الاکلنگ قیمت در بازار نفت

نوسانات در قیمت نفت به حد بالایی رسیده؛ به ‌‌‌طوری که پس از دو هفته پیاپی افزایشی، طلای سیاه در دو روز ابتدای هفته جاری (دوشنبه و سه‌‌‌شنبه) نزدیک به ۱۰‌درصد ریخت و دیروز دوباره روند صعودی قوی به‌‌‌ خود گرفت. در یک سوی ماجرا، هراس‌‌‌ها از احتمال وارد شدن اقتصاد جهانی به رکود حکایت دارد که در صورت وقوع، تقاضا برای نفت و قیمت آن را پایین خواهد آورد.

در سوی دیگر اما عوامل صعودی مانند کمبود عرضه نفت، اکراه خریداران اروپایی برای دریافت نفت روسی و تلاش‌‌‌ها برای قانع کردن مجارستان جهت تحریم کامل نفت روسیه قرار دارد. در ابتدای هفته رکوردزنی قیمت سوخت در آمریکا موجب نگرانی‌هایی درباره اقدامات ضدتورمی بانک مرکزی این کشور شد که می‌تواند موجب رکود اقتصادی شود و در کنار آن اعمال قرنطینه در چین، تقاضای بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت جهان را کاهش داده است. با این حال، وزرای انرژی عربستان و امارات در روز سه‌‌‌شنبه هشدار دادند که خطر کمبود مازاد تولید انرژی جدی است و اوپک ممکن است نتواند عرضه کافی نفت را با روند سرمایه‌گذاری پایین فعلی در دوره پساکرونایی تضمین کند. سهیل المزروعی اماراتی همچنین نوسانات اخیر قیمت نفت را تلویحا با خودتحریمی خریداران اروپایی مرتبط دانست. در خبری دیگر، اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش ماهانه خود قیمت نفت برنت را برای فصل دوم سال ۲۰۲۲، ۱۰۷ دلار بر بشکه پیش‌بینی کرد. متوسط قیمت این نفت شاخص در آوریل ۱۰۵ دلار بود.

۱۰‌درصد ریزش در ۲ روز

بهای طلای سیاه در ۲ روز کاری اول هفته به‌‌‌شدت کاهشی بود؛ به‌‌‌ طوری که در روز دوشنبه بیش از ۵‌درصد و سه‌‌‌شنبه بیش از ۳‌درصد افت را تجربه کرد و در مجموع نزدیک به ۱۰‌درصد پایین آمد. در این شرایط وست تگزاس اینترمدییت که هفته گذشته را با سطح نزدیک به ۱۱۰دلاری پایان برده بود، در پایان معاملات سه‌‌‌شنبه به زیر ۱۰۰ دلار سقوط کرد. برنت نیز در همین بازه از حدود ۱۱۲ دلار به ۱۰۲ دلار در هر بشکه کاهش یافت. به گزارش بلومبرگ، تاخت‌‌‌و‌‌‌تاز تورم در آمریکا نگرانی‌ها درباره اقدامات پولی که ریسک وارد کردن اقتصاد به رکود را دارند، افزایش داد. همچنین شاخص دلار آمریکا به دلیل همین نگرانی درباره احتمال اتخاذ سیاست‌های انقباضی پولی افزایش یافت؛ امری که کامودیتی‌‌‌هایی را که با این ارز قیمت‌گذاری می‌‌‌شوند گران‌‌‌تر می‌کند. در همین حال، امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه و ویکتور اوربان نخست‌وزیر مجارستان سه‌‌‌شنبه درباره امنیت انرژی بحث کردند، چرا که اتحادیه اروپا در تلاش است بوداپست را در برنامه ممنوعیت واردات نفت از روسیه با خود همسو کند.

بازار نفت در هفته‌‌‌های اخیر پرنوسان بوده و حالتی الاکلنگی به ‌‌‌خود گرفته است، زیرا نرخ‌های بهره افزایش می‌یابند و مبارزه چین با شیوع کووید-۱۹، تقاضای نفت را تهدید می‌کند. در حالی که قیمت نفت در دو روز ابتدایی هفته کاهشی بود، بهای خرده‌‌‌فروشی بنزین و گازوئیل پیش از آغاز فصل داغ رانندگی تابستانی در این کشور رکورد زد. فروش سهام جهانی در روز دوشنبه باعث شد نفت بزرگ‌ترین ریزش روزانه خود را از پایان مارس تجربه کند. بازارهای آپشن نفت نیز در این روند نزولی حضور داشتند و معاملات با آپشن فروش از معاملات اختیار خرید برای اولین‌بار از شروع جنگ روسیه و اوکراین در فوریه پیشی گرفتند. شیوع مجدد کرونا در چین به این نوسانات افزوده است. قرنطینه‌‌‌ در این کشور اقتصاد آن را تحت فشار قرار داده است. در همین حال لی که‌‌‌چیانگ، نخست‌‌‌وزیر چین، نسبت به وضعیت شغلی «بغرنج و سخت» هشدار داد، زیرا پکن و شانگهای محدودیت‌ها را در تلاش برای مهار شیوع بیماری تشدید کرده‌‌‌اند.

