‌اند، اما همچنان بر این انتظارات صعودی پافشاری دارند که عربستان و امارات قادر به افزایش تولید قابل‌‌‌‌‌‌‌توجه برای تقاضای در حال بهبود - به‌ویژه در زمینه سوخت جت - نیستند.‌»

از سوی دیگر با توجه به افزایش ناآرامی‌‌‌‌‌‌‌های سیاسی گسترده در لیبی و اکوادور به‌عنوان دو کشور عرضه‌کننده نفت، تحلیلگران معتقدند که این شرایط ممکن است به اختلال بیشتر در عرضه جهانی طلای‌سیاه منتهی شود. اوپک و اوپک‌پلاس نیز از دیروز نشست‌های دو روزه خود را با تمرکز بر روی مساله سیاستگذاری ائتلاف آغاز کردند؛ با این حال منابعی به رویترز گفته‌‌‌‌‌‌‌اند که احتمال تغییری اساسی در سیاستگذاری اوپک‌پلاس طی این‌ماه بسیار بعید به‌نظر می‌رسد. رویترز می‌گوید که ۵ نماینده از اوپک‌پلاس به این خبر‌گزاری گفته‌‌‌‌‌‌‌اند که نشست هفته جاری بر تایید و ادامه سیاست‌های تولید در ‌ماه آگوست متمرکز خواهد بود و در مورد‌ ماه سپتامبر بحثی مطرح نخواهد شد. همچنین دو منبع دیگر گفته‌‌‌‌‌‌‌اند که مساله تولید پس از‌ماه آگوست نیز ممکن است مطرح شود، اما مشخص نیست که دقیقا چه اقداماتی در این زمینه ممکن است صورت پذیرد.

چین آماده‌پرداخت یارانه سوخت است

در همین حال، ترس از اختلال بیشتر عرضه در بازار و کلیدخوردن موج صعودی جدید در بازار نفت، پالایشگران در چین و سراسر جهان را نگران کرده است، با این حال دولت چین روز چهارشنبه اعلام کرد در صورتی‌که بهای جهانی نفت به بالای ۱۳۰دلار در هر بشکه برسد، به پالایشگاه‌‌‌‌‌‌‌های چینی یارانه پرداخت خواهد کرد. چینی‌‌‌‌‌‌‌ها می‌گویند که با این اقدام، از یک‌سو سیاست موجود خود درباره از نزدیک دنبال‌کردن قیمت‌ها در بازار‌‌‌‌‌‌‌های بین‌‌‌‌‌‌‌المللی را ادامه خواهند داد و از طرف دیگر نیز از مصرف‌‌‌‌‌‌‌کنندگان در برابر شوک‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی محافظت خواهند کرد. دولت چین می‌گوید که یارانه‌‌‌‌‌‌‌ها براساس حجم واقعی فروش بنزین و گازوئیل اندازه‌‌‌‌‌‌‌گیری و تعیین خواهند شد و اگر قیمت نفت به‌طور مداوم بالاتر از ۱۳۰ دلار در هر بشکه بماند، این یارانه‌‌‌‌‌‌‌ها ابتدا به مدت ۲‌ماه پرداخت خواهند شد و پس از آن نیز مجددا درباره‌‌‌‌‌‌‌اش تصمیم‌گیری خواهد شد.

چین می‌گوید که این یارانه باعث حفاظت از عرضه پایدار سوخت و کاهش هزینه‌‌‌‌‌‌‌ها برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان خواهد شد. طبق مدل یارانه سوخت چین، هنگامی که قیمت‌ها بین ۴۰ دلار تا ۱۳۰ دلار در هر بشکه باشد؛ بهای خرده‌‌‌‌‌‌‌فروشی سوخت‌هایی چون بنزین و گازوئیل هر ۱۰ روز یک‌‌‌‌‌‌‌بار تعیین می‌شود، اما در صورتی‌که بهای نفت از این محدوده بالاتر یا پایین‌تر برود، قیمت‌ها فریز خواهند شد و در صورت نیاز دولت یارانه پرداخت می‌کند.

تهدید حمله به هاب نفتی اروپا توسط نماینده دومای روسیه

ترس‌‌‌‌‌‌‌های بازار البته تنها به این موارد محدود نیست، زیرا یک سیاستمدار و فرمانده نظامی سابق روسیه پیشنهاد کرده که اکوسیستم نفت اروپا باید توسط روسیه تخریب شود. به گزارش یاهو نیوز، آندره گورولیوف، نماینده مجلس دومای روسیه در تلویزیون دولتی این کشور پیشنهاد داده که روسیه به هاب نفتی اروپا در هلند حمله کند، جایی که حدود ۴۰‌درصد از کل نفت اروپا دریافت و نگهداری می‌شود.

گورولیوف می‌گوید که روسیه برای حمله به این هاب نفتی حتی به موشک هم نیازی ندارد و با توجه به اینکه زنحیره اصلی تامین آن از طریق نفتکش‌ها است، تنها با شلیک اژدرهای دریایی می‌توان یک کشتی در بندر پهلو گرفته را غرق کرد تا تمام زیرساخت‌های این بندر نیز بسوزد. این نماینده پارلمان روسیه می‌گوید که چنین اقدامی نه‌تنها باعث زمستانی سرد در اروپا می‌شود، بلکه این قاره به‌طور کامل یخ خواهد زد.  با وجود آنکه چنین موضعی را نمی‌توان به‌عنوان موضع رسمی دولت روسیه در نظر گرفت، اما چنین تهدیداتی ترس در بازار نفت و انرژی را بیش از هر زمانی تشدید کرده است. اروپا نه‌تنها در برابر چنین حمله نظامی آسیب‌‌‌‌‌‌‌پذیر است، بلکه در کلیت امر نسبت به اختلال عرضه روسیه به‌شدت ضربه‌‌‌‌‌‌‌پذیر است، زیرا این قاره هم‌اکنون یک‌چهارم نفت خود را از روسیه تامین می‌کند و حتی در صورت اعمال تحریم‌های نفتی از پایان سال‌جاری میلادی، ممکن است مشکلات اروپا تشدید شود.

علاوه بر این، تاکنون تحریم‌ها و بحث سقف قیمتی برای نفت روسیه تقریبا بی‌اثر بوده و درآمدهای این کشور از سوخت‌های فسیلی افزایش یافته و حتی پس از بحث‌های جی۷ درباره اعمال سقف قیمت بر نفت روسیه، بهای نفت این کشور بازهم افزایش یافته است.