بازگشت به روند صعودی

طلای سیاه در روز چهارشنبه روندی معکوس به خود گرفت، چراکه نگرانی‌ها درباره عرضه افزایش یافت. عواملی مانند ادامه کار اتحادیه اروپا برای گرفتن حمایت مجارستان جهت تحریم نفت روسیه و توقف انتقال گاز از یک خط کلیدی روسیه به اروپا از طریق اوکراین به این نگرانی‌ها دامن زدند. به گزارش خبرگزاری رویترز، اتحادیه اروپا پیشنهاد ممنوعیت نفت روسیه را داده که تحلیلگران می‌‌‌گویند باعث محدودتر شدن سمت عرضه بازار و تغییر جریان‌‌‌های تجاری آن خواهد شد. با این حال، رای‌‌‌گیری در این باره که نیازمند تایید همه اعضاست به‌‌‌تاخیر افتاده است، چرا که مجارستان بر موضع مخالف خود اصرار ورزیده است. قیمت نفت برنت ساعت ۱۶:۴۰ به وقت تهران در روز چهارشنبه با ۹۴/ ۳ دلار افزایش معادل ۵۸/ ۳ درصد، به ۴/ ۱۰۶ دلار در هر بشکه رسید. نفت خام آمریکا هم ۹۵/ ۳ دلار معادل ۹۶/ ۳درصد بالا رفت تا با قیمت ۷۱/ ۱۰۳ دلار بر بشکه معامله شود. استفن برنوک از کارگزاری نفت PVM دیروز در این باره گفت: «بازار نفت در حال بازپس‌‌‌گیری زمین‌‌‌های معاملاتی است زیرا نوسان‌گیرانی که سهام را در کف قیمتی جمع می‌کنند وارد میدان شده‌‌‌اند.» نفت در معاملات چهارشنبه همچنین به‌‌‌علت فاکتورهایی مثل امیدها به بسته محرک مالی چین پس از کاهش تورم تولیدکننده و نفس راحت سرمایه‌گذاران به ‌‌‌دلیل ظهور نشانه‌‌‌هایی از آمار پایین‌‌‌‌‌‌تر مبتلایان داخلی به کووید-۱۹ و همین‌طور اختلال در عرضه گاز روسیه به اروپا رشد کرد.

جفری هالی، تحلیلگر کارگزاری OANDA همچنین گفت: «من شک دارم اختلالات گازی در اوکراین موجب تاثیری افزایشی و مداوم شود.»  نفت در سال ‌جاری میلادی به‌‌‌ دلیل اینکه حمله نظامی روسیه به اوکراین نگرانی‌ها درباره عرضه را بالاتر برد، جهش پیدا کرد و برنت حتی در ماه مارس به ۱۳۹ دلار بر بشکه هم رسید که بالاترین قیمت از سال ۲۰۰۸ بود. پس‌‌‌زمینه عرضه محدود به ‌‌‌دلیل آنچه تولیدکنندگان عمده می‌‌‌گویند تا حدی ناشی از سرمایه‌گذاری ناکافی است، همچنان از نفت حمایت می‌کند. وزیر انرژی امارات متحده عربی روز سه‌‌‌شنبه بر این نگرانی‌ها تاکید کرد. سرمایه‌گذاران در روز چهارشنبه روی داده‌‌‌های تورم مصرف‌کننده آمریکا تمرکز کردند که می‌تواند سیگنال اینکه آیا فدرال رزرو نرخ بهره را تهاجمی‌‌‌تر از آنچه اعلام شده برای مبارزه با تورم بالا خواهد برد، بدهد. در جبهه نفتی نیز تازه‌‌‌ترین گزارش عرضه نفت آمریکا اهمیت دارد. تحلیلگران انتظار یک کاهش کوچک را در انبارهای نفتی داشتند، اما موسسه نفت آمریکا (API) سه‌‌‌شنبه گفت این ذخایر افزایش یافته است. تا زمان تنظیم این گزارش، هنوز آمار رسمی اعلام نشده است.

هشدار عربستان و امارات درباره کمبود سرمایه‌گذاری

وزرای انرژی عربستان سعودی و امارات سه‌‌‌شنبه گفتند که ادامه سرمایه‌گذاری پایین در منابع سنتی انرژی ریسک اتمام ظرفیت مازاد تولید را برای نفت خام، محصولات پالایشی و گاز طبیعی به‌‌‌همراه خواهد داشت. به گزارش اویل‌‌‌پرایس، مسوولان نفتی و گازی کشورهای تولیدکننده در خاورمیانه حتی پیش از آغاز جنگ اوکراین هشدار می‌‌‌دادند که سرمایه‌گذاری پایین اخیر در میادین جدید و ظرفیت تولید به کاهش ظرفیت تولید انرژی در زمان خروج اقتصاد جهانی از رکود منجر خواهد شد. شاهزاده عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر انرژی سعودی، در یک کنفرانس در ابوظبی گفت: «جهان باید به واقعیت موجود برگردد.» او همچنین گفت: «ظرفیت (تولید) انرژی دنیا در همه سطوح در حال اتمام است.» بن‌سلمان روز دوشنبه نیز گفته بود سرمایه‌گذاری ناکافی در ظرفیت تولید پالایشی جهان یکی از دلایل کلیدی رالی جهانی قیمت‌ها برای بنزین، دیزل و سوخت جت است. او موضع این پادشاهی درباره اینکه عجله برای‌ گذار از سوخت‌‌‌های فسیلی به پاک نمی‌تواند واقعیات را در نظر بگیرد، تکرار کرد.

او در همایش Future Aviation Forum در ریاض گفته بود که اگر این صنعت از سرمایه‌گذاری دلسرد شود، این باعث کمبود عرضه خواهد شد که به معنای تورم است و مصرف‌کننده نهایی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در کنفرانس سه‌‌‌شنبه در ابوظبی، سهیل المزروعی وزیر انرژی امارات گفت که اوپک ممکن است نتواند عرضه کافی را زمانی که جهان به ‌‌‌طور کامل از سقوط تقاضای ناشی از کووید خارج شد، تضمین کند. وزیر اماراتی همچنین عنوان کرد که نوسانات شدید در بازار نفت طی هفته‌‌‌های اخیر نتیجه این است که برخی خریداران بعضی نفت‌‌‌ها را بایکوت می‌کنند و علت آن اوپک‌‌‌پلاس نیست و خارج از کنترل این ائتلاف است. او ‌‌‌ظاهرا به بایکوت نفت روسیه توسط خریداران غربی اشاره می‌کند. عربستان و امارات در واقع تنها تولیدکنندگان نفتی هستند که ظرفیت مازاد تولید نفت دارند، اما تمایلی به استفاده از آن ندارند، چرا که می‌‌‌گویند بازار متوازن است و هرگونه نوسان شدید نتیجه عوامل ژئوپلیتیک است.

پیش‌بینی قیمتی  EIA

اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) در تازه‌‌‌ترین گزارش ماهانه خود، متوسط قیمت نفت برنت را در سه ماه دوم سال‌ جاری میلادی ۱۰۷ دلار بر بشکه برآورد کرده است. بهای برنت در آوریل برابر با ۱۰۵ دلار بر بشکه بود. این نهاد معتقد است قیمت‌ها در نیمه دوم سال به ۱۰۳ دلار در هر بشکه کاهش خواهند یافت و در سال ۲۰۲۳، متوسطی برابر با ۹۷ دلار خواهند داشت. با این حال، این اداره آمریکایی هشدار داده که این پیش‌بینی‌‌‌ها تحولات را تا ۵ مه در نظر گرفته که تا آن زمان هیچ ممنوعیتی از طرف اتحادیه اروپا برای نفت روسیه اعمال نشده بود. EIA گفته چنین ممنوعیتی قیمت‌ها را بالاتر خواهد برد. برای وست تگزاس اینترمدییت هم EIA معتقد است متوسط کل سال ۲۰۲۲، ۲/ ۹۸ دلار بر بشکه خواهد بود و در سال بعد به ۹۲ دلار کاهش خواهد یافت. این موسسه همچنین گفته قیمت بنزین که اخیرا به اوج‌‌‌های جدیدی در ایالات متحده رسیده است، در سال ‌جاری به ‌‌‌طور متوسط ۸۲/ ۳ دلار در هر گالن خواهد بود و سال آینده میانگینی برابر با ۵۱/ ۳ دلار خواهد داشت. هر گالن بنزین در آمریکا طی سال ۲۰۲۰، ۱۸/ ۲ دلار و در سال ۲۰۲۱، ۰۲/ ۳ دلار بود.